همه مراجع: تمام پيشانى جاى سجده است و در مورد سؤال، بايد با قسمت سالم پيشانى، سجده كنيد كه مهر خونى نشود. منبع: توضيح ‏المسائل مراجع، م 1066؛ آيت‏ الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 1067 و آيتالله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 1075.  

همه مراجع: خير، تصرف در اين مال بدون اجازه مجتهد (يا نماينده‏ اش) يا دستگردان با او، جايز نيست. منبع: توضيح ‏المسائل مراجع، م 1791 و 1792؛ آيت الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 1787 و 1788؛ آيت الله خامنه ‏اى، اجوبة، س 983؛ آيت الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 1799.

حكم نماز و روزه اساتيدى كه يك يا چند روز در هفته، به محل تدريس (كه فاصله آ ن با وطن بيش از مسافت شرعى است)،رفت و آمد دارند؛ در دو صورت زير در محل تدريس و بين راه چگونه است؟ الف. محل تدريس يك شهر است. ب. محل تدريس شهرهاى مختلف‏ است. امام خمينى: نماز شكسته است و روزه ...

همه مراجع: خير، احكام شرعى بر محور موضوعاتى دور مى ‏زند كه از عرف عام مردم گرفته شود. نظر برخى كارشناسان اقتصادى – هر چند محترم است – نمى‏ تواند معيار احكام شرعى قرار گيرد. تبصره. برخى ديگر از كارشناسان معتقدند، براى كمك به توليد و رشد نيروى انسانى، بايد به بدهكار فرصت بدهيم و از او سود نگيريم. حتى ...

همه (به جزآيت الله بهجت): خير، جايز نيست؛ مگر با اجازه حاكم شرع. آيت الله بهجت: آرى، اشكال ندارد. منبع: آيات عظام امام، نورى، مكارم و فاضل: تعليقات على العروة، ج 2، م 76؛آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 924؛ آيت الله خامنه‏ اى، اجوبةالاستفتاءات، س 983؛ آيات عظام وحيد و سيستانى، منهاج الصالحين، م 1256؛ دفتر:آيت الله صافى.  

همه مراجع: خير، تقليد از او جايز نيست. منبع: العروة الوثقى، ج 1، (التقليد)، م 71.

همه مراجع (به جز آيات عظام بهجت و مكارم): بنابر احتياط واجب جايز نيست. آيةاللَّه بهجت: آرى، ولى احتياط مستحب آن است كه بيش از مخارج يك سال به سيّد فقير ندهند. آيةاللَّه مكارم: خير، جايز نيست. منبع: توضيح ‏المسائل مراجع، م 1844؛ آيةاللَّهنورى، توضيح ‏المسائل، م 1840؛ آيةاللَّهوحيد، توضيح‏ المسائل، م  1853؛ آيةاللَّهبهجت، توضيح ‏المسائل، م 1456. تعليقات على العروة الوثقى، كتاب الخمس، ...

 همه مراجع (به جزآيت الله سيستانى): اعمال گذشته او صحيح است و احتياج به قضا ندارد.  آيةاللَّه سيستانى: اگر اعمال گذشته او مطابق با فتواى مجتهدى باشد كه اكنون بايد از او تقليد كند و يا اينكه از روى نادانى (جهل قصورى)، نقص اعمالش به اركان و مانند آن باز نگردد، صحيح است و احتياج به قضا ندارد. منبع: آيت الله ...

امام: بايد به مرجع تقليد خود يا مجتهدى كه مانند او از نظر كميّت و كيفيت به مصرف مى‏ رساند، بپردازد و نيز مى ‏تواند در جايى مصرف كند كه مرجع تقليدش اجازه مى ‏دهد. آيات عظام بهجت، فاضل، مكارم، وحيد و نورى: بايد سهم امام را به مرجع تقليد خود يا مجتهدى كه مانند او از نظر كميّت و ...

آيات عظام امام و خامنه‏ اى: بدون اجازه حاكم شرع جايز نيست. آيات عظام بهجت، فاضل، مكارم، نورى، و وحيد: نسبت به سهم امام‏ عليه السلام، بدون اجازه حاكم شرع جايز نيست و در سهم سادات، بنابر احتياط واجب، بايد با اجازه حاكم شرع باشد. آيات عظام تبريزى، سيستانى و صافى: سهم سادات را مى ‏توان داد؛ ولى در سهم ...

