حجت الاسلام نصرت الله آیتی، کارشناس مهدوی در گفت و گو با خبرنگار حوزه مهدویت خبرگزاری شبستان با بیان اینکه قیام یمانی در پاره ای از روایات از نشانه های حتمی ظهور است، گفت: در میان نشانه های ظهور پنج نشانه هستند که معمولا در کنار هم ذکر می شوند این نشانه ها عبارتند از قیام سفیانی، ندای آسمانی، خسف بیدا، کشته شدن نفس زکیه و قیام یمانی، و البته این ها مهم ترین نشانه های ظهور هستند از بین این 5 نشانه به غیر از قیام یمانی سایر نشانه ها بدون تردید حتمی هستند، یعنی تحققشان پیش از ظهور حتمی است.

وی اظهار کرد: در این راستا فقط یک حدیث در منابع شیعه بیان کرده است که نشانه یمانی در کنار نشانه های دیگر محتوم است و در دیگر روایات از قیام یمانی به عنوان نشانه های حتمی ذکر نشده است بنابرای،ن حتمی بودن قیام یمانی قابل اثبات نیست، در این روایت آمده است که “قـبـل قـیـام القـائم خـمـس عـلامـات مـحـتـومـات: الیـمـانـی و السـفـیـانـی و الصـیـحـة و قتل النفس الزکیة و الخسف بالبیداء”پیش از قیام امام عصر (عج) 5 نشانه حتمی رخ می دهد…

سندیت قیام یمانی…

حجت الاسلام آیتی با اشاره به سند این حدیث بیان کرد: این روایت را مرحوم شیخ صدوق در کتاب کمال الدین ذکر کرده در حالی که همین حدیث را مرحوم کلینی در کافی و نعمانی در غیبت بیان کرده اند ولی لفظ محتومات را ندارد و همین که واژه محتومات در حدیث کتاب کافی نیست، برای ما می تواند قابل استناد باشد.

این پژوهشگر مهدوی افزود: با توجه به اینکه یک حدیث سه نقل دارد ولی فقط در یک منبع واژه محتوم آمده و این واژه در کتاب کافی که دارای قدمت و اعتبار بیشتری است ، نیامده، باعث شک و تردید می شود بنابراین، حتمی بودن قیام یمانی به نظر قابل اثبات نیست.

وی با بیان اینکه در خصوص جزییات شخص یمانی و قیام ایشان حدیث قابل توجهی نداریم، تصریح کرد: روایات اهل سنت از یمانی به قحطانی یا المنصور یاد می کنند ولی در منابع شیعه لفظ یمانی آمده و مجموعا حدود 15 حدیث در باب یمانی در منابع شیعه وارد شده است.

حجت الاسلام آیتی با بیان اینکه در روایات در مورد اسم یمانی و جزییات دیگر از امام معصوم (ع) روایت نداریم، گفت: روایاتی که در این خصوص آمده بیشتر از صحابی بوده و زمان قیام اجمالا وارد شده که یمانی، سفیانی و خراسانی همزمان قیام می کنند، سفیانی شش ماه قبل از ظهور و در ماه رجب قیام می کند که نشان می دهد قیام یمانی نیز در سال ظهور و ماه رجب است و اینکه یمانی از یمن قیام می کند، هم از مطالبی است که درباره آن روایات متعددی وجود دارد .

این پژوهشگر مهدوی با اشاره به اینکه قیام یمانی بنابر روایات قیامی مصلحانه و با انگیزه مثبت است، ادامه داد: در روایات تاکید شده که وقتی یمانی قیام کرد به کمک او بروید و او را یاری کنید با این وجود تصویر شفاف و جامعی از قیام یمانی در روایات دیده نمی شود که می توان احتمال داد شاید گفته شده ولی دست ما نرسیده یا شاید خیلی شفاف بیان نشده تا یمانی شناخته نشود و از تهدیدهای احتمالی محفوظ بماند.

وی ابراز کرد: ولی نکته ای که از قیام یمانی و توصیه ائمه (ع) می شود استفاده کرد، این است که در روایات از یمانی تجلیل و تعظیم شده که این نشان می دهد روایاتی که می گوید قبل از ظهور هر پرچمی بر افراشته شود طاغوت است مقصود از این روایات معنی ظاهری آن نیست و معنی دیگری دارد با این توضیح که هر پرچمی در مسیر ضلالت و گمراهی برافراشته شود و دعوت به خودش بکند طاغوت است پس می شود که در عصر غیبت پرچمی افراشته شود و مورد تایید ائمه (ع) نیز باشد.

