مذهبی

شب، قصد گرفتن روزه داشتم، اما سحر بيدار نشدم تا نيّت كنم. نزديك آفتاب از خواب بيدار شدم، آيا روزه ‏ام صحيح است؟ همه مراجع: اگر آنچه روزه را باطل مى‏ كند، انجام نداده ‏ايد، روزه صحيح است.   منبع: العروة الوثقى، ج 2، نية الصوم.  

آيات عظام امام(ره)، رهبري، مكارم، فاضل(ره): بنابر احتياط واجب در نمازهاي واجب از غروب تا اذان صبح را نصف مي كنيم و در نمازهاي مستحب مثل نماز شب از غروب تا طلوع آفتاب را نصف مي كنيم. آيات عظام وحيد، صافي، گلپايگاني(ره): بنابر احتياط واجب در نمازهاي واجب ، غروب را تا اذان صبح نصف مي كنيم. آيات عظام سيستاني، ...

همه مراجع: خير، صرف آن در اين امور جايز نيست و بايد با آن فقيران را اطعام كرد. منبع: العروة الوثقى، ج 2، فيما تعليق باالكفاره، م 24.  

همه مراجع: اگر تا پيش از اذان صبح به آب دسترسى ندارد، تيمم بدل از غسل جنابت كند و روزه او صحيح است. بعد از اذان در صورت دسترسى به آب، براى نماز صبح غسل كند و در غير اين صورت، با همان تيمم نماز صبح خود را بخواند.   منبع: توضيح المسائل مراجع،م 726 ؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، ...

گاهي دليل يك مساله شرعي، به طور صد در صد براي مجتهد روشن است، در اين صورت درباره آن مساله فتوا مي دهد ولي گاهي به عللي – از قبيل روشن نبودن دليل مساله به طور قطعي براي مجتهد و …- از فتوا دادن خودداري مي كند و در مساله احتياط مي كند. ويژگى فتوا آن است كه مقلّد نمى تواند در آن، به ...

همه مراجع : اگر نماز عيد فطر مى‏ خواند، بنابر احتياط واجب بايد پيش از نماز بدهد يا [كنار بگذارد] و اگر نماز عيد نمى‏ خواند، تا ظهر روز عيد فطر مهلت دارد. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل‏ مراجع، م 2029؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2046 ؛ دفتر:آيت الله خامنه‏ اى.

همه مراجع: مستحب است خويشاوندان، همسايگان، اهل علم و فضل و هر كسي كه نسبت به ساير فقرا فضيلتي دارد، بر ديگران مقدم شود. پي نوشت:  امام، تحرير الوسيله، زكات فطره. عروة الوثقي، كتاب الزكاة، فصل في مصرفها، م 5. جامع احكام، رضوي، م 607.  

همه مراجع: آرى، رساندن آب به جاهايى كه بايد شسته شود، كافى است؛ هر چند با گرفتن زير شير آب باشد و دست كشيدن لازم نيست. منبع: العروة الوثقى، ج 1، افعال الوضو، الاول. 

آيات عظام امام(ره)، مكارم: مانعي ندارد، اما بهتر است كه نماز را به نيت خودش به جا آورد و ثوابش را هديه كند. آيات عظام خويي(ره)، تبريزي(ره)، سيستاني، وحيد: مي تواند رجائاً بخواند. آيت الله بهجت(ره): مي تواند و بهتر است ثواب آن را براي او هديه كند. بقيه مراجع: جايز نيست، اما مي تواند نماز مستحبي را بخواند و ...

همه مراجع: آرى، مى‏ تواند به عنوان هديه بدهد و لازم نيست به او بگويد زكات فطره است؛ ولى بايد در نيت قصد زكات كند. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1935 ؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 1952 و دفتر:آيت الله خامنه ‏اى.

همه مراجع: انسان بايد زكات فطره را به قصد قربت – يعني براي اطاعت و انجام دادن فرمان خداوند عالم – بدهد و هنگامي كه آن را پرداخت مي كند نيت دادن فطره نمايد. پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج2، م 2024، جامع احكام، رضوي، م 622.

