گزارشی از طرح مشترک آمریکا، اسرائیل و اردن؛

آیا طرح “تیر خلاص” به دمشق عملیاتی می‌شود

شکست‌ها و خودزنی تروریست‌های سوری در جبهه‌های شمال و شرق‌سوریه،آمریکا و همراهان منطقه‌ایش را متوجه آخرین روزنه امید برای تحقق آرزوی سرنگونی بشار اسد ساخته است؛ حمله از جنوب و زدن “تیر خلاص” به دمشق. تحرکات ماه‌های اخیر حاکی از تدارک برای نبردی بزرگ در جبهه‌های جنوب است.

گروه بین الملل مشرق– تحرکات هفته‌های اخیر در میدان جنگ سوریه، نشان از تغییر استراتژی کشورهای حامی تروریست‌های سوری پس از سه سال ناکامی در سقوط دمشق دارد. کشورهای ترکیه، اردن، امارات، عربستان و رژیم صهیونیستی به راهبری آمریکا پس از میلیاردها دلار هزینه در جنگ سوریه و بی‌نتیجه ماندن این بسیج کم‌نظیر و پرهزینه گروه‌های تروریستی، به فکر تغییر استراتژی افتاده‌اند تا شاید آخرین روزنه امید را برای سقوط دمشق و سرنگون کردن دولت بشار اسد را در حالی بیازمایند که سوریه به انتخابات ریاست جمهوری نزدیک می‌شود و بشار اسد نیز خود را آماده رقابت انتخاباتی می‌کند تا مردم این کشور سرنوشت خود را تعیین کنند.

براساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های آمریکایی و منابع نزدیک به حزب الله لبنان، نیروهای تکفیری در حال تجمیع و بازسازی توان از دست رفته خود برای هجومی با تمام قوا به سمت دمشق هستند؛ اما این بار از جبهه‌های جنوب سوریه.

در مورد این تجمیع قوا در جنوب و احتمال انجام عملیات گسترده از جبهه‌های جولان، درعا و قنیطره به سمت دمشق شواهد و تحلیل‌هایی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:

در نبرد جبهه‌های شمال سوریه و در مرز با ترکیه که از جمله مسیرهای اصلی انتقال سلاح و پشتیبانی از گروه‌های مسلح طی سه سال اخیر بوده است، توفیق چندانی حاصل نشد. نوسان مواضع ترکیه ناشی از تبعات اقتصادی – سیاسی درگیری در معرکه سوریه و معضلات اجتماعی داخلی و ناآرامی های این کشور طی یک سال اخیر، آمریکا را به تغییر استراتژی از شمال به محوریت ترکیه به جنوب و محوریت اردن متقاعد کرده است.

نخست وزیر این روزها عصبانی و تحت فشار ترکیه که با بحران‌های اجتماعی – سیاسی و فساد اقتصادی در داخل و شکست سیاست‌های تئوریسین محبوبش احمد داود اوغلو در احیای رویای امپراطوری عثمانی دست به گریبان است، هرآنچه در چنته داشته‌ طی این سه سال در سوریه عرضه کرده‌اند و البته تاکنون جز ناامنی و بحران داخلی محصولی برداشت نکردند. این تحولات در سیاست خارجی و داخلی ترکیه، باعث شد تا مواضع آنکارا بویژه در یکسال گذشته به تناوب تغییر کند که سفر وزیرخارجه و نخست وزیر این کشور به ایران را از جمله مهمترین نمودهای این نوسانات برشمرد.

از سوی دیگر به گزارش شبکه‌های المنار و المیادین، هزاران تروریست تکفیری از اردن به بلندی‌های جولان تحت کنترل رژیم اسرائیل منتقل شده‌اند. اسرائیل نیز در همین منطقه از ماه‌ها قبل نصب دیوار امنیتی موسوم به “دیوار خوب” را برای جلوگیری از سرریز شدن تروریست‌ها و نفوذ به سرزمین‌های اشغالی آغاز کرده است و تدابیر امنیتی این نقطه را تشدید کرده است. همچنین پایگاه گلوبال ریسرچ هم پیش از این از حضور یک گردان از نیروهای ارتش آزاد در جولان و آموزش آن‌ها از سوی نظامیان اسرائیل خبر داده بود که احتمال درگیری در این منطقه با ارتش سوریه را تقویت می‌کند. نیروهای آمریکایی نیز در خاک اردن مشغول آموزش صدها نفر از تروریست‌ها هستند که گفته می‌شود برای نفوذ از محورهای درعا و قنیطره آماده می‌شوند.

