مذهبی

مقدمه: پيدايش علم و دانش با خلقت انسان برابري مي کند و همواره بشر در صدد آن بوده که بفهمد و درک نمايد، علم و دانش در زندگي انسان داراي جايگاه ويژه اي است. نقش علم در زندگي انسان اين است که راه سعادت، تکامل و راه ساختن را به انسان مي آموزد. علم، انسان را توانا مي کند که ...

« فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى‏ طَعامِهِ » (1)  اين آيه مبارکه از لزوم نظر کردن به طعام سخن به ميان آورده است و بدون شک معناي ظاهري آيه همان غذاهاي جسماني است که در ادامه آيات اين سوره به آن اشاره شده ولي غذاي روح را نيز مي توان از اين آيه استفاده کرد. به عبارتي ديگر چون انسان ترکيبي است ...

چکيده: در قرآن مجيد واژه “کلمَ” در قالب هاي مختلف 75 بار تکرار شده و در کل به نه معنا آمده است: ا. سخن گفتن و تکلم. 2. اسماء 3.شرايع و احکام 4. مخلوقات الهي 5. مسيح عليه السلام 6. قضاي حتمي و وعده و وعيد الهي 7.اعتقاد قلبي 8. روح 9. توحيد(لا اله الا الله) در اين نوشتار با ...

مقدمه از اساسي‌ترين شرايط موفقيت آدمي در تمام پهنه‌ها، شناخت دشمن است، در عرصه طبيعي، انسان تا آنجا كه دشمن را شناخته، در دفع آن كوشيده و به موفقيت دست يافته است، ولي همين انسان ضربه‌هاي فراوان و گاه جبران ناپذيري از دشمن ناشناخته خود خورده است. دشمن‌شناسي در همه ميدان‌ها از مسايل اساسي و مهمي به شمار مي‌رود كه ...

چکيده به طور کلي مسائل اقتصادي ارتباط تنگاتنگ و ريشه اي با مباني و مفاهيم مبنايي جهان بيني ها و ايدئولوژي ها دارد. اگر چه اقتصاددانان خيلي سعي كرده اند مسائل اقتصادي را به عنوان علم اقتصاد مجزا از مباني فلسفي، جهان بيني ها و ايدئولوژي ها مطرح كنند، ولي خلاف نظر اقتصاددانان، به تدريج به اين واقعيت پي برده ...

قرآن از همان زمان نزول خويش، علاوه بر جذابيتي که بين اعراب يافت، مورد توجه اهل کتاب (يهوديان و مسيحيان) عربستان نيز قرار گرفت، و حتي مخالفان اسلام نيز برخي يا اکثراً، آيات قرآن را حفظ مي­نمودند. حتي در برخي از موارد، در احتجاج­ها و  مباحثه خويش با رسول­الله صلي‌الله عليه و آله و مسلمانان، از آنها استفاده مي­نمودند. 1 ...

اشاره: گاه ضربه‌ يك جنگ رواني برنده‌تر  و قوي‌تر از هر نوع بمب و جنگ سخت‌افزاري و نظامي است. اين نكته‌اي اجتناب‌ناپذير است كه براي نيل به مقصود سياسي، نظامي، اقتصادي، اجتماعي و يا هر نيت ديگر همواره بايد به جنگ رواني اهميت داد. اهميت اين مقوله بيش از يك بحث فرعي در استراتژي‌هاي مديريت استراتژيك در هر اقدام سياسي، ...

نقش وحي در شکوفايي جوامع انساني تکامل تدريجي جامعه در سايه عنايت مکتب‏هاي الهي و به ويژه اسلام به جامعه پيدا شده است البته نموّ آماري در اثر توالد در افراد بشر امري طبيعي است، چنان چه در حيوانات نيز چنين هست ولي حرکت‏هاي کيفي آنان يکسان نيست. زيرا افراد جامعه گاهي در مسير کيفي خود به مرحله‏اي مي‏رسند که ...

