مذهبی

همه مراجع: خواندن سوره در نمازهاى مستحبى لازم نيست؛ ولى در بعضى از نمازهاى مستحبى (مثل نماز جعفر طيار كه سوره مخصوصى دارد)، اگر بخواهد به دستور آن رفتار كند، بايد همان سوره را بخواند. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 986؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 995.

ابتدا غسل كنيد و بعد از آن، دو نماز دو ركعتي بخوانيد (مانند نماز صبح ) كه در هر ركعت بايد بعد از حمد سه مرتبه سوره ي توحيد، يك مرتبه سوره ي فلق و يك مرتبه سوره ي ناس خوانده شود. بعد از اتمام نماز، هفتاد بار استغفار كرده و اين ذكر را بگوئيد: «لا حَولَ وَ لا قُوَّهَ ...

همه مراجع: خير، چيزى بر آن افزوده نمى ‏شود. منبع: العروة الوثقى، ج 2، الصوم، الفصل السادس، م 21.

همه: خير، با داشتن روزه قضا، گرفتن روزه مستحبى جايز نيست. منبع: آيات عظام امام، نورى، مكارم، تعليقات على العروة، ج 2  شرايط صحةالصوم، م 3 ؛ آيات عظام تبريزى، سيستانى، وحيد، منهاج الصالحين، 1035 ؛ آيه الله صافى، هداية العباد، ج 1، م 1355 ؛آيه الله بهجت، وسيلةالنجاه، ج 1، م 1149و دفتر: آيه الله خامنه‏اى.  

همه مراجع: خير، گرفتن روزه آن روز واجب نيست؛ ولى اگر بخواهيد روزه بگيريد، نمى ‏توانيد به نيت ماه رمضان بگيريد؛ بلكه بايد به نيت ماه شعبان يا روزه قضا – اگر به ذمه داريد – و مانند آن روزه بگيرد و چنانچه بعد معلوم شود، ماه رمضان بوده، از رمضان محسوب مى‏ شود و اگر در اثناى روز بفهميد، ...

روزى كه انسان شك دارد آخر ماه شعبان است يا اول ماه رمضان، «يوم‏ الشك» مى ‏نامند. با توجه به اينكه در بين مردم، گفت‏ وگو مى ‏شود كه در شب آن روز، ماه ديده شده يا نه و يا كسانى كه شهادت به ديدن ماه مى‏ دهند شرايط لازم را ندارند، باعث شك و ترديد مى ‏شود؛ آن روز ...

همه مراجع: اگر شب اول ماه رمضان نيت كند كه يك ماه را روزه بگيرد، كافى است؛ ولى بهتر است (احتياط مستحب) در هر شب ماه رمضان، براى روزه فرداى آن نيز، نيت كند. منبع: العروة الوثقى، ج 2، نية الصوم، م 15.

همه مراجع: اگر تا پيش از اذان صبح به آب دسترسى ندارد، تيمم بدل از غسل كند و روزه او صحيح است. بعد از اذان در صورت دسترسى به آب، براى نماز صبح غسل كند و در غير اين صورت، با تيمم نماز صبح خود را بخواند. منبع: دفتر همه مراجع

همه (به جزآيات عظام بهجت و صافى): خير، ملاك آن است كه ميهمان نان خور صاحب خانه محسوب شود و خوردن افطارى، هيچ تأثيرى در حكم ندارد. آيت الله صافى: اگر ميهمان نان خور صاحب خانه محسوب شود و يا افطارى صرف كند (هر چند نان خور محسوب نشود)، زكات فطره او بر صاحب خانه واجب است. آيت الله بهجت: ...

آيات عظام امام، تبريزى، بهجت، فاضل و نورى: اگر نمى‏ تواند بدهى خود را بپردازد، دادن فطره به او اشكال ندارد. آيات عظام سيستانى، صافى، مكارم و وحيد: بنابر احتياط واجب، بايد فطره را به فقير داد. پس اگر فرد بدهكار فقير است، دادن فطره به اوجايز است. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1925، 2014 ؛آيت الله خامنه ‏اى، استفتاء، ...

همه مراجع(به جز آيت الله سيستانى): فطره او بر عهده صاحب خانه نيست. ايت الله سيستانى: اگر نان خور او محسوب شود، بنابر احتياط واجب فطره او بر عهده صاحب خانه است. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1997 ؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2014 ؛دفتر: ايت الله خامنه‏ اى.  

همه مراجع:اگر فقير باشد، زكات فطره بر او واجب نيست و اگر سه كيلو گندم و مانند آن و يا قيمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زكات فطره بدهد و چنانچه افرادى تحت تكفل دارد، مى‏ تواند آن را به قصد فطره، بين نفرات خانواده دست گردان كنند و بهتر است نفر آخر، آن را به ...

