با عرض سلام و احترام به پرسشگر محترم؛
  امیرالمومنین علیه السلام در تبیین مقصد انبیاء می فرمایند: لیثیروا لهم دفائن العقول و یستادوهم میثاق فطرته …. » ؛ انبیاء آمدند تا دفینه های خرد را برای آنان (مردم) احیاء کنند و پیمان فطرت خداوند را از آن ها باز جویند. (نهج البلاغه، خطبه اول) اثاره دفینه های عقول یعنی عقلی را که خداوند به مردم داده است احیا کنند و به مردم بیاموزند چگونه باید از آن استفاده کنند. زیرا انسان ها به واسطه تکوین و خلقت خداوند دارای عقل می باشند اما آن را پنهان کرده و به آن بی توجه اند و در واقع از آن استفاده(تعقل) نمی کنند. انبیاء آمده اند تا این گنج با ارزش را کشف و احیاء کنند.
هدف دیگر انبیاء این است که پیمان فطرت انسان را به یاد انسان ها بیاورند و از مردمان طلب ادای این پیمان را بنمایند. همان فطرتی که در آیه 30 سوره روم می فرماید: فأقم وجهک للدین حنیفاً فطرت الله التی فطر الناس علیها. یعنی روی خود را به تمامه به سوی دین یکتا پرستی کن که این دین همان فطرتی است که خداوند انسان ها را بر آن سرشته است. یعنی در درون هر کس گرایش به خداوند و کمال مطلق قرار داده شده است. همچنین به دنبال این گرایش به توحید، محبت خوبی ها و انزجار از بدی ها در سرشت انسان ها جای گرفته است.(فألهمها فجورها و تقویها. شمس/8) انبیاء آمده اند به بشر خود او و گرایش ها و نیازهای حقیقی اش را بشناسانند و به او یادآوری کنند که خود حقیقی تو بندگی خداوند است. نیاز های واقعی ات تامین گرایش ها متعالی است نه پرداختن به هوا و هوس و امیال سطحی.
حالا برویم به سراغ قید و بندهایی که فرمودید. قید و بند های انسان از کجا می آید؟ از محبت های و نفرت های او. وقتی انسان به چیزی محبت پیدا می کند بندِ به او می گردد. مثلاً نسبت به یک ماشین علاقه پیدا می کند. این علاقه با او هست و اعمال او را قید می زند. او را مجبور می کند تلاش کند و با کسب درآمد بیشتر،   بتواند آن ماشین خاص را تهیه کند. بعد از خرید ماشین نیز باید مراقب ان باشد و مقدار زیادی از توجه او را به خود جلب می کند. فرد دیگری نسبت به فرد اول حسود است و از اینکه   او ماشین خوبی دارد آرام و قرار ندارد؛ کلاً از اینکه نعمت به کس دیگری برسد ناراحت و غمگین می گردد. همین باعث می شود تلاش کند تا فلان نعمت به آن شخص نرسد و یا سعی کند محسود خود را به بدبختی بیاندازد. تکبر و حرص و آرزوهای دراز و … نیز به همین صورت.این ها قید و بند ها هستند.
اما آیا همه این محبت ها در عرض یکدیگرند یا محبت ها برخی فرزند دیگری هستند. بله! مادر محبت ها محبت دنیا است. لذا در روایت به ما یاد داده اند که: حب الدنیا رأس کل خطیئه. یعنی محبت دنیا ریشه و اساس همه خطاها و به تعبیری بدبختی های آدمی است. خود دنیا بد نیست بلکه محبتش مذموم است. این محبت ها همان قید و بند های درونی است. علت این محبت ها و نفرت ها یا غفلت است یا جهل. تاکید می کنم علت محبت های غلط آدمی یا غفلت است یا جهل. مثالی می آورم. فردی که بخیل است در واقع فردی است که به مسائل اشتباه می نگرد. اولاً؛ فکر می کند اموالش متعلق به خودش است، حال آنکه مالک حقیقی خدا است. ثانیاً فکر می کند با انفاق مالش کم می شود حال آنکه خداوند وعده می دهد که با انفاق هم مالتان و هم خودتان را زیاد(بزرگ) می کنیم. کسی که انفاق می کند دیگری را از فقر و خود را از بخل نجات می دهد. کسی که حسد دارد نمی داند یا غفلت می کند از این نکته که خداوند عادل و حکیم است و نعمت های خود را از روی عدل و حکمت توزیع می کند. لذا اگر از نعمت کسی ناراحت است یعنی در اصل به عدالت خداوند معترض است. اگر این مطلب را عمیقاً درک کند از حسد دست برمی دارد. این ها همان قید و بند ها است که به علت جهل یا غفلت ایجاد شده است. درک این مطلب نیز صرفاً با مطالعه کتب امکانپذیر نیست که باید عمل کرد. عمل به یک مطلب بالاترین علم را برای انسان نسبت به آن به ارمغان می آورد. اگر انبیاء جهل و غفلت را در انسان از بین ببرند قطعاً او را از قید و بندهایی که خود و زندگی دنیایی اش برایش ساخته، رها خواهند نمود .ایشان با یادآوری میثاق فطرت و احیای عقل آدمی سعی در زدودن جهل و غفلت او داشتند.همچنین در راستای عملی سازی دو هدف مذکور می توان گفت از مهم ترین روش های ایشان برای زدودن جهل و غفلت، معرفی و یادآوری نعمت ها متعدد خداوند و دیگری یادآوری قیامت و عالم پس از مرگ است. با این دو روش هم افراد را نسبت به واقعیات عالم متوجه می ساختند و هم مردم را از محبت دنیا بر حذر می داشتند. دو سوره مبارکه شعراء و قصص مملو است از داستان انبیاء و روش برخورد ایشان با مردم. پیشنهاد می گردد که با تدبر و دقت در ترجمه، این دو سوره را مطالعه نمایید. از میان کتبی که انسان ها نیز تالیف نموده اند کتاب خودشناسی برای خودسازی آیت الله مصباح مناسب است.موفق باشید.