ایهود باراک وزیر جنگ رژیم اسرائیل هم دو هفته قبل اعلام کرده بود این رژیم خود را برای دخالت نظامی احتمالی در سوریه آماده کرده است. باراک بهانه حمله احتمالی به سوریه را نیز اینگونه تشریح می‌کند: در صورتی که دولت اسد سلاح‌های شیمیایی و موشک در اختیار حزب‌الله قرار دهد، اسرائیل با اقدام نظامی پاسخ خواهد داد.

روزنامه صهیونیستی هاآرتص هم در گزارشی از آمادگی معارضان سوری برای معامله با این رژیم در جولان خبر داده است. به نوشته این روزنامه، “کمال اللبوانی” عضو ائتلاف ملی معارضان سوریه به مقامات اسرائیلی پیشنهاد داده است در قبال کمک مالی و نظامی به گروه‌های مسلح و سقوط بشار اسد، بلندی‌های جولان برای همیشه در کنترل اسرائیل خواهد بود و سوریه‌ی تحت کنترل معارضان، ادعایی درباره جولان نخواهد داشت؛ پیشنهادی که تحرکات رژیم اسرائیل در جولان نشان از اجرایی شدن آن دارد. معارضان همچنین از این رژیم خواسته‌اند برای در امان بودن نیروهایشان، در جنوب سوریه منطقه پرواز ممنوع اعلام کند.

“کمال اللبوانی” عضو ائتلاف ملی معارضان سوریه

همزمان با این تحولات، روزنامه‌های واشنگتن پست و لس آنجلس تایمز آمریکا نیز از عملیاتی با عنوان “پیکان” و”تیر خلاص” که رسانه‌های عربی از آن با نام “السهم” یاد کرده‌اند، سخن می‌گویند که هدف اصلی آن حمله نهایی و زدن تیر خلاص به دمشق از سمت اردن است.

لس آنجلس تایمز درباره این تغییر استراتژی از شمال به جنوب می‌نویسد: در ماه‌های اخیر جبهه‌های جنوب سوریه اصلی‌ترین مرکز تجدید قوای معارضان مسلح با حمایت آمریکا بوده است تا این گروه‌ها که طی سه سال تلاش برای سرنگونی اسد در حال واگذاری میدان نبرد هستند، جان دوباره بگیرند. این را یکی از فرماندهان ارتش آزاد تأیید می‌کند و می‌گوید در حالی که نیمی از دو هزار نیرویش بدست دیگر گروه‌های مسلح کشته شده‌اند و دیگر توانی برای ایستادگی نمانده بود و ناامیدانه نظاره‌گر اوضاع بودند، یک افسر اطلاعاتی یکی از کشورهای همسایه سوریه – که از گفتن نام آن خودداری کرد – پاکتی حاوی مبلغ قابل توجهی پول به وی داده است که می‌تواند تا چند ماه دیگر هزینه جنگجویانش را تأمین کند.

با متوقف شدن مذاکرات صلح سوریه در ژنو و درگیری میان گروه‌های مسلح تکفیری در نقاط مختلف سوریه، واشنگتن و متحدانش تصمیم گرفته‌اند تا بر روی معارضان به زعم آن‌ها معتدل – نیروهای گروهک ارتش آزاد – در جنوب این کشور متمرکز شوند؛ برنامه‌ای که براساس آن شمال اردن را بارانداز این نیروها برای ورود به سوریه کرده است.

آمریکا با همکاری اردن و امارات متحده عربی امید دارند تا جنگ سوریه را که از نبرد بر ضد بشار اسد به جنگ میان گروه‌های مسلح تبدیل شده است، بار دیگر با تقویت باقیمانده‌های ارتش آزاد به عنوان معارضان معتدل، تغییر دهند تا جبهه‌های جنوب به سرنوشت شمال و شرق سوریه گرفتار نشود.

