امام صادق (ع) فرمودند:

اللیلة فاطمة و القدر الله . فمن عرف فاطمة ، فقد عرف لیلة القدر .

راستی بین ساحت وجودی حضرت فاطمه (س) و حقیقت شب قدر چه رابطه ای است که امام صادق (ع) معرفت شب قدر را متوقف بر شناخت حضرت فاطمه (س) می دانند؟

و سئوال دیگر اینکه : آیا اساسا می توان به شناخت این دو حقیقت وجودی به کنهه پی برد یا اینکه شناخت ان دو، تعلیق به محال است ؟

امام صادق (ع) فرمودند:

اللیلة فاطمة و القدر الله . فمن عرف فاطمة ، فقد عرف لیلة القدر .

راستی بین ساحت وجودی حضرت فاطمه (س) و حقیقت شب قدر چه رابطه ای است که امام صادق (ع) معرفت شب قدر را متوقف بر شناخت حضرت فاطمه (س) می دانند؟

و سئوال دیگر اینکه : آیا اساسا می توان به شناخت این دو حقیقت وجودی به کنهه پی برد یا اینکه شناخت ان دو، تعلیق به محال است ؟

در پاسخ سئوال دوم باید عرض کرد ؛ البته شناخت این دو حقیقت به کنهه محال است چنانچه امام صادق (ع)می فرمایند: همچنان که شب قدر به ژرفای حقیقت خود قابل شناخت نیست ” و ما ادراک ما لیلة القدر ” حقیقت فاطمه (س) نیز بتمامه قابل شناخت نمی باشد واز همین جهت است که نام ایشان را فاطمه (س) نامیده اند .زیرا نام فاطمه از اصل ” فطم ” اشتقاق یافته است و فطم به معنای پوشیده می باشد که البته این پوشیدگی و فطم را مصادیق زیادی است از جمله؛ فطم از ادراک ، فطم از اتش جهنم ، فطم از نگاه نا محرم و… .

بنابراین شناخت این دو حقیقت به کنهه محال خواهد بود . ولیکن این مساله دلیل بر این نمی شود که شناخت این دو حقیقت به کلی منتفی باشد . بلکه انسان می تواند به اندازه سعه وجود خویش ، این دو وجود معنوی را بشناسد .

حال که شناخت انها فی الجمله ممکن است ، به سراغ سئوال اول می رویم که؛ آیا چه تناسبی بین این دو حقیقت علوی بر قرار است که شناخت انها ملازم با یکدیگر می باشد ؟

در پاسخ به این سئوال باید عرض نمود که چندین سنخیت بین این دو وجود ملکوتی به نظر می رسد که فهرست وار به انها اشاره می نمائیم و تامل مضائف را به خوانندگان محترم واگذار می کنیم.

1. همچنان که شب قدر ، ظرف نزول قرآن صامت می باشد ، وجود حضرت زهرا(س) نیز ظرف نزول یازده قرآن ناطق ( یازده امام )می باشد.

2.شب قدر مجلای فیض حضرت حق تعالی است که رزق سالانه همه موجودات هستی در شب قدر به صورت دفعی نازل می شود که اگر شب قدری نباشد،تمام عالم وجود به کتم عدم خواهد رفت چنانچه در روایات بدان اشاره شده است. و همچنین است حقیقت نوری حضرت زهرا (س) که مجلای فیض حضرت حق تعالی می باشند واگراین حقیقت نمی بود ، عالم ایجاد نمی شد . ” لولاک لما خلقت الافلاک و لولا علی لما خلقتک و لولا فاطمة لما خلقتکما “. و از همین جهت است که ایشان را زهرا (س) نامیده اند . زیرا به واسطه ایشان است که عالم روشن شده است .بنابراین حضرتش، مظهر اسم اعظمالهی است.

3.شب قدر شب رحمت الهی است که خداوند به بهانه ان شب هزار هزار جهنمی را از دوزخ رهایی می بخشد . و همچنین است فاطه (س) که تبلور رحمت الهی است و خداوند به واسطه ایشان هزار هزار دوزخی را از جهنم آزاد می نماید.

4.منزلت شب قدر از هزار ماه رفیع تر است که هیچ شب و روزی نمی تواند در منزلت با او برابری نماید . و چنین است حضرتش که هر شخصی در منزلتش نمی تواند با ایشان برابری کند . بلکه ایشان به لسان امام صادق (ع) از هزار مومن برتر است تا جایی که امام حسن عسکری (ع) می فرمایند: ما حجت خدا بر شما هستیم و مادرمان فاطمه (س) حجت خدا بر ماست.

5.شب قدر مهبط نزول ملائکه و روح است که در ان شب، هر امری را مقدر می نمایند و چنین است محدثه (س) که جبرائیل و ملائکه بر ایشان نازل شدند و هر امری را بر ایشان تا روز قیامت تبیین نمودند.

البته تناسبهای فراوان دیگری بین این دو حقیقت وجودی محقق است که با تامل می توان انها را کشف نمود.بلکه تناسب این دو حقیقت به قدری بالاست که حتی می یابیم همچنانکه شب قدر محتمل در سه احتمال است ، جایگاه قبر ایشان نیز محتمل در سه احتمال می باشد.