مراحل خلقت انسان در آيه 67 سوره غافر بيان شده است: «هو الذى خلقكم من تراب ثم من نطفة ثم من علقة ثم يخرجكم طفلا ثم لتبلغوا اشدكم ثم لتكونوا شيوخا و منكم من يتوفى من قبل و لتبلغوا اجلا مسمى و لعلكم تعقلون» او كسى است كه شما را از خاك آفريد، سپس از نطفه ، بعد از علقه ...

خداى متعال در اولين آيه از سوره«قلم» مى فرمايد: «وَ الْقَلَمِ وَ ما يَسْطُرُونَ»سوگند به قلم و آنچه را با قلم مى نويسند. چه سوگند عجيبى؟! در واقع، آنچه در اينجا به آن سوگند ياد شده است، ظاهراً موضوع كوچكى است: يك قطعه نى، و يا چيزى شبيه به آن، و كمى ماده سياه رنگ، و سپس سطورى كه بر ...

نصوح از ماده ” نصح ” است . نصح‏ يعني خيرخواهي خالصانه . ناصح را كه ناصح مي‏ گويند به اعتبار اين است كه‏ خيرخواه خالصانه و مخلصانه است . توبه نصوح يعني توبه خالصانه و مخلصانه‏ ، توبه ‏اي كه تا آن عمق روح انسان توبه كند . پيغمبر فرمود مقصود از توبه نصوح توبه غيرقابل بازگشت است ، ...

1. نماز: بهترين نمونه‏ شكر خداوند است. خداوند به پيامبرش مى‏ فرمايد: به شكرانه‏ اين‏كه ما به تو «كوثر» و خير كثير داديم، نماز بر پا كن. «انّا أعطيناك الكوثر.فصلّ لربّك و انحر»[1] 2.روزه: چنانكه پيامبران الهى به شكرانه نعمت ‏هاى خداوند، روزه مى‏ گرفتند. 3.خدمت به مردم: قرآن مى‏ فرمايد: اگر بى ‏سوادى از باسوادى درخواست نوشتن كرد، سر ...

برخي با استناد به اين موضوع كه عرب جاهلي سواد خواندن و نوشتن نداشت، مي خواهند ثابت كنند كه قرآن در زمان پيامبر(ص) تدوين نشده است. اما بايد گفت اين ادعا، يعني ادعاي بي سوادي توده مردم ، به طوري كه مانع تدوين كتاب الهي شود، از پايه بي اساس است و شواهدي بر اين مطلب وجود دارد كه در ...

پاداش هاي اخروي، در مقايسه با پاداش هاي دنيوي: 1.    محدوديت ندارند. «لَهُمْ مَا يَشَاءُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۚ ذَٰلِكَ جَزَاءُ الْمُحْسِنِينَ» زمر/34 2.    از بين رفتني نيستند. «خَالِدِينَ فِيهَا ۚ حَسُنَتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا» فرقان/76 3.    در يك مكان محدود نيستند. « نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَيْثُ نَشَاءُ » زمر/74 4.    به محاسبه ما در نمي آيند. «أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ» زمر/10 5.   ...

الف- تقوا سوره اعراف/ آيه 26: «يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا ۖ وَ لِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ»؛ [اي فرزندان آدم! لباسي براي شما فرستاديم كه اندام شما را مي‌پوشاند و مايه زينت شماست؛ اما لباس پرهيزگاري بهتر است! اينها (همه) از آيات خداست، تا متذكّر (نعمتهاي او) شوند!] تشبيه ...

سوره قصص/ آيه 50: «فَإِنْ لَمْ يَسْتَجِيبُوا لَكَ فَاعْلَمْ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهْوَاءَهُمْ ۚ وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِنَ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ»؛ [اگر اين پيشنهاد تو را نپذيرند، بدان كه آنان تنها از هوسهاي خود پيروي مي‌كنند! و آيا گمراهتر از آن كس كه پيروي هواي نفس خويش كرده و هيچ هدايت الهي ...

كلمه «موسي» در لغت عرب نام ابزار تراشيدن موي سر، و جمع آن، موسي و مواسيات است، ليكن بي ترديد در آيات قرآن به چنين اصلي باز نمي گردد؛ زيرا «موسي» كه عَلَم شخص آن پيامبر بزرگ است عبري است، نه عربي و چنين تحليل عربي در لغت قبطي و عجمي اصلا راه ندارد.  برخي معتقدند كه اين اسم در ...

