اصحاب اخدود چه كساني هستند؟

در آيه 4 سوره بروج نام اصحاب اخدود ذكر شده است:
«قُتِلَ أَصحَْابُ الْأُخْدُود» مرگ بر شكنجه‏ گران صاحب گودال (آتش).
 كلمه” اخدود” به معناى شكاف بزرگ زمين است، اين واژه در اصل از خد انسان گرفته شده است كه به معناي دو فرورفتگى است كه در دو طرف بينى انسان در سمت راست و چپ قرار دارد.[1] و اصحاب اخدود جباران ستمگرى بودند كه زمين را مى‏ شكافتند و آن را پر از آتش نموده، مؤمنين را به جرم اينكه ايمان دارند در آن مى‏ انداختند، و تا آخرين نفرشان را مى‏ سوزاندند.[2] در ادامه اين آيه به توضيح داستان آنها مي پردازد:
قُتِلَ أَصحَْابُ الْأُخْدُودِ. النَّارِ ذَاتِ الْوَقُودِ. إِذْ هُمْ عَلَيهَْا قُعُودٌ. وَ هُمْ عَلىَ‏ مَا يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شهُُودٌ. وَ مَا نَقَمُواْ مِنهُْمْ إِلَّا أَن يُؤْمِنُواْ بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الحَْمِيد.[3] اين ستمگران از مومنان مي خواستند دست از ايمان خود بردارند، اما هنگامى كه با مقاومت آنان روبرو مى‏ شدند آنها را در اين كوره‏ هاى آدم‏ سوزى انداخته، به آتش مى‏ كشيدند![4] خداوند نيز در اين آيات با جمله« قُتِلَ…» بر آنها نفرين كرده است.
پي نوشت:
[1] .المفردات في غريب القرآن، دارالعلم الدار الشامية،دمشق،1412ق، ص: 275-276
[2]. الميزان في تفسير القرآن، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسين حوزه علميه قم،1417، ج‏20، ص: 251
[3]. آتشى عظيم و شعله‏ ور! هنگامى كه در كنار آن نشسته بودند، و آنچه را با مؤمنان انجام مى‏ دادند (با خونسردى و قساوت) تماشا مى‏ كردند! آنها هيچ ايرادى بر مؤمنان نداشتند جز اينكه به خداوند عزيز و حميد ايمان آورده بودند.بروج،4-8
[4]. تفسير نمونه، دار الكتب الإسلامية ، تهران،1374،ج‏26، ص: 334