اگر به نيابت پدر و مادري كه سواد ندارند صبح ها دعاي عهد خوانده شود آيا آنها هم مشمول حديث امام صادق(ع) قرار مي گيرند؟ و چكار كنيم كه از ياران امام زمان (عج) باشيم؟

بر اساس روايات نيابت در مستحبات ـ چه نيابت از شخص مرده و چه زنده ـ اثر عملي آن همان انتقال ثواب است. يعني همان اندازه‌اي از ثواب كه براي خوانندة دعاست، به همان مقدار به كسي منتقل مي‌شود كه دعا به نيابت از ايشان خوانده شده است. و در اين مورد فرقي بين زيارات و سائر اعمال مستحبي نيست.
همچنين ائمه معصومين(ع) در مورد خواندن دعا و زيارت به نيابت از طرف پدر و مادر و مؤمنين، تأكيد داشته و به آن توصيه كرده اند كه روايات ذيل بيانگر اين مطلب است:
1- از امام صادق ـ عليه السّلام ـ نقل شده که فرمود: چه باز مي‌دارد شما را كه نسبت به والدين خود در حال زنده و پس از مرگشان نيكي كنيد؟ نماز، روزه، حج و… براي آنها بجا آوريد. پس آنچه انجام داده شود ثوابي به آنها خواهد بود. چنان كه براي خودش نيز همان مي‌باشد.[1]2- ونيز امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: هر كس از مؤمنين عملي را از طرف ديگري انجام دهد او از آن متنعّم شده و از ثواب آن بهره‌مند مي‌گردد.[2]و از جمله مواردي كه به آن سفارش شده، دعاهاي مربوط به امام زمان (عج) است كه به نيابت از طرف مؤمنين، به خصوص پدر و مادر خوانده شود. و اثر نيابت هر عمل استحبابي از جانب ديگران، به خصوص پدر و مادر، ‌انتقال ثواب به ايشان است.
امّا در مورد اين سؤال كه چكار كنيم از ياران امام زمان (عج) باشيم؟
در پاسخ مي‌توان گفت اين امر شرط هاي متعددي دارد كه در ذيل فقط برخي از آنها را بيان مي‌كنيم.
اول، شناخت صحيح از امام ـ عليه السّلام ـ و ديگر قدم گذاشتن در راه و سيرة آن حضرت و ساير معصومين است كه به نمونه‌هايي از آن اشاره مي‌شود:
1. اطاعت و بندگي خالصانه در برابر خداوند متعال، كه قدر مسلم آن ترك محرمات و انجام واجبات است. 1. خدمت به مؤمنين؛ 3. امر به معروف و نهي از منكر؛ 4. اشاعه و نشر معارف اسلامي؛ 5. مبارزه با مفاسد اجتماعي و اخلاقي و….
گفتني است هر كدام از اين موارد زمينه‌ساز ظهور حضرت بوده، و هر كسي در زمينه‌سازي ظهور آن حضرت تلاش نمايد و قدم خالصانه در اين راه بگذارد تا ظهور فراهم گردد ياري‌رسان حضرت در ظهور بوده، و از ياران آن حضرت محسوب مي‌گردد.
ديگر اينكه در زمان غيبت به اموري سفارش شده است كه انجام دادن آنها موجب مي‌شود كه حضرت به او عنايت پيدا كرده تا در سايه اين عنايت، زمينه رشد و كمال او فراهم گردد، و راه وصال را به دست آورده، و از ياران حضرت گردد كه به چند نمونه اشاره مي‌گردد:
1. مداومت در دعاهايي كه براي تعجيل ظهور آن حضرت است.
2. خواندن دعاي عهد كه از آن به دعاي نور نيز ياد شده است.
3. خواندن سوره هاي كهف و ياسين در هر شب و به خصوص در شبهاي جمعه.
4. خواندن سوره‌هاي «مسبّحات» در هر شب قبل از خواب كه عبارتند: اسراء، حديد، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلي.
5. رياضت صحيح جهت ارتقاء به لقاء الله.
6. انجام دادن وظايف شرعي به صورت تمام و كمال و…
و…

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. مصباح كفعمي؛ 2. النجم الثاقب، ميرزاي نوري؛ 3. بحار الانوار، ج 52 و 53، علامه مجلسي.

پي نوشت ها:
[1] . حر عاملي، محمد بن حسن، وسايل الشيعه، موسسه آل البيت، ج5، ص365.
[2] . همان، ص 369.