مذهبی

جریان به خواستگاری رفتن امیرالمؤمنین(ع) برای فاطمه(س) را به طور کامل بفرمایید و خطبه عقدشان را چه کسی خواند؟

در حدیثی راجع به آیات اول و دوم سوره حجّ آمده: «ذلک یوم یقول الله لآدم: ابعث بعث النار من ولدک. قال: یا رب و ما بعث النار؟ قال: من کل ألف تسعمائة و تسعة و تسعین إلى النار و واحدا إلى الجنة». لطفاً بخش «ابعث بعث النار من ولدک» را ترجمه کنید. از جمله: الف. آیا «ابعث» به صیغه امر است (ابْعَثْ) یا أبْعَثُ؟ ب. اگر امر باشد (چنان‌چه ظاهر همین است)، آیا یعنی «برخیز» یا «برخیزان»؟ یعنی لازم است یا متعدّی؟ ج. اگر لازم است، خطاب آن به حضرت آدم چه تناسبی دارد، و چگونه با «مِن ولدک» می‌سازد؟ همچنین اگر خود حضرت آدم هنوز مبعوث نشده چگونه می‌تواند مورد خطاب قرار گیرد؟ اگر متعدّی است، باز چه معنا دارد که به حضرت آدم چنین خطابی شود؟ مگر برانگیختن مردگان از افعال مخصوص خود خدا نیست؟

آیا نام‌هایی که امام علی(ع) برای یاران حضرت قائم(عج) فرمودند؛ نام اصلی ایشان بوده یا این‌که نامی دیگر دارند و به مصلحت این نام‌ها را فرموده‌اند؟

«ماجیلویه» به چه کسی در روایات اطلاق می‌شود؟ درباره شخصیت و زندگی‌نامه محمد بن علی ماجیلویه که از مشایخ شیخ صدوق است می‌خواستم بدانم.

سلام علیکم؛ خواهشمند است در مورد متن زیر توضیح بفرمایید. (این مطلب را رسانه‌های بی‌گانه برای تخریب شخصیت علامه حسن زاده منتشر کرده‌اند). علامه حسن زاده آملی: «هنگامی که مرد با زنش جماع می‌کند در واقع با خدا جماع می‌کند؛ چون حق تعالی غیورتر از آن است که اجازه دهد مرد فکر کند از غیر خدا لذت می‌برد! فان الحقّ غیور على عبده أن یعتقد أنّه یلتذ بغیره، فطهره بالغسل لیرجع العبد بالنظر إلیه فیمن فنی فیه، إذ لا یکون إلّا ذلک. پس از این جهت رسول اللّه(ص) محب نساء بود که کمال شهود حق در نساء است».(ممدالهمم فی شرح فصوص الحکم، ص607).

سلام علیکم؛ خواهشمند است در مورد متن زیر توضیح بفرمایید. (این مطلب را رسانه‌های بی‌گانه برای تخریب شخصیت علامه حسن زاده منتشر کرده‌اند). علامه حسن زاده آملی: «هنگامی که مرد با زنش جماع می‌کند در واقع با خدا جماع می‌کند؛ چون حق تعالی غیورتر از آن است که اجازه دهد مرد فکر کند از غیر خدا لذت می‌برد! فان الحقّ غیور على عبده أن یعتقد أنّه یلتذ بغیره، فطهره بالغسل لیرجع العبد بالنظر إلیه فیمن فنی فیه، إذ لا یکون إلّا ذلک. پس از این جهت رسول اللّه(ص) محب نساء بود که کمال شهود حق در نساء است».(ممدالهمم فی شرح فصوص الحکم، ص607).

