خانه » همه » مذهبی

مذهبی

پيامبران و فرستادگان خدا كيانند؟

پيامبران و فرستادگان، كسانى هستند كه خداوند آنان را از ميان افراد بشر برگزيده است. آنان حاملان رسالت او براى بندگانش بوده و گروندگان به خدا و نيك كرداران را به پاداش نيكو در دنيا و آخرت مژده می دهند و كافران و بدكاران را از كيفر و عذاب سخت بر حذر می دارند. خداوند سبحان در اين زمينه فرموده ...

ادامه مطلب »

آيات قرآن كريم دال بر ولايت كليّه امام معصوم

مقدّمه‌ قضاوت‌ و حكومت‌ شعبه‌ای از شعبه‌ها و شأنی از شؤون‌ ولايت‌ است‌. و ولايت‌ امری بس‌ بزرگ‌ و شأنی بسيار بلند مرتبه‌ است‌. زيرا ولايت‌ عبارت‌ است‌ از حكومت‌ بر جان‌ و مال‌ و ناموس‌ و آبرو و ديگر شؤون‌ مردم‌ و تصرّف‌ در آنها. و در حقيقت‌، ولايت‌ عبارت‌ است‌ از رهبری و بدست‌ داشتن‌ مصالح‌ مردم‌ و ...

ادامه مطلب »

بخشى از زندگانى حضرت محمد(صلی الله علیه و آله)

محمد(صلی الله علیه و آله) كامل ترين سَمبُل زندگى رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) سرشار از فضايل انسانى و صفات پسنديده و سير و سلوكى پايدار بود كه عظمت و بزرگى و اصالت و خُلق و خوى پسنديده از آن نمودار بود. خداوند او را نيكو تربيت فرمود و از گزند محيطى كه در آن می زيست مصون نگاه ...

ادامه مطلب »

نكته هايى از سرگذشت موسى(علیه السلام)

‏اصلاح امت ها پس از تباهى ملتى كه در دامان استبداد رشد كند و از ناحيه فرمانروايان خود مورد ظلم و ستم قرار گرفته باشد، اخلاقش فاسد و تباه گشته و خوار و ضعيف شده و به حكم هر حاكم سركش، تن درمی دهند و اگر زمان به درازا بكشد، اين اخلاق به صورت موروثى در آمده و در ژرفاى ...

ادامه مطلب »

سرگذشت پيامبران و هدف از نقل آنها در قرآن

هدف از سرگذشت پيامبران از مهم ترين علل و اسباب روانى كه قرآن كريم در زمينه بحث و مناقشه با مخالفين خود و مژده به رضوان الهى، پرهيز از گناه و معصيت و در تشريح پايه و اساس رسالت اسلام و اهداف آن و آرامش قلب پيامبر و ياران وى و دلالت بر حقانيّت نبوت آن حضرت مطرح كرده، همان ...

ادامه مطلب »

شناخت محور و هدف اساسی يك سوره قرآنی

در این مقاله به شکل مفصل در بارۀ چگونگی تعیین محور و هدف یک سورۀ قرآنی صحبت خواهد شد. مشخص نمودن محور سوره قبل از اینکه در تفسیر موضوعی یک سوره وارد شویم، نخست می بایستی مطالعۀ اولیه حول محور سوره داشته باشیم، و می توان از آن به عنوان افتتاحیه یا پیشگفتار سوره یاد نمود. مشخص نمودن محور سوره ...

ادامه مطلب »

سرگذشت مريم و تولد عيسى(علیهما السلام)

جايگاه مريم نزد خدا عِمران پدر مريم يكى از رجال برجسته بنى اسرائيل بود، وى همسرى نازا داشت و آن زن از نعمت وجود فرزند بی بهره بود. همسر عمران با تضرع و زارى به پيشگاه خداوند، متوسل به ذات مقدس او شد تا فرزندى به او عنايت كند، و نذر كرد اگر خداوند به او فرزند پسرى عنايت كند، ...

ادامه مطلب »

پرورش محمد(صلّی الله علیه و آله) پيش از پيامبرى

نام و نسب پیامبر(صلّی الله علیه و آله) وى محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب(1) و مادرش آمنه دختر وَهْب(2) است. كليّه اجداد و نياى آن حضرت از اشراف و بزرگان بوده اند. آن بزرگوار داراى نام‏هاى بسيارى غير از محمد(صلی الله علیه و آله)(3) است از جمله: احمد(4)، النبى، رسول الله، الماحى(5)، العاقب(6)، المقفى(7)، نبی الرحمة، نبىّ التوبه، نبی الملحمه، ...