سوره بقره/ آيه 35: «وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ …» تعبير به «زوج» به جاي «زوجة» (با آن‏كه مقصود «حوّا» زوجهٴ آدم است) از اين روست كه زوج، از زوجه فصيح تر است (گرچه به گفته طبري اكثر عرب، با «ها» استعمال مي‏ كنند[1]، اما) فصحا به همسر مؤنث، زوج اطلاق مي ‏كنند، نه زوجه؛ زيرا اين كلمه اسم ...

خطبه 31 نهج البلاغه: «لا تلقين طلحة فانك ان تلقه تجده كالثور عاقصا قرنه يركب الصعب‏و يقول هو الذلول»؛ (با طلحه ديدار مكن، زيرا اگر او را ببينى،او را مانند گاوى خواهى يافت‏ كه شاخش را بروى گوشش كج كرده است. او سوار بر كارهاي بسيار دشوارمي شود و آن را آسان و ناچيز خيال مي كند!!!) مردم در مقام اهانت و دشنام ...

سوره يوسف/ آيه42: ﴿و قال للّذي ظنّ أنّه ناجٍ منهما اذكرني عند ربّك فأنسيه الشيطان ذكر ربّه فلبث في السجن بضع سنين)   يوسف صدّيق(عليه‌السلام) پس از تعبير خواب زندانيان به يكي از آنان كه مي‌دانست آزاد مي‌شود، فرمود: «مرا نزد ربّ خود ياد كن». درباره جمله ﴿فأنسيه الشيطان ذكر ربّه﴾ برخي پنداشته‌اند كه بدين معناست كه شيطان بر حضرت يوسف(عليه‌السلام) ...

«قنوت» در اصل به معناي طاعت و فرمانبرداري است. سپس هرگونه استقامت و استواري در راه دين، «قنوت» ناميده شده است [1]. راغب اصفهاني طاعت خاضعانه را قنوت مي‌داند [2] و صاحب التحقيق آن را خضوع همراه با طاعت مي‌داند و تصريح مي‌كند كه هر دو قيد «خضوع» و «طاعت» در قنوت، ملحوظ است[3]. قنوت يا تشريعي ( يعني دستوري از طرف ...

در كارهايي كه با دست انجام مي‌ گيرد، معمولاً كارگران در هنگام كار، زيرلب زمزمه‌اي دارند. زمزمه اهل لغو و لهو، ترانه‌هاي باطل و زمزمه اهل معنا، كلمات حق، نظير ذكر، مناجات، دعاست و هر كسي با آنچه انس دارد زمزمه مي‌كند. اين زمزمه‌ها كارگر را سرگرم مي‌كند و به لحاظ رواني از خستگي او مي‌كاهد. در حديث است كه ...

خداوند نسبت به والدين، امر به احسان مي ‏كند، بلكه عقوق[عاق شدن] و عصيان آنان را حرام مي ‏داند ولي براي همسران، تنها در حكمي كلّي رعايت حقوق آنان را لازم دانسته است: «وعاشروهنّ بالمعروف»[1]  و براي فرزندان نيز تنها به رعايت مسائل مالي آنان سفارش كرده، مي‏ گويد: «يوصيكم الله في أولادكم للذَّكَر مثل حظّ الاُنثيين»[2] بلكه فتنه بودن و ناپايدار بودن ...

جمله توبيخ آميزِ «فهي كالحجارة أو أشدّ قسوة»، نشان آن ‏است كه قلب انسان همانطور كه مي‏ تواند سير صعودي كند، ممكن است سير نزولي داشته باشد؛ سعي و تلاش انبيا براي اين ‏است كه قواي ادراكي انسان را تقويت كنند و دفينه‏ هاي فطري و عقلاني او را شكوفا ساخته: «ويثيروا لهم دفائن العقول» او را با فرشتگان محشور كنند. ...

سوره بقره/ آيه 74: «ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً ۚ وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ ۚ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ»؛ (سپس دلهاي شما بعد از اين واقعه سخت شد؛ همچون سنگ، يا سخت‌تر! چرا كه ...

