خواهر گرامى ؛
در ابتدا عرض می کنیم نگرانی و بیزاری شما از این عمل، نشان از این دارد که روحیة تقوا و ایمان در شما زنده است و این روحیه را باید قدر بدانید. یکی از نشانه‌های ایمان مؤمن این است که وقتی کار خوبی انجام می‌دهد، خوشحال می‌شود و در صورت انجام دادن کار زشت و گناه ناراحت می‌شود. هستند کسانی که چشم‌‌چرانی، خود‌ارضایی و بسیاری از گناهان دیگر برایشان عادی شده و اصلاً هیچ احساس گناه هم نمی‌کنند. این را هم بدانید فردی که حفظ و تقویت ایمان برایش مهم است، قطعاً شیطان برایش برنامه دارد و او را راحت نمی‌گذارد و هر لحظه می‌خواهد فریبش دهد. حفظ ایمان کاری سخت و مشکل است و نیاز به برنامه‌ریزی و تلاش و کوشش دارد.
بنابراین پرسشگر ارجمند وگرامی باید خدا را شاکر باشید که متوجه اشتباهتان شده اید و از انجام این کار پشیمان هستید. همین پشیمانی و پی بردن به اشتباه است که شما را به سمت درمان این مشکل می کشاند. ؛ این نشان از طینت پاک شما دارد که با وجود این گرفتاری توانسته‌اید این احساس را در خودتان حفظ کنید. قدر این روحیه را بدانید و در جهت حفظ و تقویت آن تلاش کنید که حتماً موفق خواهید شد.
اما با همه این وجود به شما می گوییم از آنجا که این عمل اعتیاد آور است اگر هر چه سریعتر دست از این کار برندارید به جایی می رسید که حتی از روزی چند مرتبه نیز سیر نشوید و عاقبت در اثر بوجود آمدن عوارض جسمانی، روانی و معنوی آن به زندگی بدی دچار خواهید شد. بنابراین تا دیر نشده به فکر آینده خود و زندگی خوشی که در انتظارتان است، باشید.
متاسفانه خود ارضایی علاوه بر داشتن عوارض جسمانی و روانی، سبب دوری از خداوند می گردد. البته این مشکل نیز به سادگی قابل حل می باشد؛ چرا که فردی که از گناه توبه می کند و به سوی خدا باز می گردد مانند فردی است که اصلا گناهی انجام نداده است و شاید بتوان گفت بزرگترین امید و مژده ای که خداوند به بنده اش داده است همین راه برگشت می باشد.
در رابطه با ازدواج نیز اصلا نگران نباشید و بدانید که با ترک این عمل مشکل ساز شما به سلامتی اولیه روحی و جسمی و معنوی خویش باز خواهید گشت و انشاالله خواهید توانست یک ازدواج موفق و زندگی ایی زیبا و امیدوارکننده داشته باشید و همه اینها در گرو ترک حقیقی خودارضایی با توکل بر خداوند خواهد بود و امیدواریم به زودی زمینه ازدواجتان فراهم گردد.
اکنون پس از این مقدمه کوتاه به راهکارهای عملی درمان خود ارضایی می پردازیم. لطفا آنها را به دقت مطالعه نمایید و همچنین با دقت به کار ببندید تا انشاءالله هر چه زودتر به هدفتان دست بیابید.
1. نخستین گام برای درمان این عادت ناپسند، این است که فرد باور داشته باشد که این مشکل درمان پذیر است. نورمن وینسنت پیل روان‌شناس آمریکایی چنین می‌گوید: « هرگز کلمة نمی‌شود را به کار نبرید؛ زیرا کاربرد آن یعنی قبول آن»(1). بسیاری از کسانی که مدت های طولانی گرفتار خود ارضایی بوده اند، با توکل بر خدا و تلاش و جدیت خودشان توانسته اند این عادت زشت را کنار بگذارند. حتی کسانی را می شناسیم که بیش از ده سال به این عادت مبتلا بوده اند ولی موفق به ترک شده اند. پس فرد مبتلا به هیچ عنوان نباید ناامید و مأیوس شود و دست از تلاش خودش بردارد.