ادامه مطلب »

پيامبرى حضرت محمد(صلّی الله علیه وآله)

آغاز وحى محمد(صلی الله علیه وآله) به چهل سالگى كه رسيد خداوند او را مژده دهنده (به بهشت) و بيم دهنده (به كيفر الهى) به نزد مردم فرستاد: «وَما أَرْسَلْناكَ إِلّا كافَّة لِلنّاسِ بَشِيراً وَنَذِيراً وَلكِنَّ أَكْثَرَ النّاسِ لا يَعْلَمُونَ»؛ تو را به عنوان مژده دهنده و بيم دهنده براى همه مردم فرستاديم، ولى بيشتر مردم نا آگاهند. نخستين بار ...

ادامه مطلب »

نامه هاى رسول اكرم به پادشاهان و سران

نامه هاى رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) به پادشاهان و سران پس از آن كه مسلمانان از محل و منطقه پيمان صلح حديبيه باز گشتند، رسول خدا ملاحظه كرد وقت آن رسيده تا رسالت اسلام را كه خداوند وى را براى گسترش آن برانگيخته، به همه جهانيان اعلان دارد: «وَما أَرْسَلْناكَ إِلّا كافَّة لِلنّاسِ بَشِيراً وَنَذِيراً وَلكِنَّ أَكْثَرَ النّاسِ ...

ادامه مطلب »

صلح حدیبیه

رسول گرامى اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) در كنار مبارزه نظامى خود، مبارزه سياسى ديگرى نيز داشت كه اهميتش كمتر از قبلى نبود و يكى ازبزرگ ترين موفقيت هاى آن حضرت بستن پيمانى بود كه به فتح بزرگ، يعنى فتح مكه انجاميد؛ فتحى كه اسلام به واسطه آن تقويت گشت و جزيرةالعرب زير فرمان آن حضرت در آمد. ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره الفاتحة و معرفی آن در تفاسیر

1. آلاء الرحمن فى تفسير القرآن فاتحة الكتاب‏؛ تسميتها: تواترت تسميتها بفاتحة الكتاب و من ذلك‏ قوله صلى اللّه عليه و آله و سلم‏ لا صلاة لمن لم يقرء بفاتحة الكتاب‏ و نحو ذلك. و تكاثرت روايات الفريقين من الشيعة و اهل السنة عن رسول اللّه (صلی الله علیه و آله) و امير المؤمنين (علیه السلام) و الصادق (علیه السلام) ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره آل عمران و معرفی آن در تفاسیر

1. البحر المديد فى تفسير القرآن المجيد سورة آل عمران‏ مدنية. و آياتها: مائتان، و قيل: مائة و سبع و ثمانون. و كلماتها: ثلاثة آلاف و أربعمائة و ثمانون كلمة، و مناسبتها لما قبلها: قوله تعالى فى أولها: إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ … إلخ، فكأنه تتميم لقوله، فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ‏، و تفسير له. و مضمونها: توجيه العتاب لثلاث ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره نساء و معرفی آن در تفاسیر

1. آلاء الرحمن فى تفسير القرآن (سورة النساء) مائة و ست و سبعون آية عند الكوفيين و عند المكيين و المدنيين مائة و خمس و سبعون، و الخلاف في الفواصل. و هي مدنية. و لما كانت هذه الصورة متضمنة لتأسيس الأحكام الاجتماعية الجارية على حقيقة العدل و رعاية الحقوق على خلاف ما كان معتادا قد استحكمت به صراوة النفوس الوحشية ...

ادامه مطلب »

آداب شرعی در قرآن؛ سوره بقره، آیه 189

سورة البقرة: آيه 189 «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ وَ لَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ ظُهُورِها وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقی وَ أْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوابِها وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ». از تو درباره هلال‏هاى ماه مى ‏پرسند، بگو: آنها وسيله تعيين اوقات [براى امور دنيايى و نظام زندگى‏] مردم و [تعيين زمان مراسم‏] حج ...

ادامه مطلب »

آداب شرعی در قرآن؛ سوره نساء، آیه 58

سوره النساء: آيه 58 «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى‏ أَهْلِها وَ إِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ سَميعاً بَصيرا». خدا قاطعانه به شما فرمان مى‏ دهد كه: امانت‏ها را به صاحبانش بازگردانيد و هنگامى كه ميان مردم داورى مى‏ كنيد، به عدالت داورى كنيد. يقيناً [فرمان بازگردانيدن امانت و ...

