۱۳۹۳/۰۹/۱۰
–
۹۰۳ بازدید
سلام، در رابطه با تغییرات اجتماعی صورت گرفته بعد از انقلاب اسلامی و یا به عبارتی دستاوردهای اجتماعی انقلاب اسلامی گفتنی است: برای درک عمیق و علمی اهمیت آثار و نتایج انقلاب اسلامی، باید شرایط و فضای داخلی و بینالمللی زمان رخداد انقلاب را ترسیم کرد و آن را بازشناخت. گرچه در این مجال نمیتوان به تفصیل به تبیین این شرایط پرداخت، ولی باید اشاره کرد که انقلاباسلامی ما، درخشش نور معنویت، عدالت، آزادی، استقلال و بازگشت به اسلام بود که در حاکمیت مطلق مادهگرائی و حاکمیت سرمایهداری غربی و سوسیالیسم شرقی به وقوع پیوست.
سلام، در رابطه با تغییرات اجتماعی صورت گرفته بعد از انقلاب اسلامی و یا به عبارتی دستاوردهای اجتماعی انقلاب اسلامی گفتنی است: برای درک عمیق و علمی اهمیت آثار و نتایج انقلاب اسلامی، باید شرایط و فضای داخلی و بینالمللی زمان رخداد انقلاب را ترسیم کرد و آن را بازشناخت. گرچه در این مجال نمیتوان به تفصیل به تبیین این شرایط پرداخت، ولی باید اشاره کرد که انقلاباسلامی ما، درخشش نور معنویت، عدالت، آزادی، استقلال و بازگشت به اسلام بود که در حاکمیت مطلق مادهگرائی و حاکمیت سرمایهداری غربی و سوسیالیسم شرقی به وقوع پیوست. در حالی که استبداد وابسته و فاسد داخلی و نظام دوقطبیبینالمللی، مجال هیچ حرکت مردمی اصیل و آزادیخواهانه را باقی نگذاشته بود، معجزه انقلاب اسلامی به وقوع پیوست.
در چشم اندازی کلی، مهم ترین تغیرات و دستاوردهای اجتماعی انقلاب اسلامی عبارتند از:
1. به وجود آمدن محیطی مناسب جهت رشد کمالات اخلاقی و انسانی و بازگشت به خویشتن.
2. زدودن مظاهر فساد مانند عشرتکده ها و شراب فروشی ها از عرصه جامعه.
3. ارتقای نسبی سطح آگاهی های عمومی و روحیه تحقیق.
4. مبارزه با بی سوادی.
5. امنیت اجتماعی و قضایی و برقراری حقوق مساوی برای مردم.
6 . ایجاد روحیه وحدت و برادری.
7. رواج ادبیات انقلاب دینی.
8 . افزایش و رشد مطبوعات و نشریات.
9. اسلامی کردن مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، نظامی و سیاسی.
10. احیای تفکر دینی، تحول در ارزش های اجتماعی و احیای مفاهیمی مانند جهاد، هجرت، شهادت، ایثار، اخلاص و حج سیاسی.
11. هماهنگی بین تعهد و تخصص و دیانت و روشن فکری.
12. همکاری حوزه و دانشگاه.
13. افزایش ظرفیت دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و حوزه های علمیه.
14. مردمی شدن نیروهای مسلح و ایجاد و سازمان دهی نیروی بسیج مردمی.
15. معرفی الگوی زن مسلمان با فراهم ساختن زمینه های تشکیل جشنواره های مختلف بانوان، مطبوعات ویژه زنان، تأسیس جمعیت ها و تشکل های مربوط، فدراسیون ورزشی بانوان و شرکت آنان در صحنه های سیاسی و اجتماعی از جمله نامزدی برای مجلس شورای اسلامی و شوراهای شهر و روستا و خودباوری فرهنگی.
به طور کلی، انقلاب اسلامی ایران بر اساس اصل «نه شرقی، نه غربی»، الگوی فرهنگی اجتماعی جدیدی برای مسلمانان و مستضعفان جهان به ارمغان آورد.
