همه مراجع (به جز آيات عظام خامنه‏اى، سيستانى و صافى): علاوه بر قضا، بنابر احتياط واجب، بايد «كفاره جمع» (60 روز روزه و اطعام 60 فقير) بپردازد. آيت‏الله صافى: علاوه بر قضا، بايد كفاره جمع (60 روز روزه و اطعام 60 فقير) بپردازد. آيات عظام سيستانى و خامنه‏ اى: علاوه بر قضا، كفاره دارد و بنابر احتياط مستحب كفاره جمع ...

همه مراجع: احتياط واجب آن است كه روزه‏دار، از دود سيگار و تنباكو خود دارى كند. منبع: آيت الله خامنه‏ اى، اجوبة الاستفتاءات، س 760 ؛ توضيح المسائل مراجع، م 1605 ؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 1613 و دفتر: آيت الله بهجت.

آيات عظام امام، بهجت، خامنه‏اى، صافى، مكارم و فاضل: اگر شهر يا كشورى كه ماه در آن ديده شده از بلاد شرقى باشد، اول ماه ثابت مى‏شود و اگر از بلاد شرقى نباشد (مانند عربستان)، اول ماه ثابت نمى‏شود. تبريزى، صافى، نورى و وحيد: اگر در شب مشترك باشند، اول ماه ثابت مى‏شود؛ هر چند در افق يكى نباشند و ...

همه مراجع(به جزآيات عظام تبريزى و وحيد): اگر مبطلات روزه را مرتكب نشده، بايد نيت كند و روزه‏اش صحيح است و اگر يكى از آنها را مرتكب شده، روزه او باطل است؛ ولى (به احترام ماه رمضان) بايد تا اذان مغرب از كارى كه روزه را باطل مى‏كند، خوددارى نموده و بعد از ماه رمضان آن روز را قضا كند. آيات ...

روزه‏ هايى كه در اوايل سن تكليف به جا نياورده‏ ام، علاوه بر قضا كفّاره هم دارد؟ همه: هر مقدار از روزه‏ ها را كه نگرفته ‏ايد، بايد قضا كنيد و افزون بر آن، براى هر روز نيز بايد كفّاره بدهيد؛ يعنى، دو ماه روزه بگيريد يا شصت فقير را سير كنيد و يا به هر كدام يك مد (تقريبا ...

كسى كه نمى‏ داند روزه‏ هايى كه در ايام جوانى خورده، قبل از هنگام بلوغ بوده يا نه؛ آيا قضاى آنها واجب است؟ همه مراجع : اگر نمى‏ داند، چيزى بر عهده او نيست. منابع : حضرت امام، استفتاءات، ج 1، روزه، س 38 ؛ دفتر: همه مراجع.

همه مراجع: اگر بدون توجه و اختيار فرو داده شود، روزه صحيح است. منبع: امام، استفتاءات، ج 1، روزه، س 6 ؛ توضيح المسائل مراجع،م 1573 ؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م‏1581؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 765.

همه مراجع (به جز آيات عظام تبريزى، صافى و نورى): اگر خون لثه در آب دهان مستهلك شود، فرو بردن آن روزه را باطل نمى‏كند. آيات عظام تبريزى و صافى: اگر خون لثه در آب دهان مستهلك شود؛ بنابر احتياط واجب فرو نبرد و بيرون بريزد. آيت‏الله نورى: فرو بردن آن جايز نيست؛ هر چند در آب دهان مستهلك شود. ...

همه مراجع (به جز آيت الله سيستانى و آيت الله وحيد): آرى، حكم حاكم شرع در ثبوت اول ماه، براى همه حجت است و بايد به حكم او عمل كنند؛ مگر آنكه بفهمند حاكم شرع اشتباه كرده است. آيت الله سيستانى: اول ماه با حكم حاكم شرع ثابت نمى‏شود. آيت الله وحيد: بنابراحتياط واجب، اول ماه به حكم حاكم شرع ...

حكم تزريق آمپول در حال روزه ماه رمضان چيست؟ آيات عظام امام، بهجت و خامنه‏ اى: اگر آمپول جنبه غذايى و تقويتى دارد، بنابر احتياط واجب، بايد از تزريق آن خود دارى كرد؛ ولى اگرجنبه دوايى دارد و يا عضو را بى‏حس مى كند، تزريق آن اشكال ندارد. آيه الله فاضل: اگر آمپول جنبه غذايى و تقويتى داشته باشد، بايد ...

