طلسمات

خانه » همه » مذهبی » تقوی و کسب آن

تقوی و کسب آن


تقوی و کسب آن

۱۳۹۳/۰۵/۰۳


۲۸۲ بازدید

در دیدگاه شیعیان، پارسا کیست؟
فرد پارسا، چه ویژگی هایی دارد؟
چگونه پارسا شویم؟

قسمت الف و ب)
در پاسخ به مطالب ذیل توجه کنید :
1- معمولا ورع را هم معنای تقوا می دانند اما با نگاه دقیق میان این دو تفاوت است .
2- «تقوا» از ماده «وقایه» به معناى نگه دارى است و در اصطلاح دین یعنى نفس را کنترل کردن و انجام دادن واجبات و ترک کردن محرّمات اما «ورع» درجه بالاترى از تقوا است، چون «ورع»؛ یعنى، علاوه بر انجام واجبات و محرمات، از مکروهات و بلکه از بعض مباحات هم پرهیز کردن و نیز همان طور که در ظاهر و بین مردم رعایت این جهات مى شود، در باطن و خلوت هم مواظب نفس بوده و از ارتکاب محرّمات و مکروهات خوددارى شود.
3-ورع خود درجاتی دارد و اولین درجه آن که از همه نازل تر است، ورع اهل توبه است که موجب می شود انسان از معصیت پرهیز کرده و توبه کند و به اطاعت روی آورد.
از این بالاتر ورع اهل صلاح است، که از مشتبهات نیز پرهیز می کنند . رسول گرامی اسلام(ص) فرمودند: دعْ ما یُریبک إلی ما لایُریبک (وسائل الشیعه18/124) چیزی که شبه ناک است و کاری که مشتبه است و حلال بودن آن روشن نیست ترک کنید». غذای شبه ناک و حرف شبه ناک را گرچه ظاهراً حلال است، ولی چون حلیتش مشکوک است، ترک کنید. این ورع صالحین است. از این بالاتر ورع اهل تقوا است؛ که نه تنها از محرّمات و مشتبهات پرهیز دارند بلکه حتی از حلالهایی که انسان را به سوی مشتبه می کشاند، نیز می پرهیزند. گاهی انسان درباره افرادی سخن می گوید، ولی کم کم ممکن است سخن منتهی شد به جایی که احتمال هتک حیثیّت یا غیبت مؤمنی در آن باشد و در این صورت البته باید آن را ترک کند. یا آن مسائل مالی راکه کم کم ممکن است با اشتغال به ان دستش به مال مشتبه آلوده شود، ترک کند. آن حلالی را که احتمال میدهد کم کم پیآمد شبه ناک داشته باشد نیز ترک کند. این ورع اهل تقوی است. از این بالاتر ورع صدّیقین است. که از هر چه غیر خداست وارسته اند؛ و از هر چه غیر حق است پرهیز می کنند. اگر قلب جز محبت خدا چیز دیگر نپذیرفت قلب صدیقین است. خدای سبحان فرمود: «ما جَعل اللهُ لِرَجلٍ مِن قَلبیْنِ فی جَوفه» (احزاب/4)قلب، یعنی همان لطیفه الهی، که در یک انسان دو قلب وجود ندارد. به ما هم آموختند که از خدای سبحان مسئلت کنید که در این قلب جز محبت حق چیزی راه پیدا نکند. «وقلبی بحُبّک مُتیماً (از فقرات دعای کمیل) بار الها قلب مرا به محبت و دوستی خود شیدا و بیقرار کن». این تربیت، تربیت صدّیقین است که قلب، از غیر خدا وارسته باشد. (آیة الله جوادی آملی، کتاب حکمت عبادات )
حدیثی در مورد ورع
حفص بن غیاث گوید: از امام صادق – علیه السلام – سؤال کردم: شخص با ورع کیست؟
فرمود: کسی است که از محرمات الهی اجتناب کند.( الکافی، ج 2 ،ص 77)
قسمت ج)
برای رسیدن به ورع و پارسایی باید انسان خود سازی کند و در سایه ی خود سازی انسان به مراتب بالای تقوا و ورع دست می یابد .
