تاریخچه سازمان سینمایی

در سال‌هاي بعد سياست‌هاي امور سينمايي بر عهده سازمان نمايش وزارت كشور وقت گذاشته و ماموريت اداره سالن‌ها و توليد فيلم از اسفند 1325 در اين سازمان جدي‌تر دنبال شد. اين وظيفه تا سال 1344- كه وزارت فرهنگ و هنر ايجاد شد – همچنان بر عهده وزارت كشور بود و در نهايت از خرداد سال بعد آخرين اختيارات خود را به وزارت فرهنگ و هنر وقت واگذار كرد. ايرج زندپور نيز – كه در شهريور سال 1345 در اين منصب جاي گرفت- به عنوان رياست اداره كل امور سينمايي و نخستين مسئول رسمي رژيم گذشته شناخته مي‌شود.

با وقوع انقلاب شكوهمند اسلامي سينما نيز دچار تحولات اساسي شد، تغییرات اساسی ساختاری و ماهيتي ايراني- اسلامي پيدا كرد و با فرم و قالبي جديد دوران رشد و شكوفايي خود را آغاز نمود. البته نخستين جرقه سينماي جديد ايران در مصاحبه‌هاي امام خميني(ره) به عنوان بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران شنيده شده بود.

در دوران جديد – دقيقا از 10 اسفند 57- سينماها فعاليت خود را از سرگرفتند، در اين مقطع به دليل نوپابودن انقلاب مسئوليت سينماها موقتاً به انجمن سينماداران محول شد. اول ارديبهشت سال 58 مهندس محمدعلي نجفي به عنوان سرپرست اداره كل نظارت و نمايش (اداره كل ترويج و نمايش) تحت مديريت وزارت فرهنگ و آموزش عالي معرفي شد. خرداد ماه همان سال نيز ادارات سينمايي مختلف وزارت فرهنگ و هنر سابق با يكديگر ادغام شدند و زير نظر «وزارت فرهنگ و آموزش عالي» (تركيبي از دو وزارتخانه فرهنگ و هنر و علوم و آموزش عالي) به كار خود ادامه دادند. در تير ماه سال 58 حسين ترابي به عنوان سرپرست مركز امور سينمايي و سمعي و بصري منصوب شد.

شهريور سال 1359 را مي‌توان زمان دقيق راه‌اندازي معاونت سينمايي دانست. دكتر حسن عارفي كه پيشتر براي تصدي وزارت فرهنگ و آموزش عالي در كابينه شهيد رجايي راي اعتماد گرفته بود، مهدي كلهر را در مسئوليت حوزه معاونت سينمايي خود معرفي كرد پس از استعفاي او چند ماهي كمال حاج سيدجوادي در اين مسئوليت فعاليت كرد، پس از دوراني كوتاه حوزه سينما به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي محول شد و فخرالدين انوار معاون سينمايي وزير شد؛ انوار از سال 62 تا 72 معاون سينمايي بود و پس از وي مهدي فريدزاده (از سال 72 تا 74)، عزت‌الله ضرغامي (74 تا 76)، زنده‌ياد سيف‌الله داد (از 76 تا 80)، محمدحسن پزشك( 80 تا 81)، محمد مهدي حيدريان (81 تا 84)، محمدرضا جعفري جلوه (84 تا 88)، جواد شمقدري (88 تا 92) را اين مسئوليت را عهده‌دار بودند. البته با تلاش جواد شمقدري در اواخر دولت دهم، سطح معاونت به سازمان سينمايي ارتقا يافت.

با روي كار آمدن دولت “تدبير و اميد” و در رأس آن دكتر حسن روحاني، سينما نيز با تحولات نو همراه شد و دريچه تازه‌اي پيش روي سينماي شريف كشور گشوده شد. پس از معرفي دكتر علي جنتي به عنوان وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و كسب راي اعتماد وي، دكتر حجت‌الله ايوبي به عنوان معاون وزیر و رئيس سازمان سينمايي معرفي شد. بازگشايي خانه سينما، دعوت به كار دورافتادگان از فيلمسازي، رفع توقيف تعدادي از آثار، ايجاد همدلي ميان اهالي هنر هفتم، دیجیتال کردن تمام سالن‌های سینمای کشور، راه اندازی گروه سینمای هنر و تجربه، راه اندازی مدرسه ملی سینمای ایران، راه اندازی سینمای کودک و نوجوان و … از جمله تاثيرات مديريت جديد سازمان در دوره جدید فعاليت به شمار مي‌آيد.

در 17 اسفند95 محمد مهدی حیدریان  ریاست سازمان سینمایی را بر عهده گرفت و از 26 آبان 97 تا به حال حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی است.

منابع:

– تاريخ سينماي ايران/ جلد 1و 2/ جمال اميد/ انتشارات روزنه

– سال‌شمار تاريخ سينماي ايران/ هما جاوداني/ نشر قطره