يكي از صفات مهم حضرت مهدي ـ عليه السّلام ـ خاتمالاوصيا است همانگونه كه حضرت محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ خاتم الانبياء است، اين لقب منحصراً مربوط به حضرت مهدي ـ عليه السّلام ـ است و اين امتياز براي امامان ديگر نيست، همانطوري كه پيامبر اسلام در سلسله و رشته، نبوت به خاطر خاتميت امتياز بر همه انبياء پيدا كردند، امام زمان(عج) نيز به خاطر خاتميت در وصايت اين امتياز را دارند و طبيعي است كه هرجا مقام و امتياز و اهميتي باشد در مقابل مسؤليت و تكليف سنگينتر است همان گونه كه پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ بيش از تمام انبياء قبلي مورد اذيت و آزار قرار گرفتند كه فرمودند « ما اوذي نبي مثل ما اوذيت[1]» هيچ نبي و پيامبري مثل من مورد اذيت و آزار قرار نگرفته است پس خاتم الاوصياء نيز وظايف و مشكلات سنگيني در پيشدارند[2] و از آن جائي كه يگانه فرزند بلافصل امام حسن عسكري ـ عليه السّلام ـ حضرت مهدي(عج) زنده و حاضر هستند و طبق قوانين ظاهري و عرفي اسلامي او يگانه وارث اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ است: هم صاحب اموال و املاك دنيايي و ظاهرياند (سهم امام و پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ و انفال و…) و هم صاحب و وارث سجاياي اخلاقي و مناصب امامت وولايت از جمله آثار مصايب و مظلوميتهايي كه بر اجداد طاهرينش شده است.
احاديث فراواني موجود است كه ابتداء علي ـ عليه السّلام ـ و در قدم بعد ساير ائمه ـ عليهم السّلام ـ را وارث علم و آثار نبوت و مصداق ذيالقربي معرفي ميكند و يكي از تبعات نبوت و رسالت بلكه بارزترين آن بنابر فرموده پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ تحمل آزار و اذيتي است كه وجود نازنيناش از بعضي اشخاص فرومايه ديدند و مسلماً اشخاص فرعوني و قابيل صفت در طول تاريخ بوده و خواهند بود.
در حديثي امام صادق ـ عليه السّلام ـ ابتداء به اوصياء و وارثان انبياء پيشين اشاره ميكنند تا به اوصياء پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ ميرسند و با تمسك به قرآن وراثت و وصايت علي بن ابيطالب و يازده فرزند گرامي او را ثابت ميكنند سپس مي فرمايد:
امامان بعدي وارث آثار نبوتاند و اين ذيالقربي ـ بستگان نزديك پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ مورد ظلم و كفران امت قرار ميگيرند و پس از آن شهيد ميشوند (مظلوميت آشكار)[3]بلكه آن حضرت سختيها و بلاهاي بيشتر و عظيمتر از همه امامان معصوم ـ عليهم السّلام ـ ميبيند؛ در دورههاي طولاني تاريخ حياتشان حوادث تلخ و رويدادهاي بزرگي را شاهداند كه جهان اسلام را تيره و سياه كرده و پيكره و اعضاي آن را تكه تكه و پراكنده كرده و امت اسلامي زير دست و پاي استعمار در رنج هستند او به خاطر امام بودنش و دلسوزي بيشتر از پدر به فرزندش براي تك تك افراد امت اسلام اندوهگين مي گردد و از همه مهمتر او يگانه كسي از فرزندان معصوم اهل بيت است كه عزادار مصيبتهاي وارد بر مادرش حضرت زهراء و جد بزرگوارش حسين بن علي و ساير امامان است.
او به خوبي ملاحظه ميفرمايند كه دين جدش، كه آن همه زحمت و مصيت كشيد تا اسلام معرفي شود، چگونه دچار انحراف و انزوا شده، چگونه ميراث گران بهاي اجدادش كه براي سعادت انسان ها بود به تاراج دشمنان و دوستان جاهل رفته، لذا در هر مجلس مصيبتي ابتداء به آن حضرت سلام كرده و تسليت عرض ميكنيم كه او يگانه وارث و يگانه منجي عالم بشريت است.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. زندگي خاتم الاوصياء، ترجمه ابوالفضل اسلامي.
2. تاريخ غيبت كبري، شهيد صدر.
پي نوشت ها:
[1] . حسيني، حسين، مهر محبوب، نشر آفاق، چاپ سوم، 1379، از مناقب آل ابي طالب، ج3، ص247 نقل كرده است.
[2] . مجلة موعود، شماره چهارم، مهر 1375، مقاله بقية الله يادگار خدا، آيت الله كريمي جهرمي، ص15 به بعد.
[3] . كليني، محمد بن يعقوب، اصول الكافي، بيروت، دارالتعارف، 1411ه ق، ج1، ص349، باب 121 كتاب الحجة، حديث شماره 3. سپس خداوند فرمودند: حق ذيالقربي را بده و ذيالقربي علي ـ عليه السّلام ـ بود و حقاش وصيت بود كه اسم اكبر و ميراث علم و آثار علم نبوت به او داده شد سپس خداوند فرمود؛ بگو (اي پيامبر) از شما مزدي نميخواهم جز دوستي بستگان نزديكام سپس خداوند فرمود: آنگاه كه از كشته شده پرسيده شود كه بكدامين گناه گشته شده ميگويد از مودتي سؤال ميشويد كه فضل آن در حق شما اهل بيت بوده به كدامين گناه امامان را كشتهايد.