عدل به تمامى معانى آن به نحوى در علم کلام مورد بحث و بررسى قرار میگیرد؛ لکن آنچه بیشتر از سایر معانى آن مورد نقد و بررسی واقع شده و سبب جدایى عدلیه (امامیه و معتزله) از اشاعره است، «عدل» به معناى ضرورت رعایت استحقاقهاى مکلفان در مقام جزا (پاداش و عقاب) است.
اشاعره هر کارى را که از خدای متعال صادر شود، عین عدل میدانند، و معتقدند حتى اگر خدا تمامى پیامبران و مؤمنان را به جهنم و تمامى کفار و مشرکان و منافقان را به بهشت ببرد(که امکان آن هم میرود!) این عمل خداوند عین عدل است.
عدلیه – با تمسک به حسن و قبح ذاتى و عقلى و اقتضائات ذات خداوند که خیر محض و کمال و علم و قدرت مطلق است – معتقدند: صدور قبایح از جمله ظلم از خداوند محال و رعایت محسنات از جمله عدل از جانب خداوند ضرورى و لازم است.