۱۳۹۳/۰۳/۲۸
–
۴۹۰ بازدید
چه کار کنیم تا درس هایی که می خوانیم باعث شکل گیری حجاب نشود؟
علم به منزله چراغی است که راه را برای انسان روشن می سازد و زمینه سیر و حرکت او را فراهم می سازد و بر روشنایی و بصیرت او می افزاید. علم به ما روشنایی و توانایی می بخشد و به حرکت ما سرعت و شتاب می بخشد. ابزاری مفید برای رسیدن به مقصد است. انسان بدون علم و آگاهی کور و نابیناست و جلو پای خود را نمی تواند ببیند. خداوند می فرماید: «قل هل یستوی الذین یعلمون والذین لایعلمون انما یتذکر اولوا الالباب؛ آیا دانایان با نادانان برابر و یکسانند؟ تنها صاحبان اندیشه و عقل این تفاوت را در می یابند» (زمر، آیه 9) حضرت علی(ع) می فرماید: در رأس همه کمالات علم است؛ و نهایت همه فضیلت ها علم است (میزان الحکمه، ج 6، ص 447، ح 13330، چاپ دفتر تبلیغات اسلامی، 1362)و نیز می فرماید: علم، حجاب و پوششی از آفات است (همان، ص 448، ح 13338). و نیز می فرماید: هیچ گنجی پرسودتر از علم نیست (همان، ص 449، ح 13352).
اگر علمی بخواهد نور باشد و پوششی از آفات باشد و خود حجاب نباشد باید دارای ویژگی های ذیل باشد:
1- طلب علم باید برای رضای خداوند باشد. پیامبر گرامی(ص) در روایتی به امیر مؤمنان(ع) می فرماید: هر که علم را برای رضای خدا طلب کند به هیچ بابی از آن دست نمی یابد مگر آن که فروتنی او فزون می گردد و خاضع تر می گردد و ترس او از خدا افزایش می گردد و کوشش او در کار دین بیشتر می شود. این همان کسی است که از علم سود می برد و باید آن را بیاموزد(الحیاه، ج 2،ص 330، حدیث اول)
2- آموختن دانش باید برای فهمیدن باشد نه جدال کردن و فخر فروشی و فریب دادن دیگران (همان، ص 332).
3- باید علم زمینه ساز عمل باشد و هر علمی را که آموختیم به آن عمل نماییم. حضرت صادق(ع) می فرماید: هر کس که علم بیاموزد و به آن عمل کند و برای خدا آن را به دیگران تعلیم دهد، او را در ملکوت آسمان ها عظیم و بزرگ می خوانند و می گویند برای خدا آموخت و برای خدا عمل کرد و برای خدا به دیگران تعلیم داد (همان، ص 336، ح 3)
به طور کلی علم ابزار است نباید هدف تلقی گردد و راه است نباید هدف و مقصد گرفته شود، هدف از علم روشن کردن راه بندگی برای رسیدن به قرب الهی است و هر علمی که این ویژگی را نداشته باشد، یعنی نه تنها راه بندگی را روشن و هموار نمی سازد بلکه مانعی بر سر راه رسیدن به این هدف والا گردد حجاب و آفت راه بندگی می گردد و چیزی که باید آفت زدا باشد، آفت زا می گردد. خداوند متعال در سوره مبارکه قصص در آیه 78 به نقل از قارون می فرماید: «قال انما او تیته علی علم عندی؛ این همه ثروت و قدرت را در پرتو علمی که متعلق به خودم و متکی به خودم می باشد به دست آورده ام». و این تجسمی کامل از علمی است که حجاب اکبر است و انسان را در چارچوب خودپرستی و خودخواهی محسوب و زندانی می گرداند و چیزی که باید بال پرواز باشد، زنجیر و قفس می گردد و مانع پرواز و ترقی و تعالی می شود. بنابراین باید علم را آموخت و عمر را در راه تحصیل آن صرف نمود ولی متوجه بود که نباید به آن استقلال داد و آن را محصول توانایی خود دانست به گونه ای که زمینه ساز غفلت از یاد خدا و موجب افزایش خودپرستی و تکبر و عجب و خودپسندی گردد. باید علم را موهبتی الهی و عنایتی خداوندی دانست و با تضرع مداوم و مستمر به پیشگاه الهی از خداوند علمی که مفید و سودمند به حال دنیا و آخرت و مددی در راه سیر و حرکت به سوی تعالی و تکامل باشد درخواست نمود. علمی که ثمرش تواضع و خاکساری و اعتراف به نادانی و جهل و نمایانگر نهایت نیاز و فقر و وابستگی انسان به خداوند باشد، علمی که ترس عارفانه از عظمت و جلال الهی را به دنبال داشته باشد نه خودمحوری و خودخواهی . خداوند در قرآن می فرماید: «انما یخشی الله من عباده العلما؛ تنها بندگان دانا از خداوند خوف و خشیت دارند».
