۱۳۹۸/۰۲/۰۵
–
۱۹۴ بازدید
برخی ها لحن و سبک قران را معجزه نمیدانند و میگویند هر کسی سبک خاص خودش را دارد (مثلا شعر فلان شاعر سبک خاص خودش را دارد یا فلان نثر سبک و اسلوب خاص خودش را دارد) و دلیلی ندارد ان را معجزه بنامیم. چه پاسخی باید به اینان داد؟ و درباره تحدی هم همین را میگویند میگن هر کسی سبک ادبی خاص خودش را دارد و شاید نتوان شبیه انرا اورد و معجزه نمیدانند، چه جوابی باید به اینان داد؟ اگر هر دو مورد را جواب بدین ممنون میشم. و شرمنده بابت مزاحمت.
دو سؤالی را که مطرح کردهاید در واقع یک مطلب است که با دو بیان مطرح شده است و پاسخش این است که اعجاز قرآن کریم، ابعاد متعددی دارد که یکی از آنها اعجاز ادبی است و سبک و لحنی که فرمودهاید، در همین اعجاز ادبی میگنجد.اعجاز قرآن ابعاد متعددی مثل فصاحت، بلاغت، محتوا، اخبار غیبی و … دارد. وجه و جهت تحدی و مبارزهطلبی قرآن همه وجوه اعجاز قرآن است( غیر از صرفه که باطل است).البته جهات اعجاز قرآن نسبت به مخاطبین مختلف، متفاوت است و هر کسی را بر اساس تخصص و استعداد او و در همان زمینه به مبارزه میطلبد. هر چند اعجاز قرآن و تحدی آن شامل همه زمانها میگردد و همینکه در طول چهارده قرن کسی نتوانسته مثل قرآن را بیاورد، اعجاز قرآن و حقانیت و صداقت پیامبر اسلام صلیالله علیه وآله وسلم ثابت میشود.قرآن معجزه ی جاوید خاتم النبیاء است. رسول اکرم رسماً بر آن تحدی کرد یعنی مدعی شد که قرآن کار من نیست، کار خداست و از من و هیچ بشر دیگری ساخته نیست که مانند آن را بیاورد و اگر باور ندارید آزمایش کنید و از هر کسی که می خواهید کمک بگیرید ولی بدانید که اگر جن و انس پشت به پشت دهند که مانند آن را بیاورند، قادر نخواهند بود. آخرین سخن مخالفان آن عصر این بود که جادو است. خود این اتهام اعتراف ضمنی به خارق العاده بودن قرآن و نوعی اظهار عجز در برابر قرآن بود. مخالفان سر سخت پیامبر از هیچ معارضه ای با پیغمبر برای تضعیف و مغلوب کردنش مضایقه نکردند و تنها کاری که به آن دست نزدند همان بود که پیغمبر مکرر پیشنهاد می کرد و خود قرآن هم تصریح کرده است یعنی آوردن لااقل یک سوره مانند قرآن. قرآن از جهت اعجاز ادبى، برجسته ترین ادیبان عرب را شگفت زده ساخته است تا آنجا که سرسخت ترین دشمنان پیامبر(صلى الله علیه وآله) (مانند ولید)، بر اسلوب زیبا، ترکیب بدیع و آهنگ بى نظیر آن اعتراف کرده و نفوذ کلام قرآن را سحرآمیز خواندهاند.
پروفسور دورمان آمریکایى مى نویسد: «قرآن لفظ به لفظ به وسیله جبرئیل، بر حضرت محمد(صلى الله علیه وآله) وسلم وحى شده و هر یک از الفاظ آن کامل و تمام است. قرآن معجزه اى جاوید و شاهد بر صدق ادعاى محمد رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) است. قسمتى از جنبه اعجاز آن، مربوط به سبک و اسلوب انشاى آن است و این سبک و اسلوب، به قدرى کامل و عظیم و باشکوه است که نه انسان و نه پریان، نمى توانند کوچک ترین سوره اى نظیر آن را بیاورند».1
پروفسور ا.گیوم2 مى گوید: «قرآن با آهنگ زیباى مخصوص، داراى موسیقى دلنوازى است که گوش را مى نوازد. عده کثیرى از مسیحیان عرب زبان، سبک قرآن را ستوده اند. از میان شرق شناسان کسانى که به زبان و ادبیات عرب آشنایى دارند، فصاحت و لطف و ظرافت شیوه قرآن را مى ستایند. زمانى که قرآن را تلاوت کنند، جذابیت خاص آن، بى اختیار شنونده را به سوى خود مى کشد و این حلاوت و موسیقى دلنشین بود که فریاد سرزنش کنندگان را خاموش کرد و به کالبد شریعت پیامبر اسلام، روح دمید و آن را غیرقابل تقلید گردانید. در پهنه نظم، نثر و ادبیات پردامنه عرب، کتابى به فصاحت، بلاغت، بلندپایگى و پرمایگى قرآن نمى شناسیم و اثرى نیست که بتوان آن را با قرآن مقایسه کرد. تأثیر عمیق آیات قرآن بر عرب و غیر عرب، آن چنان است که عنان اختیار از کف مى دهند».3
نولدکه آلمانى در کتاب تاریخ قرآن مى نویسد: «کلمات قرآن آن چنان خوب و به هم پیوسته است که شنیدنش، با آن هماهنگى و روانى، گویى نغمه فرشتگان است؛ مؤمنان را به شور مى آورد و قلب آنان را مالامال از وجد و شعف مى گرداند».4
بارتلمى سنت هیلر دانشمند فرانسوى نیز در کتاب محمد و قرآن مى نویسد: «قرآن کتابى است بى همتا که زیبایى ظاهرى و عظمت معنوى آن برابر است. استحکام الفاظ، انسجام کلمات و تازگى افکار در سبک نو ظهور آن، چنان جلوه گر است که پیش از آنکه خردها تسخیر معانى آن گردند، دل ها تسلیم آن مى شوند. در میان پیامبران هیچ کس، مانند پیامبر اسلام نتوانسته است این همه نفوذ کلام داشته باشد.