ادامه مطلب »

آداب امانت و امانت داری در قرآن؛ سوره بقره، آیه 283

[سوره بقره:آیه 283] «وَ إِنْ كُنْتُمْ عَلى‏ سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا كاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمانَتَهُ وَ لْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَ لا تَكْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ يَكْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ عَليمٌ». و اگر در سفر بوديد و نويسنده‌اى نيافتيد گرويى بستانيد و اگر كسى از شما ديگرى را امين دانست، ...

ادامه مطلب »

آیات باران در قرآن؛ سوره أنفال، آيه 11

[سوره الأنفال: آيه 11] «إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْهُ وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطانِ وَ لِيَرْبِطَ عَلی  قُلُوبِكُمْ وَ يُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ». و آن‌گاه كه شما را بدان خواب سبك كه امانى از جانب وى بود فرو مى‌پوشانيد، و از آسمان بارانى بر شما مى‌فرستاد كه با آن پاكتان كند و آلودگى ...

ادامه مطلب »

آیات باران در قرآن؛ سوره بقره، آيه 22

[سوره بقره: آيه 22] «الَّذي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِراشاً وَ السَّماءَ بِناءً وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَراتِ رِزْقاً لَكُمْ فَلا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْداداً وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُون‏» خدايى كه براى شما زمين را بسترى هموار و آسمان را سرپناهى قرار داد و از آسمان آبى نازل كرد كه بدان از ميوه‌ها رزقى براى شما برآورد. پس براى ...

ادامه مطلب »

آداب امانت و امانت داری در قرآن؛ سوره آل عمران، آیه 75

[سوره آل عمران: آیه 75] «وَ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَ مِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدينارٍ لا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلاَّ ما دُمْتَ عَلَيْهِ قائِماً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لَيْسَ عَلَيْنا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبيلٌ وَ يَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَ هُمْ يَعْلَمُون‏». و از اهل كتاب كسى است [كه در دستكارى چنان است‌] كه اگر او را ...

ادامه مطلب »

آداب امانت و امانت داری در قرآن؛ سوره نساء، آیه 58

[سوره نساء: آیه 58] «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَ إِذَا حَکَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ سَمِيعاً بَصِيراً». همانا خدا به شما فرمان مى‌دهد كه سپرده‌ها را به صاحبانش پس دهيد و چون ميان مردم حكم كرديد به عدالت حكم كنيد، به راستى چه نيك است اين چيزها ...

ادامه مطلب »

آداب امانت و امانت داری در قرآن؛ سوره انفال، آیه 27

[سوره الأنفال: آيه 27] «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ وَ تَخُونُوا أَماناتِكُمْ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ» اى مؤمنان! به خدا و پيامبر خيانت نورزيد و دانسته به امانات خود خيانت نكنيد(بهرام پور)   1- ترجمه اسباب نزول يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ … (آيه 27- 28). آيه درباره ابو لبابة بن عبد المنذر ...

ادامه مطلب »

آداب امانت و امانت داری در قرآن؛ سوره مؤمنون، آیه 8

[سوره المؤمنون: آيه 8] «وَ الَّذِينَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ». و آنان كه امانت‌ها و پيمان خود را رعايت مى‌كنند(بهرام پور)   1- أطيب البيان في تفسير القرآن وَ الَّذِينَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ. و يكى از صفات مؤمن كسانى هستند كه آنها از براى امانات خود و عهد خود مراعات می كنند، امانت اقسام زيادى دارد امانات ...

ادامه مطلب »

نکوهش تکبر در قرآن؛ سوره اسراء، آیه 37

سوره الإسراء: آيه 37 «وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ طُولاً». و روى زمين، با تكبر راه مرو! تو نمى ‏توانى زمين را بشكافى، و طول قامتت هرگز به كوه‏ها نمى ‏رسد!(ترجمه مکارم شیرازی)   1- أطيب البيان في تفسير القرآن وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره مائده و معرفی آن در تفاسیر

در این مقاله به بیان محتوای سوره مائده و معرفی آن در تفاسیر پرداخته می شود.   الاساس فى التفسير سورة المائدة، و هي السّورة الخامسة بحسب الرّسم القرآني و هي السّورة الرابعة من قسم الطّوال و آياتها مائة و عشرون و هي مدنيّة. كلمة في سورة المائدة: قلنا إن المقطع الأول من القسم الأول من سورة البقرة و الذي ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره انعام و معرفی آن در تفاسیر