كسى كه اكنون نمى‏تواند كفّاره افطار عمدى بپردازد، چنانچه در آينده متمكن شد، آيا بايد جبران كند؟ همه (به جز آيات عظام خامنه‏ اى و مكارم): بنابر احتياط واجب هر وقت متمكن شد، بايد كفّاره را بدهد. آيات عظام خامنه‏ اى و مكارم: تكليف از او ساقط است و لازم نيست كفّاره بدهد. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 1660آيت الله ...

كسى كه چند سال مريض بوده و نتوانسته روزه ماه رمضان و قضاى آن را به جا آورد، تكليفش چيست؟ همه مراجع : در سالى كه بهبود يابد، اگر تا رمضان آينده به مقدار قضا وقت داشته باشد، بايدقضاى سال آخر را به جا آورد؛ ولى قضاى سال ‏هاى گذشته لازم نيست و تنها بايد براى هر روز، يك مد ...

همه مراجع (به جز آيت الله صافى و آيت الله وحيد): در اين فرض (هر چند تأخير غسل، گناه است)؛ ولى چنانچه قبل از اذان صبحتيمم كند، روزه او صحيح است. آيت الله صافى و آيت الله وحيد: در اين فرض (هر چند تأخير غسل، گناه است)؛ بنابر احتياط واجب تيمم كند و روزه بگيرد وقضاى آن را نيز به ...

همه: اگر متوجه اصل جنابت نبوده، روزه‏هاى او صحيح است؛ ولى بايد نمازها را قضا كند. منبع: امام، استفتاءات، ج 1، روزه، س 31 ؛خامنه‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 195 ؛ نورى، استفتاءات، ج 2، س 69؛تبريزى، صراط النجاه، ج 1، س 107؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1،س 558 ؛ بهجت، وسيلةالنجاه، ج 1، م 1089 ؛ سيستانى و تبريزى، منهاج ...

در ماه رمضان بعد از اذان صبح، با حالت احتلام بيدار شدم؛ ولى مى ‏دانم پيش از اذان محتلم شده ‏ام، تكليفم چيست؟ همه مراجع : روزه صحيح است. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 1633 ؛ آيه الله وحيد، توضيح المسائل، م 1641.

همه مراجع: آرى، مى‏تواند در روز بخوابد؛ هر چند بداند در خواب محتلم مى‏شود و روزه او صحيح است. منبع: توضيح المسائلمراجع، م، 1590 ؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 1598 ؛ دفتر آيت الله خامنه‏اى.

كسى به واسطه جهل و ندانستن مسأله، سهم سادات و امام معصوم‏عليه السلام را در كار خيرى صرف كرده است؛ ولى اين مصرف نمودن بدون اجازه مجتهد جامع شرايط انجام گرفته است، تكليف اين شخص‏چيست؟ همه مراجع: بايد به مرجع تقليدش يا نماينده او، تذكر دهد تا اگر مصلحت ديد، ذمه‏اش را برى نمايد. تبصره. از آنجا كه خمس و ...

همه مراجع: چنانچه نوار و سى‏دى مورد نياز است، خمس ندارد. تبصره 1. اگر نوار و سى‏دى خام تا قبل از سال خمسى مورد استفاده قرار نگيرد، خمس دارد. تبصره 2. نوار و سى‏دى مبتذل و غيرمجاز حرام است و به آن خمس تعلق مى‏گيرد. تبصره 3. هر چند در رساله‏هاى عملى از نوار و سى دى سخن به ميان ...

همه مراجع: چنانچه رايانه و ابراز جنبى آن، مورد نياز و در شأن شخص باشد، خمس ندارد. تبصره. هر چند در رساله‏هاى عمليه، از رايانه سخن به ميان نيامده است؛ ولى قاعده‏اى كه ذكر شده، بر مورد سؤال تطبيق مى‏گردد. منبع: العروة الوثقى، م 61؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س 899.

كسى كه سرسال،خمس پولش راداده است؛آيا مى‏تواندآن راپس اندازكندوبراى مخارج زندگى ازدرآمدسال آينده هزينه نمايد؟ همه: آرى، جايز است. منبع: العروة الوثقى، ج 2،(كتاب الخمس)، م 64.