حضرت امام: اگر پدر نماز خود را از روى نافرمانى ترك كرده باشد واجب است كه پسر بزرگتر قضا نمايد، يا براى او اجير بگيرد. آيات عظام صافى و فاضل: اگر پدر نماز خود را از روى نافرمانى ترك كرده باشد بنا بر احتياط واجب پسر بزرگتر بايد آن را قضا نمايد يا براى او اجير بگيرد. آيت الله تبريزى: ...

به گزارش مركز پاسخگويي به سوالات ديني انوار طاها، در خصوص محرم شدن بچه اي كه از پرورشگاه براي فرزندي گرفته مي شود، بايد پاسخ داد: در مورد محرم شدن دختر با مردي كه مي خواهد او را بزرگ كند در صورتي كه پدر مرد زنده باشد مي توان اين دختر را با اجازه مرجع تقليد به عقد موقت ايشان ...

مصرف قليان و دخانيات، جداي از آنكه اسراف در عمر ومال است، ضررهاي فراواني دارد كه در زمان حاضر بيش از گذشته بر همگان ثابت شده است. مراجع عظام تقليد در اين خصوص به صورت شرطي مي فرمايند : اگر براي بدن مضر است مصرف آن حرام است. آيت الله مكارم شيرازي در اين خصوص فرموده اند: ضررآن قطعي است ...

به حسب رواياتي كه به صورت مطلق و بدون قيد وارد شده، گرفتن ناخن براي زن ومرد مستحب وترك آن مكروه است.  اما در روايتي از پيامبر اكرم (ص) وارد شده كه پيامبر به مردان فرمود : ناخن هايتان را بچينيد و به زنان فرمود بخشي از ناخن هايتان را باقي بگذاريد كه اين كار براي شما زيبا تر است ...

اگر منظور از طلاى سفيد، پلاتين است، استفاده از آن مانعي ندارد ولى اگر طلاي سفيد همان طلاى متعارف است، استفاده از آن براي مردان جايز نيست، هر چند رنگ آن تغيير كرده باشد..  نكته: به طور كلي استفاده از طلا به هر رنگي كه باشد براي مردان حرام است. دانستني: پلاتين مانند طلا براي ساختن جواهرات قيمتي استفاده ميشود و به دليل رنگ، ...

همه مراجع ( به جز آيات عظام تبريزى، صافى و مكارم ) : در زمان غيبت ولى عصر (عج)، نماز جمعه واجب تخييرى است و بهتراست انسان در اين نماز شركت كند. براى كسى كه آن را به جا مى‏ آورد، كفايت از نماز ظهر مى‏ كند؛ (ولى احتياط آن است كه هر دو رابخواند). آيت‏ الله صافى: شركت در ...

همه مراجع (به جزآيت الله صافى): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد. آيةاللَّه صافى: بدون قصد لذت نيز بنابر احتياط واجب جايز نيست؛ ولى اگر نگاه اتفاقى باشد، اشكال ندارد. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م2433؛ العروةالوثقى ج2 (النكاح)، م31؛آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م2429؛آيت اللهوحيد، توضيح‏المسائل، م2442 وآيت اللهخامنه‏اى، استفتاء، س 509.آيت اللهصافى،  جامع‏الاحكام، ج2، س1700 ...

همه مراجع: اگر سپردن اموال نزد ديگران، تحت عنوان يكى از عقدهاى صحيح با رعايت شرايط شرعى باشد، اشكال ندارد ; ولى اگر به عنوان قرض باشد و در آن شرط سود شود، ربا و حرام است. منبع: آيت الله خامنه ‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 1774 و دفتر: همه مراجع.

همه مراجع(به جز مكارم): خواندن نماز قضا به جماعت جايز است، چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا؛ و لازم نيست هر دو يك نماز را بخوانند مثلًا اگر نماز قضاى صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند اشكال ندارد. آيت الله مكارم: نماز قضارا مى توان با جماعت خواند، خواه نماز امام جماعت ادا باشد يا ...

همه مراجع: اگر معناى آن عوض شود، عقد باطل است. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 2371 ؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 2367 و آيت‏الله وحيد، توضيح‏المسائل، م‏2435. 

همه مراجع: اگر صف‏ هاى جلو آماده نماز هستند و تكبير گفتن آنها نزديك است، افراد در صف ‏هاى بعدى مى ‏توانند «تكبيرةالاحرام» بگويند و وارد نماز شوند. منبع: توضيح ‏المسائل مراجع، م 1418؛ آيت ‏الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 1415؛ آيت ‏الله وحيد،توضيح ‏المسائل، 1426؛ دفتر آيت ‏الله خامن ه‏اى.  