همه مراجع: اگر باعث جلب توجه نامحرم شود، جايز نيست. منبع: آيت الله خامنه ‏اى، استفتاء، س 667؛ آيت الله مكارم، استفتاءات، ج1، س797؛ آيت الله تبريزى، استفتاءات، س1616؛ آيت الله نورى، استفتاءات، ج1، س1033؛ دفتر:آيات عظام وحيد، صافى، بهجت، امام و فاضل.      

همه مراجع (به جزآيات عظام تبريزى، سيستانى و وحيد): معاشرت با آنان اشكال ندارد و اگر يقين نداشته باشد به غذاى آنها خمس تعلق گرفته، خوردن آن نيز جايز است و چنانچه احتمال تأثير بدهد، آنان را ارشاد كند. آيات عظام تبريزى و سيستانى: معاشرت با آنان اشكال ندارد و مى ‏تواند از غذاى آنها استفاده كند و چنانچه احتمال ...

شراب در اسلام از نجاسات محسوب مي شود و خوردن آن نيز حرام و از گناهان كبيره است وشخص شرابخوار بايد سريعا از عمل خويش توبه كند والا اگر چه موظف به خواندن نماز است و نمي تواند نماز را ترك كند اما نمازهايش تا چهل روز قبول درگاه پروردگارنمي شود.  لازم به ذكر است كه كسي كه شراب خوار ...

همه مراجع: آرى، قمار است و بازى با آن جايز نيست. منبع: دفتر: همه مراجع.

همه مراجع: اگر جوهر به گونه ‏اى در كاغذ نفوذ كرده كه از پشت كاغذ به ‏طور كامل آشكار گرديده ‏است، دست زدن در زمان‏ حيض به آن جايزنيست؛ ولى اگر به اين حد نرسد، اشكال ندارد. تبصره . آيةاللَّه سيستانى در اين مسئله فتوا ندارند بلكه احتياط واجب كرده ‏اند. منبع: آيات عظام امام، سيستانى، فاضل، مكارم و نورى، ...

آيات عظام امام و خامنه ‏اى: با اجازه حاكم شرع اشكال ندارد. آيات عظام بهجت، فاضل، مكارم، نورى و وحيد: بنابر احتياط واجب بايد با اجازه حاكم شرع انجام گيرد. آيات عظام تبريزى، سيستانى و صافى: آرى، جايز است. منبع: آيت الله مكارم، استفتاءات، ج 2، س 548 و516و توضيح ‏المسائل مراجع م 777. امام، استفتاءات، ج 1، س 25؛ ...

همه مراجع: اين كار فى نفسه براى آنان اشكال ندارد (هر چند زيبنده نيست)؛ ولى بايد صورت را از نامحرم بپوشانند. منبع: پرسش ها و پاسخ هاي دانشجويي/احكام نگاه وپوشش/نهاد رهبري در دانشگاهها

به گزارش مركز پاسخگويي به سوالات ديني انوار طاها، در خصوص حكم نگهداشتن لاك پشت در منزل بايد پاسخ داد: نگهداشتن لاك پشت در منزل از لحاظ شرعي في نفسه و به خودي خود مانعي ندارد اما آنچه كه بايد در نگهداري لاك پشت مورد توجه قرار گيرد، اجتناب از مدفوع و بول (ادرار) آن است. درباره حكم مدفوع و ...

همه مراجع: خواندن سوره در نمازهاى مستحبى لازم نيست؛ ولى در بعضى از نمازهاى مستحبى (مثل نماز جعفر طيار كه سوره مخصوصى دارد)، اگر بخواهد به دستور آن رفتار كند، بايد همان سوره را بخواند. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 986؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 995.

ابتدا غسل كنيد و بعد از آن، دو نماز دو ركعتي بخوانيد (مانند نماز صبح ) كه در هر ركعت بايد بعد از حمد سه مرتبه سوره ي توحيد، يك مرتبه سوره ي فلق و يك مرتبه سوره ي ناس خوانده شود. بعد از اتمام نماز، هفتاد بار استغفار كرده و اين ذكر را بگوئيد: «لا حَولَ وَ لا قُوَّهَ ...