همه مراجع : خير، كفايت نمى ‏كند؛ ولى مى‏ تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عيد فطر، طلب خود را بابت فطره حساب كند. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 2025 ؛ دفتر: آيت الله خامنه ‏اى . آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2042 .

بر هر مكلفي كه در غروب شب عيد فطر شرائط ذيل را دارا باشد، پرداخت زكات فطره خود و كساني كه عرفا نان خور او محسوب مي شوند، واجب است: 1. بالغ باشد. 2. عاقل باشد. 3. فقير نباشد. 4. بيهوش نباشد.  

همه مراجع  (به جز آيت الله بهجت): اگر در محل و شهر خودش مستحق پيدا نشود، مى‏ تواند آن را به شهر ديگرى ببرد. آيت الله بهجت: مى‏ تواند فطره را به شهر ديگرى ببرد؛ هر چند در شهر خودش مستحق پيدا شود. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 2035 ؛ آيت الله خامنه‏ اى، استفتاء، س 857 ...

همه مراجع (به جز آيات عظام سيستانى و مكارم): بر آنان تكليفى نيست و لازم نيست فطره بدهند. آيات عظام سيستانى و مكارم: احتياط واجب آن است كه اگر مى‏ توانند، خودشان فطره بدهند. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 2006 ؛ وحيد،توضيح المسائل، م 2023. آيات عظام سيستانى و مكارم: توضيح المسائل مراجع، م 2006

همه مراجع: اگر پدر و مادر فقير باشند، بر فرزندان واجب است كه مخارج آنان را بپردازند و نمى ‏توان چيزى از زكات فطره به ايشان داد. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1948؛ آيت ‏الله نورى، توضيح المسائل، م 944. 

همه مراجع (به جز آيات عظام سيستانى، مكارم و وحيد): اگر ندانيد موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده، وضويتان صحيح است؛ ولى اگر در وقت وضو، به مانع توجه نداشته ‏ايد، بنابر احتياط واجب، دوباره وضو بگيريد. آيات عظام مكارم و وحيد: اگر ندانيد موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده، وضويتان صحيح است؛ ولى اگر در هنگام وضو ...

  همه مراجع : اگر با اجازه صاحب خانه از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده ميزبان ساقط مي ‏شود. منابع : همه مراجع ، آيات عظام تبريزى، استفتاءات، س 782 ؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 637 ؛ مكارم و بهجت، توضيح المسائل مراجع، م 2006؛ دفتر: همه.

آيا در ركوع و سجده نماز واجب، مي توان از روي اختيار، به يك ذكر «سبحان الله» اكتفاء كرد؟ امام (ره): بنابر احتياط واجب سه مرتبه گفته شود. آيت الله بهجت (ره): بنابر احتياط مستحب سه بار گفته شود. بقيه مراجع: واجب است سه مرتبه گفته شود. پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج1، م 1028 و 1049. جامع احكام، رضوي، ...

همه مراجع(به جز آيات عظام مكارم و سيستاني): لازم نيست قضاى روزه ‏ها پى در پى باشد، ولى در كفّاره – چنانچه گرفتن دو ماه روزه را اختيار كند – بايد يك ماه تمام و يك روز آن را از ماه ديگر پى در پى بگيرد. آيت الله مكارم: بنابر احتياط واجب سي و يك روز آن را پي در پي ...

مسح ابروها: آيات عظام خامنه اي، سيستاني، نوري: لازم نيست. بقيه مراجع: بنابر احتياط واجب لازم است. مسح روي بيني: همه مراجع: خير، هنگام تيمم مسح روى بينى لازم نيست. توضيح ‏المسائل مراجع، م 700 ؛ آيت الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 701 ؛ آيت الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 707. 