همه مراجع: كثيرالشك به كسى مى‏ گويند كه نمى‏ تواند، سه نماز پشت سر هم را بدون شك بخواند در اين صورت نبايد به شك خود اعتنا كند؛ يعنى، هر طرف را كه به نفع او است،انتخاب كند. براى مثال اگر در نماز صبح بين دو و سه شك كند، بگويد دو ركعت خوانده ‏ام و اگر در به جاى ...

دو صورت دارد: 1- در صورت توجه به نماز ظهر اشتباها به جاي ظهر، عصر بگويد در حقيقت اشتباه لفظي شده است ونماز صحيح است.  2- واقعا نيت نماز عصر كند و اشتباه در نيت باشد در اين صورت اگر نماز ظهر را نخوانده است بايد نيت خود را به ظهر برگرداند ونمازش هم صحيح است. پي نوشت: توضيح المسائل ...

به گزارش مركز پاسخگويي به سوالات ديني انوار طاها، در خصوص اين پرسش بايد گفت: همه مراجع: در دين اسلام براى مهريه، حد معينى بطور لزوم معين نشده است؛ بلكه بر اساس توافق و رضايت زن و شوهر انجام مى‏ گيرد. اما مستحب است مقدار آن از مهر السنه (پانصد درهم) بيشتر نگردد و نيز كمترين مقدار آن طورى باشد ...

اگر نمي داند كه صيغه نذر را خوانده است يا خير تكليفي ندارد ولازم نيست به نذرش عمل كند. پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج‌2، ص 609

واجب است مأمومين به خطبه‌هاى امام گوش فرا دهند و احتياط مستحب آن است كه ساكت باشند و از حرف زدن بپرهيزند كه صحبت كردن در وقت خطبه‌ ها مكروه است بلكه اگر سخن گفتن مأمومين موجب نشنيدن خطبه و از بين رفتن فائده آن باشد، سكوت لازم است. طبق فتواي فوق نماز خواندن در بين خطبه ها جايز نيست ...

“خمس” يك واجب الهى و عبادى است كه در آن قصد قربت معتبر است؛ ولى “ماليات” يك حكم قانونى و حكومتى و تابع شرايط زمان و مكان است و هيچ‏گونه منافاتى با خمس ندارد. از اين رو پرداخت ماليات، نمى ‏تواند جايگزين خمس گردد. منبع: امام، استفتاءات، ج1، س 199؛آيت الله مكارم، استفتاءات، ج1، س 333؛آيت الله تبريزى، استفتاءات، س853؛آيت ...

آيا عدول از مرجع تقليد زنده به مرجع مساوى با او، جايز است؟ به طور مثال آيا در نماز و روزه دانشجوى مسافر، مى‏توان به مرجع ديگرى كه مساوى با مجتهد اول است، رجوع كرد؟  آيات عظام امام و فاضل: آرى، رجوع به مساوى جايز است. آية اللَّه تبريزى: در خصوص مسائلى كه ياد گرفته، رجوع به ديگرى جايز نيست. ...

همه مراجع: بلى، نماز جماعت مختصر، از نماز فرادايى كه طول داده شود، بهتر است. در روايتى آمده است: اگر يك نفر به امام جماعت اقتدا كند، هر ركعت از آن نماز ثواب 150 نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا كنند، ثواب ششصد نماز دارد… و اگر عدد آنها از ده تجاوز كند؛ چنانچه تمام آسمان‏ها كاغذ، درياها مركب، ...

همه مراجع: به مقدار ضرورت اشكال ندارد. منبع: العروةالوثقى، ج2، (النكاح)، م35 و 48.

همه مراجع: خير،براي مس عكس مكه مكرمه و مدينه منوره وضو لازم نيست. پي نوشت : توضيح المسائل مراجع، ج 1،م 316

همه مراجع: اگر شرايط مرجعيت را نداشته، بايد به مجتهد داراى آن شرايط، رجوع كند. منبع: العروة الوثقى، ج 1، م 37.

«تيمم» در لغت به معناى قصد و اراده كردن است و در اصطلاح فقه «عملى است كه در شرايط خاص، جايگزين وضو و غسل مى ‏شود». تيمم به اين صورت انجام مى‏ گيرد: ابتدا كف دو دست را بر چيزى كه تيمم بر آن جايز است، مى ‏زنيم. سپس هر دو دست را بر تمام پيشانى و دو طرف آن – ...

همه مراجع: خير صحيح نيست. منبع: آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 288 ؛ العروة الوثقى، ج 1، فيما يصح التيمم به.  

همه مراجع: اگر باعث مفسده نشود، اشكال ندارد. منبع: العروة الوثقى، ج‏1، (الستر).  

همه مراجع: چنانچه كتاب، مورد نياز و در شأن شخص باشد، خمس ندارد. منبع: العروة الوثقى، ج 2، م 61؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س 899.