سكون در («وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ …»)[1] در مقابل حركت نيست، بلكه در برابر «اضطرابِ حاصل از بي مأوايي» يا مانند آن و به معناي آرامش است. جمله «شما در اينجا ساكن باشيد» بدين معنا است كه در بهشت آسوده خاطر بيارميد؛ نظير موارد ذيل: – خداوند به پيامبرش دستور داده كه زكات را از مردم بگير و براي ...

حضرت امام حسن‌ عسكري عليه‌السلام به واسطه‌ پدران گرامي‌اش از رسول‌ خدا صلي الله عليه و آله و سلم نقل مي‌ كند كه آن حضرت فرمود:  «أَشَدُّ مِنْ يُتْمِ الْيَتِيمِ الَّذِي انْقَطَعَ عَنْ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ يُتْمُ يَتِيمٍ انْقَطَعَ عَنْ إِمَامِهِ وَ لَا يَقْدِرُ عَلَى الْوُصُولِ إِلَيْهِ وَ لَا يَدْرِي كَيْفَ حُكْمُهُ فِيمَا يُبْتَلَى بِهِ مِنْ شَرَائِعِ دِينِهِ أَلَا فَمَنْ كَانَ ...

سوره بقره/ آيه 50: ﴿«وإذ فرقنا بكم البحر فأنجيناكم و اغرقنا آل فرعون و انتم تنظرون»﴾ كليددار نظام آفرينش خداوند است و كليد دو گونه چرخش دارد: با يك چرخش، در باز مي شود و با چرخش ديگر بسته مي‏ گردد. خداوند در آيه فوق مي ‏فرمايد: كليد دريا به دست ماست و ما به وسيله موساي كليم اين كليد را به چرخش ...

سوره حج، آيه 29: «ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ»؛ سپس، بايد آلودگيهايشان را برطرف سازند؛ و به نذرهاي خود وفا كنند؛ و بر گرد بيت عتيق [كعبه]، طواف كنند.   1. عتيق به معناي قدمت داشتن و نفيس بودن نخستين جايگاهي كه براي عبادت جمعي و پرستش گروهي اختصاص يافت، كعبه است؛ ﴿«إنّ أوّل بيت وضع للنّاس للَّذي ببكة مباركاً ...

وقال عليه السلام : «لاَ تَجْعَلَنَّ ذَرَبَلِسَانِكَ عَلَى مَنْ أَنْطَقَكَ، وَبَلاَغَةَ قَوْلِكَ عَلَى مَنْ سَدَّدَكَ» امام علي عليه السلام فرمود: لبه تيز زبانت را بر ضد كسى كه سخن بر زبانت نهاده به كار مگير، همچنين بلاغت ‏سخنت را بر ضد كسى كه فن سخنورى به تو آموخته صرف مكن!   منبع: ————– نهج البلاغه، حكمت 411

آنچه سبب محروميت انسان از مواهب سراى آخرت مى ‏شود در حقيقت برترى ‏جويى (استكبار) و  فساد در زمين است كه همه گناهان در آن جمع است، چرا كه هر چه خدا از آن نهى كرده حتما بر خلاف نظام آفرينش انسان و تكامل وجود بوده، بنا بر اين ارتكاب آن نظام زندگى او را بر هم مى‏ زند لذا مايه فساد ...

 اگر نياز بشر به وحي و نبوّت ضروري است و دعوت انبيا با اصلاح و هدايت تكويني انسانها ارتباط دارد، بايد دعوت آنان در جوامع بشري اثر خارجي بگذارد و بشريّت را به كمال حقيقي خويش برساند، حال آنكه ره‌آورد انبيا فرضيه‌اي ذهني بيش نيست و قابليّت اجرا ندارد، چون دعوت آنان را غالب اجتماعات بشري نمي‌پذيرند و در اذهان ...

مفسران اسلامى نقل مى كنند روزى ابراهيم(عليه السلام) از كنار دريايى مى گذشت. مردارى را كنار آب ديد كه قسمتى از جسدش در دريا و قسمت ديگر آن بيرون آب است و حيوانات دريايى و خشكى از دو طرف به آن هجوم آورده و آن را مى خورند، به گونه اى كه اجزاى بدنش از هم منفك مي شود. ديدن ...