الأساس فى التفسير سورة الأنعام‏، و هي السّورة السّادسة بحسب الرّسم القرآني و هي السّورة الخامسة من قسم الطّوال و آياتها مائة و خمس و ستون و هي مكيّة. كلمة في سورة الأنعام: قلنا إن سورة النساء، و المائدة، و الأنعام تفصل في المقطع الأول من القسم الأول من سورة البقرة. و أن سورة الأنعام محل تفصيلها الآيتان الأخيرتان من ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره اعراف و معرفی آن در تفاسیر

البحر المديد فى تفسير القرآن المجيد سورة الأعراف‏: هى مكية إلا ثمانى آيات، من قوله تعالى: وَ سْئَلْهُمْ‏ إلى قوله تعالى: وَ إِذْ نَتَقْنَا، و قيل: إلى قوله: وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلِينَ‏. و آياتها: مائتان و خمس. قاله البيضاوي. و مضمنها: الحث على اتباع ما أنزله على نبيه من التوحيد و الأحكام، و التحذير من مخالفته و متابعة الشيطان، و ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوستیابی در قرآن؛ سوره مائده، آيه 5

سوره المائدة: آيه 5 «الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ طَعامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ حِلٌّ لَكُمْ وَ طَعامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ إِذا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسافِحِينَ وَ لا مُتَّخِذِي أَخْدانٍ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ». امروز چيزهاى پاكيزه براى شما حلال ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوست یابی در قرآن؛ سوره مائده، آیه 57

سورة المائدة: آية 57 «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُواً وَ لَعِباً مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ الْكُفَّارَ أَوْلِياءَ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ». اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد! افرادى كه آيين شما را به باد استهزاء و بازى مى ‏گيرند- از اهل كتاب و مشركان- ولىّ خود انتخاب نكنيد و از ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوست یابی در قرآن؛ سوره توبه، آیه 71

[سوره توبه:آیه 71] «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ». و مردان و زنان با ايمان يار و دوستدار يكديگرند كه امر به معروف و نهى از منكر مى‌كنند و نماز به پا مى‌دارند و زكات ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوست یابی در قرآن؛ سوره احزاب، آیه 6

[سوره الأحزاب: آيه 6] «النَّبِيُّ أَوْلی  بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلی  بِبَعْضٍ فِي كِتابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُهاجِرِينَ إِلاَّ أَنْ تَفْعَلُوا إِلی  أَوْلِيائِكُمْ مَعْرُوفاً كانَ ذلِكَ فِي الْكِتابِ مَسْطُوراً». بهرام پور پيامبر نسبت به مؤمنان از خودشان مقدم‌تر است و همسرانش [در حكم‌] مادران ايشانند. و خويشاوندان طبق كتاب خدا، از مؤمنان و ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوست یابی در قرآن؛ سوره ممتحنه، آیه 1

[سوره ممتحنة: آيه 1] «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِياءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ كَفَرُوا بِما جاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَ إِيَّاكُمْ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهاداً فِي سَبِيلِي وَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِي تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ أَنَا أَعْلَمُ بِما أَخْفَيْتُمْ وَ ما أَعْلَنْتُمْ وَ مَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِيلِ». ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوست یابی در قرآن؛ سوره ممتحنة، آیه 7

[سوره الممتحنة: آيه 7] «عَسَى اللَّهُ أَنْ يَجْعَلَ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَ الَّذِينَ عادَيْتُمْ مِنْهُمْ مَوَدَّةً وَ اللَّهُ قَدِيرٌ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ». اميد است كه خدا ميان شما و كسانى از آنان كه [ايشان را] دشمن داشتيد [با اسلام آوردنشان‌] دوستى برقرار كند، و خدا تواناست، و خدا آمرزنده‌ى مهربان است(بهرام پور)   1- اطیب البیان چنانچه در آيه بعد ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوست یابی در قرآن؛ سوره ممتحنة، آیه 8

[سوره الممتحنة: آيه 8] «لا يَنْهاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ». خداوند شما را از نيكى كردن و دادگرى با كسانى كه در [امر] دين با شما نجنگيده و شما را از ديارتان بيرون نكرده‌اند منعت نمى‌كند. بى‌ترديد خداوند دادگران را دوست مى‌دارد(بهرام پور) ...

