مهسا مژدهی: رژیم صهیونیستی هیچ‌وقت فکرش را نمی‌کرد که وزیرخارجه روسیه مقابل دوربین ها بنشیند و در توجیح حمله به اوکراین، حتی هیتلر را هم یهودی بخواند. شوک مصاحبه لاوروف باعث شد تا تل‌آویو هم به فکر بیفتد تا راه خود را از مسکو، در میانه راه جدا کرده و دست به واکنش علیه حمله روسیه به اوکراین بزند. روابط روسیه و اسراییل در دو دهه گذشته در بهترین حالت خود قرار داشته است. حتی جنگ اوکراین هم باعث نشد تا رژیم صهیونیستی دست از حمایت مسکو بردارد، اما حالا اوضاع بین این دو سخت پیش می‌رود.

تنش از کجا شروع شد؟

بیش از یک میلیون نفر از اهالی سرزمین‌های اشغالی را یهودیان روس تشکیل می‌دهند. هر چند یهودی‌ها در ابتدای قرن بیستم در شوروی روزگار سختی را گذراندند، اما حالا ورق برگشته است و روابط بین انها و مسکو قوی به‌نظر می‌رسد. از ابتدای جنگ اوکراین هم رژیم صهیونیستی سعی کرد خودش را به آن راه بزند و با موضوع به‌طور مستقیم درگیر نشود. اما بالاخره و در حالی که سکوت تل‌آویو تعجب متحدانش را برانگیخته بود، آنها نسبت به کشتار غیرنظامیان اوکراینی به روس‌ها با احضار سفیر مسکو، اعتراض کردند.

اختلافات از زمانی حالت علنی گرفت که روسیه از شورای حقوق بشر سازمان ملل کنار زده شد: حدود ده روز قبل، بعد از آن که خبرهایی از کشتار غیرنظامیان اوکراینی انتشار یافت، شورای حقوق بشر سازمان ملل عضویت روسیه را به تعلیق در آورد و دوستی تل‌آویو و مسکو هم مانع از این اتفاق نشد. اما حمایت اسرائیل از این تصمیم، مسکو را به شدت خشمگین کرد. علاوه بر این، یائیر لاپید، وزیر خارجۀ اسرائیل صریحاً روسیه را به کشتار غیرنظامیان متهم کرد.

در مقابل، وزارت خارجۀ روسیه این موضع‌گیری‌های صهیونیست‌ها را یک “اقدام ضد روسی” دانست و با پرداختن به مساله فلسطین سوالاتی در مورد رفتار رفتار اسراییلی‌ها در این زمینه پرسید و دولت اسرائیل را به شدت مورد انتقاد قرار داد. مسکو اعلام کرد که اسرائیل می‌خواهد با استفاده از موضوع جنگ اوکراین، توجه افکار عمومی را از یکی از طولانی‌ترین اختلافات حل‌نشده منحرف کند. مسکو از محاصرۀ نوار غزه نیز انتقاد کرد و افزود که غزه به یک زندان بدون سقف تبدیل شده است.

بیشتر بخوانید:

پوتین عذرخواهی کرد

روسیه: اسرائیل حامی نئونازی‌های اوکراین است

عصبانیت لاپید از سخنان لاوروف درباره هیتلر

وزارت خارجۀ روسیه همچنین گوشزد کرد که اسرائیل مسبب طولانی‌ترین اشغال ارضی در دوران بعد از جنگ دوم است و اشغال سرزمین‌های فلسطینی با موافقت ضمنی غربی‌ها و بخصوص آمریکا ادامه پیدا کرده است.

همزمان اتفاق دیگری هم افتاد. پوتین خواستار تعیین تکلیف در مورد محوطه‌ای در بیت‌المقدس شد که به “صحن الکساندر” معروف است. این صحن و کلیسای وابسته به آن از جمله بناهایی است که روسیۀ تزاری در مرکز بیت‌المقدس ساخته بود. مسکو ادعای مالکیت بر این محوطه را دارد، اما اخیراً یک دادگاه اسرائیلی این ادعا را رد کرده است. رسانه‌های اسرائیلی می‌نویسند که پوتین در این باره شخصاً نامه‌ای برای نفتالی بنت فرستاده است.

نتانیاهو در دو دهه گذشته تلاش زیادی برای حفظ رابطه اسراییل و روسیه کرده بود. روس‌ها جزو نخستین کشورهایی بودند که انتقال پایتخت را از تل‌آویو به قدش اشغالی پذیرفتند و در این مرحله حتی از آمریکایی هم جلو زده بودند. در تنش اخیر هم برقراری یک تماس تلفنی بین بنت و پوتین نشان داد، دو طرف مایل به دامن زدن بیشتر بر اختلافات خود نیستند. تل‌آویو تحت فشار شدیدی برای واکنش نشان دادن به حمله روس‌ها به اوکراین قرار دارد و به سختی می‌تواند از این فشارها را نادیده بگیرد. با این حال لابی روسیه در سرزمین‌های اشغالی قوی‌تر از آن است که اجازه دهد رژیم صهیونیستی به یک نیروی ضد روسی در مجامع بین‌المللی مبدل شود.

از سوی دیگر هرچند شخص زلنسکی یهودی است و انتظار داشت تا از سوی اسراییل مورد حمایت قرار بگیرد اما تقاضایش برای خرید سلاح از صهیونیست‌ها پاسخ مثبتی دریافت نکرد و این ٰرژیم نشان داد در نهایت قرار نیست مانند امریکا و اروپا پشت روسیه را در جنگ خالی کند. بعید به نظر میرسد که حتی در ادامه این جنگ هم روسیه موضع خود را در بی‌طرفی نظامی نقض کرده و بخواهد بر روی روابط ۲۰ سال اخیر خود با مسکو خط بطلان بکشد. با این حال پیدا کردن یک راه میانه برای رژیم صهیونیستی کاری دشوار خواهد بود. موافقت آنها با تعلیق عضویت روسیه از شورای حقوق بشر سازمان ملل نشان داد که تل‌آویو در مقابل فشارهای متحدانش نمی‌تواند بر موضع خود برای مدتی طولانی باقی بماند.

در نهایت به نظر می‌رسد اسراییلی ها دست به اقداماتی نمادین در محکومیت جنگ اوکراین بزنند. برخی تحلیلگران معتقدند رژیم صهیونیستی ممکن است دست به فروش برخی سلاح‌های غیرپیشرفته به کی‌یف بزند یا در برخی از موارد در سازمان های بین المللی، آرایی علیه مسکو بدهد که چندان موثر نیستند و بیشتر جنبه ظاهرسازی دارند. هنوز مشخص نیست که در آینده موضع تل‌آویو در مورد تحریم ها چه باشد. در همین حال پایگاه آکسیوس می نویسد سوال بزرگ این است که آیا تنش ها منجر به تغییری در رفتار ارتش روسیه در قبال حملات هوایی اسرائیل در سوریه می شود یا خیر.

۳۱۱۳۱۲/۴۹