سوره بقره/ آيه 34: «وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَىٰ وَاسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ»؛ [و (ياد كن) هنگامي را كه به فرشتگان گفتيم: «براي آدم سجده و خضوع كنيد!» همگي سجده كردند؛ جز ابليس كه سر باز زد، و تكبر ورزيد، (و به خاطر نافرماني و تكبرش) از كافران شد.] ماده «كبر» به صورت استكبار و تكبر ...

خداوند عمران و آباد كردن مساجد را از اوصاف ويژه مؤمنان برمي‌شمارد؛ ﴿إنّما يعمر مساجد الله من ءَامن بالله و اليوم الاخر و أقام الصلوة وءَاتي الزكوة و لم يخش إلاّ الله فعسي أُولئك أن يكونوا من المهتدين) [1] اما هشدار مي‌دهد كه مهم‌تر از تعمير ظاهري مسجد، آبادسازي باطني آن است و به آنها كه به شغل آبادسازي ظاهري مسجد ...

«مسجد» اسم مكان از ماده «سجود» است و چون سجده عبادت و كمال خضوع در پيشگاه خداوند است، اماكني كه براي پرستش خدا بنا شده را مسجد ناميده‌اند. «حرام» صفت مشبهه و به معناي چيزي است كه داراي حريم و احترام بوده يا شرعاً عقلاً يا نقلاً يا عرفاً ممنوع باشد. اصل «حرم» به معناي منع و بستن است در برابر «حلّ» كه به ...

قاطبه مفسّران برآنند كه لفظ «فرعون» عَلَم شخصي نيست، يعني اسم براي شخص پادشاه معاصر با حضرت موسي(عليه‌السلام) نيست، بلكه عَلَم جنس است براي هر پادشاهي از پادشاهان عمالقه (نژادي كه در مصر در مقابل بني ‏اسرائيل قرار داشتند)؛ نظير لفظ «كسرا» براي پادشاهان ايراني و «قيصر» و «هِرَقْل» براي پادشاهان رومي و «نجاشي» براي پادشاهان حبشي و «تُبع» براي ...

قرآن كريم 114سوره دارد كه 85 سوره آن پيش از هجرت در دوران سيزده ساله اقامت رسول اكرم‏ (صلي الله عليه و آله و سلم) در مكه و 29 سوره آن پس از هجرت، در دوران ده‏ ساله اقامت آن حضرت در مدينه نازل شده است. سوره ‏هاي مكّي فضاي نزول ويژه ‏اي دارد كه با فضاي نزول سوره هاي ...

آيه 282 سوره بقره طولاني ترين آيه قرآن است و موضوع آن درباره قراردادها و تنظيم اسناد تجاري است. دو نكته از آيه شريفه، قابل استنتاج است:  1. احكام دقيقي كه در اين آيه در مورد تنظيم سند، براي معاملات ذكر شده است – آن هم با ذكر جزئيات در تمام مراحل – بيانگر توجه عميقي است كه قرآن نسبت به ...

سوره بقره- آيه 185: «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ ۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ …» خداوند ماه رمضان را به نزول قرآن در آن معرفي مي‌كند؛ «شَهرُ رَمَضانَ الَّذِي اُنزِلَ فيهِ القُرءان» پس عظمت اين ماه به لحاظ روزه نيست، بلكه معرّف حقيقي ماه رمضان، «ظرف نزول قرآن بودن» آن است؛ قرآني كه حاوي ...

امام علي عليه السلام مي فرمايد:  « ألا و إنّ الخطايا خيل شُمُس، حُمل عليها اهلها و خُلعت لُجُمُها فتقحَّمت بهم في النار. ألا و إنّ التقوي مطايا ذُلُل، حُمل عليها اهلها و اعطوا ازمتها فاوردتهم الجنة.»؛ آگاه باشيد كه خطاها و گناهان همانند مركب هاي چموش و نافرماني است كه لجامي ندارند و سوار خود را به زمين مي ...

