درباره تعداد شهدا، در منابع اختلاف است؛[۱] در بیشترِ منابع تاریخی، تعداد یاران امام حسین(ع) در روز عاشورا، ۷۲ تن ذکر شده است[۲] که بنابر قول مشهور ۱۷ نفر از بنیهاشم، و بقیه از دیگر قبایل بودهاند.[۳] همچنین گفتهاند که نیروهای امام حسین(ع) شامل ۳۲ تن سواره و ۴۰ تن پیاده بودند.[۴]برخی منابع، اعداد دیگری نیز بیان کردهاند: مسعودی: جمیع کسانی که با حسین(ع) در روز عاشورا در کربلا کشته شدهاند، ۸۷ نفر بودهاند.[۵] بعضی روایت کرده اند که در آن روز تعداد شهیدان ۶۱ بوده است[۶]، ولی ممکن است این راویان، شهدای بنیهاشم را به این عدد اضافه نکرده باشند.[نیازمند منبع] سید بن طاووس: روایت شده است که اصحاب حسین(ع)، ۷۸ نفر بودهاند[۷] مجلسی از محمد بن ابیطالب نقل کرده که تعداد آنها ۸۲ نفر بوده است.[۸] از امام باقر(ع) نقل کرده اند که شهدای کربلا ۴۵ سواره و ۱۰۰ نفر پیاده بودهاند.[۹]
سرهای شهدا
به دستور عمرسعد و شمر، سر امام حسین(ع) و یارانش از بدنها جدا شدند.[۱۰] شیخ مفید در ارشاد، تعداد سرهای شهدای کربلا را ۷۲ سر ذکر کرده است.[۱۱] بَلاذُری در انساب الاشراف سرهای جدا شده را ۷۲ تن ذکر کرده است؛ ولی او از أَبی مِخْنف نقل کرده که قبیله کنده ۱۳ سر، قبیله هوازن ۲۰ سر، قبیله بنیتمیم ۱۷ سر، قبیله بنیاسد ۱۶ سر، قبیله مذحج ۷ سر و قیس ۹ سر را با خود به نزد ابن زیاد آوردند.[۱۲] برخی نیز تعداد سرها را ۷۸ سر ذکر کردند.[۱۳]
به نقل از پایگاه ویکی شیعه
پینوشت:
1. نگاه کنید به: گروهی از تاریخپژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۸۳-۴۸۵.
2. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۷۷م، ج۳، ص۳۹۵؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۲۲؛ دینوری، الاخبار الطوال، ص۲۵۶؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ج۵، ص۱۰۱؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۵۹.
3. گروهی از تاریخپژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۸۵.
4. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۷۷م، ج۳، ص۳۹۵؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۲۲؛ دینوری، الاخبار الطوال، ص۲۵۶؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ج۵، ص۱۰۱؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۵۹.
5. مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۶۱؛ مقدسی، البدء و التاریخ، ج۱۱، ص۶.
6. مسعودی، اثبات الوصیة، ص۱۲۶.
7. سید بن طاووس، اللهوف، انوار الهدی، ص۸۵.
8. مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۴.
9. قمی، نفس المهموم، ص۲۳۶.
10. خوارزمی، مقتلالحسین(ع)، مکتبة المفید، ج۲، ص۳۶؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۵۶؛ مسعودی، مروجالذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۵۹.
11. شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۱۳.
12. بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ۱۹۷۷م، ص۲۰۷.
13. محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۳۵
سرهای شهدا
به دستور عمرسعد و شمر، سر امام حسین(ع) و یارانش از بدنها جدا شدند.[۱۰] شیخ مفید در ارشاد، تعداد سرهای شهدای کربلا را ۷۲ سر ذکر کرده است.[۱۱] بَلاذُری در انساب الاشراف سرهای جدا شده را ۷۲ تن ذکر کرده است؛ ولی او از أَبی مِخْنف نقل کرده که قبیله کنده ۱۳ سر، قبیله هوازن ۲۰ سر، قبیله بنیتمیم ۱۷ سر، قبیله بنیاسد ۱۶ سر، قبیله مذحج ۷ سر و قیس ۹ سر را با خود به نزد ابن زیاد آوردند.[۱۲] برخی نیز تعداد سرها را ۷۸ سر ذکر کردند.[۱۳]
به نقل از پایگاه ویکی شیعه
پینوشت:
1. نگاه کنید به: گروهی از تاریخپژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۸۳-۴۸۵.
2. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۷۷م، ج۳، ص۳۹۵؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۲۲؛ دینوری، الاخبار الطوال، ص۲۵۶؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ج۵، ص۱۰۱؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۵۹.
3. گروهی از تاریخپژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۸۵.
4. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۷۷م، ج۳، ص۳۹۵؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۲۲؛ دینوری، الاخبار الطوال، ص۲۵۶؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ج۵، ص۱۰۱؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۵۹.
5. مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۶۱؛ مقدسی، البدء و التاریخ، ج۱۱، ص۶.
6. مسعودی، اثبات الوصیة، ص۱۲۶.
7. سید بن طاووس، اللهوف، انوار الهدی، ص۸۵.
8. مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۴.
9. قمی، نفس المهموم، ص۲۳۶.
10. خوارزمی، مقتلالحسین(ع)، مکتبة المفید، ج۲، ص۳۶؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۵۶؛ مسعودی، مروجالذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۵۹.
11. شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۱۳.
12. بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ۱۹۷۷م، ص۲۰۷.
13. محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۳۵