معصومين ـ عليهم السّلام ـ براي روحانيت امروز چه گسترة كاري را مي پسندند، حرمت و ارزش لباس روحانيت تا چه حدّ است و ملاكهاي خلع لباس روحانيت چيست؟

گسترة كاري روحانيت:
در يك بيان كلي مي توان گفت رسالت روحانيت پرداختن به امر دين است كه اگر بخواهيم جزئي تر به قضيه نگاه كنيم بايدگفت از زواياي مختلف مي توان امور بسيار زيادي را در حيطة كار روحانيت بر شمرد كه دامنة آن تمام اموري را در بر مي گيرد كه گسترة دين شامل آنها مي شود. پرداختن به همة آنها در اين مجال اندك نه ممكن است و نه ضرورت دارد لذا به شكل بسيار كلي به چند رسالت مهم و اساسي روحانيت اشاره مي كنيم.
الف ـ تحقيق و تبليغ
كار اوليه و اصلي روحانيت لبيك گفتن به اين نداي قرآني است كه مي فرمايد: «ما كانَ المؤمنونَ لِينفروا كافةً فلولا نَفَر مِن كل فرقةٍ مِنهم طائفةٌ لِيَتفقَّهوا في الدينِ و لِيُنذروا قومَهم إذا رَجَعوا إليهم لعلهم يَحذرون»[1] به بيان ساده يعني اينكه افرادي «كه تعداد آنها بتواند جمعيتها و قوميتهاي مختلف را تحت پوشش قرار دهد» به تحصيل و پژوهش در امر دين بپردازند و پس از طي مدارج علمي و عملي لازم به دامن جامعه برگشته و به هدايت مردم بپردازند. بنابراين فهم دين و تبليغ آن، رسالت اوليه و اصلي روحانيت است[2] و البته واضح است كه تحقق اين اهداف لوازمي را مي طلبد كه گسترة كاري روحانيت را وسيعتر و پيچيده تر مي نمايد. مثلاً لازمة دريافت معارف ناب اسلامي دست يابي به سرچشمة زلال وحي و تحليل و تفسير دقيق آنچه است كه بر زبان ائمه هدي ـ عليهم السّلام ـ جاري شده است و اين دست يابي و تفصيل نيازمند مراكز پژوهشي متعدد[3] و قوي، مراكز آموزشي در سطوح عا لي و مراكز جذب نيروهاي پاك و با استعداد است و يا لازمة ابلاغ صحيح، سريع و مطابق با زمان معارف ديني، وجود مراكز مديريتي كارآمد وقوي و به كارگيري روشها و ابزارهاي جديد است كه مي بينيم امروزه اين روشها و ابزارهاي جديد کم وبيش استفاده مي شود .
ب ـ هدايت و رهبري جامعه
تا زماني كه امكان بهره مندي از فيض حضور ائمه هدي ـ عليهم السّلام ـ وجود دارد، كار روحانيت استفاده مستقيم از اين منابع وحي الهي و ابلاغ به مردم است اما در زماني كه محروم از حضور مستقيم در محضر ائمه هدي ـ عليهم السّلام ـ هستيم به جز تبليغ، مسئوليتي سنگين تر هم به عهدة دين شناسان واقعي گذاشته مي شود كه همان هدايت و رهبري جامعه است يعني روحانيت به عنوان آگاهان جامعه و آگاهان به دين مورد اعتماد مردم هستند و از لحاظ ديني نسبت به امورمردم مسئوليت و تکاليفي دارند و در حدّ بالاي آن مرجعيت و رهبري ديني مردم را تحت عنوان مرجعيت تقليد برعهده دارند.
حرمت و ارزش لباس روحانيت:
واضح است كه وقتي صحبت از ارزش لباس روحانيت به ميان مي آيد ارزش مادي آن نيست كه اين لباس هم همانند ديگر لباسها  از مقداري پارچه با مدلي خاص تهيه مي شود بلكه ارزش آن به يك معنا ارزش نمادين پيدا كرده است. اگر لباس روحانيت مقدس است به خاطر تقدسي است كه اصل دين دارد لذا اگر بخواهيم ارزش آن را ارزيابي كنيم بايد ببينيم تا چه حدّ به دين و الگوهاي ديني ما و ائمه نزديك است و تا چه حدّ آن نزد مردم نمادي ديني شناخته مي شود.
خلع لباس روحانيت :
همانگونه كه گفته شد ميزان ارزش لباس روحانيت به مقدار نزديكي آن به دين و الگوهاي ناب ديني است و كسي كه آن را مي پوشد مي تواند اين معني را كم رنگ يا پر رنگ كند و به عنوان نمايندة دين شناخته مي شود. عملكرد صدها سالة روحانيت شهادت، شكنجه، زندان، تبعيد، مجاهدتهاي علمي، محروميتها و … باعث شده كه اين لباس به يك نماد كامل و مقدس از دين تبديل شود.[4] متأسفانه بعضي افراد از روي هواي نفس و بعضي با قصد ضربه زدن و حتي در برخي موارد، با برنامه ريزي در راستاي برآورده شدن اهداف استعمار و استكبار كارهايي انجام مي دهند كه ثمرة آن مخدوش شدن چهرة دين و دين داران و بد جلوه دادن آنان است. براي حفظ دين لازم است با اينگونه افراد و جريانات برخورد جدي شود كه نتوانند با پوشيدن اين لباس مقدس و انجام كارهاي بدور از شأن دين و روحانيت چهرة آنان را كه به هم گره خورده اند مخدوش نمايند براي جلوگيري از اين امور دادگاهي وجود دارد كه كار رسيدگي به امور قضائي روحانيت را انجام مي دهد و از جمله تحقيق و بررسي در مورد افرادي است كه شئون روحانيت را رعايت نمي كنند و ملاك اصلي برخورد با اين افراد براي اين دادگاه: ضديت با دين، و يا انجام كارهاي خلاف شأن است كه باعث وهن رسالت سنگين روحانيت و اين لباس مي شود كه البته بسته به نوع جرم و نيت و سابقة افراد ممكن است در بعضي موارد محدود به ارائة تذكر شود و ممكن هم هست به خلع لباس منجر شود.[5]