سوره بقره، آيه 125: («وإذ جعلنا البيت مثابة للناس …»)   «البيت» هرگاه در قرآن كريم به صورت مطلق ذكر شود، مراد از آن – از باب عَلَم بالغلبه – كعبه است. گاهي نيز با وصف «حرام» «محرَّم» يا «عتيق» در همين معنا به كار رفته است. كعبه در دوران جاهليت به «بيت» معروف بود. بيت جايي است كه شب اعضاي خانواده در آنجا به سر مي‌برند و در ...

سوره عنكبوت، آيه 41: (مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِياءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتاً وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ‏)؛ ” كسانى كه غير از خدا را ولى و معبود خود برگزيدند، همچون عنكبوتند كه خانه ‏اى براى خود برگزيده، و سست ‏ترين خانه ‏ها، خانه عنكبوت است، اگر مى ‏دانستند”! چه مثال رسا و جالبى ...

سوره يوسف، آيه 43: «وَ قَالَ الْمَلِكُ إِنىّ‏ِ أَرَى‏ سَبْعَ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَ سَبْعَ سُنبُلَتٍ خُضْرٍ وَ أُخَرَ يَابِسَاتٍ  يَأَيهَُّا الْمَلَأُ أَفْتُونىِ فىِ رُءْيَاىَ إِن كُنتُمْ لِلرُّءْيَا تَعْبرُُونَ» 1- تعبيرى كه يوسف براى اين خواب كرد چقدر حساب شده بود. گاو در افسانه ‏هاى قديمى سنبل “سال” بود، چاق بودن دليل بر فراوانى نعمت، و لاغر بودن ...

سوره قصص، آيه 81: « فَخَسَفْنا بِهِ وَ بِدارِهِ الْأَرْضَ فَما كانَ لَهُ مِنْ فِئَةٍ يَنْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ ما كانَ مِنَ المُنْتَصِرِينَ»؛ (سپس ما، او و خانه ‏اش را در زمين فرو برديم، و گروهى نداشت كه او را در برابر عذاب الهى يارى كنند، و خود نيز نمى‏ توانست خويشتن را يارى دهد.)  يكي از چالش هاي قوم بنى اسرائيل، مردى ...

سوره زخرف، آيات 31 و 32: «وَ قالُوا لَوْ لا نُزِّلَ هذَا الْقُرْآنُ عَلى‏ رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ * أَ هُمْ يَقْسِمُونَ رَحْمَتَ رَبِّكَ نَحْنُ قَسَمْنا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ رَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضاً سُخْرِيًّا وَ رَحْمَتُ رَبِّكَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ»؛ [و گفتند چرا اين قرآن بر مرد بزرگى از اين دو شهر نازل نشده است؟! * آيا ...

سوره كهف، آيه 107: « إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ كانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا»؛ [كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده اند منزلشان جنات فردوس است.]‏ به كلمه «فردوس» هم ضمير مذكر برمى ‏گردد و هم مؤنث و به طورى كه گفته شده كلمه ‏اى رومى به معناى «بستان» است و بعضى هم گفته ‏اند كلمه ‏اى است سريانى به معناى ...

سوره نمل، آيه 30: «إِنَّهُ مِنْ سُلَيْمانَ وَ إِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم»‏   پس از اينكه هدهد، گزارشي در مورد ملكه سبأ، سلطنت تحت قلمرو وي و سبك زندگي ايشان تقديم حضرت سليمان(ع) نمود ايشان جهت تحقيق از صحت و سقم ماجرا نامه اي براي ملكه سبأ نگاشت كه ساختار نگارشي اين نامه محل بحث است. يكي از اين مسائل، تقديم نام حضرت سليمان ...

سوره نمل، آيه16: «…وَ قالَ يا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنا مَنْطِقَ الطَّيْرِ وَ أُوتينا مِنْ كُلِّ شَيْ‏ءٍ إِنَّ هذا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبينُ» سوره نمل، آيه 19-18: «… قالَتْ نَمْلَةٌ يا أَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساكِنَكُمْ لا يَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمانُ وَ جُنُودُهُ وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ * فَتَبَسَّمَ ضاحكاً مِن قولِها…»   جمله “عُلِّمْنا مَنْطِقَ الطَّيْرِ” منافاتى با فهميدن كلام مورچه ندارد، براى اينكه جمله ...