همه مراجع (به جزآيات عظام سيستانى و وحيد): چنانچه در معرض استفاده و در شأن شخص باشد، خمس ندارد؛ هر چند به طور اتفاق، يك سال از آن استفاده نكنيد. آيات عظام سيستانى و وحيد: بايد خمس آن را بپردازد. تبصره. بايد توجه داشت پاسخى كه در رساله و استفتاءات مراجع ذكر شده در مورد كتاب است؛ ولى تفاوتى ميان ...

همه مراجع (به جزآيات عظام تبريزى، سيستانى و وحيد): بايد خمس آن را بدهيد؛ مگر آنكه ميت به دادن خمس عقيده نداشته باشد (مانند پيروان اديان و مذاهب غيرشيعه) آيةاللَّه تبريزى: واجب نيست، خمس آن را بدهيد. آيةاللَّه سيستانى: بايد خمس آنها را بدهيد؛ مگر آنكه ميّت به دادن خمس عقيده نداشته باشد (مانند پيروان اديان و مذاهب غيرشيعه) يا ...

همه مراجع: اگر به اندازه شأن خود مصرف نموده و زياده‏روى نيز نكرده، خمس ندارد. منبع: العروة الوثقى، ج 2، م 72، توضيح‏المسائل مراجع، م 1775؛آيت الله نورى، توضيح‏المسائل،م 1771؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س 903.

همه: اگر خمس آن را بدهيد، با چند شرط بقيه مال پاك و حلال مى‏شود: 1. تشخيص و جدا كردن مال حلال از حرام ممكن نباشد؛ 2. صاحب مال حرام معلوم نباشد؛ 3. مقدار مال حلال و حرام را نداند. تبصره. برخى از مراجع تقليد شرط ديگرى نيز افزوده و گفته‏اند: نداند مقدار حرام كمتر از خمس است يا زيادتر. ...

  همه مراجع: چنانچه از درآمد كسب تهيه شده باشد، خمس دارد. تبصره 1. ابزار كار جزء سرمايه محسوب مى‏شود. تبصره 2. فرض مسأله در جايى است كه با پرداخت خمس ابزار كار، مى‏تواند امرار معاش كند.  منبع: آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س 971؛ العروة الوثقى، ج 2، كتاب الخمس، م59 و 62؛ آيت الله بهجت، توضيح‏المسائل، م 1401.

آيات عظام امام و خامنه‏اى: بدون اجازه حاكم شرع جايز نيست. بهجت، فاضل، مكارم، نورى و وحيد: نسبت به سهم امام بدون اجازه حاكم شرع جايز نيست و در سهم سادات، بنابر احتياط واجب بايد با اجازه حاكم شرع انجام گيرد. تبريزى، سيستانى و صافى: سهم سادات را مى‏توان داد؛ ولى در سهم امام بايد با اجازه حاكم شرع باشد. تبصره. ...

شخصى سر سال خمسى، مقدارى مواد غذايى (مثلاً 20 كيلو برنج، 3 قوطى روغن و يك قوطى چاى) اضافه آورده و خمس آن را پرداخته است. سپس آنها را در طول سال مصرف مى‏كند و دوباره مقدارى مواد غذايى (مثلاً 50 كيلو برنج، 5 قوطى روغن و 3 قوطى چاى) خريدارى مى‏كند و اندكى از آن را به مصرف مى‏رساند. ...

بنده دو شغل دارم، هم درس مى‏دهم و هم با ماشين كار مى‏كنم، آيا مى‏توانم براى هر كدام حساب سال جداگانه‏اى قرار دهم؟ همه مراجع (به جزآيات عظام خامنه‏اى و مكارم): آرى. آيات عظام خامنه‏اى و مكارم: بنا بر احتياط واجب، بايد درآمد هر دو شغل را آخر سال، يك جا حساب كند. منبع: امام، تحريرالوسيله، ج 1، الخامس، م ...

كسى كه سر سال، خمس پولش را داده است؛ آيا مى‏تواند آن را پس‏انداز كند و براى مخارج زندگى از درآمد سال آينده هزينه نمايد؟ همه مراجع: آرى، جايز است. منبع: العروة الوثقى، ج 2، (كتاب الخمس)، م 64.

من كارمند دولت هستم و هر ماه حقوقم را به حساب جارى‏ام در بانك واريز مى‏كنند. دو روز پيش از سر سال خمسى، حقوقم را به بانك ريخته‏اند و من از آن بى‏خبر بوده‏ام و ده روز پس از سال خمسى متوجه شدم و اگر مى‏دانستم آن را در نيازهاى زندگى صرف مى‏كردم، آيا به آن خمس تعلق مى‏گيرد؟ همه ...

