خوشحالیم شما مخاطب ما هستید امیدواریم راهنمای خوبی در رابطه با این موضوع برای شما باشیم.پرسشگر گرامی عوامل زیادی در این بی علاقگی و بی حوصلگی و عدم تمرکز دخیل هستند که بهتر است با شناسایی و با برطرف نمودن آنها به علاقه خود به تحصیل بیافزاید. لذا مطالعه این مطالب و عملی ساختن راهکارهایی که بیان می شود می تواند در تغییر این حالت موثر باشد.
همانطور که خودتان می دانید موفقیت در تحصیل و ایجاد انگیزه و حال و حوصله درس خواندن بسته به عوامل چندى به شرح زیر است: 1. میزان تلاش و کوشش، به گونه اى که بر اساس برنامه اى منظم صورت گیرد و نتیجه چنین تلاشى، متناسب، با میزان صرف وقت باشد به طور مسلم کوشش هاى منظم و پیگیر در تسلط به موضوع درس، نقش مؤثرى ایفا مى نماید. 2. انگیزه و علاقه، که عاملى درونى است و با روشن شدن هدف درس، بستگى و ارتباط مستقیم دارد. 3. تجربیات قبلى، که مفهوم دقیق آن، برخوردارى از پیش مطالعه فردى در زمینه درس جدید مى باشد. 4. تمرکز و دقت به گونه اى که ذهن با تمام توانایى و قدرت جذب اطلاعات علمى در حوزه درس مورد نظر فعال باشد. 5. برقرارى ارتباط منطقى و معنادار بین بخش هاى مختلف درس مورد نظر به گونه اى که «اصل پیوستگى» به عنوان یکى از اصول مهم یادگیرى حفظ شود، چنان چه سعى نمائید مطالب درسى را به صورتى مرتبط با یکدیگر در نظر گرفته و تأثیر حذف یا اضافه مطلبى را در آنها بررسى کنید، یادگیرى پایدار و پابرجایى را احراز کرده اید. 6. بهره گیرى از تلقین مثبت، چنان چه تحت تأثیر افکار منفى قرار گیرید و در مقطعى از دوران تحصیل، باور کنید که فردى ناموفق و بیهوده هستید، عملاً رفتار و کردار شما متأثر از چنین وضعى خواهد شد و نتیجه مطلوبى به بار نخواهد آمد. لیکن با تلقین جنبه هاى مثبت و سازنده به افکار امیدبخش و متعالى دست خواهید یافت و تداوم چنین افکار و حالاتى در نتیجه کارتان چشمگیر خواهد بود. 7. توکل به خداى متعال را در هیچ لحظه اى از زندگیتان از دست ندهید، بلکه در مواقع حساس و دشوارى که برایتان پیش مى آید، بیشتر از همیشه به نیروى ایمان به خدا، تکیه کنید و او را در همه حال ناظر بر خود و پشتیبان واقعى تان بدانید. در چنین صورتى به یارى حق، موفقیت در انتظار شما خواهد بود. 8. راهکار اساسی در تحصیل موفق، کسب انگیزه و تقویت نشاط و شادابی درسی نهفته است. همانطور که می دانید یادگیری به انگیزه نیاز دارد. انگیزه میل و رغبت برای رسیدن به یک هدف معین است. هر چه انگیزه بیشتر باشد، فرد در راه رسیدن به آن هدف کوشش و فعالیت بیشتری می‌کند. بسیاری از ما افرادی را می‌شناسیم که مثلا در درس ریاضی ضعیف هستند و اطلاعات بسیار کمی درباره آن دارند، در حالی که در فعالیت‌هایی مانند فوتبال وضع بسیار رضایت بخشی دارند، فرق بین معلومات او در زمینه ریاضی و فوتبال به میزان علاقه و انگیزه او بستگی دارد. نکته مهم در ایجاد انگیزه این است که راهکار اساسی تحصیل موفق در کسب انگیزه و تقویت نشاط و شادابی درسی نهفته است. بى‌حوصله بودن در یک معنا چیزى جز عدم رغبت و انگیزه و به دنبال آن رنج بردن از کار و موقعیت مورد نظر نیست که بعد از مدتى نشانه هاى بى‌رغبتى زائل مى گردد ولى رنج آور بودن آن کار و یا موقعیت همچنان به حال خود باقى مى ماند لذا راهکار اساسى در کسب انگیزه و تقویت نشاط و شادابى درسى نهفته است و باید به این کار اهتمام ورزید. بنابراین براى افزایش سطح انگیزه راهکارهاى زیر را عملى سازید.