فرق شجاعت با جهاد چیست؟

آن چیست که خدا خلق نکرده؟ آن چیست که در نزد خدا نیست؟

مراحل به نبوت رسیدن به چه معنا است؟

بعضی از ائمه جماعات، در قرائت نماز، هنگام خواندن سوره قدر بر کلمه «سلام» وقف می‌کنند. لطفاً پاسخ فرمایید: آیا در این مورد در منابع دینی مطلبی وارد شده است؟

آیا در یهودیت و در تورات دستور به جهاد وجود داشته و آیا واقع شده است؟

هماهنگی نظام تشریعی با طبیعت را چطور می‌شود ثابت کرد؟

چه آیاتی را امام مهدی(عج) تفسیر کرده‌اند و از ایشان در منابع حدیثی یا تاریخی نقل شده است؟

حکمت و نتیجه اخروی دردهای روحی که انسان در دنیا آنها را تحمل می‌کند چیست؟ دردهایی که علت آن چیزی است که خود هیچ اختیاری در آن نداشته است؛ مثل ظاهر و قیافه که مورد تمسخر دیگران قرار می‌گیرد و حتی در اجتماع در آمدن برایش یکی از عذاب آورترین کارها است.

وقتی موجودی از کلمه‌ای در جمله‌ای استفاده می‌کند؛ یعنی معنای دقیق آن‌را می‌داند. سوره نمل آیه 18 مورچه در مورد سلیمان و جنودش می‌گوید «هم لایشعرون». آیا مورچه معنای کلمه «شعور» را می‌شناسد؟ شعور عقل ظریف و مخصوص انسان است که دارای روح خدایی است. عکس العمل سلیمان خطاب به مورچه نیست، بلکه به خدا است از این‌که شعور به وادی نمل دارد این نعمت را خدا به او داده است شکر می‌کند. سؤال دوم: در این آیه مورچه خطاب به مورچه‌ها می‌گوید «ادخلوا مساکنکم»؛ از کلمه «مسکن» استفاده می‌کند جای سکونت به سکینه رسیدن. آیا حیوانات هم مسکن دارند. آیا آنها موجودات ذی شعور نیستند که از حیوان بالاتر و از انسان پست‌تر؟

از امام صادق(ع) نقل شده است که در تفسیر آیه «وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»، فرمود: «این آیه، در شأن حضرت قائم نازل شده است وقتی آن‌حضرت ظاهر شود، دین اسلام را بر یهود و نصارا و صابئان و کفار شرق و غرب، عرضه می‌دارد؛ پس هر کس با میل و اختیار، اسلام بیاورد، به نماز و زکات و سایر واجبات، امرش می‌کند و هر کسی از قبول اسلام امتناع ورزد، گردنش را می‌زند، تا این‌که در شرق و غرب زمین جز موحّد و خداپرست، کسی باقی نمی‌ماند».

خداوند متعال بر چه اساس و معیاری قابلیت و استعداد وجودی هر انسانی را به او عطا فرمود؟ آیا این اعطا در مرحله فیض اقدس بود؟

این‌که برخی از اهل سنت می‌گویند نظریه وجوب تعیین امام برای خداوند، بدعت است، چگونه این را پاسخ می‌دهید؟

یک مشاور روان‌شناسی که تمامی مباحثش حول دیانت دور می‌زند، یکی از نکاتی را که بر روی آن تأکید می‌کند این است که؛ اگر دیدید فردی صدقه داد نگویید این فرد آدم خوبی است، صفت به شخصیت فرد ندهید، بسیار خطرناک است این‌گونه صفت دادن‌ها که حداقل آسیب آن، ریاکار بار آوردن افراد است، بلکه بگویید این کار فرد، خوب بود. این فرد بر این باور است که اگر معصوم(ع) به فرد، صفتی می‌داد چه خوب چه بد، از علم غیبشان استفاده کرده است و لاغیر. آیا این توصیه‌ها قابل اعتنا است؟