2. نکتة دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد تدریجی بودن درمان‌است. فردی که چند ماه و یا چند سال گرفتار این مشکل بوده، نباید از خودش انتظار داشته باشد که در عرض چند روز یا چند هفته بتواند این کار را ترک کند؛ همین که به تدریج بتواند از تعداد دفعات آن بکاهد، پیشرفت خوبی کرده است. کسی که به خود‌ارضایی عادت کرده باشد، برای درمانش نیاز به زمان دارد؛ درست مثل کسی که معتاد به مواد مخدر شده باشد. چنین شخصی نباید در درمان عجله کند و اگر بعد از مدتی دید هنوز مشکلش حل نشده، نباید ناامید گردد. درمان مشکلی که به صورت عادت درآمده است ،در زمان کوتاه، معمولاً غیر ممکن و یا خیلی مشکل است. گاهی اوقات درمان خود‌ارضایی، حداقل به همان میزانی که فرد مبتلا به این کار بوده، نیازمند زمان است. البته گاهی اوقات هم فرد با ارادة قوی خودش، پس از سال‌ها ابتلا به خود‌ارضایی، در عرض مدت کوتاهی این کار را ترک می‌کند. پس فردی که گرفتار خود ارضایی است، نباید عجله کند و از میدان مبارزه بیرون برود. به هر میزان که بتواند تعداد دفعات این عمل را کم کند, خودش موفقیت به شمار می‌رود.
3. برخی از روان‌شناسان، خود ارضایی را «مرض تنهایی» نام نهاده‌اند.(1) این مطلب به خوبی نشان می‌دهد که تنهایی یکی از زمینه‌‌های ابتلای فرد به خود ارضایی است. پس نباید به هیچ عنوان تنها بماند. به هر طریق ممکن از تنهایی چه در خانه و چه در بقیه مکان ها فرار کند. چون معمولاً افراد در حضور دیگران دست به خودارضایی نمی‌زنند، پس بر فرد مبتلا لازم است که زمینه تنها بودن خودش را از بین ببرد و بدین وسیله گامی بلند در جهت درمان مشکل بردارد.
4. نکته دیگری که برای درمان این مشکل باید مورد توجه قرار گیرد، کنترل نگاه است. تصاویر و خیالاتی که به ذهن فرد می‌آید به سبب دیدن فیلم‌ها، عکس‌ها و تصاویری است که قبلا دیده است. اگر در گذشته خیلی به این مطلب پایبند نبوده‌، از همین الآن تصمیم جدی بگیرد که چشم و نگاهش را کنترل کند. برای خودش قانونی وضع کند که اگر به نامحرم نگاه شهوانی و غیرعادی کرد و یا فیلم و تصویری را دید، فلان تنبیه را برای خودش در نظر بگیرد. اگر چند وقت این برنامه را اجرا کند، می‌بیند که موفق خواهد شد.
5. همان طور که حواس ظاهری نقش مهمی‌در تحریک میل جنسی دارند، فکر و خیال پردازی نیز سهم بسزایی در این زمینه به خود اختصاص می‌دهد. بعضی از افراد در کنترل حواس ظاهری خود موفقند؛ ولی کنترل فکر و خیال را خیلی جدی نمی‌گیرند و از همین‌جا ضربه می‌خورند. دائماً در خیال خود صحنه‌های غیر اخلاقی را تجسم می‌کنند و همین امر ممکن است آن‌ها را به سمت گناه سوق دهد. امام علی (ع) در این زمینه می‌فرماید:« هرکس زیاد به فکر گناهان باشد، عاقبت به سمت گناه کشیده می‌شود.»(3)
خوب است، کسی که گرفتار خود‌ارضایی است همیشه موضوعاتی برای فکر کردن در ذهنش داشته باشد ، موضوعاتی علمی، اجتماعی، سیاسی، اعتقادی و مذهبی و … و هر زمان که افکار و تخیلات جنسی به ذهنش هجوم آوردند، با پرداختن به آن موضوعات خودش را از شر افکار و وسوسه‌های شیطانی نجات بخشد. همچنین می‌تواند با مطالعة کتاب‌های مورد علاقه، فکر و خیالش را مهار کند. یا هر زمان که افکار جنسی به ذهنش آمدند، به کار دیگری بپردازد و یا تغییر موقعیت دهد.