همه مراجع: بايد طبق اجازه حاكم شرع مصرف شود. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 1834؛آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م 830؛آيت الله وحيد، توضيح‏المسائل، م  1843؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبة، س 1003 و 1004.

آيات عظام امام و فاضل: تصرف در اين خانه حرام و نماز در آن باطل است؛ مگر آنكه بدهى او را بدهند يا تصميم داشته باشند، بدون سهل‏انگارى بپردازند. آيات عظام نورى و صافى: تصرف در اين خانه حرام و نماز در آن باطل است؛ مگر آنكه بدهى او را بدهند يا ضامن شوند كه بپردازند، بهگونه‏ اى كه از عهده ...

اگر بانك مبلغي را به مشتري به عنوان قرض بدهد (كه به اين نوع وام ها، وام قرض الحسنه گفته مي شود)، آن پول ملك قرض گيرنده مي‏ شود و مصرف آن در هر موردي كه مشتري بخواهد صحيح است مگر شرط شده باشد كه آن را در مورد خاصي مصرف كند كه در اين صورت از نظر حكم تكليفي، ...

همه مراجع: طلاقى كه از روى اجبار و اكراه باشد صحيح نيست؛ ولى اگر با حكم حاكم شرع يا به وكالت از طرف شوهر انجام گرفته، صحيح مى ‏باشد. منبع: آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 886 و دفتر همه مراجع.

  همه مراجع: آنچه حرام است گوش دادن به موسيقى است ؛ ولى شنيده شدن آن بدون توجه، اشكال ندارد. منبع: آيت الله تبريزى، صراط النجاة، ج 1، س 1004 و ج 2، س 919 ؛آيت اللهمكارم، استفتاءات، ج 2، س 716 ؛آيت اللهخامنه‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س 1064 و 1138 و 1158 و 1159 ؛ امام، استفتاءات، ج 2، (مكاسب محرمه)، ...

همه مراجع: اگر از حال نمازگزار خارج نشود، نمازش باطل نيست و ذكرى را كه در حال حركت گفته ‏است – بنابر احتياط واجب -دوباره در حال آرامش بدن تكراركند. تبصره. تكرار ذكر به نظر آيات عظام سيستانى، تبريزى و وحيد، بنابر احتياط مستحب است. منبع: توضيح‏المسائل مراجع 968؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 965 و آيت‏الله وحيد،توضيح‏المسائل، م 977.   ...

آيات عظام امام، بهجت، خامنه ‏اى، فاضل، مكارم و نورى: خير، اين شرط صحيح و نافذ نيست؛ ولى اگر شرط كند كه: «زن وكيل شوهر باشد، چنانچه شوهر ازدواج مجدد نمايد، خود را طلاق دهد»، صحيح است. آيات عظام تبريزى، سيستانى و صافى: آرى، اين شرط صحيح و نافذ است و اگر شوهر بعد از ازدواج، به اين شرط عمل ...

همه مراجع: خير، چنين شرطى باطل است؛ ولى مى ‏تواند شرط كند كه اگر موارد ياد شده براى مرد اتفاق بيفتد، زن از طرف شوهر براى طلاق خود وكيل باشد. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2539 و آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2603 و دفتر: آيت الله خامنه‏اى.

نگاه به زنان نامحرم – به ويژه فاميل و آشنا – بدون قصد لذت و تنها از روى علاقه و محبت (مثلاً به چشم خواهرى) باشد، چه حكمى دارد؟ همه مراجع (به جزآيت الله صافى): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، نگاه به صورت و دست‏ها تا مچ جايز است، ولى نگاه به جاهاى ديگر (هر ...

آيات عظام امام، بهجت، خامنه ‏اى، فاضل و نورى: اين اعمال، در يكى از سه صورت صحيح است: 1. شخص بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده است. 2. عمل او با فتواى مجتهدى كه وظيفه ‏اش تقليد از او بوده، مطابق باشد. 3. عمل او با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد. آيات عظام ...

همه مراجع: خير. تنها راه دستيابى به احكام الهى، اجتهاد، تقليد و يا احتياط است و با تكيه بر عقل و درايت خود، نمى ‏توان به احكام شرعى دست يافت. منبع: توضيح ‏المسائل، م 1؛ آيت الله نورى و وحيد، توضيح ‏المسائل، م 1؛آيت الله خامنه ‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س 1.    

همه مراجع: اگر طريق احتياط را بداند اشكال ندارد؛ ولى دانستن آن نياز به اطلاعات وسيعى از مسائل فقهى دارد كه براى افراد عادى دست يابى به آن دشوار است.  تبصره. دستيابى به راه ‏هاى احتياط، بايد از روى اجتهاد و يا تقليد از مجتهد انجام گيرد. منبع: آيت الله خامنه ‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س 2؛ العروةالوثقى، ج 1، التقليد، م ...