بعضى از بنگاه‏ هاى خصوصى، با توجه به علاقه جوانان به فوتبال اوراقى را در معرض فروش قرار داده و از خريداران مى‏ خواهند كه نتيجه مسابقات ورزشى را پيش بيني كنند و به كسانى كه صحيح ‏ترين پاسخ را بدهند، جايزه نقدى اعطا مى ‏كنند، آيا اين كار جايز است؟ همه مراجع: خير، اين كار قمار و حرام است. ...

همه مراجع: بجا آوردن كفاره فوري نيست، اما نبايد در انجام آن كوتاهي داشته باشد. نكته: واجب فوري و غير فوري، از اقسام واجب غير موقت هستند. واجب فوري به اين معني است كه در اولين زمان ممكن بايد انجام شود و تأخير در آن جايز نيست، مثل جواب سلام.  پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج1، م 1684. جامع احكام، م ...

اگر نمازگزار پس از بررسي و تعيين جهت قبله به وسيله راههاي شرعي، در اثناي نماز متوجه شود جهت قبله اشتباه بوده، چه تكليفي دارد؟ الف- اگر انحراف كمتر از 90 درجه است:  همه مراجع: بايد قرائت را ترك كند و به سمت قبله برگردد و نماز را ادامه دهد. ب- اگر انحراف مساوي يا بيشتر از 90 درجه است: همه مراجع: ...

اگر زميني كه آب در آن فرو نمي رود و نجس شده باشد، چگونه مي توان با آب كر و جاري آن را پاك كرد؟  همه مراجع: بعد از برطرف كردن عين نجاست، يك مرتبه آب گرفتن كافي است و زمين و غساله پاك مي باشد. توضيح: غساله، آبي است كه در وقت شستن چيز نجس يا متنجس از آن ...

الف- اگر بين نماز، عذري برايش پيش آيد: همه مراجع: اشكال ندارد.   ب- اگر از ابتداي نماز، قصد فرادا كردن در بين نماز را داشت: آيات عظام امام، خامنه اي، زنجاني، نوري، بهجت، فاضل: اشكال ندارد. آيات عظام سيستاني، وحيد، صافي، تبريزي: بنابر احتياط واجب جايز نيست. آيت الله مكارم: جايز نيست.   ج- اگر در بين نماز، بدون عذر ...

آيات عظام امام، نوري: بنابر احتياط واجب در حرم و رواق ها توقف نكند. آيات عظام خامنه اي، سيستاني، وحيد، صافي، زنجاني، مكارم: محوطه اي كه ضريح مقدس و قبر مطهر در آن قرار دارد، نه تمام رواق ها و صحن ها. توضيح: توقف در حرم امامان (عليهم السلام) در احكام ويژه ذيل برخي غسل هاي واجب، داراي اهميت است. پي نوشت: ...

آيات عظام سيستاني، وحيد، تبريزي: باطل كننده نيست. آيات عظام صافي، بهجت، فاضل: بنابر احتياط واجب باطل كننده است. آيت الله زنجاني: بنابر احتياط وضو باطل است. بقيه مراجع: باطل كننده است.   پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج1، م 323. جامع احكام، م107.

همه مراجع : قرض دادن پول در برابر اجاره و استفاده از خانه حرام و ربا است. منابع : آيات عظام امام، استفتاءات، ج 2 اجاره، س 29؛ تبريزى،استفتاءات، س 1201؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 830؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1107؛ خامنه‏ اى، اجوبه، س 1662؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 1205؛سيستانى، سايت، اجاره و دفتر ...

1. غسل دهنده، بايد بالغ و مسلمان، بلكه در حال اختيار شيعه هم باشد. 2. ميت و كسي كه او را غسل مي دهد، بايد همجنس باشند؛ يعني ميت مرد را مرد و ميت زن را زن غسل دهد، هر چند با پوشش و بدون لمس و نگاه كردن باشد. 3. زن و شوهر مي توانند همديگر را – حتي بطور ...

همه مراجع: مى‏ تواند نماز مستحبى بخواند؛ ولى نمى‏ تواند روزه مستحبى بگيرد. منبع: توضيح‏ المسائل مراجع، م 1373، آيت الله نورى،توضيح‏ المسائل، م 1373، آيت‏ الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 1381؛ آيت ‏الله خامنه ‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 743.