6. معمولاً کسانی که گرفتار خود ارضایی می شوند، اراده شان ضعیف می شود و همین مسأله آنها را در درمان با مشکل مواجه می سازد. البته قطعاً ارادة آنها به طور کلی از بین نرفته است؛ نشانه‌اش هم این است که این کار را در جلوی دیگران انجام نمی‌دهند و یا این که گاهی اوقات برای مدتی کوتاه یا طولانی این عمل را ترک کرده‌اند. پس اراده‌شان به طور کلی از بین نرفته است. منتهی ممکن است کمی ضعیف شده باشد. در اینجا به برخی از راهکارهای تقویت اراده اشاره می کنیم:
الف) یکی از کارهای اساسی برای تقویت اراده، تلقین جملاتی است که به فرد نیرو و انرژی روانی می دهد. یعنی هر روز جملاتی که انرژی مثبت دارند در ذهنش مرور کند و حتی به زبان بیاورد. جملاتی مانند: « من اراده لازم برای انجام کارهایم را دارم» ، « هیچ چیز نمی تواند اراده ام را متزلزل کند» ، « اراده ام هر روز محکم تر می شود» ، « من باید موفق شوم؛ زیرا موفقیت از آن نیرومندان است» (4) و … . همچنین در کارهای سخت و دشوار هم تلقین را فراموش نکند.
ویکتور پوشه ـ روان شناس فرانسوی ـ در مورد خود ارضایی می گوید: افراد مبتلا به این عادت شوم، ‌هر روز به دفعات مختلف با تمرکز فکر به خود بگویند: « من به خوبی قادرم این عادت بد را از خود دور کنم، من قادرم».(5) این عبارت ساده، اثر عجیبی در تقویت اراده و روحیه دارد.
ب) برای تقویت اراده، باید از پراکنده کاری و آشفتگی در کارها پرهیز کند. کارهای متنوع و مختلف علاوه بر این که انرِِژی فرد را پراکنده می سازند، موجب به هم ریختگی فکری هم می شوند. پس تلاش کند به کارها و فعالیت هایش تمرکز و انسجام بخشد.
پ) سعی کند کارهایی را که بر عهده می گیرد، ناتمام رها نکند و آن ها را تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهد. کارهای نیمه تمام باعث می شوند، فرد خودش را انسانی بی اراده و یا دارای ضعف اراده تصور کند و دیگر قدرت برعهده گرفتن فعالیت ها و مسؤولیت های مختلف را نداشته باشد. قبل از انجام هر کاری کمی دربارة آن کار و توانایی ها و استعدادهای خودش بیاندیشد و اگر توانایی اتمام آن کار را ندارد، از اول آن را بر عهده نگیرد.
ت) هرگز در کارها نا امید نشود و تا جایی که می تواند تلاش کند.
ث) هر روز صبح حداقل بیست دقیقه، به طور مرتب و در ساعتی معین ورزش کند.
ج) ترک گناه و مخالفت با وسوسه های شیطان، نقش بسیار مؤثری در تقویت اراده دارد. ویلیام جیمز روان شناس معروف آمریکایی چنین می گوید: « یک نه گفتن به یک عادت بد، موجب می شود شخص برای مدتی تجدید قوا کند و بدین وسیله ضعف اراده خود را به تدریج برطرف سازد.»(6)
چ) مقید باشد هر روز تعدادی معین از آیات قرآن را تلاوت کرده و ترجمة آنها را هم بخواند.
