مختصات وطن اصلي :
امام: جايي كه شخص در آنجا متولد شده و وطن پدر و مادرش باشد.
رهبري: جايي كه متولد شده و مدتي در آنجا مانده و رشد و نمو پيدا كرده است. (اين مدت عرفي مي باشد؛ چه بسا با دو الي سه سال نيز اين شرط صدق كند.)
آيت الله سيستاني: وطن اصلي، اقامتگاه اصلي فرد مي باشد كه معمولا محل سكونت پدر و مادر و زادگاه اوست و لكن والدين از آنجا نبايد اعراض كرده باشند.
آيت الله وحيد: به جايي كه وطن پدر و مادر انسان باشد و در آنجا به دنيا آمده و مقداري رشد و نمو كرده باشد، مثلا به مدت دو سال آنجا مانده باشد. فرزندان در وطن اصلي والدين به شرط عدم اعراض آنها به احتياط واجب جمع بخوانند البته در صورتي كه فرزندان مستقل نشده باشند.
آيات عظام صافي، فاضل، گلپايگاني، خويي: وطن شخصي جايي است كه در آنجا متولد شده و مدتي در آنجا بوده كه عرفا گفته مي شود در آنجا رشد و نمو پيدا كرده است. ولي به صرف تولد در جايي، وطن محقق نمي شود.
آيت الله نوري: جايي كه انسان در آنجا متولد شده يا وطن پدر و مادرش باشد به شرطي كه آنها از آنجا اعراض نكرده باشند و لو اينكه فرزندان در آنجا به دنيا نيامده باشند.
آيت الله مكارم: جايي كه در آنجا به دنيا آمده و وطن پدر و مادرش باشد و سه ماه در هر سال اقامت كرده باشد، وطن اصلي اوست و لازم نيست رشد و نمو پيدا كرده باشد.
آيت الله بهجت: تا زمان بلوغ آنجا بمانند.
آيت الله تبريزي: در صورتي كه زادگاه طفل، وطن پدر و مادر باشد، وطن اوست.
نكته: وطن در فقه و موضوعات احكام سه قسم است: وطن اصلي، وطن اتخاذي و وطن حكمي.
پي نوشت: —————–
امام: تحرير الوسيلة، صلوة المسافر، قواطع سفر، احدها و م 2، استفتائات، ج 1، س 36. رهبري: اجوبة الاستفتائات، س 695. سيستاني: توضيح المسائل جامع، ج 1، م 1602. وحيد: كتاب احكام مسافر، ص 36، وطن اصلي. بهجت: وسيلة النجاة، ج 1، م 981. استفتائات كتبي جامعه الزهرا، نماز و روزه مسافر، ص 35