همه مراجع (به جزآيت الله خامنه‏اى): جلو انداختن حساب سال به هر اندازه، اشكال ندارد؛ ولى تأخير آن جز با اجازه حاكم شرع جايز نيست. آيةاللَّه خامنه‏اى: تقديم و تأخير سال خمسى جز با اجازه حاكم شرع جايز نيست، مگر با شرايط خاص. تبصره. البته جلو انداختن سال خمسى در صورتى جايز است كه به صاحبان خمس ضررى وارد نيايد، ...

بدهى كه به جهت نياز زندگى بوده و چند ماه بعد از سال خمسى، زمانش فرا مى‏رسد؛ آيا مى‏توان هنگام محاسبه مقدار آن را از درآمد كم كرد؟ همه مراجع: اگر بدهى را پيش از سال خمسى ادا كند، به مقدار آن، از درآمد كسر مى‏شود. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1786 و 1787 و دفتر:آيت الله خامنه‏اى .

آيات عظام امام، بهجت، خامنه‏اى و مكارم: بنابر احتياط واجب، بايد خمس آن را پس از بلوغ بدهد. آيةاللَّه تبريزى: خير، واجب نيست بعد از بلوغ خمس آن را بدهد. آيات عظام سيستانى، فاضل، صافى، نورى و وحيد: آرى، بر ولى او واجب است خمس آن را بدهد و چنانچه آن را نپرداخت، بايد خود طفل بعد از بلوغ، خمس ...

كسانى كه حقوق ثابت دارند (مانند كارمند، كارگر و …) و از پول خمس داده هزينه‏هاى زندگى خود را تأمين كرده‏اند؛ آيا مى‏توانند اين مقدار از مؤونه را از حقوق دريافتى ماه‏هاى بعد كسر كنند؟ و در نتيجه سر سال خمس زايد را بپردازند؟ به عنوان مثال صد هزار تومان پول مخمس دارند و آن را در زندگى خرج مى‏كنند ...

همه مراجع: آرى، بايد خمس ساعات باقى مانده را بدهد. منبع: العروة الوثقى، م 61؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س 899.

همه: خير، پرداخت خمس به صورت اقساط جايز نيست؛ ولى اگر حاكم شرع صلاح بداند، مى‏تواند با او يا نماينده‏اش، مقدار بدهى خود را دستگردان كند و به ذمه بگيرد و به صورت اقساط بپردازد. منبع: آيت الله مكارم، توضيح المسائل، م 1568؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س773.دفتر: همه.

  جنسى كه به آن خمس تعلق گرفته فروخته‏ام؛آيامى‏توانم درپولى كه به دست آورده‏ام،تصرف كنم؟ وظيفه‏ام چيست؟ همه مراجع (به جزآيات عظام تبريزى و سيستانى): معامله يك پنجم جنس فضولى است و نياز به اجازه حاكم شرع )مجتهد جامع شرايط( دارد. اگر آن را امضا كرد، خريدار بايد خمس جنس را به حاكم شرع بدهد و به مقدار آن از ...

خمس سرمايه (مثل زمين، مغازه، ماشين و…) را داده‏ام؛ پس از چند سال، قيمت آن افزايش پيدا كرده است آيا به قيمت افزوده، خمس تعلق مى‏گيرد؟ همه مراجع: آرى، خمس دارد. تبصره. پاسخ ياد شده در جايى است كه فروش آن ممكن و پول آن قابل دريافت باشد. منبع: امام، تحريرالوسيله، ج 2 م 8؛ اجوبة، س 858؛آيت الله سيستانى، ...

آيابه طلاوزيورآلات زنانه -كه زن ازدرآمدشخصى تهيه كرده وخودراباآن زينت مى‏كند-بعد از فروختن،خمس تعلق مى‏گيرد؟ امام: اگر در همان سال (سال خريد) فروخته شود. چنانچه پول آن تا سر سال خمسى زياد بيايد، بايد خمس آن را بپردازد و اگر بعد از آن سال بفروشد، بايد فوراً خمس آن را بدهد. آيةاللَّه بهجت: چنانچه پول فروش تا سر سال خمسى ...

همه مراجع: خير، در سهم سادات فقر شرط است. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 1834؛آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م 1830؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س  1020؛آيت الله وحيد، توضيح‏المسائل، م 1843.