سلام. با توجه به این‌که خداوند خلاق است و ازلی و ابدی، و خلق او نیز ازلی است و ابدی است، آیا می‌توان گفت که قبل از جهان ما جهان‌های دیگری نیز بوده، هستند و خواهند بود. از نظر ماهیت فیزیکی؟ و با توجه به احادیث که گفته می‌شود خلق خدا بعد از ما هم ادامه دارد و.... زیرا پژوهش‌های روز فیزیک به دنبال این هستند که نظریه چند جهانی(multiverse) را برای قبل از بیگ بنگ و در بازه زمانی عمر جهان توضیح و حتی اثبات کنند. سؤال واضح بنده این است که با فرض در نظر گرفتن درستی این نظریه و وجود جهان‌‌‌هایی با ماهیت متفاوت یا مشابه با این جهان، آیا می‌توان گفت که همه‌ ما انسان‌‌ها از یک نفس واحد هستیم، در جهان‌‌های متفاوت و حساب‌‌رسی هر جهان جداگانه است، دقیقاً منظور علمای عرفانی اسلامی از عوالم دیگر چیست؟ آیا منِ دیگری در جهانی دیگر در وضعیتی مشابه یا متفاوت وجود دارد؟ یا شخصیت انسانی در کار نیست؟ آیا هبوط به این دنیا به منزله جهنمی است برای بهشت اولی گفته مسیحیان؟ و دوزخ به منزله جهنمی برای اعمال دنیا؟ آیا این توالی ادامه دارد، تا هر نفسی عذاب گناهان را بچشد و سپس به جایگاه اصلی یعنی بهشت اولی برسد؟ آیا خلق خداوند خلاق همان وجه او است؟

این‌که می‌گویند حضرت عیسی(ع) با همین بدن دنیوی به آسمان‌ها عروج کرده، آیا این بدن با آن عالم تناسب دارد؟ این کدام آسمان یا کدام عالم است که خصوصیاتش با بدن زمینی تطابق دارد؟

آیا در روایت دعایی در مورد ختم قرآن داریم؟ حکم خواندن دعای ختم قرآن چیست؟

در برهان امکان و وجوب، در جایی که می‌توانیم ماده را ازلی فرض کنیم؛ چرا دیگر دنبال علتی برای ماده باشیم؟ اگر ماده واجب الوجود باشد دیگر تسلسل پیش نمی‌آید و برهان به بن بست بر می‌خورد. چرا باید مکان و زمان را نقص ماده بدانیم؟! مگر مکان و زمان علت می‌خواهند؟

برخی می‌گویند؛ کتاب «التأدیب» برای شلمغانی است نه حسین بن روح؛ آیا چنین چیزی صحت دارد؟

چرا با وجود تفاوت‌های اساسی بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه؛ مانند قدم و حدوث، جبر و تفویض، قضا و قدر، بداء، کیفیت معاد، کیفیت علم خدا و... و با وجود اختلافات عدیده بین خود فلاسفه و عرفا و براهین ایشان، عده‌ای از اهل علم و فضل اصرار بر مطابقت این مفاهیم با یکدیگر دارند؟ و با وجود این همه اختلافات ماهوی با مبانی اصیل دینی، چه کمکی در فهم بهتر دین می‌توانند داشته باشند، جز این‌که باعث مهجور ماندن بیشتر قرآن و عترت شده، و یا به تأویلات غیر صحیح مبانی دینی می‌شود؟

در روایات بسیاری بحث از «افضل الاعمال» شده است و در هر روایاتی یک عمل را بهترین عمل معرفی کرده‌اند. وجه جمع این‌گونه روایات چیست؟ به بیان دیگر؛ بهترین اعمال مستحبی که یک مسلمان می‌تواند انجام دهد چیست؟

با سلام. ما در اثبات ضرورت نبوت از استدلال‌های مختلفی؛ مانند محدودیت عقل یا برهان لطف و... استفاده می‌کنیم، ولی همه این براهین پیش فرضی دارند مبنی بر این‌که ما نیاز به کمالی داریم که نمی‌فهمیم. به عبارتی سؤالم من این است که چرا ما نمی‌توانیم این‌‌گونه در نظر بگیریم که خداوند به ما عقل و فطرت و حس داده و ما را با توجه به آن چیزهایی که به ما می‌رسد مورد آزمایش قرار می‌دهد و به میزان عدم عناد و پاسخ صحیح به آن داده‌های رسیده، ما را جزا می‌دهد! به بیان دیگر، کمالی که خداوند می‌خواهد بدهد، یا به عبارتی پاداشی که خداوند می‌دهد به اندازه درست مصرف کردن و پاسخ مناسب دادن به عقل و فطرت است و لازم نیست حتماً دستوراتی دیگر؛ یعنی دین باشد که ما اگر از آنها تبعیت کردیم مستحق پاداش شویم. در این صورت ضرورت نبوت زیر سؤال می‌رود. برای این‌که سؤال کمی بیشتر جا بیفتد به چند نکته اشاره می‌کنم: مثلاً ما در ادبیات دینی اشخاصی به عنوان مستضعف داریم که می‌گوییم در صورتی‌که مقصر نباشند بر آنها عیبی نیست، اگر نتوانند به دین حق برسند. یا مثلاً در بحث اجتهاد در زمان غیبت و مصلحت سلوکیه‌‌ای که شیخ انصاری مطرح می‌کند قریب به این مضمون داریم.

