آیا ابتلا به اوتیسم در بزرگسالی امکان دارد؟
آیا ممکن است در بزرگسالی علائم اختلال اوتیسم را داشته باشیم؟
بله، به گفته مراکز کنترل بیماری (CDC) اوتیسم در تمام سنین، نژادها، قومیتها و طبقات اجتماعی-اقتصادی رخ میدهد. اوتیسم را معمولاً با مشکلات ارتباطی-اجتماعی و تمایل به رفتارهای تکرارشونده میشناسند. معمولا اوتیسم شدید در همان دو سال اول زندگی کودک تشخیص داده میشود، اما اوتیسم خفیف ممکن است تا سنین بالاتر تشخیص داده نشود.1
علائم اوتیسم در بزرگسالی
تشخیص اوتیسم در بزرگسالان کمی چالشبرانگیز است، اما اگر نشانههای این اختلال را بشناسید، کار تشخیص، سادهتر خواهد شد. در ادامه به ۱۰ مورد از علائم و نشانه های اوتیسم در بزرگسالان میپردازیم. یادتان باشد که داشتن ۱ یا ۲ نشانه، برای اینکه خود را مبتلا به اوتیسم بدانید، کافی نیست. اما اگر چندین علامت مختلف از فهرست پیش رو در خود میبینید، احتمال ابتلا به اوتیسم در شما وجود دارد:
۱. داشتن دوستان اندک
یکی از نشانههای اوتیسم در بزرگسالان، دشواری در برقراری ارتباطات صمیمی و نزدیک با دیگران است. مسائلی نظیر: محدودیتهای زبانی در سخنگفتن، دشواری در گوشدادن به دیگران و رفتارهای خاص و غیرعادی باعث محدودیتهایی در ایجاد دوستی با دیگران میشود. این ویژگیها باعث میشود که مبتلایان به اوتیسم نسبت به دوستی چندان راغب نباشند و همیشه در این مورد، عقبنشینی کنند.
۲. مشکلات در روابط عاطفی
درست مانند برقراری روابط دوستی، ایجاد روابط عاطفی و عاشقانه نیز برای افراد دچار اوتیسم دشوار است. شخص مبتلا به اوتیسم در درک ارتباطات غیرکلامی ضعیف است و نمیتواند به درستی با دیگران رابطه برقرار کند. در نتیجه، در شکلدهی به روابط عاطفی و عاشقانه نیز موفق عمل نمیکند.
۳. اختلال در پردازش حسی
یکی از نشانههای اوتیسم در بزرگسالی، ناتوانی در پاسخگویی به محرکها است. بزرگسالان مبتلا به اوتیسم نسبت به محرکهای مختلف، حساسیت کافی ندارند. به این مشکل، اختلال پردازش حسی یا اختلال یکپارچگی حسی میگویند. این اختلال در بزرگسالان «اوتیستیک» نامیده میشود که باعث بروز چالشهای اجتماعی مختلفی میشود. آنها در تعامل با محیط و دیگران و در نتیجه اجتماعیشدن مشکل دارند.
تعامل و اجتماعی شدن شامل: دریافت اطلاعات جدید، درک بوها، صداها، ورودیهای مختلف ادراکی و دیداری است. اما افراد «اوتیستیک» قادر به پردازش این ورودیهای حسی به درستی نیستند.
۴. عدم وجود همدردی
اوتیسم در بزرگسالان، نشانهی دیگری هم دارد: این افراد نمیتوانند به درستی با دیگران همدردی کنند و در به اشتراکگذاری احساسات خود مشکل دارند. درواقع، مبتلایان به اوتیسم نمیتوانند از نقطه نظر دیگران به موضوعات نگاه کنند؛ در نتیجه فاقد حس همدردی و همراهی هستند. بنابراین برای حضور در اجتماع با چالشهایی روبهرو هستند که نشأت گرفته از ناتوانی آنها در مشارکت گروهی و تعامل با دیگران است.
۵. مشکلات زبانی
تقریبا تا ۴۰ درصد از مبتلایان به اوتیسم، هیچگاه حرفزدن را یاد نمیگیرند. بنابراین اگر فرد بزرگسالی نتواند به درستی حرفزدن خود را مدیریت کند، احتمال دارد به اوتیسم مبتلا باشد. از نشانههای این ناتوانی میتوان به این موارد اشاره کرد: دشواری در پیگیری یک گفتگو، وجود مشکل در ابراز نیازها و ناتوانی در پردازش تفکرات.
۶. علایق غیرعادی و بازه توجه کوتاه
یکی از نشانههای اوتیسم در بزرگسالان ابراز بیعلاقگی نسبت به موضوعات مختلف است. دایرهی علایق این افراد محدود است، اما در برخی از زمینهها مانند: هوانوردی، مهندسی، ریشهشناسی لغات یا تاریخ اطلاعات فراوانی دارند. افراد «اوتیستیک» معمولا نسبت به یک موضوع خاص تمرکز و علاقهی ویژهای به خرج میدهند و از سایر مسائل غافل میمانند و هیچ توجهی به چیزهای دیگر ندارند.