ادامه مطلب »

آداب دوست و دوستیابی در قرآن؛ سوره ممتحنة، آيه 9

[سوره الممتحنة: آيه 9] «إِنَّما يَنْهاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ أَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ وَ ظاهَرُوا عَلی  إِخْراجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ». خدا شما را تنها از [دوستى و رابطه با] كسانى باز مى‌دارد كه در [امر] دين با شما جنگيدند و شما را از خانه‌هايتان بيرون راندند و در بيرون راندنتان با يكديگر ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره انفال و معرفی آن در تفاسیر

1- تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين سورة الانفال‏، مدنيست نزد ابن عباس و قتاده الا هفت آيه كه نازل شده در مكه و آن اينست كه‏ وَ إِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا تا بهفت آيه و نزد حسن و عكرمه همه آن در غزوات بدر فرود آمده و عدد آيات آن هفتاد و هفت است و نزد شامى هفتاد ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره توبه و معرفی آن در تفاسیر

1. ارشاد العقل السليم الى مزايا القرآن الكريم سورة براءة مدنية و هى مائة و تسع و عشرون آية. و لها أسماء أخر: سورة التوبة و المقشقشة و البحوث و المنقرة و المبعثرة و المثيرة و الحافرة و المخزية و الفاضحة و المنكلة و المشردة و المدمدمة و سورة العذاب لما فيها من ذكر التوبة و من التبرئة من النفاق ...

ادامه مطلب »

محتوای سوره یونس و معرفی آن در تفاسیر

1. التحرير و التنوير سوره يونس‏: سميت في المصاحف و في كتب التفسير و السنة سورة يونس؛ لأنها انفردت بذكر خصوصية لقوم يونس، أنهم آمنوا بعد أن توعدهم رسولهم بنزول العذاب فعفا اللّه عنهم لما آمنوا. و ذلك في قوله تعالى: فَلَوْ لا كانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَها إِيمانُها إِلَّا قَوْمَ يُونُسَ لَمَّا آمَنُوا كَشَفْنا عَنْهُمْ عَذابَ الْخِزْيِ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا ...

ادامه مطلب »

نقد ترجمه آیه هفتم سوره حمد با بهره‌ گیری از روایات تفسیری

چکیده: آیه هفتم سوره مبارکه حمد یا فاتحةالکتاب از جمله آیاتی است که در معنای آن، میان مفسّران و مترجمان قرآن کریم اختلاف است. در این نوشتار، قسمت پایانی این آیه کریمه، یعنی «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّین» مورد توجّه می‌باشد که هم در اِعراب و نقش کلمات و هم در تفسیر و ترجمه آنها تفاوت قابل توجّهی میان ...

ادامه مطلب »

نداها و خطاب هاى الهى در قرآن

قرآن مجيد به منظور استفاده همگانى از رهنمودهايش و درك حقايقش، در بيان مفاهيم و معانى بلند خود و ابلاغ پيام هايش، شيوه هاى خاصى به كار برده و با قالب و شكل هاى متنوعى، با مردم ارتباط برقرار كرده است. يكى از شيوه هاى جالب قرآن در بيان مطالب خود، اين است كه پيش از بيان مطلب، مخاطب خود ...

ادامه مطلب »

شخصیت ‏شناسى زنان در قصه‏ هاى قرآن

 زن، به عنوان نيمى از نفس انسانى که آفريده خداوند است وظيفه او در زمين، در عرصه حيات آدمى نقشى سازنده و جايگاهى بس ارجمند است. زن به همراه نيمه ديگر، يعنى مرد، و با يارى جستن از استعدادهاى بسيار و گاه منحصر به فردى که خالق دانا در طبيعت او به وديعت نهاده، جاده پر پيچ و خم زندگى ...

ادامه مطلب »

تحلیل ظاهر و باطن قرآن

چكيده ظاهر و باطن در اصل لغت، ماخوذ از ظهر و بطن و به ترتيب به معناى پشت و شكم است و به معناى آشكارى و پنهانى نيز به كار رفته است . در حديث، ظاهر قرآن، مصاديق اوليه آيات و باطن قرآن، مصاديق بعدى آنها خوانده شده است . غاليان باطن قرآن را ولايت ائمه و برائت از نواصب، ...

ادامه مطلب »

اسراف و تبذیر در قرآن و سنت

مقدمه دين مقدس اسلام بهره‏ بردارى مشروع از نعمتهاى الهى و زيباييهاى زندگى را مباح و روا و اسراف و زياده‏ روى را حرام و ناروا مى ‏داند و اين بدان جهت است كه مسلمان به تناسب امكانات و توانايى و كارآيى خود، در برابر جامعه مسؤوليت دارد. در اين صورت فرد اسرافكار قهرا از اجراى مسؤوليت و تعهدات اجتماعى ...