همه مراجع: خير، چيزى بر آن افزوده نمى ‏شود. منبع: العروة الوثقى، ج 2، الصوم، الفصل السادس، م 21.

همه: خير، با داشتن روزه قضا، گرفتن روزه مستحبى جايز نيست. منبع: آيات عظام امام، نورى، مكارم، تعليقات على العروة، ج 2  شرايط صحةالصوم، م 3 ؛ آيات عظام تبريزى، سيستانى، وحيد، منهاج الصالحين، 1035 ؛ آيه الله صافى، هداية العباد، ج 1، م 1355 ؛آيه الله بهجت، وسيلةالنجاه، ج 1، م 1149و دفتر: آيه الله خامنه‏اى.  

همه مراجع: خير، گرفتن روزه آن روز واجب نيست؛ ولى اگر بخواهيد روزه بگيريد، نمى ‏توانيد به نيت ماه رمضان بگيريد؛ بلكه بايد به نيت ماه شعبان يا روزه قضا – اگر به ذمه داريد – و مانند آن روزه بگيرد و چنانچه بعد معلوم شود، ماه رمضان بوده، از رمضان محسوب مى‏ شود و اگر در اثناى روز بفهميد، ...

روزى كه انسان شك دارد آخر ماه شعبان است يا اول ماه رمضان، «يوم‏ الشك» مى ‏نامند. با توجه به اينكه در بين مردم، گفت‏ وگو مى ‏شود كه در شب آن روز، ماه ديده شده يا نه و يا كسانى كه شهادت به ديدن ماه مى‏ دهند شرايط لازم را ندارند، باعث شك و ترديد مى ‏شود؛ آن روز ...

همه مراجع: اگر شب اول ماه رمضان نيت كند كه يك ماه را روزه بگيرد، كافى است؛ ولى بهتر است (احتياط مستحب) در هر شب ماه رمضان، براى روزه فرداى آن نيز، نيت كند. منبع: العروة الوثقى، ج 2، نية الصوم، م 15.

همه مراجع: اگر تا پيش از اذان صبح به آب دسترسى ندارد، تيمم بدل از غسل كند و روزه او صحيح است. بعد از اذان در صورت دسترسى به آب، براى نماز صبح غسل كند و در غير اين صورت، با تيمم نماز صبح خود را بخواند. منبع: دفتر همه مراجع

همه (به جزآيات عظام بهجت و صافى): خير، ملاك آن است كه ميهمان نان خور صاحب خانه محسوب شود و خوردن افطارى، هيچ تأثيرى در حكم ندارد. آيت الله صافى: اگر ميهمان نان خور صاحب خانه محسوب شود و يا افطارى صرف كند (هر چند نان خور محسوب نشود)، زكات فطره او بر صاحب خانه واجب است. آيت الله بهجت: ...

آيات عظام امام، تبريزى، بهجت، فاضل و نورى: اگر نمى‏ تواند بدهى خود را بپردازد، دادن فطره به او اشكال ندارد. آيات عظام سيستانى، صافى، مكارم و وحيد: بنابر احتياط واجب، بايد فطره را به فقير داد. پس اگر فرد بدهكار فقير است، دادن فطره به اوجايز است. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1925، 2014 ؛آيت الله خامنه ‏اى، استفتاء، ...

همه مراجع(به جز آيت الله سيستانى): فطره او بر عهده صاحب خانه نيست. ايت الله سيستانى: اگر نان خور او محسوب شود، بنابر احتياط واجب فطره او بر عهده صاحب خانه است. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1997 ؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2014 ؛دفتر: ايت الله خامنه‏ اى.  

همه مراجع:اگر فقير باشد، زكات فطره بر او واجب نيست و اگر سه كيلو گندم و مانند آن و يا قيمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زكات فطره بدهد و چنانچه افرادى تحت تكفل دارد، مى‏ تواند آن را به قصد فطره، بين نفرات خانواده دست گردان كنند و بهتر است نفر آخر، آن را به ...