چکيده «حجاب و عفاف»در قاموس بشري ، واژه هاي آشنايي هستند که در گذر زمان از سنت به سوي  مدرنيته ، فراز و نشيب هاي زيادي را طي کرده است . در اين ميان مردان و زنان (به خصوص زنان) در مسير تند باد حرکت به سوي مدرنيسم ، در معرض برهنگي فرهنگي و فرهنگ برهنگي قرار گرفتند تا در ...

مقدمه قرآن اين معجزه جاودان الهي ، چشمه جوشاني است كه هرگز خشك نمي گردد . درياي بيكراني كه به عمقش نمي توان رسيد[1]. سفره گسترده اي كه هركس به اندازه ظرفيتش و به ميزان تشنگي اش از آن بهره مي گيرد[2] . كتاب عزيزي كه در فتنه ها بايد به او پناه برد[3] و در ارزيابي آراء و انظار ...

از ديدگاه قرآن کريم موانع بسياري بر سر راه ادراک حقايق و امور وجود دارد که آدمي را از شناخت واقعيات دور مي سازد ، آفاتي که قرآن براي شناخت مطرح مي سازد بسيار است که در ذيل به تعدادي از آن اشاره مي گردد: 1- هوا و هوس:  بزرگترين موانع شناخت از نظر قرآن هوا و هوس است ، ...

يکي از دستورات خداوند متعال، که در قرآن کريم در اشکال و قالب هاي گوناگون براي بندگان بيان شده است تقوي مي باشد. مثلا در قالب هاي امر به تقوي، بيان و ذکر آثار و برکات تقوي در زندگي دنيوي و حيات اخروي و تعريف و تمجيد از جايگاه والا و عاقبت اهل تقوي در بهشت و … و اين ...

چکيده بدون ترديد يكي از مهم ترين موضوعات قرآني، حول محور انسان و ويژگي هاي او سير مي كند. در واقع آن گونه كه قرآن انسان را ترسيم نموده، در هيچ جايي به چنين نحوي، جنبه هاي متفاوت و کرامت انساني در نظر گرفته نشده است. در حقيقت در بين مخلوقات، انسان از ويژگي هاي بسيار متمايزي برخوردار است كه ...

جنگ رواني در مفهوم حقيقي آن يعني به کار گيري ابزار هاي تبليغي در راستاي تكميل و به نتيجه رسيدن حملات نظامي و تحقق بخشيدن به اهداف حمله است. معناي جنگ رواني جنگ رواني تعاريف مختلفي دارد از جمله آمريکائي ها ، جنگ رواني را اين گونه تعريف مي كنند: سلسله تلاش هايي که درعمليات جنگي عادي از طريق به ...

مقدمه: خداوند حکيم براي نجات انسان از ورطه تباهي، «باب توبه و استغفار» را به روي بندگان خويش گشوده و آن ها را به پشيماني و طلب بخشش دعوت مي کند تا راه براي بازگشت اين انسان فريب خورده باز باشد و با اميدواري به لطف و رحمت بيکران الهي، بار ديگر براي تعالي روح خويش تلاش کند. درذيل تحقيقي ...

خداوند تبارک و تعالي کل جامعه انساني را مخاطب قرار داده و مهمترين اصلي را که ضامن نظم و ثبات است بيان مي کند، و ميزان واقعي ارزشهاي انساني را در برابر ارزشهاي کاذب و دروغين مشخص مي سازد. مي فرمايد: (يا ايها الناس انا خلقناکم من ذکر وانثي و جعلنا کم شعوبا و قبائل لتعارفوا) يعني(( اي مردم! ما ...

مقدمه علامه احمد ديدات در تاريخ دعوت و دفاع از اسلام و قرآن کريم و پيامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)، راه جديدي را بنيان گذاشت که از راه و روش­هاي عادّي ممتاز بود. نحوۀ دعوت ايشان با ديگر شخصيت­هاي اسلامي کاملاً متفاوت بود. اين شخصيت بزرگوار راه بسيارسخت و دشواري را انتخاب نمود که پيمودن چنين راهي ...