اگر علمی بخواهد نور باشد و پوششی از آفات باشد و خود حجاب نباشد باید دارای ویژگی های ذیل باشد:
1- طلب علم باید برای رضای خداوند باشد. پیامبر گرامی(ص) در روایتی به امیر مؤمنان(ع) می فرماید: هر که علم را برای رضای خدا طلب کند به هیچ بابی از آن دست نمی یابد مگر آن که فروتنی او فزون می گردد و خاضع تر می گردد و ترس او از خدا افزایش می گردد و کوشش او در کار دین بیشتر می شود. این همان کسی است که از علم سود می برد و باید آن را بیاموزد(الحیاه، ج 2،ص 330، حدیث اول)
2- آموختن دانش باید برای فهمیدن باشد نه جدال کردن و فخر فروشی و فریب دادن دیگران (همان، ص 332).
3- باید علم زمینه ساز عمل باشد و هر علمی را که آموختیم به آن عمل نماییم. حضرت صادق(ع) می فرماید: هر کس که علم بیاموزد و به آن عمل کند و برای خدا آن را به دیگران تعلیم دهد، او را در ملکوت آسمان ها عظیم و بزرگ می خوانند و می گویند برای خدا آموخت و برای خدا عمل کرد و برای خدا به دیگران تعلیم داد (همان، ص 336، ح 3)
به طور کلی علم ابزار است نباید هدف تلقی گردد و راه است نباید هدف و مقصد گرفته شود، هدف از علم روشن کردن راه بندگی برای رسیدن به قرب الهی است و هر علمی که این ویژگی را نداشته باشد، یعنی نه تنها راه بندگی را روشن و هموار نمی سازد بلکه مانعی بر سر راه رسیدن به این هدف والا گردد حجاب و آفت راه بندگی می گردد و چیزی که باید آفت زدا باشد، آفت زا می گردد. خداوند متعال در سوره مبارکه قصص در آیه 78 به نقل از قارون می فرماید: «قال انما او تیته علی علم عندی؛ این همه ثروت و قدرت را در پرتو علمی که متعلق به خودم و متکی به خودم می باشد به دست آورده ام». و این تجسمی کامل از علمی است که حجاب اکبر است و انسان را در چارچوب خودپرستی و خودخواهی محسوب و زندانی می گرداند و چیزی که باید بال پرواز باشد، زنجیر و قفس می گردد و مانع پرواز و ترقی و تعالی می شود. بنابراین باید علم را آموخت و عمر را در راه تحصیل آن صرف نمود ولی متوجه بود که نباید به آن استقلال داد و آن را محصول توانایی خود دانست به گونه ای که زمینه ساز غفلت از یاد خدا و موجب افزایش خودپرستی و تکبر و عجب و خودپسندی گردد. باید علم را موهبتی الهی و عنایتی خداوندی دانست و با تضرع مداوم و مستمر به پیشگاه الهی از خداوند علمی که مفید و سودمند به حال دنیا و آخرت و مددی در راه سیر و حرکت به سوی تعالی و تکامل باشد درخواست نمود. علمی که ثمرش تواضع و خاکساری و اعتراف به نادانی و جهل و نمایانگر نهایت نیاز و فقر و وابستگی انسان به خداوند باشد، علمی که ترس عارفانه از عظمت و جلال الهی را به دنبال داشته باشد نه خودمحوری و خودخواهی . خداوند در قرآن می فرماید: «انما یخشی الله من عباده العلما؛ تنها بندگان دانا از خداوند خوف و خشیت دارند».