همه مراجع: خير، لازم نيست؛ مگر جاى مسح كه بايد خشك باشد. تبصره. اگر رطوبت جاى مسح به گونه ‏اى كم باشد، كه رطوبت كف دست بر آن غلبه كند و بگويند رطوبت مسح تنها از ترى كف دست است، اشكال ندارد.  منبع: توضيح‏ المسائل مراجع، م 256؛ آيت‏ الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 362؛ آيت‏ الله نورى، توضيح ‏المسائل، ...

آيا جايز است مبلغى پول، به كسى قرض داده شود و آن را به قيمت طلا محاسبه كند و هنگام پرداخت بدهى، بر اساس نرخ روز طلا محاسبه شود؟ همه مراجع: چنانچه پول را به او قرض داده، نمى ‏تواند بيش از آن مقدار طلب نموده و آن را با نرخ روز طلا محاسبه و دريافت كند. اما اگر نرخ ...

عدول در نماز به اين معنا است كه نمازگزار در هنگام خواندن نماز، نيت نمازش را به نماز ديگري برگرداند. الف- عدول از نماز قضا به ادا: همه مراجع: جايز نيست.   ب- عدول از نماز ادا به قضا: آيت الله مكارم: اگر يك يا دو نماز قبل از آن قضا شده باشد، بنابر احتياط واجب عدول كند و بعد از ...

آيات عظام امام، خامنه‏ اى، صافى، نورى و بهجت: مس اسماى بارى تعالى – به هر زبان و كيفيتى كه نوشته شده باشد – بدون وضو جايز نيست. آيات عظام تبريزى، سيستانى، مكارم و وحيد: مس اسماى بارى تعالى – به هر زبان و كيفيتى كه نوشته شده باشد – بنابر احتياط واجب، بدون وضو جايز نيست. آيت الله فاضل: كسى كه وضو ...

الف- مردان همه مراجع: فقط عورت پوشيده باشد و بهتر است از زانو تا ناف را بپوشاند. ب- زنان همه مراجع : بايد تمام بدن و موى خود را به جز صورت (به مقدارى كه شستن آن در وضو واجب است)، دست‏ها تا مچ و پاها را تا مچ بپوشاند؛ اما براى آنكه يقين كند كه مقدار واجب را پوشانده ...

مقصود از طهورين آب و خاك است و منظور از فاقد الطهورين شخصي است كه توانائي انجام هيچ يك از غسل، وضو و تيمم را ندارد. پي نوشت:  برداشت از منابع فقهي و توضيح المسائل مراجع.

اگر صيغه عقد خوانده شود و بعد از آن رضايت پدر جلب شود آيا عقد صحيح است؟ همه مراجع: اگر شرايط عقد رعايت شود و پدر دختر بعد از  آگاهى آن را اجازه دهد، عقد صحيح است. منبع: آيت الله خامنه‏ اى،استفتاء، س 92 ؛ آيت الله صافى، جامع الاحكام، ج 2، س 1272 ؛ آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 1547؛ ...

يكي از شرايط آب وضو آنست كه مطلق باشد و وضو با آب مضاف باطل است. آب مضاف آبى است كه آن را از چيزى بگيرند، مثل آب هندوانه و گلاب؛ يا با چيزى مخلوط باشد، مثل آبى كه به قدرى با گِل و مانند آن مخلوط باشد، كه ديگر به آن آب نگويند امّا آب مطلق آن است كه ...

همه مراجع: اگر يك ركعت نماز واجب را داخل وقت بخواند، نيت آن اداء است. پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، م 748. جامع احكام، م 243.

سقط جنين، حرام و از گناهان كبيره است و پس از انعقاد نطفه، سقط جنين جايز نمي باشد و اگر كسي چنين جنايتي را مرتكب شد، ديه دارد كه مباشر در قتل بايد ديه را بپردازد و والدين هم اگر راضي به عمل بوده اند ديه به جد و جده والدين مي رسد . ديه سقط جنين: هرگاه تنها نطفه ...

