در باره این که آیا به هبه که همان هدیه و بخشش است، خمس تعلق می گیرد یا نه؟ اقوالی بین فقها وجود دارد که به صورت کلی می توان آن ها را در اقوال زیر خلاصه کرد:
1. خمس ندارد
[1]
.
2. چنانچه از مخارج سالش زیاد بیاید یعنی تا سر سال خمسی زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد.
[2]
3. چنانچه تا سر سال خمسی زیاد بیاید بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد
[3]
.
بله اگر به آن مال هدیه ای قبلا خمس تعلق گرفته بود تقریبا همه فقها پرداخت خمس را بر گیرنده هدیه واجب می دانند.
[4]
،
[5]
[1]
آیات عظام
امام خمینی(ره)، خامنه ای، نوری.
[2]
آیات عظام
صافى، سیستانى؛ (زنجانى: چنانچه از مخارج سالش زیاد بیاید اگر مالى که به دست آورده ارزشمند باشد لازم است خمس آن را بدهد، بلکه بنا بر احتیاط اگر مال ارزشمندى هم نباشد خمس آن را بدهد).
[3]
آیات عظام
بهجت، فاضل، مکارم. نک: إمام خمینی،توضیح المسائل، المحشى، ج 2، ص:8 مسئله 1753؛ احکام دانشجویی؛ احکام خمس، سید مجتبی حسینی، ص 49.
[4]
در بین فقهای معاصر تنها آیات عظام سیستانی و تبریزی، پرداخت خمس را بر عهده بخشنده و بر او واجب می دانند. نک: همان، ص50.
[5]
اقتباس از سؤال 1724 (سایت: 1723) (فروش زمین و وجوب خمس).