بین الملل تابناک: سه کشور اروپایی عضو برجام روز سهشنبه پس از ارائه قطعنامه ضد ایرانی به شورای حکام، در بیانیهای مشترک ادعاها علیه برنامه هستهای ایران را تکرار کرده و بدون اشاره به بدعهدی خود در برجام مدعی شدند که گامهای ایران خطر تضعیف نظام جهانی منع اشاعه را به همراه دارد.
در این بیانیه آمده است: «فرانسه، آلمان و انگلیس مایل هستند تا از گزارش اخیر ررافائل گروسی، مدیر کل و معاونتش در خصوص مسائل نی قدردانی کنند. ما از آژانس برای گزارش دهیهای خود درباره تعهدات ایران تحت برنامه جامع اقدام مشترک، با وجود محدودیتهایی که برای راستی آزمایی و فعالیتهای نظارتیاش در ایران ایجاد شده، قدردانی میکنیم».
تروئیکای اروپایی در ادامه بیانیه خود نوشتند: «ما از ادامه پیشروی هستهای که مدیر کل در این گزارش مستند کرده، عمیقا نگران هستیم. در نتیجه فعالیتهای هستهای ایران که برای سه سال است که در تضاد با برجام بوده، هم اکنون برنامه هستهایش بیش از هر زمان دیگری در گذشته پیشروی داشته است.این موضوع در حال تهدید امنیت بینالمللی بوده و خطر تضعیف رژیم عدم اشاعه جهانی را به همراه دارد».
در این بیانیه آمده است: «انباشته شدن هشدار آمیز مواد غنی سازی شده به خصوص اورانیوم بسیار غنی شده تا غنای 60 درصد و اورانیوم غنی شده تا 20 درصد، دلیلی برای نگرانی زیاد است. این موضوع زمان گریزی که ایران برای نخستین سلاح هستهای نیاز دارد را کاهش داده و عدم اعتماد درباره مقاصد ایران را تشدید میبخشد. بخشی از این ذخایر به اهداف غنی شده و تحت تابش قرار گرفته تبدیل شده که این موضوع، بازگشت به برجام را پیچیدهتر کرده است. هیچکدام از این فعالیتها، توجیه غیرنظامی معتبری در ایران ندارد».
پیش از این اتحادیه اروپا عصر سهشنبه به وقت محلی در بیانیهای در شورای حکام آژانس بین المللی اتمی بر تعهد خود به اجرای کامل و مؤثر برجام و حمایت مستمر از آن تاکید کرد.
در این بیانیه آمده است: «اتحادیه اروپا بر تعهد راسخ و حمایت مستمر خود از اجرای کامل و موثر برجام تاکید میکند و مصمم است به همکاری با جامعه بین المللی برای حفظ این توافقنامه، که حائز اهمیتی راهبری برای معماری جهانی نظام منع اشاعه هستهای است، ادامه دهد. اتحادیه اروپا از همه کشورها میخواهد که از اجرای این توافقنامه منطبق با قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۰۱۵) حمایت کنند.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «اتحادیه اروپا از تلاشهای دیپلماتیک فشرده در کمیسیون مشترک برجام و تماسهای نماینده عالی اتحادیه اروپا بهعنوان هماهنگکننده برجام با همه شرکای مربوطه برای بازگشت ایالات متحده به برجام و ازسرگیری اجرای کامل همه تعهدات برجام توسط ایالات متحده و ایران حمایت میکند. اجرای کامل و راستیآزمایی شده تعهدات هستهای ایران جامعه بینالمللی را قادر خواهد نمود تضمینهای لازم را دریافت کند.»
در بند دیگر این بیانیه تصریح شده است: «اتحادیه اروپا به مسائل مرتبط با خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام و اعمال مجدد تحریمها توسط این کشور اذعان دارد. در کنار اجرای کامل و راستیآزماییشده تعهدات مرتبط هستهای توسط ایران، لغو تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای جزو اجزای ضروری توافق است. اتحادیه اروپا به طور کامل به تعهدات خود از جمله لغو تحریمها بر اساس برجام پایبند بوده است.»
نماینده اتحادیه اروپا در بند دیگر این بیانیه، بدون در نظر گرفتن عدول آمریکا و کشورهای اروپایی از تعهداتشان در برجام از اقدامات جبرانی ایران ذیل این توافق ابراز نگرانی کرده است.