الف- ميان نمازهاي قضاي مترتب بر هم، از يك روز (يعني نماز عصر كه بايد بعد از نماز ظهر بجا آورده شود و نماز عشا كه بايد بعد از نمار مغرب خوانده شود): همه مراجع: لازم است.   ب- ميان نماز قضاي يك روز و قضاي روز ديگر: آيت الله فاضل: در صورت علم به ترتيب، بنابر احتياط واجب بايد ...

واجب است ميت سه غسل داده شود: اول با آب سدر، سپس با آب كافور و بعد از آن با آب خالص و اگر بر خلاف اين ترتيب انجام دهد بايد برگردد به نحوي كه ترتيب حاصل شود. نكته: كيفيت هر كدام از غسل هاي سه گانه مانند غسل جنابت است.   پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، م 550. جامع احكام، م ...

وقف موقت در فقه وجود ندارد چون تعريف وقف حبس موبد و هميشگي است و وقف موقت با تعريف آن در تضاد مي باشد لذا اگر انسان مي خواهد چيزي را در اماكن مقدس وقف نمايد بايد نيت دائمي داشته باشد. پي نوشت : توضيح المسائل مراجع؛ ج‌2، ص 650 س 2036.

كسي كه مرتبا براي شغل رفت و آمد مي كند، اگر به يك سفر غير شغلي (مثلا زيارتي- سياحتي) برود، حكم نمازش چيست؟   آيات عظام سيستاني، زنجاني، فاضل: اگر كثير السفر باشد، در اين سفرها نيز نمازش تمام است. آيت الله بهجت: اگر تك سفرهاي غير شغلي در همان مسير سفرهاي شغلي باشد، نمازش تمام است و الا شكسته مي باشد. ...

 قرآن كريم در آيات 90 و 91 سوره مائده و 219 سوره بقره تعليل كرده است كه پـرداختن بـه قمـار و قماربـازي موجب پيدايش دشمني و كينه ميان مردم و دوري آنان از ياد خدا و عبادت او مي شـود. به همين علت همه فرق اسلامي بر حرام بودن قمار اجماع دارند. عـلاوه بـر اجمـاع، عقـل نيز به استناد قبح «اكل مال ...

همه مراجع: اگر دستش از آرنج قطع شده، نسبت به آن تكليفى ندارد و تنها صورت و يك دست ديگر را بشويد، آن گاه سر و پا رامسح كند. منبع: العروة الوثقى، ج 1، افعال الوضو، الثانى.

الف- وظيفه فاقد الطهورين در داخل وقت نماز: آيات عظام امام، سيستاني، وحيد، زنجاني، نوري، بهجت، تبريزي: نماز واجب نيست. بقيه مراجع: بنابر احتياط واجب – بدون وضو و تيمم – نماز خوانده شود.   ب- وظيفه فاقد الطهورين در خارج وقت نماز:  آيات عظام نوري، بهجت: بنابر احتياط واجب نماز را قضا كند. [بعد از دسترسي به آب] بقيه ...

همه  مراجع (به جز آيت الله بهجت) : اگر نداند چيز نجس در آن بكار رفته، پاك است. آيت الله بهجت: اگر نداند چيز نجس در آن بكار رفته، بنابر احتياط واجب بايد از آن اجتناب كرد مگر در موارد ضرورت و اگر داشتن الكل مشكوك باشد، استفاده از آن اشكال ندارد.    منبع: آيت الله خامنه‏ اى، اجوبه، س ...

همه مراجع: خير، اين كار جايز نيست؛ بلكه بايد مرد نخست مدت باقى مانده از عقد موقت را به زن ببخشد. سپس صيغه عقد دائم را جارى سازند. منبع: امام خمينى، تحرير الوسيلة، ج 2، النكاح المنقطع، م 11 ؛ آيت الله صافى، هداية العباد، ج 2، النكاح المنقطع، م 11 آيت الله تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1311 ...