در ذیل به مواردی اشاره می کنیم که کمک می کند که در مسیر بندگی قرار گرفته و روش و سبک زندگی ما بر اساس خدامحوری تنظیم شود.
1. تفکر : مهمترین شرط مبارزه ی با نفس و قدم اول در راه بندگی، تفکر است. امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) می فرمایند : «بدان که اول شرط مجاهده ی با نفس و حرکت به جانب حق تعالی تفکراست …تفکر، در این مقام عبارت است از آنکه، انسان لااقل در هر شب و روزی مقداری ولو کم هم باشد فکر کند در اینکه آیا مولای او که او را در این دنیا آورده و تمام اسباب آسایش و راحتی را از برای او فراهم کرده و بدن سالم …. به او عنایت کرده، این همه بسط بساط نعمت و رحمت کرده، از طرفی این همه انبیا فرستاده و کتاب ها نازل کرده و راهنمایی ها نموده و دعوت ها کرده، آیا وظیفه ی ما با این مولای مالک الملوک چیست ؟… با خود خطاب کند: ای نفس شقی که سال های دراز و در پی شهوات، عمر خود را صرف کردی و چیزی جز حسرت نصیبت نشد، خوب است قدری به حال خود رحم کنی، از مالک الملوک حیا کنی و قدری در راه مقصود اصلی قدم زنی که آن موجب حیات همیشگی و سعادت دائمی است و سعادت همیشگی را مفروش به شهوات چند روزه ی فانی نکنی. (چهل حدیث حضرت امام خمینی (رضوان الله تعالی ) /ص 6)
2. شناخت خدا: امام رضا (علیه السلام) مى فرمایند: «اول عبادة الله معرفته؛ اولین مرتبه عبادت خدا، معرفت و شناخت خدا مى باشد.» بنابراین یک مسلمان اول باید در باره خدا، شناخت پیدا کند. در این زمینه بهتر است از کتاب هاى اعتقادى آقاى محسن قرائتى شروع کنید؛ ولى بعدا مسیر مطالعاتى شما در کتابهاى استاد مطهرى باشد.
3. شناخت دستورات خدا: دیگر از لوازم این راه، آشنایی با حلال و حرام الهی است. کسی که طالب رضایت محبوب است, می بایست بر اساس قوانینی که محبوب وضع می کند, زندگی کند. لذا لازم است که با احکام اخلاقی و عملی دین از طریق مطالعه و تحصیل کتب اخلاقی و رساله های عملیه آشنا باشید و راه عملی اطاعت خدای متعال را بدانید و از بایدها و نبایدهای این مسیر اطلاع کافی داشته باشید. به خصوص شناختن گناهان و پی آمدهای سوء دنیوی و اخروی آن، نقش و تأثیر بسیار سازنده ای در حصول تقوی و تحکیم آن در انسان مؤمن دارد.
پس یکی از مهم ترین امور در این راه , عمل دستورات فقهی, یعنی رساله ی مرجع تقلید است. با رجوع به رساله مى توان واجب و حرام الهى را شناخت.
4. عمل به دستورات خدا: بسیاری از افراد ممکن است با دستورات الهی کاملا آشنا بوده و از حرام و حلال الهی مطلع باشند ولی به هنگام بروز خواهش های نفسانی و وسوسه های شیطان از فرامین الهی سرپیچی نمایند. اما افراد خدا محور دستورات خدا را بر دستورات نفس و شیطان، در عمل ترجیح می دهند . امام سجاد (علیه السلام) مى فرمایند:« من عمل بما افترض الله علیه فهو من اعبد الناس؛ هر کس به آنچه خدا بر او واجب کرده عمل کند از عابدترین مردم مى باشد.» بنابراین انجام واجبات و ترک محرمات بر هر چیزى ترجیح دارد و از ویژگی های برجسته یک مسلمان حقیقی می باشد .