در این بند آمده است: «اتحادیه اروپا عمیقاً نگران است که ایران همزمان با مذاکراه برای بازگشت به اجرای کامل برجام مجموعهای از اقدامات مغایر با برجام روی آورده است که دربردارنده پیامدهای شدید و در برخی موارد برگشتناپذیر اشاعهای هستند. این اقدامات که چنین بازگشتی را دشوار میکنند عبارتند از:
*ادامه انباشت اورانیوم غنیشده که از لحاظ کمیت و سطح غنیسازی بسیار فراتر از محدودههای مشخصشده در برجام هستند، از جمله اتباشت مقادیر هشداردهندهای از مواد هستهای با غنای ۲۰ درصد و همچنین ۶۰ درصد که منوجد نگرانیهای اشاعهای ویژهای است؛
* ادامه نصب، آیمایش و انباشت اورانیوم با IR-1 و سانتریفیوژهای پیشرفته؛
* توسعه لولههای روتور و بیلوهای سانتریفیوژها در حالی که آژانس از دسترسی کامل برای نظارت و راستیآزمایی برخوردار نیست.
* تولید و تابش اهداف اورانیوم غنیشده با درصد غنای بالا و پایین.
در ادامه بیانیه تصریح شده است: «ما نگرانی شدید خودمان را از اقدامات قابل توجه انجامشده روی فلز اورانیوم از جمله اورانیوم غنیشده تا سطح ۲۰ درصد و دانشهای بازگشتناپذیر همراه آن را خاطرنشان میکند. بر همین اساس از ایران میخواهیم که کار دیگری در رابطه با تبدیل UF6 به UF4 برای تولید فلز اورانیوم آغاز نکند و کار تولید فلز اورانیوم را از سر نگیرد.»
اتحادیه اروپا در بند بعدی تصریح کرده است: «عمیقاً نگران هستیم از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، در نتیجه تصمیم ایران برای توقف اجرای اقدامات شفافیتساز پیش بینیشده در برجام، از جمله پروتکل الحاقی فعالیت های راستیآزمایی و نظارتی آژانس به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. آژانس از بخش مهمی از اطلاعات خود در مورد فعالیتهای ایران در زمینه چرخه کامل سوخت هستهای محروم شده است. تصمیم ایران، به شدت توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای راستیآزمایی اینکه مواد و فعالیتهای هستهای در ایران صرفاً برای مصارف صلحآمیز هستند محدود کرده است. ما از ایران میخواهیم تمام اقدامات شفافیتساز را اجرا کند تا آژانس بتواند فعالیتهای راستیآزمایی و نظارتی مرتبط با برجام را از سر بگیرد.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «ما قویاً از ایران میخواهیم از انجام هر گونه اقدام تنشزای بیشتر خودداری کند، تمامی فعالیتهای مغایر با برجام را به عقب برگرداند و بدون تأخیر بیشتر به اجرای کامل این توافق از جمله تمامی اقدامات شفافیتساز برگردد. این مسئله، در کنار اجرای کامل CSA از جمله کد اصلاحی ۳.۱ برای کمک به ایجاد اعتماد بینالمللی به ماهیت کاملا صلحآمیز برنامه هستهای ایران ضروری است. همکاری کامل و به موقع با آژانس بینالمللی انرژی اتمی کاملاً حیاتی است.»
اتحادیه اروپا تأکید کرده است: «حفظ توانمندی فنی آژانس برای احیا و حفظ پیوستگی دانش این سازمان جهت انجام راستیآزمایی و نظارت بر تعهدات مرتبط هستهای ایران در آینده ضروری است. ما به این برداشت آژانس توجه داریم که تمامی دادههای نظارتی و پایشی ذخیره میشوند و قرار است در صورت بازگشت ایران به اجرای تعهدات هستهایش ذیل برجام در دسترس آژانس قرار بگیرند. ما از ایران میخواهیم از اجرای کامل ساز و کارهای نظارتی مورد توافق با آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطمینان حاصل کند.»
اتحادیه اروپا در بند پایانی بیانیه از آژانس بینالمللی انرژی اتمی تقدیر و تأکید کرده از فعالیتهای نظارتی این نهاد بینالمللی در ایران حمایت میکند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته پیش با انتشار گزارشی یکسویه و تحریک آمیز ادعا کرد که ایران در ارائه پاسخهای «معتبر فنی» به سوالهای این سازمان درباره پیدا شدن مواد هستهای در سه مکان اعلام نشده، ناکام بوده و به این ترتیب مسائل پادمانی که قرار بود در هماهنگی با توافق اسفند ماه گذشته میان ایران و آژانس حل و فصل شود، باقی مانده است.
جمهوری اسلامی ایران اقدام واشنگتن و سه کشور اروپایی را برخلاف رویه دیپلماسی، شتابزده و غیرسازنده دانسته که موجب سختتر و پیچیدهتر شدن روند مذاکرات وین خواهد شد.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در گفت وگوی جمعه گذشته با جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داد که هرگونه اقدام سیاسی در آژانس، با واکنش متناسب، موثر و فوری جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهد شد.