۷. حرکات تکراری
افرادی که دچار اوتیسم هستند، تمایل زیادی به تکرار واژهها، عبارات و رفتارها در طول روز دارند. به همین خاطر پیشبینی رفتارها و عاداتشان بسیار راحت است. این ویژگی مانع از حضور آنها در اجتماع و مکانهایی میشود که نیاز به برقراری تعامل و ارتباط با سایرین وجود دارد.
۸. تأکید بر عادتها
بزرگسالان «اوتیستیک» نمیتوانند از عادتهای روزمرهی خود دست بکشند. آنها به چیزهای آشنا علاقهمند هستند. میل آنها به تکرار و عادتها به این شکل بروز مییابد:
بیمیلی و بیعلاقگی نسبت به سفر
ناتوانی در رفتن به رستورانهای جدید و امتحانکردن غذاهای متنوع
پایبندی به برنامهای ثابت در هر روز
احساس ناراحتی در هنگام خارجشدن از برنامههای روزانه و عادتهای همیشگی
ناراحتی در هنگام تغییرکردن برنامهها
۹. برتری در زمینهای خاص
یکی دیگر از نشانههای اوتیسم در بزرگسالان این است که مبتلایان در زمینههایی خاص به شدت برتر و آگاه هستند. این توانمندی میتواند در زمینههای مختلفی مانند: ریاضی، تاریخ یا موسیقی و … باشد. حافظهی این افراد هم در بعضی موارد بسیار قوی است و به آنها اجازه میدهد تا حجم عظیمی از اطلاعات را در ذهن خود نگهداری کنند.
۱۰. اضطراب
اوتیسم در بزرگسالان با مشکلات خواب و اضطراب نیز همراه است. برخی آمارها نشان میدهد تا ۷۰ درصد مبتلایان به این اختلال، دچار مشکلات خواب هستند. اضطراب هم مشکل دیگری است که این افراد با آن دستوپنجه نرم میکنند و شامل این موارد میشود: اختلال در تمرکز، مشکل در کنترل خلقوخو و افسردگی.2
نحوه تشخیص اوتیسم در بزرگسالی
اختلال اوتیسم در بزرگسالی علائم و شدت متفاوتی با اوتیسم در کودکان دارد و به همین دلیل تشخیص آن ممکن است دشوار باشد. متاسفانه هیچ آزمایش پزشکی و بالینی خاصی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد و تحقیقات بیشتری برای تشخیص اوتیسم در بزگسالی در حال انجام است.
در حال حاضر متخصصان بالینی اختلال اوتیسم در بزرگسالی را با مشاهدات و تعاملات فردی تشخیص میدهند و تمام علائمی که فرد ممکن است داشته باشد را در نظر میگیرند.
روانپزشک سوالاتی درباره مشکلات بیمار میپرسد، از جمله مشکلات ارتباطی، احساسات، الگوهای رفتاری، محدوده علایق، و امثال آن.
متخصصان بالینی بعد از انجام مشاهدات خود میتوانند تشخیص دهند که بروز این علائم به دلیل اوتیسم است یا عوامل دیگر موجب این علائم شدهاند.
پرسوجو از والدین بزرگسال مشکوک به اوتیسم نیز به تشخیص این اختلال کمک میکند. چنانچه تشخیص داده شود که علائم در کودکی وجود نداشته و اکنون در نوجوانی یا بزرگسالی بروز کرده ممکن است به بررسی سایر اختلالات و سلامت روانی فرد نیاز باشد.1
درمان اوتیسم در بزرگسالی
تشخیص و درمان اولیه ی اوتیسم از رشد و پیشرفت آن جلوگیری می کند. هدف اولیه درمان این بیماری ارتقای سطح کیفی توانایی و عملکرد بیمار است.
علائم و رفتار های فرد مبتلا به اوتیسم می تواند به روش های مختلف ترکیب شده و شدت بیماری را تغییر دهد. همچنین علائم و رفتار های فردی اغلب در طول زمان تغییر می کند. به همین علت راهکار های درمانی با توجه به نیاز های فردی و منابع در دسترس خانگی طراحی شده است.
به طور کلی کودکان مبتلا اوتیسم در مقایسه با بزرگسالان به درمان های تخصصی و ساختاری جواب مثبت تری داده اند. برنامه ای که به افراد پیرامون بیمار کمک می کند تا ارتباطات، جنبه های اجتماعی فرد، رفتاری، سازگاری و یادگیری جنبه های مختلف زندگی فرد بیمار را ارتقا دهد، موفق است.
آموزش و مدیریت رفتاری
آموزش های رفتاری و مدیریتی که از تکنیک های تشویقی و تقویتی استفاده می کند، باعث ارتقای مهارت های اجتماعی و ارتباطی فرد را می شود. به عنوان مثال تجزیه و تحلیل رفتاری کاربردی (ABA)
درمان تخصصی
این روش ها شامل سخنوری، شغلی و فیزیوتراپی است. این روش های درمانی اجزای مهم مدیریت اوتیسم هستند و همگی این موارد برای درمان اوتیسم را باید در کنار هم در نظر گرفت.
دارو ها
دارو هایی که بطور معمول برای درمان بیماری ها و اختلال های اوتیسم نظیر افسردگی، اضطراب، بیش فعالی و رفتار وسواسی استفاده می شود.3
پینوشتها
1.www.drsaina.com
2.www.chetor.com
3.www.parsine.com