داستان ذوالقرنین که در آیه 83 به بعد سوره کهف بدان اشاره شده درباره کسى است که افکار فلاسفه و محققان را ازدیر زمان تاکنون به خود مشغول داشته و براى شناخت او تلاش فراوان کرده اند.قرآن مى گوید ما به ذوالقرنین قدرت و ثبات و نیرو و حکومت بخشیدیم و اسباب رسیدن به هر چیز را به او دادیم(کنایه از عقل و مدیریت صحیح و لشکر و امکانات مادى و…) سه نظر راجع به او وجوددارد:1ـ برخى معتقدند او اسکندر مقدونى بوده؛
2ـ جمعى معتقدند او یکى از پادشاهان یمن به نام «تبع» بوده؛
3ـ برخى هم مى گویند ذوالقرنین همان کورش کبیر پادشاه هخامنشى است.
در قرآن نام هیچ یک از این سه تن ذکر نگردیده و فقط اصل داستان ذوالقرنین بیان گشته است. صاحب تفسیر نمونه قول سوم را قویتر مى داند، پس چیزى که مسلّم است ذوالقرنین از اولیاء خدا بوده ولى اینکه کورش همو بوده است،امر مسلمّى نیست. چندین نفر کوروش نام در سلسله پادشاهی هخامنشی بوده و بجز مشخصات کلی اثر بیشتری از آنها نیست. برخی دانشمندان پیامبری او را در تفسیر آیه مذکور تطبیق و شهرت داده اند . لذا در اینصورت سخن مذکور بیمورد است . اگر پیامبری او اثبات نشود باز خارج از خرد است تا امتیازهای بی زحمت بدست آمده مانند هوش و چشم و گوش و نبوت و امامت …را نادیده گرفت.