پاسخ پرسش اول.نظرات و تفاسیر مختلفی درباره مکان سدی که ذو القرنین ساخت، ارائه شده است.بعضى میل دارند این سد را با دیوار معروف چین که هم اکنون برپاست و صدها کیلومتر ادامه دارد منطبق بدانند، ولى روشن است که دیوار چین نه از آهن و مس ساخته شده، و نه در یک تنگه باریک کوهستانى است، بلکه دیوارى است که از مصالح معمولى بنا گردیده، و همانگونه که گفتیم صدها کیلو متر طول آنست، و الان هم موجود است.بعضى دیگر اصرار دارند که این همان سد مارب در سرزمین یمن میباشد در حالى که سد مارب گر چه در یک تنگه کوهستانى بنا شده ولى براى جلوگیرى از سیلاب و به منظور ذخیره آب بوده، و ساختمانش از آهن و مس نیست.ولى طبق گواهى دانشمندان در سرزمین قفقاز میان دریاى خزر و دریاى سیاه سلسله کوه هایى است همچون یک دیوار که شمال را از جنوب جدا مى کند، تنها تنگه اى که در میان این کوه هاى دیوار مانند وجود دارد تنگه داریال معروف است، و در همانجا تا کنون دیوار آهنین باستانى به چشم مى خورد، و به همین جهت بسیارى معتقدند که سد ذو القرنین همین سد است.
جالب اینکه در آن نزدیکى نهرى است بنام سائرس که بمعنى کورش است (یونانیان کورش را سائرس مى نامیدند).
در آثار باستانى ارمنى از این دیوار به نام بهاگ گورایى یاد شده و معنى این کلمه تنگه کورش یا معبر کورش است، و این سند نشان مى دهد که بانى این سد او بوده است. ( ر. ک: ذو القرنین یا کورش کبیر و فرهنگ قصص قرآن )
پاسخ پرسش دوم.
در تفسیر آیه 98 سوره مبارکه کهف که می فرماید: « فَإِذا جاءَ وَعْدُ رَبِّی جَعَلَهُ دَکَّاءَ وَ کانَ وَعْدُ رَبِّی حَقًّا ؛ هنگامى که فرمان پروردگارم فرا رسد آن را درهم مى کوبد، و به یک سرزمین صاف و هموار مبدل مى سازد!و این وعده پروردگار من حق است »، اقوالی ذکر شده از جمله:
برخی معتقدند ذو القرنین در این گفتارش به مساله فناء دنیا و درهم ریختن سازمان آن در آستانه رستاخیز اشاره مى کند.
اما بعضى مفسران، وعده خدا را اشاره به پیشرفتهاى علمى بشر مى دانند که با آن دیگر سد غیر قابل عبور مفهومى ندارد، وسائل هوایى، همچون هواپیماها، هلیکوپترها و مانند آن تمام این موانع را برمى دارد. (جهت اطلاع بیشتر ر. ک: تفسیر نمونه، ج 12، ص 531 – 552)