1-  لیستى از توانمندیهاى خود تهیه کرده و روزى دو یا سه بار با صداى بلند آن را بخوانید مثلًا بگویند من شخص با استعدادى هستم، من در در س ریاضی فرد توانمندی هستم من….
2-  لیستى از فوائد مادى، معنوى، موقعیتى درس خواندن و کسب موفقیت تحصیلى تهیه نموده و آن را هر روز مرور کنید و هر روز چند دقیقه بر روى یکى از آن فوائد فکر کرده و چند سطر درباره آن مطلب بنویسید و این عمل را براى یکایک فوائد انجام دهید و بعد هر کدام که براى شما خوشایندتر بود را گاه گاهى مطالعه و به آن بیافزائید.
4- لیستى از پیامدهاى منفى درس نخواندن، مانند عدم موفقیت تحصیلی و یا نرسیدن به آرزوها و… را تهیه و با تأمل در مورد یکایک آنها این پیامدهاى منفى را براى خود جدّى، بزرگ و معضل آفرین معرفى کنید.
5-  برای حفظ و جلب انگیزه لازم سعی کنید طوری برنامه ریزی نمایید تا دیگران هم در آن سهیم شوند مثلا درس را به اتفاق یکی از دوستان خود مطالعه کنید و یا مباحثه کنید.
6- هرگاه در اجرای برنامه تحصیلی خود موفقیت داشتید خود را تشویق کنید و پشتکار خود را افزایش دهید.
 7- هرگز در کارها ناامید نشوید و با حالت تهاجمی برای پی‌گیری و به انجام رساندن کارهای ناقص و ناموفق، جدیت به خرج دهید. کارهایی را که به عهده می‌گیرید ناتمام رها نکنید و آنها را به نحو احسن و تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهید.
8- هر شب قبل ازخوابیدن، فعالیتهای روز جاری را محاسبه کرده ومیزان موفقیت خویش را ارزیابی کنید.
9-  تلاش کنید با اعضای خانواده روابط نزدیک و صمیمی داشته باشید، چون در هنگام درس خواندن به حمایت و کمک و آرامش نیاز خواهید داشت. سعی کنید در کنار خانواده ی خود، اوقات خوش و مرفحی داشته باشید
10 -سعی کنید خیلی خوب و دقیق و منطقی (به دور از حرف و سخن دیگران ) به علایق و استعدادها و تواناییها و اهداف خود فکر کنید تا جایی که برای خودتان ، قانع کننده و آشکار باشد.
11- وقتی موفقیتی بدست می آورید هر چند هم که کوچک باشد ، معتقد باشید که آن در نتیجه ی سعی و تلاش شما بوده ، نه شانس و اتفاق و…
12- شما برای کسب انرژی لازم برای رسیدن به یک هدف  باید انگیزة قوی داشته باشید. انگیزه هم وقتی قوی می‌شود که درونی و خودجوش باشد نه بیرونی و با زور. یعنی اینکه شما معتقد به ادامه تحصیل و داشتن زمینة شغلی مناسب باشید ،نسبت به مطالعه ، سطح سواد، موقعیت اجتماعی و… احساس نیاز کنید، از خواندن مطالب مورد علاقة خود لذت ببرید و نسبت به عملکرد خود احساس رضایت داشته باشید. نه اینکه به خاطر ترس از حرف دروهمسایه و فامیل ، به خاطر اینکه پدرو مادرم از من خواستند و چنین انتظاری دارند، درس بخوانید ، این دلایل شاید برای ایجاد انگیزه خوب باشند ولی برای پایدار نگه داشتن انگیزه به دلایل و عوامل درونی نیازمندیم.
