مراحل و مزیتهای داوری
قبل از طرح دعوا در مراجع قضایی با مشورت کردن با یک مشاوره حقوقی متخصص و آگاه به قواعد داوری از مزیتهای داوری اطلاع پیدا کرده و با مناسب ترین راهکارها و صرف کمترین هزینه ها و در کوتاهترین زمان ممکن موضوع اختلافی را حل و فصل نمایید.
بخش اول : اوصاف فرایند داوری
۱. داوری ریشه در قرارداد و توافق طرفین دارد:
۱-۱طرفین ممکن است در موقع انعقاد قرارداد مرجع حل و فصل اختلافات احتمالی خود در آینده را به طریق داوری انتخاب نمایند (شرط داوری).
۲-۱ طرفین ممکن است بعد از بروز اختلاف در خصوص اجرای قرارداد با توافق یکدیگر حل و فصل دعاوی خود را به داوری ارجاع دهند (قرارداد داوری).
۳-۱ طرفین قرارداد حتی بعد از طرح دعوا در دادگاه و در تمام مراحل دادرسی میتوانند از دادگاه درخواست ارجاع پرونده به داوری را بنمایند. لازم به ذکر است اگر دعوا توسط دادگاه به داوری ارجاع شود ابلاغ اجرا و ابطال رای داوری نیز با همین دادگاه خواهد بود.
۲. داوری قراردادی الزام آور است:
طرفین قرارداد ملزم به قرارداد داوری می باشند یعنی بعد از انتخاب فرایند داوری به عنوان مرجع حل اختلافات خود دیگر نمی توانند برای طرح دعوا به دادگاه مراجعه کنند و در صورت مراجعه و اقامه دعوا ، دادگاه با صدور قرار عدم استماع دعوا پرونده را به داوری ارجاع می نماید.
۳. فرایند داوری عملی شبه قضایی بوده و متضمن رسیدگی به اختلاف و صدور رای می باشد:
رای داور الزام آور بوده و محکوم علیه باید مفاد آن را اجرا کند در غیر این صورت نسبت به آن اجراییه صادر شده و شخص محکوم علیه الزام به اجرای آن رای می شود.
قبل از هر اقدامی در جهت تعیین داور ابتدا طرفین باید با کمک یک مشاور داوری که از کلیه قوانین داوری و اصول و قواعد داوری آگاهی کامل دارد در خصوص اینکه موضوع اختلافی قابلیت ارجاع به داوری را دارد یانه اطمینان حاصل نمایند.
بخش دوم : موضوعات غیر قابل داوری
موضوعات ذیل قابل ارجاع به داوری نمی باشند
۱. دعوای ورشکستگی ۲. اصل نکاح ۳. فسخ نکاح ۴. طلاق ۵. نسب ۶. جرایم ۷. همچنین دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی فقط تحت شرایط خاصی قابل ارجاع به داوری می باشند در نتیجه در اینجا اهمیت داشتن یک مشاوره حقوقی داوری و شناخت فرایند داوری قراداد روشن میگردد.
بخش سوم: انتخاب داور در فرایند داوری
۱. طرفین قرارداد می توانند با توافق یکدیگر شخص یا اشخاصی را به عنوان داور انتخاب نمایند.
۲. طرفین قرارداد میتوانند انتخاب داور را از دادگاه درخواست کنند.
۳. طرفین قرارداد میتوانند انتخاب داور را به عهده شخص ثالث بگذارند.
باید توجه داشت داور باید مطابق قانون آیین دادرسی مدنی شرایط داوری را داشته باشد و ممنوعیت مطلق و نسبی برای داوری را نداشته باشد در غیر این صورت رای داور فاقد اعتبار خواهد بود.
لازم به ذکر است که تعداد داوران تابع توافق طرفین بوده و میتواند واحد یا متعدد باشد.
بخش چهارم: آثارقبولی داوردرفرایند داوری
۱. قبولی داور شرط تحقق داوری می باشد.
۲. با قبول داور تکالیف داوری برای او ایجاد می شود. ۳. اخذ قبولی داور با انتخاب کننده داور می باشد
۴.قبول داوری توسط داور الزامی نمی باشد و عدم قبولی برای او تعهدی ایجاد نمی کند.
بخش پنجم: آثار امتناع داوراز داوری
داور بعد از قبولی مکلف به انجام داوری می باشد در صورت عدم انجام این تکلیف و یا استعفای او ، قانون نوعی مسئولیت شبه انتظامی برای او پیش بینی
کرده است:
۱. داور مکلف به جبران خسارت می باشد.
۲. داور تا پنج سال از داوری ممنوع می شود.
امتناع داور از داوری باعث بطلان قرارداد داوری نبوده بلکه بنابر شرایط موجود داور دیگری جایگزین می گردد.
بخش ششم: مهلت داوری
مهلت داوری تابع موافقتنامه داوری می باشد در صورت عدم تعیین ، مهلت داوری سه ماه است آغاز مهلت زمانی است که موضوع اختلاف و مشخصات داوران و طرفین به همه داوران ابلاغ شده و پایان مهلت داوری زمانی است که رای صادر شده و برای ابلاغ تسلیم گردد.
بخش هفتم : اجرای رای داوری :
داور یا داوران پس از صدور رای ، جهت ابلاغ آن به طرفین اقدامات لازم را انجام می دهند پس از ابلاغ رای به طرفین منازعه ، رای مذکور لازم الاجرا می گردد.
مراحل اجرای رای داور در فرآیند داوری که مهمترین مرحله آن می باشد عبارت است از:
۱. محکوم علیه ظرف ۲۰ روز از ابلاغ باید رای را اجرا کند .
۲.در صورت عدم اجرای رای داور ، تابع قانون اجرای احکام مدنی می باشد.
۳. محکوم له می تواند از دادگاه تقاضای صدور اجراییه نماید .
حتی نسبت به اجرای رای داور، دستور جلب قابل صدور می باشد.