آیا بغداد فالکروم‌های روسی را جایگزین ناوگان شاهین شکاری خود خواهد کرد؟!

عصراسلام: نیروی هوایی ارتش عراق هجده سال پس از حمله ائتلاف به سال ۲۰۰۳ میلادی، اکنون تنها یک تایپ جنگنده رزمی شامل ۳۴ فروند جنگنده F-16IQ را در کنار ۲۴ فروند از جنگنده‌های سبک تی-۵۰ کره جنوبی و تعداد نامشخصی هواگردهای پشتیبانی نزدیک سوخو-۲۵ فراگ فوت ( که بخشی از آنها از سوی ایران به این کشور تحویل داده شده است) را بعنوان شاکله قدرت هوایی در اختیار دارد. با این حال، کیفیت و کمیت عملیاتی جتهای اف-۱۶ این نیرو بشدت به حضور تکنسین‌های فنی ارتش ایالات متحده وابسته است، هرچند اخباری در دست است که نشان می‌دهد در آینده نزدیک، این پرسنل نیز بدلیل تغییر شرایط سیاسی قرار است از عراق خارج شوند.

بر همین اساس، نیویورک تایمز به نقل از معاونت ارتباطات بین المللی لاکهید مارتین، جوزف لامارکا جونیور، در خصوص احتمال خروج نیروهای این شرکت از عراق چنین اعتقاد داشت که:

“لاکهید مارتین، در حال برنامه ریزی برای انتقال تیم‌های فنی خود از عراق است”

با توجه به این مساله و احتمال زمین گیر شدن جنگنده‌های اف-۱۶، نیروی هوایی عراق درصدد خواهد بود تا از منبعی متفاوت که وابستگی کمتری به ایالات متحده داشته باشند، هواگردهای جدیدی را تهیه نموده و به ناوگان خود اضافه نماید.

جنگنده های اف-۱۶ فعلی نیروی هوایی عراق مابین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ به این کشور تحویل داده شدند ، در حالی تصور می شد که فشارهای سیاسی دولت ایالات متحده  به بغداد برای خرید جنگنده هایی که توانایی رزمی آنها در سطح مشخص قرار دارد ، بسیار تاثیر گذار است . برخی از تحلیلگران نظامی براین باورند که اغراق نیست اگر گفته شود، جنگنده‌های تحویلی به نیروی هوایی عراق ، بلحاظ سطح فناوری های مربوط به سامانه های الکترونیک و جنگ افزاری، یکی از ضعیف ترین فالکون های عملیاتی در جهان به استثنای جتهای اف-۱۶ نیروی هوایی مصر و ناوگان کوچک فالکن های نیروی هوایی ونزوئلا بحساب می آیند. 

این جنگنده ها ، به موشکهای برد بلند آمرام مسلح نبوده و تنها می توانند موشکهای قدیمی تر اسپارو و سایدویندر( AIM-9L/M ) را با خود حمل کنند که هر دو منسوخ شده بحساب می‌آیند. برخی ناظران نظامی براین باورند که تصمیم به خروج تکنسین‌های آمریکایی از عراق بیشتر ناشی از نگرانی‌های اسراییل است که معتقدند می‌تواند در آینده خطر قابل توجهی برای نیروی هوایی عبری که پیش از این به راحتی حریم هوایی این کشور را برای حمله به سوریه یا اهداف متعلق به گروه های تحت حمایت ایران نقض می‌نمود، باشد.

فالکروم‌های تحویلی به نیروی هوایی از بلاک ۲۹۰۶۰ که در اوایل سال ۱۹۹۰ در فرودگاه بین المللی بغداد رویت شد. گفته می‌شود در طول مراحل آغازین عملیات طوفان صحرا، نیروی هوایی عراق حداقل ۸ فروند میگ-۲۹ را در رزم هوایی از دست داد.

در حالی که نیروی هوایی عراق تا دو دهه پیش ، یکی از بزرگترین ناوگان هوایی خاورمیانه را در اختیار داشت، کمبود گسترده سامانه‌های دفاع هوایی زمین پایه  منجر به تصمیم این کشور برای خرید جتهای رزمی با قابلیتهای پیشرفته و همچنین سامانه های اس-۴۰۰ از روسیه شده است . در همین زمینه، عماد الزهیری، یکی از بازرسین نیروهای مسلح عراق در اوت سال ۲۰۲۰ طی سخنانی جنجالی اظهار داشت که این کشور برای نوسازی ناوگان هوایی خود احتمالا خرید جنگنده های سوخو-۵۷ را در دستور کار خود قرار می دهد، هرجند هزینه‌های تعمیر و نگهداری بالای این جتهای رزمی با توجه به وضعیت فعلی نیروی هوایی عراق بسیار سخت خواهد بود ، اما با توجه به شرایط امنیتی این کشور، گریز ناپذیر به نظر می‌رسد.

با این حال ناظران نظامی معتقدند که نیروی هوایی این کشور، گزینه ارزان تری را برای جایگزینی جتهای اف-۱۶ خود در اختیار دارد. این دسته تحلیلگران براین باورند که پیشینه نیروی هوایی این کشور در استفاده از جنگنده‌های میگ-۲۹، می‌تواند روند جذاب‌تری را برای بخدمت گیری نمونه‌های پیشرفته تر این هواگرد روسی (میگ-۳۵) پدید آورد تا در بلند مدت، تجربه لازم برای خرید نمونه های پیشرفته تری نظیر سوخو-۵۷ یا سوخو-۳۰ اس ام ۲ فراهم گردد.

نسخه‌های بروزرسانی شده فالکروم ، قطعاً قابلیتهای رزم هوایی افزون تری را در مقایسه با جنگنده‌های اف-۱۶ فعلی این نیرو ، بدان اعطاء می کند تا جایی که هم اکنون اغلب کاربران عرب میگ-۲۹ مسلح به موشکهای هدایت راداری آر-۷۷ هستند ( بعنوان معادل AIM-120C)  نیروی هوایی عراق فاقد چنین توانایی است. نیروی هوایی عراق در گذشته ای نه چندان دور، در حالی که به نمونه های پایه فالکروم مسلح شده بود ، با استفاده از موشکهای آر-۲۷ و آر-۶۰ چند موفقیت به نسبت فراموش شده را در برابر رقبای غربی بدست آورده، در نتیجه خرید نمونه‌های پیشرفته تری نظیر میگ-۲۹ ام  ( که اخیرا توسط  الجزایر و مصر سفارش داده شد) می‌تواند در کوتاه مدت برای عراق مفید باشد.

این درحالی است که هم اکنون پرسنل آمریکایی مستقر در عراق بدلیل تهدیدات موجود از سوی گروه های تحت حمایت ایران، در حال برنامه ریزی برای خروج هستند ( که البته بخشی از این مساله بهانه است . م )  انتظار نمی‌رود که پرسنل روسی با تهدید عمده ای مواجه شوند . ضمن اینکه هم اکنون ارتش عراق برای جایگزینی تانکهای اصلی میدان نبرد آبرامز ، زره پوشهای تی-90 را خریداری نموده، می‌توان انتظار داشت که با خرید جتهای روسی ، مکمل مناسبی برای بالگردها و تانکهای پیش از این تهیه شده و حتی سامانه های دفاع هوایی دوربرد که درآینده قرار است تحویل شود، فراهم گردد.

 

منبع: میلیتاری