دوست گرامی . ترک کلی معصیت نشانگر تزکیه نفس از ریشه های گناه و هوای نفس و عبودیت است و لذا بعید نیست که از طریق برای چنین سالکی نیز مکاشفاتی دست دهد.
راه کشف و شهود را قرآن کریم این گونه مشخص کرد: «…لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیَقِینِ * لَتَرَوُنَّ الْجَحِیمَ»؛ سوره تکاثر(102): آیات 6-5. شما اگر معارف دین را با برهان و یقین بدانید و به آن عمل کنید، هم اکنون که در دنیا هستید جهنم را مى بینید؛ بعد از مرگ کافران هم جهنم را مى بینند و مى گویند: «رَبَّنا اَبْصَرْنا وَ سَمِعْنا». سوره نساء(5): آیه 10.افرادى مثل حارثة بن مالک که مرحوم کلینى در اصول کافى قصه آن را نقل مى کند، در محضر رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) مى گفتند: گویا ما بهشت و دوزخ و اهلشان را مى بینیم. اگر ما واقعاً به آنچه که از حلال و حرام مى دانیم عمل کنیم و چشم و گوش و دست و پا و غیره را تطهیر کنیم و علم همراه با عمل صالح داشته باشیم به اینجا مى رسیم.
شهود بر دو قسم است:
شهود کاذب:
گاهی انسان با مثال متصل خود و یا هوای نفس و تمثلات شیطانی رابطه دارد . چنانچه چیزی را در رؤیای کاذب می بیند ، همان حال در بیداری برای او پیدا می شود و چیزی را می بیند و بعد از دیدن به آن مهر می ورزد و میل پیدا می کند . این گونه از گرایش های انسان به امامت شهود کاذب او راه اندازی می شود و چون شهود کاذب است، محبت هم کاذب خواهد بود.
به بیان دیگر: در این صورت چون مشهود انسان خاطرات نفسانی و یا القائات شیطانی متمثل شده در درون اوست ، گرایش او نیز، گرایش حق و صدق نخواهد بود ، چون این علم حضوری، با شهود منسوجات وهم و خیال حاصل شده و با واقع ارتباط ندارد.
شهود صادق:
گاهی انسان در آن حالت با حقایق عینی ، مانند مثال منفصل رابطه برقرار می کند و آن را می یابد ، یعنی در این حال در درون این انسان تمثلات ملکی یا رحمانی متمثل می شود . این شهود به دلیل این که متعلق آن ، القائات ملکی یا رحمانی است، صادق است و گرایش های برخاسته از این شهود نیز ، صادق خواهد بود و از همین طریق است که انسان به محبت صادق نایل می شود.
آیة الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 12 (فطرت در قرآن)
شهودها و تجربه ها عرفانی قابل ارزیابی است و می توان با سنجه هایی اعتبار هر تجربه ای را آزمود. در این زمینه از سوی عارفان و فیلسوفان سنجه هایی ارائه شده که مهم ترین آنها عبارتند از:
1- مطابقت با آموزه های کتاب معصوم الهی (قرآن) و سنت معصومین
2-مطابقت با احکام قطعی و عقلی
برای تشخیص شهود حقیقی از غیر حقیقی دو میزان و خط کش وجود دارد یکی آموزه های معصومانه کتاب و سنت است. اگر شهودها و مکاشفات در تعارض و تنافی با آیات و روایات قعطی بودند، فاقد اعتبار و ارزش می باشند و معلوم می شود آنها غیر واقعی و کاذب بوده اند هم چنین دلیل و برهان قطعی عقل میزان و معیار دیگری است برای تمییز شهود صادق از شهود کاذب.
برای آشنایی با اقسام کشف و شهود به کتاب مقالات استاد محمد شجاعی رجوع شود.

دوست گرامی . ترک کلی معصیت نشانگر تزکیه نفس از ریشه های گناه و هوای نفس و عبودیت است و لذا بعید نیست که از طریق برای چنین سالکی نیز مکاشفاتی دست دهد.
راه کشف و شهود را قرآن کریم این گونه مشخص کرد: «…لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیَقِینِ * لَتَرَوُنَّ الْجَحِیمَ»؛ سوره تکاثر(102): آیات 6-5. شما اگر معارف دین را با برهان و یقین بدانید و به آن عمل کنید، هم اکنون که در دنیا هستید جهنم را مى بینید؛ بعد از مرگ کافران هم جهنم را مى بینند و مى گویند: «رَبَّنا اَبْصَرْنا وَ سَمِعْنا». سوره نساء(5): آیه 10.افرادى مثل حارثة بن مالک که مرحوم کلینى در اصول کافى قصه آن را نقل مى کند، در محضر رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) مى گفتند: گویا ما بهشت و دوزخ و اهلشان را مى بینیم. اگر ما واقعاً به آنچه که از حلال و حرام مى دانیم عمل کنیم و چشم و گوش و دست و پا و غیره را تطهیر کنیم و علم همراه با عمل صالح داشته باشیم به اینجا مى رسیم.
شهود بر دو قسم است:
شهود کاذب:
گاهی انسان با مثال متصل خود و یا هوای نفس و تمثلات شیطانی رابطه دارد . چنانچه چیزی را در رؤیای کاذب می بیند ، همان حال در بیداری برای او پیدا می شود و چیزی را می بیند و بعد از دیدن به آن مهر می ورزد و میل پیدا می کند . این گونه از گرایش های انسان به امامت شهود کاذب او راه اندازی می شود و چون شهود کاذب است، محبت هم کاذب خواهد بود.
به بیان دیگر: در این صورت چون مشهود انسان خاطرات نفسانی و یا القائات شیطانی متمثل شده در درون اوست ، گرایش او نیز، گرایش حق و صدق نخواهد بود ، چون این علم حضوری، با شهود منسوجات وهم و خیال حاصل شده و با واقع ارتباط ندارد.
شهود صادق:
گاهی انسان در آن حالت با حقایق عینی ، مانند مثال منفصل رابطه برقرار می کند و آن را می یابد ، یعنی در این حال در درون این انسان تمثلات ملکی یا رحمانی متمثل می شود . این شهود به دلیل این که متعلق آن ، القائات ملکی یا رحمانی است، صادق است و گرایش های برخاسته از این شهود نیز ، صادق خواهد بود و از همین طریق است که انسان به محبت صادق نایل می شود.
آیة الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 12 (فطرت در قرآن)
شهودها و تجربه ها عرفانی قابل ارزیابی است و می توان با سنجه هایی اعتبار هر تجربه ای را آزمود. در این زمینه از سوی عارفان و فیلسوفان سنجه هایی ارائه شده که مهم ترین آنها عبارتند از:
1- مطابقت با آموزه های کتاب معصوم الهی (قرآن) و سنت معصومین
2-مطابقت با احکام قطعی و عقلی
برای تشخیص شهود حقیقی از غیر حقیقی دو میزان و خط کش وجود دارد یکی آموزه های معصومانه کتاب و سنت است. اگر شهودها و مکاشفات در تعارض و تنافی با آیات و روایات قعطی بودند، فاقد اعتبار و ارزش می باشند و معلوم می شود آنها غیر واقعی و کاذب بوده اند هم چنین دلیل و برهان قطعی عقل میزان و معیار دیگری است برای تمییز شهود صادق از شهود کاذب.
برای آشنایی با اقسام کشف و شهود به کتاب مقالات استاد محمد شجاعی رجوع شود.