پرسشگر محترم با سلام و تشکر از ارتباطتان با این مرکز؛ این حروف، از جمله حروفی است که به‌آن ها حروف مقطعه می گویند. در ابتدای برخی از سوره ها آمده اند . کهیعص نیز در سوره مریم آمده است. حروف مقطّعه قرآن همیشه جزو کلمات اسرارآمیز قرآن محسوب می‌شده ؛ مفسران برای آن تفسیرهای متعددی ذکر کرده‌اند . با گذشت زمان و تحقیقات جدید دانشمندان تفسیرهای تازه‌ای برای آن پیدا می‌شود. در هیچ یک از تواریخ ندیده‌ایم که عرب جاهلی و مشرکان وجود حروف مقطعه را در آغاز بسیاری از سوره‌های قرآن بر پیامبر خرده بگیرند . آن را وسیله‌ای برای استهزا قرار دهند و این خود می‌رساند که گویا از اسرار وجود حروف مقطعه کاملاً بی‌خبر نبوده‌اند. اما چند تفسیر را راجع به این حروف مقطعه بیان می‌کنم: 1ـ این حروف اشاره به این است که این کتاب آسمانی با آن عظمت و اهمیتی که سخنوران را متحیر ساخته ، دانشمندان را از معارضه با آن عاجز نموده است، یعنی قرآن از حروف الفبا و کلمات معمولی ترکیب یافته ، به قدری کلمات آن موزون است و معانی بزرگی در بر دارد که در اعماق دل و جان انسان نفوذ می‌کند . افکار و عقول را در برابر خود وادار به تعظیم می‌کند . فصاحت و بلاغت آن بر کسی پوشیده نیست.(1) 2ـ یکی از اهداف این حروف، جلب توجه شنوندگان و دعوت آن ها به سکوت و استماع است، زیرا ذکر این حروف در آغازسخن، مطلب عجیبی و نوظهوری در نظر عرب بوده است . حس کنجکاوی آن ها را برمی‌انگیخت. در نتیجه به دنباله آن گوش فرا می‌دادند.(2) در خصوص حروف مقطعه سوره مریم دو دسته از روایات در منابع اسلامی دیده می‌شود.(3) نخست روایاتی است که هر یک از این حروف را اشاره به یکی از اسمای خداوند می‌داند . رموز و اشاراتی به نام‌های خداوند است، هر یک از این حروف شکل اختصاری یکی از نام‌های خداوند است. در این جا « کاف» اشاره به کافی، «هاء» اشاره به هادی و «یاء» اشاره به ولی، «عین» اشاره به عالم و «ص» اشاره به صادق الوعد بودن خداوند است. دوم روایاتی است که این حروف مقطعه را به داستان قیام حضرت امام حسین(ع) در کربلا تفسیر کرده‌اند که ذیلاً روایت آن به طور کامل می‌آید. آیات قرآن مجید تاب معانی مختلفی را دارد. گاه مفاهیمی را از گذشته و آینده بیان می‌کند که عین تنوّع منافاتی با هم ندارند. سعد بن عبدالله اشعری می‌گوید: از محضر ولی عصر(ع) پرسیدم: تأویل «کهیعص» چیست؟ حضرت فرمود: این حروف راز و رمزی است که خداوند آن را به حضرت زکریّا(ع) یادآور شد. وی درخواست آشنایی با پنج تن آل عبا(ع) را داشت که جناب جبرئیل آن ها را به او تعلیم داد . هنگامی که جناب زکریا(ع) اسامی آن ها را بر زبان جاری می‌کرد، حزن و اندوهش برطرف می‌گردید؛ لیکن هنگام یاد نام حسین(ع) اشک‌هایش جاری می‌گشت و غم بر او چیره می‌شد . روزی به خدا عرضه می‌داشت: علت این تسکین دل و ریزش اشک چیست؟ آن‌گاه خداوند فرمود : « کاف» اشاره به کربلا و «ها» نشانه شهادت و هلاکت خاندان پیامبر و «یاء» اشاره به قاتل حسین، یعنی یزید و «عین» ناظر به عطش و تشنگی و «صاد» علامت صبر و پایداری اوست. هنگامی که زکریا(ع) بدین مطلب آگاه شد، سه روز در مسجد ماند .هیچ‌گونه ملاقات و دیداری با مردم نداشت . فقط به گریه و ناله و مرثیه‌خوانی به آن حضرت می‌پرداخت . سپس به خداوند عرضه داشت: خدایا! فرزندی به من بده تا داغ او را تحمّل کرده و با پیامبر آخرالزمان(ع) همدردی کنم. بدین جهت خداوند حضرت یحیى(ع) را که مانند امام حسین(ع) زمان بارداری مادرش 6 ماه بود ،به او عطا کرد که به دست طاغوت زمان با وضع فجیعی به شهادت رسید.(4) —————————————————-   پی‌نوشت‌ها:
  1. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج 1، ص 61
و3و4همان ج6ص 78 و ج 13، ص 6 و 7 .