آیا می توان اعمال مستحبی فوت شده را در وقت دیگر قضاء کرد؟

اعمال و نمازها و دعاهای مستحبی دارای مصالح و منافعی است که در صورت انجام نصیب افراد می شود و اگر انسان آنها را به جا نیاورد خود را از آن مصالح و منافع محروم کرده است ولی مرتکب گناه نشده است. هر چه این گونه اعمال در وقت خود و با تمام شرایط و ویژگی های آنها بجا آورده شود ثواب و پاداش آن کامل تر خواهد بود. ولی در صورتی که انسان به هر دلیل نتواند آنها را در وقت خود و یا با تمام خصوصیات و ویژگی ها به جا آورد نباید خود را به طور کلی از ثواب آنها محروم گرداند بلکه می تواند با انجام همه یا بخشی از آنها در وقت دیگر، مقداری از ثواب و پاداش را تحصیل کند مراجع معظم تقلید و فقهاء بزرگ با استفاده از روایات فرموده اند: “قضاء کردن نوافل یومیه مستحب مؤکّد است، بلکه بعید نیست که قضاء نمازهاى مستحبى دیگری که وقت خاصی براى آنها مقرر شده نیز مستحب باشد. ولی بهتر آن است که قضاء آنها را به عنوان احتمال مطلوبیّت(قصد رجاء) به جا آورد”.[1]

حضرت آیة الله بهجت به این نکته اشاره کرده اند که: نمازهای مستحبی که وقت خاص دارند در صورت ترک، قضای آنها مستحب است.[2]

حضرت آیة الله مکارم شیرازی نیز در پاسخ به سؤالی در این زمینه بیان داشته اند: می تواند قضا کند .[3]

بنا بر این به طور کلی ، هر نماز مستحبی (نافله شب،نوافل یومیه و…) را که نتوانسته باشیم در وقت مخصوص خودش انجام دهیم ، می توان قضای آن را در وقت دیگری انجام داد و هیچ گونه محدودیتی برای زمان قضای آن وجود ندارد. و بهتر است اگر بخواهیم نماز های مستحبی غیر از نافله های یومیه را در خارج از وقت خاص شان به جا آوریم به قصد رجاء به جا آوریم.

در این باره نک: سؤال 2844 (سایت: 3077)، نمایه: فضیلت نماز جماعت.