ارتباط حوادث یمن با قیام یمانی

حجت الاسلام آیتی با طرح سوالی مبنی بر این که نسبت حوادث یمن با روایات قیام یمانی چیست، بیان کرد: این سوال مربوط به حوزه تطبیق است به این معنی که آیا می شود حوادث یمن را همان قیام یمانی دانست و الحوثی ها همان یمانی هستند در این باره باید گفت اگر کسی بخواهد با احتمال حرف بزند، باب احتمال باز است اما این احتمال تکلیفی را ایجاد نمی کند و ما نمی توانیم بر اساس احتمال داوری کنیم و بگوییم حوادث یمن همان قیام یمانی است، بنابر این شش ماه دیگر ظهور اتفاق می افتد و ما باید بر اساس روایاتی که می گوید به یمانی کمک کنید، به حوثی ها کمک کنیم.

این پژوهشگر مهدوی با بیان اینکه هر حکمی موضوعی دارد و تا موضوع محرز نشود حکم فعلیت پیدا نمی کند، اظهار کرد: از آن جا که یمانی بودن این ها محرز نشده وظایفی هم که نسبت به یمانی داریم بر ما فعلیت پیدا نمی کند و البته باید توجه کرد که مقصود بنده این نیست که ما مسئولیتی در قبال جریان یمن نداریم، ما بر اساس آموزه های دینی تکلیف داریم در هر جای دنیا اگر ندای حقی شنیدیم و یا مظلومی را دیدیم به اندازه ای که می توانیم به او کمک کنیم و فرق نمی کند این ندای حق در یمن باشد یا در آفریقا یا هر جای دیگر اما آن تکلیفی که در قبال یمانی بالخصوص داریم تا یمانی بودن کسی احراز نشود فعلیت نخواهد یافت.

محدوده مجاز بودن تطبیق

وی با بیان اینکه در خصوص تطبیق باید ببینیم که چقدر مجاز به تطبیق هستیم و تا چه اندازه با وقوع حوادث می توانیم تطبیق کنیم، تصریح کرد: در حوزه تطبیق با دو مشکل اساسی روبرو هستیم اول اینکه در مورد حوادث اجتماعی و اشخاص احتمال جعل مصداق نیز وجود دارد و می شود شخصی و یا جریانی با برنامه ریزی و به طور مدیریت شده به اسم یمانی یا سفیانی قیام کند و این احتمال همیشه وجود دارد چه بسا کسی که ادعا می کند از جای دیگر مدیریت می شود.

حجت الاسلام آیتی با اشاره به اینکه مشکل دوم تطبیق این است که همیشه احتمال تکرار مصداق در تطبیق نشانه های ظهور وجود دارد، ادامه داد: به طور مثال در حدیث آمده است که از نشانه های ظهور خرابی شامات است در زمان ما سوریه به علت جنگ خراب شد ولی ما نمی توانیم بگوییم این همان واقعه ای است که در روایات به عنوان نشانه ظهور ذکر شده است، چون احتمال می رود 100 سال دیگر مانند این اتفاق بیفتد و شامات خراب شود، بنابراین اگر الحوثی ها قیام کردند چه بسا 200 سال دیگر یمن جنگ شود و آدم های خوبی قیام کنند و مقصود از قیام یمانی آنها باشند.

این پژوهشگر مهدوی با اشاره به کتاب العدد القویه نوشته برادر علامه حلی در این زمینه گفت: برادر علامه در این کتاب می نویسد بسیاری از نشانه ها در زمان ما اتفاق افتاده است مثل کشته شدن پادشاه مصر به دست مردم مصر، خراب شدن شامات، کشته شدن عبدالله، فرو ریختن دیوار مسجد کوفه و ان شاالله به زودی نیز سیل در کوچه های نجف جاری می شود و ظهور اتفاق می افتد.

وی ادامه داد: این کتاب 700 سال پیش نوشته شده است و این مسائل وقایعی است که در زمان ما نیز اتفاق افتاده است پادشاه عربستان مرد، شامات خراب شد و غیره بنابراین در نشانه های ظهور احتمال تکرار مصداق می رود.

فقط یک زمان می توان تطبیق یقینی کرد!

حجت الاسلام آیتی با بیان اینکه این دو مساله راه را بر تطبیق یقینی می بندد، تا زمانی که ندای آسمانی شنیده شود، گفت: بر این اساس هیچ گاه نمی توانیم تطبیق عینی در مورد حوادث داشته باشیم در حالی که تطبیق های احتمالی اشکالی ندارد به طوری که اگر زمان گذشت و ما متوجه اشتباه خود شدیم اعتقادات ما خراب نمی شود.

این پژوهشگر مهدوی عنوان کرد: ما بر اساس تعالیم دینی خود الحوثی ها و قیام برحق آنها را کمک می کنیم و خواهیم کرد ولی اینکه آنها را یمانی بدانیم درست نیست ما باید نسبت به این مسائل روشنگری داشته باشیم و در خصوص معیارهای تطبیق روشنگری کنیم.

وی خاطرنشان کرد: احتمال دادن تطبیق آثار مثبت دارد و باعث آمادگی می شود، و مومن را از غفلت بیرون می آورد مشروط به این که با تطبیق های احتمالی معامله تطبیق یقینی نکنیم.

پایان پیام/