معرفي منبع جهت مطالعه بيشتر:
1. اهداف و انگيزه هاي طلبگي، نشر مؤسسه آموزش و پژوهشي امام خميني (ره).

پي نوشت ها:
[1] . توبه/122، «شايسته نيست مؤمنان همگي (به سوي ميدان جهاد) كوچ كنند چرا از هر گروهي از آنان، طايفه اي كوچ نمي كند (و طايفه اي در مدينه بماند)، تا در دين (و معارف و احكام اسلام) آگاهي يابند و به هنگام بازگشت به سوي قوم خود، آنها را بيم دهند؟! شايد (از مخالفت فرمان پروردگار) بترسند، خودداري كنند!».
[2] . امروزه روحانيون زيادي براي تبليغ دين در قالب طرحهاي هجرت كوتاه و بلند مدت شهرها و روستاها مي روند و به تبليغ مي پردازند.
[3] . از جمله مراكز پژوهشي مي توان به پژوهشكده صدا و سيما در قم اشاره كرد كه روحانيون در ابعاد مختلف سياسي، حقوقي، فيلم نامه نويسي، نقد فيلم و … به تغذيه رسانه ها مي پردازند.
[4] . تاريخ مبارزاتي و رهبري غرور آفرين علماي شيعه در طول تاريخ قابل ملاحظه است. روحانيون پناهگاه مظلومين بوده اند و در عرصه هاي ديني و سياسي فعال بوده اند تا جايي كه شيعه در بين اديان و مذاهب ديگري نمود خاص دارد و استعمارگران نقشه هاي زيادي براي براندازي آنها داشته اند.
[5] . بي ترديد تعداد افرادي كه در بين روحانيون خلع لباس شده اند نسبت به جمعيت آنان بسيار اندك بوده اند اما امروزه به خاطر شايعه پراكني هاي دشمنان داخلي و خارجي، و عدم توانايي تحليل مسايل سياسي و برخي بي عدالتي ها به روحانيون پاك نيز تهمت هايي مي زنند.