توجه

  1. توجه توجه : متاسفانه تا اطلاع ثانوی درگاه پرداخت زرین پال از دسترس خارج شده

توجه توجه : متاسفانه تا اطلاع ثانوی درگاه پرداخت زرین پال از دسترس خارج شده

خانه » همه » مذهبی » دليل توبه قبل از جنايت برادران يوسف(ع) چه بود؟

دليل توبه قبل از جنايت برادران يوسف(ع) چه بود؟

سوره يوسف، آيه 9: («اقْتُلُوا يُوسُفَ أَوِ اطْرَحُوهُ أَرْضاً يَخْلُ لَكُمْ وَجْهُ أَبِيكُمْ وَ تَكُونُوا مِنْ بَعْدِهِ قَوْماً صالِحِين»)‏
 

 اين آيه تتمه گفتار برادران يوسف است، و از مشورت دوم مذاكرات ايشان در باره يوسف حكايت مى‏ كند. شور اول درباره دلائل اظهار علاقه پدر نسبت به يوسف و بنيامين بود كه سرانجام يعقوب(ع) را محكوم به ضلالت كردند. در اين شور، موضوع گفتگو درباره راه حل مشكل بود؛ اينكه چه كنند و چه نقشه‏ اى بريزند كه خود را از اين ناراحتى نجات دهند. سرانجام برادران دو پيشنهاد مطرح كردند و گفتند: يا يوسف را بكشيد و يا او را به سرزمين دوردستى بيفكنيد تا محبت پدر يكپارچه متوجه شما بشود. درست است كه با اين كار احساس گناه و شرمندگى وجدان خواهيد كرد، چرا كه در حق برادر كوچك خود اين جنايت را روا داشته ‏ايد ولى مي توان با توبه كردن اين گناه را جبران نمود و پس از آن جمعيت صالحى خواهيد شد! 
 موضوع اين نوشتار جمله اخير است: «وَ تَكُونُوا مِنْ بَعْدِهِ قَوْماً صالِحِين»؛ اين جمله دليل بر آن است كه آنها با اين عمل احساس گناه مى ‏كردند و در اعماق دل خود كمى از خدا ترس داشتند، و به همين دليل پيشنهاد توبه بعد از انجام اين گناه را مطرح ‏كردند.
ولى مساله مهم اينجاست كه سخن از توبه قبل از انجام جرم، در واقع براى فريب وجدان و گشودن راه به سوى گناه است، و به هيچ وجه دليل بر پشيمانى و ندامت نخواهد بود.
و به تعبير ديگر توبه واقعى آن است كه بعد از گناه، حالت ندامت و شرمسارى براى انسان پيدا شود، اما گفتگو از توبه قبل از گناه، توبه نيست.
توضيح اينكه بسيار مى‏ شود كه انسان به هنگام تصميم بر گناه، با مخالفت وجدان روبرو مى‏ گردد و يا اعتقادات مذهبى در برابر او سدى ايجاد مى ‏كند و از پيشروي به سوى گناه ممانعت به عمل مى‏ آورد، او براى اينكه از اين سد به آسانى بگذرد و راه خود را به سوى گناه باز كند وجدان و عقيده خود را با اين سخن مى‏ فريبد، كه من پس از انجام گناه بلا فاصله در مقام جبران بر مى ‏آيم، چنان نيست كه دست روى دست بگذارم و بنشينم، توبه مى‏ كنم، به در خانه خدا مى ‏روم، اعمال صالح انجام مى ‏دهم، و سرانجام آثار گناه را مى‏ شست و شو مي دهم!
يعنى همانگونه كه نقشه شيطانى براى انجام گناه مى ‏كشد، يك نقشه شيطانى هم براى فريب وجدان و تسلط بر عقائد مذهبى طرح مى‏ كند، و چه بسا اين نقشه شيطانى نيز مؤثر واقع مى‏ شود و آن سد محكم را با اين وسيله از سر راه خود بر مى ‏دارد، برادران يوسف نيز از همين راه وارد شدند.

احتمال ديگري نيز در تفسير جمله اخير داده شده كه منظور آنها اين بوده است كه بعد از دور ساختن يوسف از چشم پدر، مناسبات شما با پدر به صلاح مى ‏گرايد، و ناراحتي هايى كه از اين نظر داشتيد از ميان مى ‏رود، ولى تفسير اول صحيح تر به نظر مى‏ رسد.

منبع:

ترجمه تفسير الميزان، ج11، ذيل آيه مورد بحث.

تفسير نمونه، ج‏9، ذيل آيه.

 

 

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد