نکتهها در خاطره نویسی:
۱. احساس و عاطفه خود را نشان دهید.
۲. زمان و مکان خاطره را مشخص کنید.
۳. شروع و پایان خاطر معلوم باشد.
۴. خاطره باید بیانگر پیام و تجربه ای تازه باشد.
۵ به جزئیات توجه داشته باشید.
۶. هدف خود را از نوشتن خاطره مشخص سازید.
۷. صادقانه بنویسید. تا قابل باور باشد.
۸. ساده و روان بنویسید.
۹. خاطرهها را مختصر و روشن و همراه با جاذبه بنویسید.
۱۰. خاطره ها باید شرح حادثه، صحنه یا حالتی باشند.
۱۱. خاطره ها باید نسبت به کارهای عادی متفاوت تر باشند.
۱۲. خاطرات هر کس جز لحظات واقعی زندگی اوست اما با گذشت زمان بیان خاطره تا حدودی از واقعیت فاصله میگیرد و بخشهایی از کم رنگ تر و یا پر رنگ تر می شود. این نشانگر تاثیر گذشت زمان بر ذهن گوینده خاطره است. برای جبران این مشکل خاطره نویس از تخیل خود کمک می گیرد. برای جذاب تر شدن ان دست به حذف و اضافه و کم رنگ کردن یا بر جسته کردن بخشهایی از خاطره می زند. با این حال او محدودیت نیز دارد و آزادی عمل وی مانند داستاننویسی نیست. در داستان موضوع، حوادث، شخصیت ها می تواند کاملاً ذهنی باشد. و همه بر اساس تخیل نویسنده شکل بگیرد،اما خاطره نویس با استفاده محدود از تخیل از جاده واقعیت عبور می کند و نتیجه کارش را به خواننده و شنونده عرضه می دارد.
۱۳. خاطرهها، یاد ماندههای ذهنی و تجارب زندگی را در دل خود پنهان دارند که گاه با تلنگری از ذهن خارج می شوند و با روشنی تمام خود را نشان میدهند. خاطره نویسی چنانچه با تعریف و پرداخت ظرایف و نکته ها همراه باشد و حس برانگیز، شیرینیها و تلخیها را برای خواننده تداعی می سازد خاطرهنویسی، ثبت تجربه هاست به سادهترین زبان ممکن.
۱۴. خاطره نویسی با گزارش نویسی فرق دارد. در خاطره نویسی به رخداد خاصی پرداخته می شود اما گزارش نویسی توضیح درباره کارهایی است که به ترتیب انجام گرفته است.
۱۵. خاطره ها از زاویه دید اول شخص یا سوم شخص نوشته می شوند. زاویه دید نشان می دهد چه کسی خاطره را نقل می کند. از زبان اول شخص( روزها، اسلامی ندوشن):
« نخستین بار از زبان خاله و گاهی هم مادرم بود که بعضی از قصههای بسیار اصیل ایرانی را شنیدم و به عالم افسانه ها که همه پر رنگ و نگار و ان همه پران و نرم است راه پیدا کردم. علاوه بر آن خاله ام با ذوق لطیفی که داشت….»
از زبان سوم شخص( آن روزها، طه حسین):
« در آغاز نابینایی، بسیار کنجکاو بود. در راه کشف مجهولات از هیچ چیز نمی هراسید و در این راه با گرفتاری ها و رنج عذاب فراوان روبه رو می شد تنها یک حادثه، حس کنجکاوی او را افزون کرد و آن چنان شرمی را بر جان و دلش چیره ساخت که هنوز آثار آن از بین نرفته. شبی برای شام خوردن با اهل خانه در کنار…»
در سالهای اخیر برخی معلمان نام آشنا و موفق کشورمان به نگارش خاطرات خود پرداختهاند و همتها و تجربهها و تلاشهای خردمندانه خود را در عرصه تعلیم و تربیت کشور ماندگار ساختهاند مطالعه خاطرات ارزشمند این معلمان شایسته خواننده را با تجربه های مفید و آشنا میسازد.
مانند نمونههای زیر:
محمد بهمن بیگی: بخارای من ایل من، اگر قره قاج نبود، به اجاقت قسم (خاطرات آموزشی)
خاطرات دکتر محمدعلی مجتهدی ( مدیر دبیرستان البرز بنیانگذار دانشگاه صنعتی شریف) به کوشش دکتر حبیب لاجوردی
توران میرهادی: جستجو در راهها و روشهای تربیت.
علی فرخ مهر: موفق و ناموفقها، در آینه، زیباترین دعوت مجموعه کتابهای در باغ تجربه ها( کارت قرمز، فانوسهای روشن، میوه شیرین، کلام گلبرگ، چون نیک نظر کرد، انگشتر طلا، باران همچنان می بارید ، رمز گل یاس و کلاس شما خشک است)
ثمین باغچه بان: چهرههایی از پدرم.
منبع: کتاب رنگین کمان انش، تالیف حسین فرخ مهر
تهیه کننده: ثریا نصرت آبادی
علوم وفنون ادبی