انقلاب اسلامی ایران در سال 57، رژیم شاهنشاهی و خاندان پهلوی را ساقط کرد و نظام سیاسی نوینی برپا نمود. بخصوص که در نظام نوین، هیچ اثر و رد پایی از نخبگان سیاسی حاکم در رژیم سابق به چشم نمیخورد و این دگرگونی وفروپاشی بنحو کاملی انجام گرفت. ساختارها و نهادهای امنیتی، نظامی و سیاسی رژیم سابق، یا کلا از بین رفت و یادستخوش تحول و بازسازی اساسی قرار گرفت.
اولین دستاورد مهم انقلاب:
اگر خواستهها و وعدههای اساسی انقلابیون و رهبران فکری و سیاسی انقلاب را در دو دسته کلی وعدههای آنی، عاجل وزودآمد و وعدههای آتی، آجل و دیرآمد تقسیم کنیم، میبینیم که اولین خواسته عاجل توده مردم انقلابی کاملا و به سرعتتحقق پیدا کرد که سقوط رژیم پهلوی بود. نگاهی به خاطرات سردمداران رژیم پهلوی و عناصر بیگانه حامی آنان و همچنینمروری بر دیدگاههای شخصیتهای برجسته انقلاب بویژه رهبر فقید و بنیانگذار انقلاب اسلامی، نشان میدهد که سقوطرژیم پهلوی تا چه اندازه برایهمه مهم، اعجابانگیز و غیرمنتظره بوده است.
دومین دستاورد اساسی و بنیادی:
استقرار نظام جمهوری اسلامی و تدوین مبنای حقوقی و قانونی حرکت ملت ایران ـ یعنی قانون اساسی جمهوری اسلامیایران ـ گام مهم دیگری بوده است که مسیر حرکت نظام را تعریف کرده و در دو دهه پس از نخستین پیروزی، چارچوب رفتاراجتماعی جامعه ما را تنظیم کرده است. تجربه فراهم آمده از تعاملات سیاسی و اجتماعی دوران پس از انقلاب، برای ملتی کهتازه میخواهد خود زمام خویش را در دست داشته باشد و با افت و خیز و آزمون و خطا پس از دورانهای طولانی تحملنظامهای فاسد، استبدادی و وابسته، روی پای خود بایستد و سرنوشت خود را رقم بزند، دستاورد ارزشمندی است که نبایدآن را ناچیز شمرد. قبلا اشاره شد که طی فرآیند رسیدن به آرمان اساسی و نهایی انقلاب اسلامی، کاری ساده و سهل نیست.تعمیق و تثبیت پایههای اعتقادی به نظام بینشی اسلام، طراحی و تدوین نظامهای کارآمد در عرصههای مختلف، ایجاد واصلاح ساختار کلان مطلوب، پرورش و رشد نیروی انسانی کارآمد و تدوین برنامههای عملیاتی متناسب با نیازهای جامعه وهماهنگی و توازن نیروهای اجتماعی برای طی این فرآیند، هدفی ارزشمند و دیریاب است.
تحقق عینی این اهداف کلان، بیش از همه به رشد فرهنگی و فکری جامعه و علم و تجربه مدیریتی در سطوح گوناگونادارهکننده جامعه و به همدلی، اخلاص، یقین، و خودباوری فردی و جمعی نیاز دارد که هر اندازه این زمینهها فراهم شود، درروند آن فرآیند، سرعت و پیشرفت بیشتری ملاحظه خواهد شد.
سایر دستاوردها:
علاوه بر این دو دستاورد مهم و بنیادین، انقلاب اسلامی ایران پیامدها و نتایج مبارک دیگری هم داشته است که هر کدامبنوبه خود، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
این پیامدها عبارت است از:
ـ ایجاد امید و نشاط در ملتهای ستمدیده و بخصوص مسلمانان مستضعف و در بند رژیمهای وابسته و استبدادی، برایحرکت و تلاش و مجاهدت در راه مبارزه با ستمگران و مستکبران.
