اعمالى كه انسان بدون تقليد انجام داده، چه حكمى دارد؟

آيات عظام امام، بهجت، خامنه ‏اى، فاضل و نورى: اين اعمال، در يكى از سه صورت صحيح است:

1. شخص بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده است.

2. عمل او با فتواى مجتهدى كه وظيفه ‏اش تقليد از او بوده، مطابق باشد.

3. عمل او با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.

آيات عظام تبريزى، صافى، مكارم و وحيد: عمل او در صورتى صحيح است كه بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده و يا با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.

 آيةاللَّه سيستانى: در يكى از سه صورت صحيح است:

 1. بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده است.

 2. عمل او با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.

 3. جاهل قاصر بوده و نقص عملش به اركان و مانند آن باز نگردد.

منبع:

توضيح ‏المسائل مراجع، م 14؛آيت الله فاضل، جامع‏ المسائل، ج 1 س 28 و 33؛آيت الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 14؛آيت الله خامنه‏ اى، اجوبةالاستفتاءات، س 32 و 7.؛آيت الله وحيد، توضيح‏ المسائل، م 14؛آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 66.آيت الله سيستاني توضيح‏ المسائل، م 12.