ادامه مطلب »

راهکار قرآن در بهداشت روانی

امروزه علم روان پزشکي همان چيزهايي را تعليم مي دهد که پيامبران به مردم مي آموختند، زيرا پزشکان روان شناس دريافته اند دعا و نماز و داشتن يک ايمان محکم به دين نگراني، تشويش، هيجان و ترس را برطرف مي سازد. ويليام جيمز پدر روان شناسي جديد در نامه اي به يکي از دوستانش يادآور شده که «هرچه بيشتر از ...

ادامه مطلب »

پژوهشی قرآنی در موانع عملی وحدت

در سده اخير مصلحان و متفکران مسلمان سخن هاي بسياري درباره وحدت گفته اند؛ اما سوکمندانه آن چنان که بايد موفق نبوده اند. يكي از علل اين عدم موفقيت، وجود موانع فراوان بر سر راه وحدت اسلامي است. مواردي مانند بدفهمي نسبت به موضوع وحدت و نگراني برخي از متوليان مذاهب نسبت به از دست رفتن هويت مذهبي و تنزل ...

ادامه مطلب »

الله، واجب الوجود و ذات جامع همه اوصاف كمال

اللّه اسم عَلَم (خاص) براى ذات واجب‌الوجودِ جامع همه اوصاف كمال است.[1] شايد بتوان برابر اين واژه را در فارسى كلمه «خدا» دانست. معادل اين واژه در برخى زبانهاى ديگر چنين است: هندى: «خِدا»، عبرى: «الوهيم» (به صيغه جمع از باب تعظيم) يا «يهوه» (Y.H.W.H)، سريانى: «الوهو»، كلدانى: «الاها»، يونانى: «ثاؤس»، لاتين: «داؤس»، فرانسه و ايتاليا: «ديُو» (Dieu)، انگليسى: (GOd)«گاد»[2]. ...

ادامه مطلب »

نقش علم لغت در دست‏یابى به قرائت واقعى قرآن

چكيده اين مقاله با رويكرد تحليلى و با هدف بررسى نقش علم لغت در دست‏يابى به قرائت صحيح، به بررسى لغوى برخى از قرائت‏هاى اختلافى پرداخته و نقش‏ آفرينى علم لغت را در قرائت قرآن به صورت جزئى اثبات و سه گونه نقش براى آن بيان كرده است؛ نخست، نقش علم لغت در تعيين قرائت كه به عنوان نمونه قرائت ...

ادامه مطلب »

صفات الهى در كلمات امير المؤمنين (عليه السلام)

مقدمه بحثى كه فراروى ماست‏ بررسى كلمات اميرالمؤمنين على عليه السلام در زمينه صفات خداوند است. بدين‏رو، طبع بحث اقتضا مى ‏كند پژوهش ما صرفا نقلى باشد، اما – چنان‏كه خواهد آمد – اميرالمؤمنين عليه السلام، خود در توصيفاتشان، به عقل و دريافت‏هاى عقلى استناد كرده‏ اند. از اين‏رو، بحث‏ حاضر صرفا نقلى نخواهد بود و از آن‏جا كه در ...

ادامه مطلب »

قواعد فهم قرآن، نگاهى به شش قاعده اساسى

مقدمه قرآن كريم آخرين كتاب الهى است كه بر خاتم الانبيا، محمد مصطفى(صلی الله علیه و آله)، به منظور هدايت بشر نازل گرديده است. اين كتاب جاويد، كه در عصر ما در ميان كتب آسمانى تنها مرجع مصون مانده از تحريف است، هنگام نزول بر نبى اكرم(صلی الله علیه و آله) منشأ حركت فكرى و فرهنگى بوده; زيرا از آغاز، مخاطبان ...

ادامه مطلب »

عدل جهان شمول مهدوی در نگاه جامع قرآنی به عدل

چكيده در اين مقاله مفهوم عدل، به معناي شامل و جامع آن كه زير بنا و اساس تمام تفكرات اسلامي است، تبيين شده و رابطه آن، باحق و حد آشكار مي‌گردد. مفهوم عدل، در خداوند متعال و نسبت انسان و نظام خلقت با مفهوم عدل، كالبد‌شكافي شده و عدل، مقام و رتبه‌اي قابل دستيابي براي انسان تبيين مي‌شود. در نهايت، ...

ادامه مطلب »