چکيده مقاله پيش رو يک مقاله درون ديني است که به بحث آرامش پرداخته است کتابهاي متعددي در باره اين موضوع به رشته تحرير در آمد ه است که هر کدام به نوعي در آن خلئي ديده مي شود ، يعني انسان  با مطالعه آن کتب قانع نمي شود که اين روشها او را به آرامش بر ساند چون از ...

بشر، به طور طبيعي در طول زندگي در اين جهان با نگراني ها و اضطراب هاي بسياري رو در رو بوده و همواره براي فايق آمدن بر آن ها و از ميان بردن عوامل پيدايش آن ها کوشيده است. يکي از اهداف پيداش مجموعه بزرگ اختراعات و اکتشافات بشر، خانواده، قبيله، دولت و ديگر سازمان هاي اجتماعي، دين، مذهب، هنر، ...

اشاره:  اين مقاله به دنبال پاسخ به اين سئوال است كه چه راهكارهايي را مي‌توان براي مهجوريت زدايي قرآن ارائه داد؟چگونه مي‌توان مسير جامعة اسلامي را به سوي يك جامعة ايده آل قرآني تغيير داد؟ اين راهكارها مي‌تواندجامعه را در سمت و سوي سعادت و خوشبختي قرار دهد و از مهجوريت قرآن در جامعة اسلامي بكاهد كه موارد آن ذكر ...

اخيرا شاهد تأكيد دوباره مقام معظم رهبري درباره حفظ قرآن بوديم، ابتدا در اختتاميه مسابقات بين‌المللي و سپس در اولين غروب ماه مبارك رمضان، اما به نظر مي‌رسد اين بار تأكيداتشان جدي‌تر از هميشه، جامعه قرآني به ويژه حافظان و علاقه‌مندان به حفظ قرآن را مخاطب قرار داده است و حركتي نوين و جهشي فراگير مورد انتظار ايشان است. بديهي ...

تعريف هدايت براي تبيين و توضيح هر موضوع، نياز به تعريف و يا تعاريف متصور از آن مسأله و موضوع هست، بنابراين قبل از ورود به بحث، به تعريف و يا تعاريفي که از «هدايت» مطرح مي باشد مي پردازيم. معمول ترين تعريف از هدايت عبارت است از اين که: هدايت يعني ارائه راه و روش و نشان دادن آن، ...

چکيده: حجاب، حصار و حريم عفت زن و سنگر محکمي است که راه ورود فساد و هرزگي‌ها را سد مي‌کند و به زن شخصيت و احترام مي‌بخشد تا ملعبه شهوات و بازيچه بوالهوسي‌ها قرار نگيرد. در جامعه‌اي که زنانش با حجاب صحيح و پوشش کامل رفت و آمد کنند، جوانان هم با خاطري آرام به کار خود مشغول مي‌شوند و ...

انسان همواره در زندگي دچار ترديد است و در اين ترديد بايد انتخاب کند. خداوند در آيات متعدد قرآن به اين مسئله اشاره دارد و آيت الله جوادي آملي طي تفسير آيات ابتدايي سوره بقره به اين مسئله پرداخته و مي گويد: علت اينکه در دنيا عدّه‌اي در حقّانيت قرآن شک مي‌کنند اين است که دنيا، دار حقّ محض نيست. ...

خداوند متعال خود را در قرآن کریم با صفات زیادی به بندگان خویش معرفی فرموده است؛ صفاتی که هر کدام جلوه‎ای از جمال و جلال الهی را به نمایش میگذارد. صفت رحمت یکی از این صفات است که در بیش از 500 آیه از آن سخن به میان آمده است. ابتدا سزاوار است تعریفی اجمالی از معنای رحمت ارائه دهیم. ...