ـ تغییر و چرخش اساسی در جهتگیریها و سیاستهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور در راستایاستقرار عدالت و تأمین منافع مردم و بخصوص محرومان و نیازمندان.
ـ تأمین استقلال سیاسی در سیاست و روابط خارجی و اعمال حق حاکمیت ملی و قطع طمع استعمارگران و از بین بردننقاط اساسی نفوذ و تأثیرگذاری آنان بخصوص در دستگاهها و مراکز مهم تصمیمگیری و اجرا.
ـ مبارزه با انحطاط و ابتذال فرهنگی و زمینهسازی برای رشد استعدادها و ظرفیتهای هنری و فرهنگی اصیل و ریشهدارایرانی ـ اسلامی و احیاء هویت ملی مردم ما.
ـ به فعلیت رساندن بنیه و اقتدار ملت ایران و بسیج آن در جهت دفاع از میهن اسلامی و حیثیت ملی، که در دوران 8 سالهدفاع مقدس برجستگی و نقش خود را نشان داد.
ـ آغاز خودباوری علمی و ورود به مرحله >تولید دانشـ ارائه خدمات اقتصادی و اجتماعی به مناطق و اقشار محروم و فراموش شده جامعه و کاهش جمعیت زیر خط فقر وارتقای سطح زندگی و رفاه عمومی جامعه، علیرغم مشکلات و نارساییهای مادی و مدیریتی که بطور طبیعی بر اثر تغییرنظام سیاسی رخ میدهد.
ـ ایجاد یک جبهه قدرتمند در مبارزه با یکهتازیهای استکبار جهانی به عنوان پشتوانه معنوی و مادی ملتهای آزادیخواهو مبارز.
و بالاخره طرح ادعای پیریزی تمدن نوین مبتنی بر ارزشها و آموزههای اسلامی با ارائه دیدگاهها و راهکارهای جدید وجذاب برای همه جهانیان، که نمود سیاسی آن، نظام مردمسالار دینی در قالب جمهوری اسلامی است که در طول 23 سالگذشته با تعمیق و ریشهداری خود، کارآیی و کارآمدی خود را در بوته تجربه نشان داده است.
منابع و ماخذ (برای مطالعه بیشتر):
1. محمدباقر حشمتزاده، چارچوبی برای تحلیل و شناخت انقلاب اسلامی در ایران، مؤسسه فرهنگی دانش واندیشه معاصر، تهران، 1378.
2. علی ذوعلم، انقلاب و ارزشها، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، 1379.
3. علی ذوعلم (به کوشش)، جرعه جاری (مجموعه مقالات)، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، 1377.
4. کتاب : دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران ، مرکز طرح و برنامه ریزی سازمان صدا و سیمای ج.ا.ا. :
5. پایگاه اطلاع رسانی دستاوردهای انقلاب اسلامی ؛ http://www.dastavardha.com
در چشم اندازی کلی، مهم ترین تغیرات و دستاوردهای اجتماعی انقلاب اسلامی عبارتند از:
1. به وجود آمدن محیطی مناسب جهت رشد کمالات اخلاقی و انسانی و بازگشت به خویشتن.
2. زدودن مظاهر فساد مانند عشرتکده ها و شراب فروشی ها از عرصه جامعه.
3. ارتقای نسبی سطح آگاهی های عمومی و روحیه تحقیق.
4. مبارزه با بی سوادی.
5. امنیت اجتماعی و قضایی و برقراری حقوق مساوی برای مردم.
6 . ایجاد روحیه وحدت و برادری.
7. رواج ادبیات انقلاب دینی.
8 . افزایش و رشد مطبوعات و نشریات.
9. اسلامی کردن مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، نظامی و سیاسی.
10. احیای تفکر دینی، تحول در ارزش های اجتماعی و احیای مفاهیمی مانند جهاد، هجرت، شهادت، ایثار، اخلاص و حج سیاسی.