“جاشوا لندیس” مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه اوکلاهما می‌گوید معارضان در جبهه‌های جنوب امیدوار هستند تا خبرهای خوبی از این منطقه منتشر شود و امید به گروه‌های معارض بازگردد. استراتژیست‌های معارضان همواره جنوب سوریه را یک مسیر بالقوه برای حمله به دمشق می‌دیدند که تنها 120 کیلومتر با پایتخت فاصله دارد. منطقه‌ای که در مجاورت اسرائیل نیز قرار دارد که همانند اردن نگران رشد گروه‌های افراط‌گرا در آنسوی مرزهای خود است و پیش از حرکت به سوی سرنگونی اسد، مبارزه با تروریسم گروه‌های افراطی را نیز پیش رو دارد.

زمزمه‌های تدارک برای عملیاتی گسترده از آنجا شدت گرفت که ترکیه، به طرز ناشیانه‌ای عملیات فریب در شمال سوریه را کلید زد و با هدف‌قراردادن یک جنگنده سوری، وارد درگیری با نیروهای ارتش سوریه در مرزهای شمالی شد تا توان ارتش را در این نقطه متمرکز کند. اما این اقدام ناشیانه ترکیه با افشای نوار مکالمه رئیس سازمان اطلاعات این کشور و وزیر خارجه تکمیل شد. جلسه‌ای که در آن هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات ترکیه در دیدار با داود اوغلو، از آمادگی نیروهایش برای نفوذ به داخل سوریه و شلیک چند موشک به داخل ترکیه و دستاویز قراردادن آن برای حمله به سوریه خبر می‌دهد. کلکسیون بحران‌ها و اشتباهات مقامات ترکیه در سیاست داخلی و خارجی با اتفاقات هفته گذشته تکمیل شد تا گمانه‌ها درباره نبرد بزرگ در سوریه تقویت و زودتر از موعد علنی شود.

از مجموع تحولات میدانی و آرایش‌های نظامی در مرزهای جنوبی سوریه، اردن و رژیم صهیونیستی و تحولات سیاسی – سفر اوباما به ریاض، سفر جان کری به اردن، دیدار پادشاه اردن و مقامات آمریکایی در واشنگتن، جلسه محرمانه و فاش شده مقامات ترکیه برای حمله به سوریه و مواردی دیگر – اینگونه برمی‌آید که آماده‌سازی برای هجومی با تمام توان از جنوب به سمت دمشق در جریان است.

اما ارتش سوریه و حزب‌الله لبنان نیز با آگاهی از خواب آشفته‌ای که حامیان تروریسم و افراطی‌گری برای سوریه دیده‌اند، در حال تقویت مواضع خود در جنوب هستند. رزمندگان حزب‌الله در درعا مشغول مقابله با گروه‌های تروریستی هستند تا مسیر درعا و قنیطره را برای حمله احتمالی از اردن به سمت دمشق ناامن سازند. ارتش سوریه نیز همچنان یک لشکر مجهز و تازه‌نفس در نزدیکی جولان مستقر کرده است تا هرگونه تجاوز از این نقطه را در همان آغاز راه خاموش کند.

ناوگان دریایی روسیه در مدیترانه نیز پیش‌تر و اواسط سال گذشته در زمان شلیک دو موشک بالستیک به سمت سواحل لاذقیه، آمادگی خود را نشان داده است. در آن زمان اسرائیل دو موشک بالستیک به سمت سواحل شرقی سوریه شلیک کرده بود که سامانه ضدموشکی روسیه در منطقه آن‌ها را رهگیری کرده و هشداری جدی به غرب و اسرائیل می‌دهد. عملیات “السهم” یا “پیکان” بنابر گمانه‌زنی‌ها، قرار است در ماه آینده میلادی و با شرکت ده‌ها هزار تروریست که بسیاری از آن‌ها در اردن و اسرائیل آموزش دیده‌اند آغاز شود؛ عملیاتی که کمین‌های حزب‌الله و نیروهای ارتش سوریه در جولان، درعا، قنیطره و دیگر مسیرهای جبهه جنوبی منتهی به دمشق، انتظار آن را می‌کشند تا آخرین روزنه امید آمریکا را هم در صورت ارتکاب این خطا، کور نمایند.