در صحبت‌هایی که با اهل سنت داشتم آنها اعتقاد دارند که عایشه امّ المؤمنین است و این ادعا را با توجه به آیه 6 سوره احزاب اثبات می‌کنند؛ آیا این ادعا صحیح است؟ حال اگر منظور خداوند در این آیه این بوده که به مسلمانان بگوید که حق ندارید با همسران پیامبر ازدواج کنید همسران وی در حکم مادران مؤمنان هستند چرا خداوند این دستور را با بیان موضوعاتی دیگر مثلاً همسران وی در حکم خواهران و یا دختران مؤمنان هستند نیاورد؟

خوارزمی که بود؟ و بگویید سبک نگارش «مقتل الحسین» خوارزمی چه نوع سبکی است؟

با سلام؛ چه لزومی دارد بعد از مرگ به عالم برزخ برویم؟ مگر باورمان این نیست که عالم مُلک بعد از مرگ ارتباطی به ملکوت ندارد؟ پس چرا مستقیم در بهشت یا جهنم وارد نمی‌شویم؟ یا اساساً چه لزومی برای نفخ صورهایی است که در قرآن مطرح است، تا بعد از آن به بهشت اصلی یا جهنم اصلی برویم؟

معنای «فی مقعد صدق عند ملیک مقتدر» چیست؟

اولین برخورد و درگیری روحانیت به رهبری امام خمینی با شاه، درباره چه مسئله‌ای بود؟

برای بهره‌برداری بهتر از زیارت حضرت امام حسین(ع)؛ در سفر به کربلا چه نکات و آدابی را قبل و در حین سفر خوب است که انجام دهیم؟

در حدیثی در تحف العقول آمده است: «بِهِ تُوصَفُ الصِّفاتُ لَا بِها یُوصَفُ، وَ بِهِ تُعْرَفُ الْمَعارِفُ لَا بِها یُعْرَفُ، فَذَلِکَ الله‏». در عین حال؛ در حدیث دیگری در همان کتاب و کتب دیگر آمده: «بِالْعِلْمِ یُعْرَفُ اللهُ وَ یُوَحَّد». آیا بین این دو حدیث تعارض و تنافی نیست؟ زیرا ظاهراً «معارف» و «علم» مترادف هستند. به هر حال؛ مفاد حدیث اوّل این است که خدا بر هر چیز - از جمله بر واسطه‌های شناختی - تقدّم دارد. امّا در حدیث دوم علم را به عنوان واسطه برای شناخت خدا اثبات می‌کند. لطفاً وجه جمع و رفع تعارض بین این دو کلام را توضیح دهید.

کسی که هنوز نمی‌داند «خدا» چیست، پس چرا باید نام دین خاصی را بگیرد و یا به قوانین دین خاصی عمل کند؟!

نابودی و هلاکت مردم در قرآن بر اساس چیست؟

تنها چند روز مانده به مرگ دایی‌ام، من در منزل مادربزرگم بودم، حسی به من می‌گفت قرار است یک نفر، آخر هفته در این‌جا فوت کند ... و این اتفاق افتاد و یک روز قبل فوت مادرم وقتی که خواب بود بهش نگاه کردم و حسی همون موقع به من گفت که مادرم قراره فوت کند و حتی نوع مرگ مادرم ... دقیقا فردای همان روز مادرم از دنیا رفت... من نمی‌توانم درک کنم چرا؟ چرا باید این حس در من ایجاد شود؟ علت این احساس چیست؟