11. هماهنگی بین تعهد و تخصص و دیانت و روشن فکری.
12. همکاری حوزه و دانشگاه.
13. افزایش ظرفیت دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و حوزه های علمیه.
14. مردمی شدن نیروهای مسلح و ایجاد و سازمان دهی نیروی بسیج مردمی.
15. معرفی الگوی زن مسلمان با فراهم ساختن زمینه های تشکیل جشنواره های مختلف بانوان، مطبوعات ویژه زنان، تأسیس جمعیت ها و تشکل های مربوط، فدراسیون ورزشی بانوان و شرکت آنان در صحنه های سیاسی و اجتماعی از جمله نامزدی برای مجلس شورای اسلامی و شوراهای شهر و روستا و خودباوری فرهنگی.
به طور کلی، انقلاب اسلامی ایران بر اساس اصل «نه شرقی، نه غربی»، الگوی فرهنگی اجتماعی جدیدی برای مسلمانان و مستضعفان جهان به ارمغان آورد.
انقلاب اسلامی ایران در سال 57، رژیم شاهنشاهی و خاندان پهلوی را ساقط کرد و نظام سیاسی نوینی برپا نمود. بخصوص که در نظام نوین، هیچ اثر و رد پایی از نخبگان سیاسی حاکم در رژیم سابق به چشم نمیخورد و این دگرگونی وفروپاشی بنحو کاملی انجام گرفت. ساختارها و نهادهای امنیتی، نظامی و سیاسی رژیم سابق، یا کلا از بین رفت و یادستخوش تحول و بازسازی اساسی قرار گرفت.
اولین دستاورد مهم انقلاب:
اگر خواستهها و وعدههای اساسی انقلابیون و رهبران فکری و سیاسی انقلاب را در دو دسته کلی وعدههای آنی، عاجل وزودآمد و وعدههای آتی، آجل و دیرآمد تقسیم کنیم، میبینیم که اولین خواسته عاجل توده مردم انقلابی کاملا و به سرعتتحقق پیدا کرد که سقوط رژیم پهلوی بود. نگاهی به خاطرات سردمداران رژیم پهلوی و عناصر بیگانه حامی آنان و همچنینمروری بر دیدگاههای شخصیتهای برجسته انقلاب بویژه رهبر فقید و بنیانگذار انقلاب اسلامی، نشان میدهد که سقوطرژیم پهلوی تا چه اندازه برایهمه مهم، اعجابانگیز و غیرمنتظره بوده است.
دومین دستاورد اساسی و بنیادی:
استقرار نظام جمهوری اسلامی و تدوین مبنای حقوقی و قانونی حرکت ملت ایران ـ یعنی قانون اساسی جمهوری اسلامیایران ـ گام مهم دیگری بوده است که مسیر حرکت نظام را تعریف کرده و در دو دهه پس از نخستین پیروزی، چارچوب رفتاراجتماعی جامعه ما را تنظیم کرده است. تجربه فراهم آمده از تعاملات سیاسی و اجتماعی دوران پس از انقلاب، برای ملتی کهتازه میخواهد خود زمام خویش را در دست داشته باشد و با افت و خیز و آزمون و خطا پس از دورانهای طولانی تحملنظامهای فاسد، استبدادی و وابسته، روی پای خود بایستد و سرنوشت خود را رقم بزند، دستاورد ارزشمندی است که نبایدآن را ناچیز شمرد. قبلا اشاره شد که طی فرآیند رسیدن به آرمان اساسی و نهایی انقلاب اسلامی، کاری ساده و سهل نیست.تعمیق و تثبیت پایههای اعتقادی به نظام بینشی اسلام، طراحی و تدوین نظامهای کارآمد در عرصههای مختلف، ایجاد واصلاح ساختار کلان مطلوب، پرورش و رشد نیروی انسانی کارآمد و تدوین برنامههای عملیاتی متناسب با نیازهای جامعه وهماهنگی و توازن نیروهای اجتماعی برای طی این فرآیند، هدفی ارزشمند و دیریاب است.