ح) پس از تدبیر و مشورت از عواقب تصمیم های خود هراسناک نباشد و به خدا توکل کند و در تمام امور از او کمک بخواهد.
خ) باور کند همانند دیگر انسان ها از توانمندی های بسیار برخوردار است و از دیگران کمتر نیست. فراموش نکند نقاط قوت انسان از نقاط ضعفش بیشتر است و نباید خود را دست کم بگیرد. تصمیم خوب در پرتو تکیه بر قوت ها، جبران ضعف ها و احساس توانمندی ها شکل می گیرد.
د) هر کاری را آسان تلقی کند؛ زیرا در برابر اراده پولادین انسان همه سختی ها آسان می گردد. به استقبال کارهای به ظاهر دشوار برود و به خود تلقین کند می تواند در این امور درست تصمیم بگیرد و افتخار موفقیت در انجام آن ها را به دست آورد.
ذ) مدتی برنامه ریزی و تصمیمات خود را با فردی ذی صلاح در میان بگذارد و از وی بخواهد مراقب باشد تا در او دودلی پیش نیاید. و همچنین اجرای تصمیماتش را به تأخیر نیاندازد.
ر) از خواب زیاد، پرخوری و دیگر اسباب تنبلی و سستی اراده بپرهیزد.
ز) با کسانی که روحیه و اراده ای قوی دارند دوست شود تا اراده او نیز قوی گردد.
ژ) تصمیمات به جا و پر ارزش گذشته خودش را به یاد آورد و توجّه کند که چون گذشته برای انجام دادن کارهای مهم آمادگی دارد.
س) با تصمیم های آسان در کارهای ساده، به تدریج خود باوری و توانمندی را در خویش پدید آورد و راه را برای تصمیم گیری در امور پیچیده و مشکل هموار سازد.
ش) از شکست خوردن نهراسد و بداند که شکست ها پلی هستند به سوی موفقیت و کامیابی.
ص) سرگذشت افراد سخت کوش و با اراده را مطالعه کند و از آنها درس بگیرد.
7. شستن اندام بدن به خصوص اعضای تناسلی با آب سرد، برای خنثی نمودن تحریکات جنسی مؤثر است. هر وقت افکار جنسی به ذهن فرد آمد و تحریک شد، اگر می‌تواند با آب سرد دوش بگیرد و یا اعضای تناسلی‌اش را با آب سرد بشوید تا شهوتش تعدیل گردد. البته این کار در صورتی توصیه می‌شود که موجب بیماری و عوارض منفی در فرد نشود. (7)
8. یکی دیگر از روش‌های درمانی، این است که فرد مبتلا، در فاصلة زمانی که برای خودش در نظر می‌گیرد، اگر موفق به ترک این عمل شد خودش را تشویق کند و به خودش جایزه بدهد. ولی چنانچه در فاصلة مشخص شده باز هم مرتکب خود‌ارضایی شد، جریمه و تنبیهی برای خودش در نظر بگیرد. تشویق باید چیزی باشد که به فرد انگیزه بدهد و او را در تصمیمش استوار گرداند. همچنین تنبیه و جریمه باید قدرت بازدارندگی بالایی داشته باشد؛ به طوری که فرد هر وقت اراده کرد خود‌ارضایی کند، تلخی تنبیه و جریمه به ذهنش بیاید و همین امر مانعی در برابر خود‌ارضایی باشد. البته تنبیه و جریمه نباید به گونه‌ای باشد که فرد مبتلا از انجام آن ناتوان شود وکم کم از کارآیی بیفتد. نوع تشویق و جریمه هم برای افراد مختلف فرق می‌کند. هر فردی باید خودش جایزه و جریمة خودش را تعیین کند.