این‌که خداوند در میان انسان‌ها، به بعضی از آنها وحی فرستاده و یا آنها را برای دریافت وحی برگزیده و بر سایر مردم برتری و ترجیح داده است؛ آیا در قرآن در این مورد سخنی به میان آمده است؟ و چرا آنها را برتری داده است؟ معیارش چیست؟ آیا آنها با مردم عادی تفاوت‌هایی داشته‌اند؟

این حدیث از کیست: «ما رازهای پنهان زمان و استوانه‌های همیشه روزگاریم، سیادت و آقایی بندگان و سیاست‌گذاری همه شهرهای آنان در دست ما است. استقلال و خودکفایی و سرپرستی و پشتیبانی دین و رهبری امت و راه نجات مردم در پیروی از ما است...»؟

با عرض سلام؛ منظور از جوهر، صفت و حالت در فلسفه اسپینوزا چیست؟

ابوالفضل گلپایگانی مبلغ بهائیت در کتاب «فرائد» خود به چندین روایت در بشارت ظهور باب تمسک کرده است که روایت أم هانی یکی از این روایات می‌باشد. این روایت دارای تعبیر «مولود فی آخر الزمان» است، که ابوالفضل گلپایگانی آن‌را بر علی محمد باب حمل و ادعا کرده است که او همان مولود آخرالزمان و موعود اسلام است. آیا می‌توان این استدلال را پذیرفت؟

معیار تفکیک صفات ذات و فعل خداوند چیست؟

سلام؛ فلسفه تحلیلی چیست و تفاوت آن با فلسفه ملاصدرا و دروس فلسفی که در حوزه می‌خوانند چیست؟

با توجه به این‌که تا خداوند خلق نکند، خالق نمی‌شود، چگونه می‌گوییم خداوند از بندگانش بی‌نیاز است؟

با سلام و عرض ارادت؛ لطفاً بفرمایید تفاوت مبانی عقلی و مبانی نقلی از حیث واژه‌شناسی و مفهوم‌شناسی چیست؟

سلام. آیا امکان دارد انرژی انسان‌های بزرگ و عرفا، قبل از به دنیا آمدنشان وجود داشته باشد و انسان‌های بزرگ دیگر آن انرژی را درک کنند؟

آیا برای خلق شدن روح باید اول جسم خلق شود؟ و یا همه‌ی ارواح انسان‌ها تا آخر دنیا خلق شده است؟ خداوند بعد از ساختن جسم حضرت آدم(ع)، در او روح دمید و انسان خلق شد، آیا این دلیل بر تقدم خلقت جسم بر روح نمی‌باشد؟ با توجه به این‌که در روایات آمده است که حدود دو هزار سال قبل از خلقت حضرت آدم(ع)، ارواح ائمه اطهار خلق شده بود و جسم ایشان هنوز خلق نشده بود.

خدای متعال می‌فرماید انسان مختار آفریده شد، در حالی‌که ما نمی‌دانستیم به کجا وارد می‌شویم و قوانین زندگی دنیا چیست و اگر آنها را رعایت نکنیم چه مجازاتی خواهیم شد. آیا این ظلم نیست؟ آیا بهتر نبود تا قبل از آمدن به این دنیا مثلاً در عالم ذر از ما اجازه گرفته می‌شد؟

آیا قوانین منطق را خدا خلق کرد؟ اگر جواب مثبت است، پس خدا می‌تواند قوانین منطق را عوض کند، یا به هم بریزد، در حالی‌که وقتی صحبت از قدرت مطلق خدا می‌شود؛ مثلاً این‌که آیا خدا می‌تواند سنگی خلق کند که خود نتواند آن‌را بلند کند، می‌گوییم قدرت خدا به امر محال تعلق نمی‌گیرد؛ یعنی خدا هم نمی‌تواند اجتماع نقیضین را ممکن کند، نه به خاطر عجز، بلکه به خاطر محال بودن عقلی، امکان پذیر نیست. پس ما هم در خصوص صفات خدا و هم وجود خدا منطق را مفروض می‌گیریم، خدا به منطق وابسته است، یا منطق به خدا؟

آیا دعای جوشن کبیر نشان دهنده توحید صفاتی است؟