قرآن با سبک خاص خود، هم سرود مذهبى است و هم نیایش الهى؛ هم شریعت و قوانین سیاسى و حقوقى است و هم نوید بخش و هشدار دهنده؛ هم پندآموز است و هم راهنما و هدایت کننده به راه راست؛ هم بیان کننده قصه، داستان و حِکَم و امثال و… بالاخره قرآن زیباترین اثر به زبان عربى است که در میان کتاب هاى مذاهب جهان نظیر ندارد. به اعتراف مسیحیان عرب زبان این کتاب شریف، تأثیر شگرفى در دل و جان شنوندگان دارد[5]».[6]مطالعه منابع مختلف در این زمینه سفارش مى شود.[۷]پی نوشت ها:
۱- نصراللَّه نیک بین، اسلام از دیدگاه دانشمندان غرب، (دورود، سیمان وفارسیت، بى تا)، ص 48 ؛ به نقل از اسلام و غرب، ص 106.
۲- A. Guollavome.
۳- The Quran Interpreted, A. J. Arberry, New York. 4791, v.2.p.01. (ق:) عبدالکریم بى آزار شیرازى، ترجمه تصویر و تفسیرى آهنگین سوره فاتحه و توحید، (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ دوم 1374).
۴- Geschichte Des Quran. Neeldke. p.65.
۵- Mohomet et Le Quran, Hilaire, B.Saint, Paris, 5681 P.721.
۶- جهت آگاهى بیشتر در این زمینه نگا:
الف. مصطفى صادق رافعى، اعجاز قرآن، (تهران: بنیاد قرآن، 1361)؛
ب. سید قطب، التصویر الفنى فى القرآن؛
ج. عبدالکریم بى آزار شیرازى، ترجمه تصویر و تفسیرى آهنگین سوره فاتحه و توحید، (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ دوم، 1374).
۷- براى آگاهى بیشتر ر.ک:
الف. مرتضى مطهرى، وحى و نبوت، (قم: صدرا)؛
ب. سیدمحمدحسین طباطبایى، تفسیر المیزان، (قم: اسماعیلیان، بى تا)، ج 1، صص 58-73؛
ج. سید مرتضى توسلیان، عظمت قرآن؛
د. جمعى از نویسندگان «در راه حق»، درس هایى پیرامون شناخت قرآن؛
هـ محمد على گرامى، درباره شناخت قرآن؛
و. فخرالدین حجازى، پژوهشى پیرامون قرآن و پیامبر؛
ز. ناصر مکارم شیرازى، قرآن و آخرین پیامبر؛
ح. سیدرضا مؤدب، تأملى در آفاق اعجاز قرآن (مق)، معارف، ش 20، آبان 1383؛
ط. سید رضا مؤدب، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت (علیهم السلام) و…، (قم: احسن الحدیث، چاپ اول 1379).