9. یکی از راهکارهای اساسی برای درمان این مشکل، ازدواج است. ازدواج به طور ریشه ای و اساسی این مشکل را برطرف می کند. شاید الآن سن و شرایط ازدواج را نداشته باشید؛ ولی باید در فکر ازدواج باشید و در اولین زمان ممکن که شرایط شما اجازه می‌دهد، حتماً به این کار اقدام کنید.
در اینجابه برخی دیگر از نکات درمان خود ارضایی اشاره می‌شود:
1. فرد مبتلا سعى کند به هنگام خواب شکمش بیش از حد معمول پر نباشد.
2. از شنیدن و خواندن مباحث و مطالب جنسى و حتى شوخى هاى جنسى و تحریک کننده جدا پرهیز کند.
3. از خوردن مواد غذایى که محرک است مانند: خرما، پیاز، فلفل، تخم مرغ، گوشت قرمز، غذاهاى پرچرب، حتى المقدور اجتناب و به میزان ضرورت اکتفا کند.
4. قبل از خواب حتما مثانه خود را تخلیه نماید.
5. از نوشیدن افراط گونه آب و مایعات پرهیز کند (به خصوص شب ها و قبل از خوابیدن).
6. هیچ گاه بدن عریان خود را در آینه نگاه نکند.
7. از دست ورزى اندام جنسى خود اجتناب کند و در هیچ شرایطى دست ورزى نکند.
8. هرگز به رو نخوابد. هنگام خواب سر و دست ها از زیر پتو ولحاف بیرون باشد.
9. به منظور تخلیه انرژى زاید بدن به طور منظم و زیاد ورزش کند.
10. هیچ گاه بیکار نباشد، براى اوقات فراغت خود برنامه داشته باشد و آن را با مطالعه، ورزش, عبادت و… پر کند.
11. هفته اى یکى دو روز روزه مستحبى بگیرد و اگر توان آن را ندارد و یا شرایط روزه‌گرفتن مهیا نیست حداقل میزان صرف غذا را کاهش و فاصله هر وعده غذا را افزایش و تعداد دفعات غذا را کاهش دهد و به حداقل خوراک اکتفا کند.
12. با نامحرم رفتار متکبرانه داشته باشد و از سخنان ملایمت آمیز با آنها خوددارى کرده واز نرمى در کلام با آنها اجتناب ورزد.
13. هیچ گاه با نامحرم و جنس مخالف در مکان خلوت و دور از نگاه دیگران باقى نماند، حتى براى آموزش و…
14. قرآن زیاد بخواند و درباره معانى آیات آن فکر کند.
15. به آسیب ها و عوارضی که ممکن است بر اثر خود ارضایی گریبان گیرش شود فکر کند.(12)
راهکارهای بیان شده را بطور مرتب و در کنار یکدیگر انجام دهید تا شاهد نتایج شیرینش باشید. ما هم برایتان آرزوی موفقیت می‌کنیم. منتظر مکاتبه بعدی شما هستیم .ما به شما اطمینان می دهیم تا هر وقت که لازم باشد همراه و مشاور شما خواهیم بود.
  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) دیانت مقدم، سید مصطفی؛ آرامش طوفانی؛ قم: مؤسسه امام خمینی(ره)، ص70.
(1) دبس، موریس؛ بلوغ (چه می‌دانم؟) ، ص62.
(2) www.porseman.org
(3) غررالحکم؛ ص186، ح3543.
(4) شاکرین، حمید رضا؛ پرسش‌ها و پاسخ‌های برگزیده (دفتر هفتم)، ص246.
(5) بشیری، ابوالقاسم؛ اختلالات رفتاری، ص220.
(6) حسینی، داود و … ؛ شکفتن سهم توست، ص288.
(7) دیانت مقدم، سید مصطفی؛ آرامش طوفانی؛ قم: مؤسسه امام خمینی(ره)، ص81.
(8) همان، ص82.
(9) همان، ص83.
(10) سورة نور/32.
(11) وسائل الشیعه، ج20، ص43.
(12) http://www.porseman.org/archview.aspx?grp=7