آيا مرد مى‏تواند سهم سادات را به همسر و فرزندان سيد خود بدهد، تا در مخارجى كه بر عهده مرد نيست، به مصرف برسانند؟ آيات عظام امام و خامنه‏اى: بدون اجازه حاكم شرع جايز نيست. آيات عظام بهجت، فاضل، مكارم، نورى و وحيد: نسبت به سهم امام بدون اجازه حاكم شرع جايز نيست و در سهم سادات، بنابر احتياط واجب، ...

همه مراجع (به جزآيات عظام تبريزى، سيستانى و وحيد): اگر يقين نداشته باشند كه به اموال او خمس تعلق گرفته، استفاده از آنها جايز و بر آنان تكليفى نيست. آيات عظام تبريزى و سيستانى: بر آنان تكليفى نيست و مى‏توانند از غذاى او استفاده كنند. آيةاللَّه وحيد: اگر يقين نداشته باشند به غذاى آنها خمس تعلق گرفته و شك دارند، ...

همه مراجع(به جزآيات عظام امام، بهجت و نورى): بنابر احتياط واجب جايز نيست؛ مگر با اجازه حاكم شرع. آيات عظام امام، بهجت و نورى: آرى، جايز است. منبع: امام، استفتاءات، ج 1، (خمس)، س 175؛آيت الله بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، م 1419؛آيت اللهنورى، تعليقات على العروة، ج 2، (كتاب الخمس)، م 75.آيت الله صافى، هداية العباد، ج 16731؛آيت الله وحيد، ...

همه مراجع (به جزآيات عظام بهجت و سيستانى): اگر دادن خمس به او، كمك به معصيتش باشد، جايز نيست. آيات عظام بهجت و سيستانى: اگر دادن خمس به او، كمك به معصيتش باشد، بنابر احتياط واجب جايز نيست. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 1838؛آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م 834؛ تعليقات على العروة الوثقى، قسمة الخمس، م 1؛آيت الله وحيد، توضيح‏المسائل، م ...

كسى كه به دادن خمس عقيده ندارد (مانند پيروان اديان و مذاهب غيرشيعه) مالى به من هديه مى‏كند، آيا بايد خمس آن را بدهم؟ همه مراجع (به جزآيت الله بهجت): خير. آيةاللَّه بهجت: اگر به مال هديه شده خمس تعلق گرفته، در صورتى كه معاشرت و تعامل با آنان به حد ضرورت برسد، تصرف در آن جايز است. منبع: توضيح‏المسائل ...

آيات عظام امام، خامنه‏اى و نورى: هديه، خمس ندارد. آيات عظام بهجت، فاضل و مكارم: چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، بنابر احتياط واجب، بايد خمس آن را بدهد. آيات عظام تبريزى و وحيد: چنانچه مقدار آن زياد و قابل توجه باشد و از مخارج سال زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهد. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 1753؛آيت الله ...

همه مراجع (به جزآيات عظام تبريزى، خامنه‏اى و سيستانى): خير، لازم نيست به مجتهد اعلم (مرجع تقليد) داد، بلكه جايز است به مجتهد ديگرى كه همانند مجتهد اعلم به مصرف مى‏رساند، پرداخت كرد. آيةاللَّه تبريزى: بايد خمس را به مجتهد اعلم (مرجع تقليد) داد و اگر بخواهد به مجتهد ديگرى بدهد بنا بر احتياط واجب بايد از مجتهد اعلم اجازه ...

همه مراجع: چنانچه خودكار و دفتر بدون استفاده تا سر سال خمسى زياد بيايد، خمس دارد. منبع: العروة الوثقى، ج 2، م 67؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س 922.

همه مراجع (به جزآيات عظام تبريزى و سيستانى): بر شخص گيرنده واجب است، خمس آن را بدهد. آيات عظام تبريزى و سيستانى: خمس آن بر عهده بخشنده است و بر شخص گيرنده چيزى واجب نيست. منبع:   توضيح المسائل مراجع، ج 2، م 1763؛آيت الله بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، م 1422.

خانمى از حقوق خود طلا و زيورآلاتى كه هميشه خود را با آن زينت مى‏كند، خريده است. شوهرش پولى كه وى بتواند در اين زمينه صرف كند، ندارد؛ آيا دادن خمس اين گونه خريدها بر زن لازم است؟ همه مراجع: اگر به مقدار متعارف و مناسب شأن او باشد، خمس ندارد. منبع: العروة الوثقى، ج 2، م 83؛ توضيح‏المسائل مراجع، ...