سوره حديد، آيه 20: (اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَياةُ الدُّنْيا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زِينَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَ تَكاثُرٌ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ).   از آنجا كه حب و علاقه دنيا سرچشمه هر گناه و “راس كل خطيه” است، قرآن كريم «از اين زاويه» در ترسيم گويايى از وضع زندگى دنيا و مراحل مختلف آن، و انگيزه ‏هاى حاكم بر هر مرحله را ارائه ...

 در حديث شريف از امام علىّ بن الحسين عليه السلام پرسيدند: «اىُّ الْاعْمَالِ افْضَلُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛ كدام عمل در نزد خداوند متعال افضل است» فرمود: «مَا مِنْ عَمَلٍ بَعْدَ مَعْرِفَةِ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ مَعْرِفَةِ رَسُولِهِ افْضَلُ مِنْ بُغْضِ الدُّنْيَا وَ انَّ لِذَلِكَ لَشُعَباً كَثِيرَةً وَ لِلْمَعَاصِى شُعَباً؛ هيچ عملى بعد از شناخت پروردگار متعال و شناخت ...

كلمه “محراب”، به معناي جائي است كه مخصوص عبادت باشد، حال چه در مسجد باشد و چه در خانه. اما در آيه 37 سوره آل عمران، “محراب” محل ويژه‏ اى است كه در معبد براى امام آن معبد يا افراد خاصى در نظر گرفته مى ‏شود، و براى نامگذارى آن به اين اسم جهاتى ذكر كرده‏ اند كه از همه ...

سوره آل عمران، آيه 37: «فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَ أَنْبَتَها نَباتاً حَسَناً وَ كَفَّلَها زَكَرِيَّا …» در تاريخ آمده است، پدر مريم (عمران) قبل از تولد او چشم از جهان فرو بست و مادر او را بعد از تولد به بيت المقدس نزد دانشمندان و علماى يهود آورد و گفت: اين كودك هديه به بيت المقدس است، سرپرستى او ...

يكي از مراتب روح، “نفس لوامه” است كه روحى است بيدار و نسبتا آگاه، هر چند هنوز در برابر گناه مصونيت نيافته و گاه لغزش پيدا مى ‏كند و در دامان گناه مى ‏افتد اما كمى بعد بيدار مى‏ شود، توبه مى ‏كند و به مسير سعادت باز مى‏ گردد. انحراف درباره او كاملا ممكن است، ولى موقتى است نه دائم، گناه ...

سوره طه، آيه 120: «فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطانُ قالَ يا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلى‏ شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَ مُلْكٍ لا يَبْلى‏» «وسوسه» در اصل به معنى صداى بسيار آهسته است. مرتبه اي از وسوسه، مطالب بد و افكار بى ‏اساسي است كه به ذهن انسان خطور مي كند، اعم از اينكه از درون خود انسان بجوشد و يا كسى از بيرون عامل آن شود. كلمه «شيطان» به ...

سوره عنكبوت، آيه 14: «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى‏ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عاما…» مي فرمايد ما نوح را به سوي قومش فرستاديم و او در ميان آنها هزار سال به جز پنجاه سال، درنگ كرد. تعبير به «هزار سال الا پنجاه سال» – در حالى كه ممكن بود از همان اول 950 سال بگويد- براى اشاره ...

سوره نجم، آيه 14: «عِندَ سِدرَةِ المُنتَهي» «سدرة» (بر وزن حرفة) مطابق آنچه غالبا مفسران علماى لغت گفته ‏اند درختى است پر برگ و پر سايه، و تعبير به «سِدْرَةِ الْمُنْتَهى‏» اشاره به درخت پر برگ و پر سايه ‏اى است كه در اوج آسمانها، در منتها اليه عروج فرشتگان و ارواح شهداء، و علوم انبياء، و اعمال انسانها قرار گرفته، جايى كه ...

سوره فرقان، آيه 74: («وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ‏…»)   آيه شريفه فوق دعاي عبادالرحمن است كه ويژگي هاي ايشان در آيات پاياني سوره فرقان مورد اشاره قرار گرفته است. معادل «قرة عين» در زبان فارسي نور چشم است؛ كنايه از كسى كه مايه سرور و خوشحالى است اين تعبير در اصل از كلمه «قُر»  گرفته شده كه ...