چرا وجوب صدقه قبل از نجوى كردن با پيامبر (ص) تشريع شد و بعد از مدت كوتاهى نسخ گرديد؟

پاسخ اين سؤ ال را به خوبى مى توان از قرائن موجود در آيه نجوي و شاءن نزول آن به دست آورد، هدف آزمايشى بود، براى افراد پر ادعائى كه از اين طريق اظهار علاقه خاصى به پيامبر (صلى اللّه عليه و آله ) مى كردند، معلوم شد اين اظهار علاقه ها تنها در صورتى است كه نجوى مجانى باشد، اما هنگامى كه نياز به بذل مقدارى مال داشت خاموش ‍ شدند.
از اين گذشته،اين حكم براى هميشه در مسلمانان اثر گذارد،و نشان داد تا ضرورتى نباشد نبايد وقت گرانبهاى پيامبر(صلى اللّه عليه و آله) و ديگر رهبران بزرگ اسلامى را با نجوى گرفت،و وسيله ناخشنودى مردم را فراهم ساخت،و در حقيقت كنترلى بود براى نجواها در آينده .
بنابراين حكم مزبور از آغاز جنبه موقتى داشته ، و پس از آنكه هدف آن تامين گرديد نسخ شد، زيرا ادامه آن نيز مشكلى ايجاد مى كرد، چرا كه گاه مسائل ضرورى پيش مى آمد كه لازم بود به طور خصوصى با پيامبر (صلى اللّه عليه و آله) در ميان گذارده شود، چنانچه حكم صدقه باقى مى ماند اى بسا اين ضرورتها از دست ميرفت ، و افراد يا جامعه اسلامى زيان مى ديدند.
به طور كلى در موارد نسخ ، حكم هميشه از اول جنبه محدود و موقت داشته ، هر چند مردم از اين معنى احيانا آگاه نبوده و آنرا هميشگى تصور مى كردند.

منبع:

تفسير نمونه ج23ص451و452