حضرت امام: اگر پدر نماز خود را از روى نافرمانى ترك كرده باشد واجب است كه پسر بزرگتر قضا نمايد، يا براى او اجير بگيرد. آيات عظام صافى و فاضل: اگر پدر نماز خود را از روى نافرمانى ترك كرده باشد بنا بر احتياط واجب پسر بزرگتر بايد آن را قضا نمايد يا براى او اجير بگيرد. آيت الله تبريزى: ...

به گزارش مركز پاسخگويي به سوالات ديني انوار طاها، در خصوص محرم شدن بچه اي كه از پرورشگاه براي فرزندي گرفته مي شود، بايد پاسخ داد: در مورد محرم شدن دختر با مردي كه مي خواهد او را بزرگ كند در صورتي كه پدر مرد زنده باشد مي توان اين دختر را با اجازه مرجع تقليد به عقد موقت ايشان ...

مصرف قليان و دخانيات، جداي از آنكه اسراف در عمر ومال است، ضررهاي فراواني دارد كه در زمان حاضر بيش از گذشته بر همگان ثابت شده است. مراجع عظام تقليد در اين خصوص به صورت شرطي مي فرمايند : اگر براي بدن مضر است مصرف آن حرام است. آيت الله مكارم شيرازي در اين خصوص فرموده اند: ضررآن قطعي است ...

به حسب رواياتي كه به صورت مطلق و بدون قيد وارد شده، گرفتن ناخن براي زن ومرد مستحب وترك آن مكروه است.  اما در روايتي از پيامبر اكرم (ص) وارد شده كه پيامبر به مردان فرمود : ناخن هايتان را بچينيد و به زنان فرمود بخشي از ناخن هايتان را باقي بگذاريد كه اين كار براي شما زيبا تر است ...

اگر منظور از طلاى سفيد، پلاتين است، استفاده از آن مانعي ندارد ولى اگر طلاي سفيد همان طلاى متعارف است، استفاده از آن براي مردان جايز نيست، هر چند رنگ آن تغيير كرده باشد..  نكته: به طور كلي استفاده از طلا به هر رنگي كه باشد براي مردان حرام است. دانستني: پلاتين مانند طلا براي ساختن جواهرات قيمتي استفاده ميشود و به دليل رنگ، ...

همه مراجع ( به جز آيات عظام تبريزى، صافى و مكارم ) : در زمان غيبت ولى عصر (عج)، نماز جمعه واجب تخييرى است و بهتراست انسان در اين نماز شركت كند. براى كسى كه آن را به جا مى‏ آورد، كفايت از نماز ظهر مى‏ كند؛ (ولى احتياط آن است كه هر دو رابخواند). آيت‏ الله صافى: شركت در ...

همه مراجع (به جزآيت الله صافى): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد. آيةاللَّه صافى: بدون قصد لذت نيز بنابر احتياط واجب جايز نيست؛ ولى اگر نگاه اتفاقى باشد، اشكال ندارد. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م2433؛ العروةالوثقى ج2 (النكاح)، م31؛آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م2429؛آيت اللهوحيد، توضيح‏المسائل، م2442 وآيت اللهخامنه‏اى، استفتاء، س 509.آيت اللهصافى،  جامع‏الاحكام، ج2، س1700 ...

همه مراجع: اگر سپردن اموال نزد ديگران، تحت عنوان يكى از عقدهاى صحيح با رعايت شرايط شرعى باشد، اشكال ندارد ; ولى اگر به عنوان قرض باشد و در آن شرط سود شود، ربا و حرام است. منبع: آيت الله خامنه ‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 1774 و دفتر: همه مراجع.

همه مراجع(به جز مكارم): خواندن نماز قضا به جماعت جايز است، چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا؛ و لازم نيست هر دو يك نماز را بخوانند مثلًا اگر نماز قضاى صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند اشكال ندارد. آيت الله مكارم: نماز قضارا مى توان با جماعت خواند، خواه نماز امام جماعت ادا باشد يا ...

همه مراجع: اگر معناى آن عوض شود، عقد باطل است. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 2371 ؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 2367 و آيت‏الله وحيد، توضيح‏المسائل، م‏2435. 