در ميان عوامل مختلفى كه به شكلگيرى بنيادهاى اساسى حكمت متعاليه منجر شده است، مى توان بوضوح به چند عامل مهم اشاره كرد: حكمت مشائى، حكمت اشراقى، عرفان نظرى، بويژه معارفى كه از محى الدين بن عربى، عارف شهير قرن هفتم هجرى رسيده است و سرانجام، علم كلام. اما گذشته از اين عوامل كه ميزان تأثير هريك نيازمند بررسى و ...

چکیده به آیات مدنی در سور مکی و آیات مکی در سور مدنی در اصطلاح «آیات مستثنی» اطلاق می شود. پرداختن به آیات مستثنی ابتدا در روایات مکی و مدنی و گاه در روایات ترتیب نزول مورد توجه بود، سپس در آغاز سوره ها در کتابهای تفسیر، ناسخ و منسوخ و شمار آیات (عَدّ الآیات) و سپس به شکل مستقل ...

چکیده در این پژوهش دیدگاه و یادکرد قرآن و تفاسیر درباره اولین زن و همسر آدم بررسی، دسته بندی و گزارش می شود. در قرآن سه بخش از زندگی حوا بیان می شود. در هر دسته از آیات در کنار نقل داستان آدم به حضور و وجود این زن اشاره شده است. از این رو با ملاک قرار دادن تفاسیر ...

چکیده واژه «رب» از ریشه «ر ب ب» از جمله واژه های دخیل در قرآن است. این واژه در قرآن علاوه بر معنای وضعی و اولیه به معنای دیگری نیز به کار رفته است، همچنان که در کلام عرب نیز معانی دیگری علاوه بر مفهوم قرآنی دارد. این نوشتار بر آن است تا ضمن اشاره به چگونگی پیدایش این لفظ ...

صبر واژه ای است عربی که در لغت به معنای شکیبایی و خودداری است.این کلمه بیان کننده حالتی است از پایداری و خودداری از هرگونه عمل نسنجیده ای در مقابل سختی ها،فشارها، مشکلات و مصیبت ها و نوعی پایداری درونی است برای کنترل واکنش های تند عصبی. با توجه به کاربردهای قرآنی،واژه صبر به همراه مشتقات آن،103 بار در 93 ...

صبر واژه ای است عربی که در لغت به معنای شکیبایی و خودداری است.این کلمه بیان کننده حالتی است از پایداری و خودداری از هرگونه عمل نسنجیده ای در مقابل سختی ها،فشارها، مشکلات و مصیبت ها و نوعی پایداری درونی است برای کنترل واکنش های تند عصبی. با توجه به کاربردهای قرآنی،واژه صبر به همراه مشتقات آن،103 بار در 93 ...

قرآن کریم،آخرین پیام الهی،برنامه جامع برای زندگی و سعادت اخروی است که در سرنوشت مسلمانان نقش بزرگی را ایفا می کند.این کتاب در ماه مبارک رمضان فرو فرستاده شد تا مردم را با دلایلی آشکار،به سوی حق راهبر و میزانی برای تشخیص حق از باطل باشد.﴿شهرُ رمضان الذی انزل فیه القرآن هدی للناسِ و بینات من الهدی و الفرقان﴾(سوره بقره،آیه ...

«اللّه نور السّماوات و الارض،مثل نوره کمشکوه فیها مصباح،المصباح فی زجاجة، الزّجاجة کأنّها کوکب دُرّی، یوقد من شجرة مبارکة زیتونة، لا شرقیة و لا غربیة، یکاد زیتها یضیء و لو لم تمسسه نار نور علی نور، یهدی اللّه لنوره من یشاء و یضرب اللّه الامثال للنّاس و اللّه بکلّ شیء علیم».(سوره نور،آیه 35) خدا، نور آسمانها و زمین است، مثل ...

