۱۳۹۳/۰۹/۲۳
–
۲۳۵۸ بازدید
در پاسخ به این پرسش چند نکته را باید مورد توجه قرار داد :
1- خداوند امور عالم را توسط اسباب و مسببات اداره می نماید واین از سنت های الهی حاکم بر نظام هستی است . فرشتگان الهی ماموران موکل خداوند در عرصه وجود می باشند و اراده و مشیت حق تعالی توسط آنها اجرا و پیاده می گردد . البته اسباب و عوامل دست اندر کار اداره عالم قدرتی در برابرقدرت الهی و در عرض آن نمی باشند بلکه اراده و قدرت و اعمال آنها در طول اراده و قدرت الهی و نشات گرفته از آن و با اذن و خواست او می باشد .
2- خداوند متعال در قرآن شریف قبض روح ( توفی ) را گاهی به خود نسبت می دهد :
اللَّهُ یَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِها وَ الَّتِی لَمْ تَمُتْ فِی مَنامِها فَیُمْسِکُ الَّتِی قَضى عَلَیْهَا الْمَوْتَ وَ یُرْسِلُ الْأُخْرى إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ (زمر – 42) : خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض مى کند، و ارواحى را که نمرده اند نیز به هنگام خواب مى گیرد، سپس ارواح کسانى را که فرمان مرگ آنها را صادر کرده نگهمیدارد، و ارواح دیگرى را (که باید زنده بمانند) باز مى گرداند تا سرآمد معینى، در این امر نشانه هاى روشنى است براى کسانى که تفکر مى کنند.
و گاهی قبض روح را به فرشتگانش نسبت می دهد : فَکَیْفَ إِذا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِکَةُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ (محمد/27 ) :
حال آنها چگونه خواهد بود هنگامى که فرشتگان (مرگ) بر صورت و پشت آنها مى زنند (و قبض روحشان مى کنند) و نیز : وَ لَوْ تَرى إِذْ یَتَوَفَّى الَّذِینَ کَفَرُوا الْمَلائِکَةُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِیقِ (50/ انفال) ذلِکَ بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبِیدِ (انفال – 51) : اگر ببینى آنگاه که فرشتگان جان کافران را مى ستانند بر چهره و پشت آنان مى زنند و [گویند] عذاب سوزان را بچشید (50) این [کیفر] دستاوردهاى پیشین شماست و [گر نه] خدا بر بندگان [خود] ستمکار نیست(51).
میان این دو نوع قبض روح دو گانگی وتضاد و تناقی وجود ندارد زیرا قبض روح فرشتگان به امر و اراده خداوند و در طول آن است .
3 – در مورد برخی افراد در رویات آمده است که خداوند خود بی واسطه آنها را قبض روح می کند و این بیانگرجایگاه ممتاز و قرب و ارزش آنها در نزد خداوند و لطف وعنایت خاص خداوند نسبت به آنها است که خود خداوند متولی قبض روح و توفی آنها است و در واقع این نوعی تشریف خاص الهی در مورد این بندگان است. در برخی روایات آمده است که خداوند خودش عهده دار قبض روح امام حسین علیه السلام به هنگام شهادت بود و بر او درود فرستاد(خصائص الحسینیه / شخ جعفر شوشتری).
در روایتی از ابن عباس در کتاب «حیوه القلوب- ج 2 » در مورد قبض روح پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) از قول پیامبر در هنگام معراج چنین آمده است که : « … وقتی به آسمان چهارم رسیدم؛ ملک الموت را دیدم که گفت: ای محمد! تمام بنده هایی را که خدا آفریده است، من قبض روح می نمایم، به غیر از تو و علی (ع) که حق تعالی شما را با دست قدرت خود قبض روح می نماید».
این تعبیرات جملگى کنایه هایى از الطاف خاص الهى است که نمى توان فوق آن را تصور کرد. و مى توان نتیجه گرفت که آنچه امکان عطا و لطف وجود داشته ، خداوند به امام حسین علیه السلام افاضه کرده است .
