رفتار حضرت علی با مسیحیان در دوران خلافتش چگونه بود؟

جواب اجمالی:
تعامل علی(ع) با اهل کتاب و اقلیت ها، در دوران پس از پیامبر(ص) ، همان ادامه تعامل پیامبر(ص) با اقلیت ها است .
توضیح بیشتر :
حضرت علی(ع) در نامه 53 نهج البلاغه خود به مالک اشتر می فرماید: ای مالک! با تمام مردم مصر اعم از مسلمان و غیر مسلمان به نیکی رفتار کن و محبت خود را نثار همه آنها کن. همچنین می فرماید: ای مالک! قلبت را نسبت به زیردستان خود از محبت پر کن، و به آنان مهربانی کن و لطف خود را ارزانی بذار، زیرا آنان از دو حال خارج نیستند، یا خواهران و برادران دینی تو هستند یا همنوعان تو در آفرینش به شمار می آیند.
امام علی(ع) که پس از یک دوره ی 25 ساله دوری از صحنه ی سیاسی اسلام و بازگشت به سنت های جاهلی و انحراف از اصول قرآنی به امامت رسیدند، ناگزیر بودند برای اصلاح جامعه ی اسلامی برنامه تمدن سازی نوینی را اجرا کنند. این برنامه شامل نظام سازی اجتماعی، نظام سازی سیاسی، نظام سازی فرهنگی و نظام سازی اقتصادی بود. یکی از مشخصه های نظام سازی اجتماعی، تنظیم روابط با اهل کتاب بود که این به سبب حضور اقلیت های دینی گوناگونی بود که در قلمرو خلافت آن حضرت اهمیت داشت. این اقلیت ها شامل یهودیان، مسیحیان، زرتشتیان و صابئین بودند. بنابراین تعادل و تنظیم روابط حقوقی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با اهل کتاب ضرورتی امکان ناپذیر بود . آن حضرت حقوق اجتماعی را برای آحاد جامعه به ویژه آزادی اجتماعی نسبت به همه اقلیت ها قائل بودند و فرمانداران خود را به رعایت حقوق اهل کتاب و پرهیز از ستمگری نسبت به آنان توصیه می کرد. بنابراین چنین تصور می شود که امام علی (ع) با اهل کتاب روابط مدارا گونه ای داشتند. در مقاله ایی سیره ی عملی و نظری امام علی(ع) با اهل کتاب و تعامل آن حضرت با اقلیت های دینی و حقوق گوناگون آنان مورد بررسی قرار گرفت . مصطفی پیرمرادیان کبری شهری زینب حمزه پور، پژوهش در تاریخ سال پنجم بهار 1393 شماره 1 (پیاپی 14)
منابع جعت مطالعه بیشتر :
– فروغ ولایت، قم، – سبحانی، جعفر340 – مؤسسه امام صادق(ع)
– سیره ی امام علی (ع) در تعامل با اهل کتاب نویسندگان: مصطفی پیرمرادیان کبری شهری زینب حمزه پور، پژوهش در تاریخ سال پنجم بهار 1393 شماره 1 (پیاپی 14)
– روابط معصومان علیه السلام با اهل کتاب و مبانی آن ، سید فخرالدین طباطبایی ، تاریخ اسلام سال پانزدهم تابستان 1393 شماره 2 (پیاپی 58)