تقوا و اجتماع انسان ذاتاً موجودی اجتماعی است و باید در اجتماع رشد و پرورش یابد و به کمال برسد؛ زیرا غایت و نهایت انسان چیزی ورای این دنیاست. این دنیا توان پاسخگویی به نیازهای انسان را ندارد، پس برای اینکه انسان بتواند این مسیر پرالتهاب را به آسانی پشت سر بگذارد باید حدودی را رعایت کرده و موانعی را ...

جلوه های اعجازی قرآن کریم هم در معنا و محتوی مشهود است و هم در کلام و موسیقا. از ابتدای نزول کتاب خدا دانشمندان علوم ادبی درصدد بیان جنبه های اعجاز کلامی قرآن کریم برآمدند و برای تبیین فصاحت و بلاغت آن،علوم بلاغی معانی بیان و بدیع را پایه گزاری کردند. در بخشی از این علم که آرایه های بدیعی ...

خداوند، بارها در آیات گوناگونی از قرآن،به واژە «غفلت» اشاره کرده و مسلمانان را از آن باز داشته و نکوهش کرده است. در این جا به گزیده ای از این آیات اشاره می شود. بی گمان گناهان، آثار منفی روی حس تشخیص و قوّه درک انسان می گذارد و سلامت فکر را به تدریج از او می گیرد. هر قدر ...

یکی از بالاترین سرمایه های انسان ها، آبرو است.هر انسانی از آشکار شدن ضعف ها و عملکردهای زشت خود در هراس است. از دست رفتن وجهه و آبرو، سرآغاز بسیاری از هنجارشکنی ها، بزهکاری ها و گناهان است. از فراوان ترین واژه های قرآن کریم و متن های روایی «ایمان» و مشتقات آن است. این واژه، گذشته از گرویدن و ...

جوان معمولاً در سه حوزه فکر و اندیشه،اخلاق،معاشرت اجتماعی نگرانی هایی دارد و خواسته یا ناخواسته به سمت و سویی گرایش پیدا می کند و در صورتی که الگوی مناسبی به وی ارائه نشود، به الگوهای نامناسب روی می آورد. از این رو قرآن، در راستای رسالت هدایتی و تربیتی خود، با بیان داستان های واقعی به ترسیم الگوهای مناسب ...

اسلام انسان را به مطالعه و کسب دانش تشویق می کند زیرا همه علوم در نهایت او را به سوی خداوند سوق می دهند. به همین دلیل می گویند هر چه عالم علمش بیشتر شود، خدا را بهتر می شناسد. در نتیجه از خدا خوف دارد و در همه کارهایش دستورات او را به کار می گیرد. خداوند در این ...

بعضی ا ز فیلسوفان باستان ادعا می کردند که جهان «قدیم» است. یعنی ا زلی و بلا اول است و قهراً حادث یا آفریده نیست. در یک تقسیم بندی این عده را «دهریه» می نامیدند. حتی در میان عرب جاهلی هم این اندیشه طرفدار داشته است: «و قالوا ما هی الا حیاتنا الدنیا نموت و نحیا و ما یهلکنا الاّ ...

در بیست و نه سوره قرآن ملاحظه می شود که بعد از «بسم الله…» با یک یا دو یا سه یا… حرف مقطّعه که به ظاهر معنای روشنی ندارد، برمی خوریم. اگر این حروف جمع شود و مکررات آن حذف گردد، چهارده حرف از بیست و هشت حرف الفبای عربی خواهد بود این حروف را در عبارت «صِراطُ علی حَقُ ...

در قرآن کریم آیات و اشارات تأمل انگیزی درباره صدا وجود دارد. 1. چند آیه هست که از صدای بلند و بی ملاحظه بانگ برداشتن انتقاد کرده است: «واقصد فی مشیک واغضض من صوتک إنّ انکر الاصوات لصوت الحمیر؛ و در راه رفتنت میانه روی کن و صدایت را آهسته بدار، چرا که ناخوشترین آوازها بانگ دراز گوشان است» (سوره ...