تحقق عینی این اهداف کلان، بیش از همه به رشد فرهنگی و فکری جامعه و علم و تجربه مدیریتی در سطوح گوناگونادارهکننده جامعه و به همدلی، اخلاص، یقین، و خودباوری فردی و جمعی نیاز دارد که هر اندازه این زمینهها فراهم شود، درروند آن فرآیند، سرعت و پیشرفت بیشتری ملاحظه خواهد شد.
سایر دستاوردها:
علاوه بر این دو دستاورد مهم و بنیادین، انقلاب اسلامی ایران پیامدها و نتایج مبارک دیگری هم داشته است که هر کدامبنوبه خود، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
این پیامدها عبارت است از:
ـ ایجاد امید و نشاط در ملتهای ستمدیده و بخصوص مسلمانان مستضعف و در بند رژیمهای وابسته و استبدادی، برایحرکت و تلاش و مجاهدت در راه مبارزه با ستمگران و مستکبران.
ـ تغییر و چرخش اساسی در جهتگیریها و سیاستهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور در راستایاستقرار عدالت و تأمین منافع مردم و بخصوص محرومان و نیازمندان.
ـ تأمین استقلال سیاسی در سیاست و روابط خارجی و اعمال حق حاکمیت ملی و قطع طمع استعمارگران و از بین بردننقاط اساسی نفوذ و تأثیرگذاری آنان بخصوص در دستگاهها و مراکز مهم تصمیمگیری و اجرا.
ـ مبارزه با انحطاط و ابتذال فرهنگی و زمینهسازی برای رشد استعدادها و ظرفیتهای هنری و فرهنگی اصیل و ریشهدارایرانی ـ اسلامی و احیاء هویت ملی مردم ما.
ـ به فعلیت رساندن بنیه و اقتدار ملت ایران و بسیج آن در جهت دفاع از میهن اسلامی و حیثیت ملی، که در دوران 8 سالهدفاع مقدس برجستگی و نقش خود را نشان داد.
ـ آغاز خودباوری علمی و ورود به مرحله >تولید دانشـ ارائه خدمات اقتصادی و اجتماعی به مناطق و اقشار محروم و فراموش شده جامعه و کاهش جمعیت زیر خط فقر وارتقای سطح زندگی و رفاه عمومی جامعه، علیرغم مشکلات و نارساییهای مادی و مدیریتی که بطور طبیعی بر اثر تغییرنظام سیاسی رخ میدهد.
ـ ایجاد یک جبهه قدرتمند در مبارزه با یکهتازیهای استکبار جهانی به عنوان پشتوانه معنوی و مادی ملتهای آزادیخواهو مبارز.
و بالاخره طرح ادعای پیریزی تمدن نوین مبتنی بر ارزشها و آموزههای اسلامی با ارائه دیدگاهها و راهکارهای جدید وجذاب برای همه جهانیان، که نمود سیاسی آن، نظام مردمسالار دینی در قالب جمهوری اسلامی است که در طول 23 سالگذشته با تعمیق و ریشهداری خود، کارآیی و کارآمدی خود را در بوته تجربه نشان داده است.
منابع و ماخذ (برای مطالعه بیشتر):
1. محمدباقر حشمتزاده، چارچوبی برای تحلیل و شناخت انقلاب اسلامی در ایران، مؤسسه فرهنگی دانش واندیشه معاصر، تهران، 1378.
2. علی ذوعلم، انقلاب و ارزشها، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، 1379.
3. علی ذوعلم (به کوشش)، جرعه جاری (مجموعه مقالات)، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، 1377.
4. کتاب : دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران ، مرکز طرح و برنامه ریزی سازمان صدا و سیمای ج.ا.ا. :
5. پایگاه اطلاع رسانی دستاوردهای انقلاب اسلامی ؛ http://www.dastavardha.com