همه مراجع: اگر صف‏ هاى جلو آماده نماز هستند و تكبير گفتن آنها نزديك است، افراد در صف ‏هاى بعدى مى ‏توانند «تكبيرةالاحرام» بگويند و وارد نماز شوند. منبع: توضيح ‏المسائل مراجع، م 1418؛ آيت ‏الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 1415؛ آيت ‏الله وحيد،توضيح ‏المسائل، 1426؛ دفتر آيت ‏الله خامن ه‏اى.  

همه مراجع: كثيرالشك به كسى مى‏ گويند كه نمى‏ تواند، سه نماز پشت سر هم را بدون شك بخواند در اين صورت نبايد به شك خود اعتنا كند؛ يعنى، هر طرف را كه به نفع او است،انتخاب كند. براى مثال اگر در نماز صبح بين دو و سه شك كند، بگويد دو ركعت خوانده ‏ام و اگر در به جاى ...

دو صورت دارد: 1- در صورت توجه به نماز ظهر اشتباها به جاي ظهر، عصر بگويد در حقيقت اشتباه لفظي شده است ونماز صحيح است.  2- واقعا نيت نماز عصر كند و اشتباه در نيت باشد در اين صورت اگر نماز ظهر را نخوانده است بايد نيت خود را به ظهر برگرداند ونمازش هم صحيح است. پي نوشت: توضيح المسائل ...

به گزارش مركز پاسخگويي به سوالات ديني انوار طاها، در خصوص اين پرسش بايد گفت: همه مراجع: در دين اسلام براى مهريه، حد معينى بطور لزوم معين نشده است؛ بلكه بر اساس توافق و رضايت زن و شوهر انجام مى‏ گيرد. اما مستحب است مقدار آن از مهر السنه (پانصد درهم) بيشتر نگردد و نيز كمترين مقدار آن طورى باشد ...

اگر نمي داند كه صيغه نذر را خوانده است يا خير تكليفي ندارد ولازم نيست به نذرش عمل كند. پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج‌2، ص 609

واجب است مأمومين به خطبه‌هاى امام گوش فرا دهند و احتياط مستحب آن است كه ساكت باشند و از حرف زدن بپرهيزند كه صحبت كردن در وقت خطبه‌ ها مكروه است بلكه اگر سخن گفتن مأمومين موجب نشنيدن خطبه و از بين رفتن فائده آن باشد، سكوت لازم است. طبق فتواي فوق نماز خواندن در بين خطبه ها جايز نيست ...

“خمس” يك واجب الهى و عبادى است كه در آن قصد قربت معتبر است؛ ولى “ماليات” يك حكم قانونى و حكومتى و تابع شرايط زمان و مكان است و هيچ‏گونه منافاتى با خمس ندارد. از اين رو پرداخت ماليات، نمى ‏تواند جايگزين خمس گردد. منبع: امام، استفتاءات، ج1، س 199؛آيت الله مكارم، استفتاءات، ج1، س 333؛آيت الله تبريزى، استفتاءات، س853؛آيت ...

آيا عدول از مرجع تقليد زنده به مرجع مساوى با او، جايز است؟ به طور مثال آيا در نماز و روزه دانشجوى مسافر، مى‏توان به مرجع ديگرى كه مساوى با مجتهد اول است، رجوع كرد؟  آيات عظام امام و فاضل: آرى، رجوع به مساوى جايز است. آية اللَّه تبريزى: در خصوص مسائلى كه ياد گرفته، رجوع به ديگرى جايز نيست. ...

همه مراجع: بلى، نماز جماعت مختصر، از نماز فرادايى كه طول داده شود، بهتر است. در روايتى آمده است: اگر يك نفر به امام جماعت اقتدا كند، هر ركعت از آن نماز ثواب 150 نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا كنند، ثواب ششصد نماز دارد… و اگر عدد آنها از ده تجاوز كند؛ چنانچه تمام آسمان‏ها كاغذ، درياها مركب، ...

همه مراجع: به مقدار ضرورت اشكال ندارد. منبع: العروةالوثقى، ج2، (النكاح)، م35 و 48.