پروفسور دورمان آمریکایى مى نویسد: «قرآن لفظ به لفظ به وسیله جبرئیل، بر حضرت محمد(صلى الله علیه وآله) وسلم وحى شده و هر یک از الفاظ آن کامل و تمام است. قرآن معجزه اى جاوید و شاهد بر صدق ادعاى محمد رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) است. قسمتى از جنبه اعجاز آن، مربوط به سبک و اسلوب انشاى آن است و این سبک و اسلوب، به قدرى کامل و عظیم و باشکوه است که نه انسان و نه پریان، نمى توانند کوچک ترین سوره اى نظیر آن را بیاورند».1
پروفسور ا.گیوم2 مى گوید: «قرآن با آهنگ زیباى مخصوص، داراى موسیقى دلنوازى است که گوش را مى نوازد. عده کثیرى از مسیحیان عرب زبان، سبک قرآن را ستوده اند. از میان شرق شناسان کسانى که به زبان و ادبیات عرب آشنایى دارند، فصاحت و لطف و ظرافت شیوه قرآن را مى ستایند. زمانى که قرآن را تلاوت کنند، جذابیت خاص آن، بى اختیار شنونده را به سوى خود مى کشد و این حلاوت و موسیقى دلنشین بود که فریاد سرزنش کنندگان را خاموش کرد و به کالبد شریعت پیامبر اسلام، روح دمید و آن را غیرقابل تقلید گردانید. در پهنه نظم، نثر و ادبیات پردامنه عرب، کتابى به فصاحت، بلاغت، بلندپایگى و پرمایگى قرآن نمى شناسیم و اثرى نیست که بتوان آن را با قرآن مقایسه کرد. تأثیر عمیق آیات قرآن بر عرب و غیر عرب، آن چنان است که عنان اختیار از کف مى دهند».3
نولدکه آلمانى در کتاب تاریخ قرآن مى نویسد: «کلمات قرآن آن چنان خوب و به هم پیوسته است که شنیدنش، با آن هماهنگى و روانى، گویى نغمه فرشتگان است؛ مؤمنان را به شور مى آورد و قلب آنان را مالامال از وجد و شعف مى گرداند».4
بارتلمى سنت هیلر دانشمند فرانسوى نیز در کتاب محمد و قرآن مى نویسد: «قرآن کتابى است بى همتا که زیبایى ظاهرى و عظمت معنوى آن برابر است. استحکام الفاظ، انسجام کلمات و تازگى افکار در سبک نو ظهور آن، چنان جلوه گر است که پیش از آنکه خردها تسخیر معانى آن گردند، دل ها تسلیم آن مى شوند. در میان پیامبران هیچ کس، مانند پیامبر اسلام نتوانسته است این همه نفوذ کلام داشته باشد.
قرآن با سبک خاص خود، هم سرود مذهبى است و هم نیایش الهى؛ هم شریعت و قوانین سیاسى و حقوقى است و هم نوید بخش و هشدار دهنده؛ هم پندآموز است و هم راهنما و هدایت کننده به راه راست؛ هم بیان کننده قصه، داستان و حِکَم و امثال و… بالاخره قرآن زیباترین اثر به زبان عربى است که در میان کتاب هاى مذاهب جهان نظیر ندارد. به اعتراف مسیحیان عرب زبان این کتاب شریف، تأثیر شگرفى در دل و جان شنوندگان دارد[5]».[6]مطالعه منابع مختلف در این زمینه سفارش مى شود.[۷]پی نوشت ها:
۱- نصراللَّه نیک بین، اسلام از دیدگاه دانشمندان غرب، (دورود، سیمان وفارسیت، بى تا)، ص 48 ؛ به نقل از اسلام و غرب، ص 106.
۲- A. Guollavome.
۳- The Quran Interpreted, A. J. Arberry, New York. 4791, v.2.p.01. (ق:) عبدالکریم بى آزار شیرازى، ترجمه تصویر و تفسیرى آهنگین سوره فاتحه و توحید، (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ دوم 1374).
۴- Geschichte Des Quran. Neeldke. p.65.
۵- Mohomet et Le Quran, Hilaire, B.Saint, Paris, 5681 P.721.
۶- جهت آگاهى بیشتر در این زمینه نگا:
الف. مصطفى صادق رافعى، اعجاز قرآن، (تهران: بنیاد قرآن، 1361)؛
ب. سید قطب، التصویر الفنى فى القرآن؛
ج. عبدالکریم بى آزار شیرازى، ترجمه تصویر و تفسیرى آهنگین سوره فاتحه و توحید، (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ دوم، 1374).
۷- براى آگاهى بیشتر ر.ک:
الف. مرتضى مطهرى، وحى و نبوت، (قم: صدرا)؛
ب. سیدمحمدحسین طباطبایى، تفسیر المیزان، (قم: اسماعیلیان، بى تا)، ج 1، صص 58-73؛
ج. سید مرتضى توسلیان، عظمت قرآن؛
د. جمعى از نویسندگان «در راه حق»، درس هایى پیرامون شناخت قرآن؛
هـ محمد على گرامى، درباره شناخت قرآن؛
و. فخرالدین حجازى، پژوهشى پیرامون قرآن و پیامبر؛
ز. ناصر مکارم شیرازى، قرآن و آخرین پیامبر؛
ح. سیدرضا مؤدب، تأملى در آفاق اعجاز قرآن (مق)، معارف، ش 20، آبان 1383؛
ط. سید رضا مؤدب، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت (علیهم السلام) و…، (قم: احسن الحدیث، چاپ اول 1379).