البته یکی از علل مهم بى حوصلگى در درس و حتى عدم تمرکز در آن شیوه غلط درس خواندن مى باشد لذا خوب است در روش تحصیل خود تجدید نظر کنید و با مطالعه بیشتر به یک شیوه علمى و کارآمد برسید ما در این مکاتبه توجه شما را به چند توصیه مهم درباره شیوه تحصیل جلب مى کنیم: 1. سعى کنید براى حفظ و جلب انگیزه لازم، به اتفاق یکى از دوستان خود مطالعه کنید و یا مباحثه کنید حال چه به همراه دوستان و چه تنها مطالعه مى کنید به مراحل زیر نیز دقت کنید. 2. شکل درس خواندن بر اساس ماده درسى، مقطع تحصیلى، زمان و فرصت تحصیلى و توانمندیهاى فراگیر و موقعیت فراگیر تفاوت پیدا مى کند.   3. از مطالعه شتاب زده و تند جدا پرهیز کنید. 4. کتاب یا بخش مورد نظر از کتاب را به قسمت هاى کوچکتر تقسیم کنید و هر قسمتى را مطالعه کرده و بفهمید و بعد به سراغ قسمت بعدى بروید. 5. فضاى و مکان مطالعه را براى خود مکانى جذّاب و نشاط آفرین بسازید حتى با تغییر دکور و بکارگیرى وسائل نشاط آور. 6. نور کافى، حرارت متناسب، وضعیت نشستن و مناسب براى درس بکارگیرى ابزار کمک آموزشى خوب در تحصیل و مطالعه بسیار مؤثر است. 7. ورزش صبحگاهى را فراموش نکنید و در روز در سه الى چهار نوبت و در هر نوبت 5 تا 6 بار تنفس عمیق را فراموش نکنید. 8. متن درسى و مورد مطالعه را هماهنگ و هم طراز با فهم خود برگزینید. 9. خود را به رعایت نظم در مطالعه عادت دهید مانند شروع در ساعت معین- اتمام در ساعت معین، عدم اخلال به روند مطالعه و قطع کردن آن، از انحراف فکر و حواس با تمرین اجتناب ورزید. 10. مطالب دشوار درس را یادداشت کنید. 11. قبل از شرکت در کلاس درس پیش مطالعه (مطالعه قبلی ) داشته باشید. 12. با بر شمردن ثمرات و فوائد درس و مجموعه دروس و اجرای دقیق موارد قبلی سطح انگیزه ی خود را افزایش دهید. 13. به هنگام پیش مطالعه برخی نکات مهم درس را یادداشت کنید. 14. رأس ساعت مقرر در کلاس درس حاضر شوید و بدانید تأخیر و غیبت (هر چند مجاز) آفت تحصیلی مفید است . 15. در کلاس درس به سخنان استاد و ارائه او به صورت دقیق گوش دهید با تمرین میزان تمرکز حواس خود را بالا ببرید از 5 دقیقه شروع و لحظه به لحظه آن را زیادتر کنید. 16. اگر بین مطالبی که در پیش مطالعه یاد گرفتید و آنچه استاد می گوید ناسازگاری احساس نمودید سؤال کنید و هر جا که ابهام رخ نمود نیز بپرسید. 17. از استاد درخواست کنید که کتابهای دیگری را غیر از متن درسی به شما معرفی کند این کتاب ها باید یکی در سطح برتر از متن درسی و یکی در سطحی پائین تر از متن درسی باشد تا اگر مطلب را متوجه نشدید به کتاب ساده تر مراجعه کنید و اگر مطالب درس را متوجه شدید برای گسترش و تعمیق یاد گرفته ها به مطالعه آن بپردازید. 18. بعد از فراگیر درس مدتی بر روی آن و مطالب یاد گرفته قبلی فکر کنید. یعنی فضائی مناسب و آرام برگزیده و حدود 30 تا 60 دقیقه به میزان ضرورت بر روی مطلب آموخته شده بیندیشید. 19. بعد از یادگیری و تفکر حال مطالب را به زبان خود در دفتر اصلی درس یادداشت کنید که اگر به صورت مستمر و منظم تمام مطالب را این گونه بررسی و یادداشت نمایند در پایان ترم جزوه شما خود یک کتاب مفید خواهد بود. چند تذکر:1. تحول جدید و ترک سابقه و روش قبلى به سرعت و سهولت انجام نمى پذیرد. لذا صبر و حوصله و مقاومت شرط موفقیت است. 2. نظارت بر اجرا و اینکه برنامه درسى خود را به دست خودتان ارزیابى کنید لازمه پیشرفت است چرا که نواقص را مرتفع و برنامه را رو به رشد پیش مى برد بنابراین عملکرد خود را ارزیابى و نقاط ضعف آن را مرتفع سازید. 3. هرگاه در اجراى برنامه درسی خود موفقیت داشتید خود را تشویق کنید و پشتکار خود را افزایش دهید. 4. براى هر روز (هر 24 ساعت) خود برنامه داشته باشید و بر اساس آن حرکت کنید و شب میزان هماهنگى خود را با برنامه ارزیابى نمایید. نظم و برنامه ریزى در زندگى، براى استفاده مناسب از فرصت ها و رسیدن به اهداف است.
منابع جهت مطالعه بیشتر
1.هنر کتاب خواندن، آدریل جانسون.
2. 500 نکته درباره مطالعه، فیل ریس.
3.مطالعه روشمند، عین الله خادمى.
4.چگونه فرزندم را به مطالعه علاقه مند کنم؟، مانفرد وسپل.
5.سلسله مقالات (دانش، مطالعه، کتاب)، حسین خنیفر.