1- خداوند امور عالم را توسط اسباب و مسببات اداره می نماید واین از سنت های الهی حاکم بر نظام هستی است . فرشتگان الهی ماموران موکل خداوند در عرصه وجود می باشند و اراده و مشیت حق تعالی توسط آنها اجرا و پیاده می گردد . البته اسباب و عوامل دست اندر کار اداره عالم قدرتی در برابرقدرت الهی و در عرض آن نمی باشند بلکه اراده و قدرت و اعمال آنها در طول اراده و قدرت الهی و نشات گرفته از آن و با اذن و خواست او می باشد .
2- خداوند متعال در قرآن شریف قبض روح ( توفی ) را گاهی به خود نسبت می دهد :
اللَّهُ یَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِها وَ الَّتِی لَمْ تَمُتْ فِی مَنامِها فَیُمْسِکُ الَّتِی قَضى عَلَیْهَا الْمَوْتَ وَ یُرْسِلُ الْأُخْرى إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ (زمر – 42) : خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض مى کند، و ارواحى را که نمرده اند نیز به هنگام خواب مى گیرد، سپس ارواح کسانى را که فرمان مرگ آنها را صادر کرده نگهمیدارد، و ارواح دیگرى را (که باید زنده بمانند) باز مى گرداند تا سرآمد معینى، در این امر نشانه هاى روشنى است براى کسانى که تفکر مى کنند.
و گاهی قبض روح را به فرشتگانش نسبت می دهد : فَکَیْفَ إِذا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِکَةُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ (محمد/27 ) :
حال آنها چگونه خواهد بود هنگامى که فرشتگان (مرگ) بر صورت و پشت آنها مى زنند (و قبض روحشان مى کنند) و نیز : وَ لَوْ تَرى إِذْ یَتَوَفَّى الَّذِینَ کَفَرُوا الْمَلائِکَةُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِیقِ (50/ انفال) ذلِکَ بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبِیدِ (انفال – 51) : اگر ببینى آنگاه که فرشتگان جان کافران را مى ستانند بر چهره و پشت آنان مى زنند و [گویند] عذاب سوزان را بچشید (50) این [کیفر] دستاوردهاى پیشین شماست و [گر نه] خدا بر بندگان [خود] ستمکار نیست(51).
میان این دو نوع قبض روح دو گانگی وتضاد و تناقی وجود ندارد زیرا قبض روح فرشتگان به امر و اراده خداوند و در طول آن است .
3 – در مورد برخی افراد در رویات آمده است که خداوند خود بی واسطه آنها را قبض روح می کند و این بیانگرجایگاه ممتاز و قرب و ارزش آنها در نزد خداوند و لطف وعنایت خاص خداوند نسبت به آنها است که خود خداوند متولی قبض روح و توفی آنها است و در واقع این نوعی تشریف خاص الهی در مورد این بندگان است. در برخی روایات آمده است که خداوند خودش عهده دار قبض روح امام حسین علیه السلام به هنگام شهادت بود و بر او درود فرستاد(خصائص الحسینیه / شخ جعفر شوشتری).
در روایتی از ابن عباس در کتاب «حیوه القلوب- ج 2 » در مورد قبض روح پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) از قول پیامبر در هنگام معراج چنین آمده است که : « … وقتی به آسمان چهارم رسیدم؛ ملک الموت را دیدم که گفت: ای محمد! تمام بنده هایی را که خدا آفریده است، من قبض روح می نمایم، به غیر از تو و علی (ع) که حق تعالی شما را با دست قدرت خود قبض روح می نماید».
این تعبیرات جملگى کنایه هایى از الطاف خاص الهى است که نمى توان فوق آن را تصور کرد. و مى توان نتیجه گرفت که آنچه امکان عطا و لطف وجود داشته ، خداوند به امام حسین علیه السلام افاضه کرده است .