به طور قطع و یقین هیچ چیز به اندازه ی انجام واجبات و ترک محرمات انسان را به خدا نزدیک نمی کند. آیت الله بهجت (رحمه الله علیه) می فرمایند: هیچ ذکری بالاتر و مهمتر از عزم پیوسته و همیشگی بر ترک گناه نیست؛ یعنی تصمیم داشته باشید اگر خداوند صدسال هم به شما عمر داد، حتی یک گناه نکنید،همچنان که اگر صد سال عمر کنید، حاضر نخواهید شد یک بار تَهِ استکانی زهر بنوشید؛ حقیقت و واقع گناه هم، زهر و سَمّ است.
آیت الله بهجت (رحمه الله علیه) در جواب سؤالی که پرسیده شده: تصمیم به سیر و سلوک دارم، چه کنم؟ می گوید: ترک معصیت برای تمام عمر کافی و وافی است، اگرچه هزارسال باشد.
5. استقامت در مسیر بندگى: در مسیر عبودیت، استقامت نقش کلیدی دارد. چه بسا ابتدای راه، شیطان و لشکریانش بسیج شوند تا انسان را از بندگی حق تعالی باز دارند اما وقتی استقامت بنده را ببینند شکست خورده و مغلوب می گردند. حصول هر مهارتی نیاز به تمرین، ممارست، مداومت و ایستادگی دارد. برای طالب تقوی نیز لازم است که در این مسیر از هر طریقی که ممکن است به تدریج عادت های بد خود را ترک و آنها را تبدیل به عادت های مثبت نماید. تمرین عملی و عادت نمودن به ترک گناهان و انجام واجبات الهی به تدریج زمینه جلب رضای الهی را در نفس آدمی فراهم خواهد آورد. خداوند تبارک و تعالى به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) در قرآن چنین خطاب مى کند: «فاعبده واصطبر لعبادته؛ او را عبادت کن و در راه پرستش او شکیبا باش»،( مریم، آیه 65). حضرت على (علیه السلام) مى فرمایند: «دوام العباده برهان الظفر بالسعاده؛ عبادت دوام دار و همیشگى، دلیل قاطع ظفر و دستیابى به سعادت و خوشبختى است. » (الغرر والدرر، باب العباده، ص 24 و 318)؛
6. شرکت در مجالس و محافل مذهبی: همراهی مؤمنان، همنشینی با عالمان ربانی، مطالعه سیره عملی رهبران معصوم)علیهم السلام) امامان هدایت و اسوه های تقوا و همچنین مطالعه زندگی و سیره عملی عالمان وارسته، اهل تقوی و سلوک، همچنین سرگذشت گناهکاران و سرانجام منحرفان از راه خدا و تقوی همگی راه هایی هستند که به تقویت بعد معنوی انسان خواهد انجامید.
7. شیطان شناسی: شناختن شیطان، حیله ها و وسوسه هایی که برای اهل تقوی دارد و دام هایی که در راه خدا گسترده است، ضرورتی است که نباید از آن غافل ماند.
8. همت و تلاش برای رسیدن به مقصود: هر قدر هدف انسان بزرگ باشد، همت و تلاش او نیز باید بیشتر باشد! چه هدفی بالاتر وبرتر از کسب سعادت ابدی؟ که این سعادت حاصل نمی شود، الا در مبارزه ی با نفس اماره و پیروز وغالب شدن بر تمایلات و خواهش های او.
بنابراین باید آستین همت را بالا زده، در راه رسیدن به مقصود, از خطر های راه نهراسیده و تصمیم بگیریم و تلاش کنیم تا موانع راه را کنار بزنیم.
موفق باشید.

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد