شب قدر با تجلی امام عصر(ع) عظمت می یابد

در پیشینه اعتقادی همه مسلمانان لیالی قدر در ماه مبارک رمضان شب های امضای مقدرات عالم در پیشگاه امام عصر(عج) است. در این شب ها ملائکه باحضور خدمت امام زمان(عج) و تقدیم تمام مقدرات سال بر پیشگاه حضرت حجت، امام را از تمام اتفاقات سال آگاه می کنند.

باتوجه به اینکه لیالی قدر را در پیش داریم، منزلت این شب ها را از نگاه آیت الله عبدالله جوادی آملی مرور می کنیم.

“نیمه شعبان شب مبارکی است که در فضایل شباهت بسیاری به لیالی قدر دارد. فضیلت نیمه شعبان وقتی امام معصوم(ع) به دنیا می آید و به عبارت دیگر انسان کاملی از مخزن غیب تنزل پیدا می کند مانند آن است که قرآن کریم از مخزن غیب الهی تنزل پیدا کند و چون قرآن و عترت دو ثقل ثقیل و وزنه وزین نظام آفرینش هستند که از یکدیگر جدایی ندارند حکم هر یک همانند حکم دیگری است؛ چون در زمان ظهور می نماید.

قرآن تجلی کتاب تدوینی خدا و انسان کامل معصوم تجلی کتاب تکوینی اوست. همانطور که با نزول قرآن در ظرف زمانی معین آن ظرف معهود قدر یافته و شب قدر می شود با تجلی امام معصوم و تنزلش از مخزن غیب الهی در ظرف زمان معین آن ظرف شخصی قدر پیدا می کند و شب قدر می شود چنانکه همین جدایی ناپذیری سبب می شود که عظمت لیله القدر و شب نیمه شعبان از یکدیگر جدایی ناپذیر باشند.

بدین جهت در روایات می بینیم همان طور که شب و روز قدر نسبت به سایر لیالی و ایام شهر الله المبارک فضیلت پیدا کرده است شب و روز نیمه شعبان المعظم نیز به برکت بروز و ظهور عصاره آفرینش از خزانه غیب الهی برجستگی خاصی در میان سایر لیالی و ایام شهر الرساله والنبوه پیدا کرده است (البته این سخن درباره همه امامان معصوم (ع) و مولد آنان صادق است لیکن چون عصاره چهارده معصوم و عصاره همه انسانهای کامل، خاتم الاولیا و خات م الاوصیا، حضرت بقیه الله (ارواح من سواه فداه) است این کلام درباره مولد او وارد شده است.

لذا نه تنها درباره شب قدر آمده است که در این شب دعای هیچ کس رد نمی شود مگر آن که عاق والدین، قاطع رحم، شارب الخمر باشد یا در قلبش عداوت مومن باشد، بلکه از نبی اکرم(ص) و امام صادق(ع) رسیده است که خدا در شب نیمه شعبان به اندازه موی گوسفندان قبیله بنی کلب بندگانش را می آمرزد.: “یغفر الله لیله النصف من شعبان من خلقه بقدر شعر م عزی بنی کلب”بحار94: 86

وقتی از خامس الحجج حضرت باقر العلوم(ع) راجع به فضیلت شب نیمه شعبان سوال شد، فرمود: با فضیلت ترین شب بعد از لیله القدر شب نیمه شعبان است و خدا در این شب فضل خود را بر بندگانش ارزانی می دارد و با منت و کرم خود آنها را می آمرزد، پس برای قرب به خدای سبحان در این شب تلاش و کوشش کنید؛ چون خدا قسم یاد کرده است که هیچ سائلی را ـ تا وقتی که امر ناپسند و گناهی طلب نکند ـ محروم نگرداند. آنگاه فرمود: این شب، شبی است که خدای سبحان برای ما اهل بیت قرار داده به ازای لیله القدر که برای پیامبراکرم(ص) قرار داده است.

لذا برخی از بزرگان برای تشریح این فضیلت فرموده اند: شب نیمه شعبان نیز در حد خود شب قدر است؛ چون اگر شب های سه گانه ماه مبارک رمضان ظرف نزول قرآن کریم است، شب نیمه شعبان ظرف تجلی قرآن ناطق از ماورای طبیعت به نشئه طبیعت و جهان ماده است.

در روایات نیز تعابیری هست که با قدر بودن شب نیمه شعبان تناسب دارد. نبی اکرم(ص) در شب نیمه شعبان به عایشه فرمود: آیا نمی دانی این شب چه شبی است؟ این شب، شب نیمه شعبان است که اجل ها در آن نوشته می شود و ارزاق در آن تقسیم می گردد. در این شب خداوند فرشتگانی را به آسمان دنیا و از آنجا به زمین نازل می کند، در نازل شدن به زمین ابتدا در مکه نازل می شوند. تقسیم ارزاق، نوشته شدن مرگ ها، نزول فرشتگان به صورت ویژه، از خصوصیات شب قدر است.

البته شب قدر، متعدد و دارای مراتب است بدین صورت که خدای سبحان در نیمه شعبان مراحل اولیه امور را تنظیم و تقدیر می کند و در شب نوزدهم و سپس بیست و یکم کامل تر کرده و در نهایت در شب بیست و سوم به مرحله نهایی می رساند.”

منبع: کتب عصاره خلقت درباره امام زمان(ع) و امام مهدی موجود موعود اثر آیت الله عبدالله جوادی آملی