معنا و مفهوم آزادی اصولاً آزادی در مقابل عبودیت و بنده بودن مطرح می شود. انسان خصلتها و خصوصیاتی از قبیل: اراده، رضایت، تصمیم گیری، عزم و در نهایت عمل را دارا می باشد، عمل هم شکلهای گوناگونی دارد . به عنوان مثال، می توان به شکل زندگی، شغل و مجموعه ارتباطهای اجتماعی انسان اشاره کرد. مجموعه صفاتی را که ...

پیوند قرآن و نماز، یکی از نکات مورد تأکید مکتب آموزشی قرآن و اهل بیت(علیه السلام) است و نگاهی از دید آموزشی به آیات و احادیث مربوطه، نکات تربیتی ارزشمندی را به دست می دهد. پیوند بین قرآن و نماز راهی مطمئن برای راه یافتن قرآن به قلب جایگاه شایسته و بایسته آن است. در کتاب«قرآن و روان شناسی» ذیل ...

در طول تاریخ اسلام چهار گونه دیدگاه و برخورد با قرآن کریم را می توان شناخت و آثار و شواهد آن را در فرهنگ اسلامی و حوزه های مرتبط با قرآن کریم مشاهده نمود. هر یک از این چهار برخورد به گونه ای خاص به سراغ قرآن رفته اند و هر کدام با قرآن شناسی مخصوص به خود، نظامی خاص ...

«تفکُّر وتعقُّل» بمعنای «بکار گرفتن نیروی عقل و اندیشه، برای استنتاج امور مُثمر ثمر است». «عقل» یکی از مواهب الهی و استعداد مخصوصی است که خداوند متعال به انسان عنایت فرموده تا با بکارگیری آن بتواند در سیر زندگانی خود، راه سعادت درستگاری را بپیماید، رسول خدا فرموده اند: «خداوند متعال به بندگانش چیزی بهتر از عقل نبخشیده است».(اصول کافی ...

در سده های اخیر همراه با تحولات اجتماعی بحث حقوق و منزلت اجتماعی زن ـ خصوصاً در محافل مذهبی ـ جزو مهمترین مباحث بوده است. با نگاهی عمیق و اجتهاد گونه می توان به پاسخ های مناسب و در عین حال مستدلّی پیرامون موضوع فوق رسید. فقیه گرانمایه حضرت آیت اللّه العظمی صانعی از آن دسته صاحب نظرانی است که ...

جایگاه مشورت در قرآن مشورت در لغت به معنای جمع آوری آرا بوده و دراصطلاح عبارت است از: پیوند دادن و محکم کردن رای خود با رای دیگران یا گفت و گو درباره موضوعی تا حق ظاهر شود. خداوند کریم در ایاتی چند بر مشورت در امور تأکید ورزیده است. برای نمونه، در ایه 28 سوره ای که شورا نامیده ...

«وَ إنَّ یوماً عِندَ رَبِّکَ کَاَلْفِ سَنَةٍ مِمّا تَعُدّونَ».1 و یک روز نزد پروردگارت، همانند هزار سال از سال هایی است که شما می شمرید. خلاصه ی نظریه ی نسبیت2: گذر زمان امری مطلق و ثابت نیست، بلکه سرعت یا کندی آن در شرایط گوناگون متفاوت است.3 هنگامی که می گوییم اتومبیلی با سرعت 180 کیلومتر در یک جاده حرکت ...

جوانی فصل شورانگیز زندگی و مظهرنشاط و سازندگی است. روح لطیف و قلب ظریف جوان، جلوه ی زیبای آفرینش و صحیفه ی مصفای هستی است. با سپری شدن ایام کودکی و ورود به دنیای نوجوانی و سپس جوانی، اشتیاق و تلاش جوانان برای شناخت خود و پایه گذاری صفات شخصیتی و هویت منسجم چندین برابر می شود. جوانی دوران تکوین ...