تعداد فرزندان پیامبر (ص)

اولین فرزند پیامبر (ص) قاسم بود که قبل از بعثت متولد شد و در دو سالگی از دنیا رفت. دیگر فرزند پسر آن حضرت که عبدلله نام داشت و ملقب به طاهر و طیب گشت، پس از بعثت متولد شد و در همان مکه وفات نمود. بعد از مرگ او عاص بن وائل رسول خدا (ص) را ابتر نامید و سوره کوثر در پاسخ وی نازل گردید. همچنین فرزند دیگر پیامبر (ص) که نام ابراهیم بر او نهاده بودند اگر چه بعد از بعثت (سال هشتم هجرت در مدینه) متولد گشت اما در همان طفولیت(سال نهم هجرت) دار فانی را وداع گفت. طبعـا بچه هایی که بعد از اسلام از دنیا رفته باشند بخاطر پدرشان به اسلام ملحق می گردند و لو به سن بلوغ نرسیده باشند.اما در باره دختران آن حضرت دیدگاههای مختلفی وجود دارد. مثلا عده­ای آنها را دختر خوانده های پیامبر (ص) می دانند و با استناد به قرائنی، تولد دختران پیامبر(ص) را بعد از بعثت، یقینی تلقی می­کنند.البته گروهی دیگر معتقدند که آنها دختران حقیقی پیامبر(ص) هستند و قبل از بعثت هم متولد گشته­اند ولی باید توجه داشت که آنها در زمان ظهور اسلام مسلمان شده­ اند و بخاطر همین عتبه از رقیه و عتیبه از ام ­کلثوم جدا گشت و حکم به جدائی زینب از ابی­العاص شد[1].به طور کلی، رسول خدا (ص) به جز ابراهیم که از «ماریه قبطیه » کنیز مصری آن حضرت متولد شد، فرزندان دیگری داشت که همگی از بانوی بزرگوار اسلام خدیجه سلام الله علیها بودند که خدای تعالی به آن حضرت عنایت فرمود. البته در عدد آنها و بلکه در نام آنها نیز اختلاف است، و مشهور آن است که آنها شش تن بودند، یعنی دو پسر و چهار دختر، و دانشمند فقید مرحوم دکتر آیتی در تاریخ پیامبر اسلام(ص) نام آنها و ترتیب ولادت و وفات آنها را بدین گونه ذکر کرده که در ذیل می خوانید:
1. قاسم که نخستین فرزند رسول خدا (ص) است، و پیش از بعثت در مکه تولد یافت، و پیامبر(ص) به نام وی «ابو القاسم » کنیه گرفت، و نیز نخستین فرزندی است که از رسول خدا (ص) در مکه وفات یافت و در آن موقع دو ساله بود.
2. زینب دختر بزرگ آن حضرت که بعد از قاسم در سی سالگی پیامبر(ص) تولد یافت، و پیشاز اسلام به ازدواج پسرخاله خود «ابو العاص بن ربیع » درآمد و پس از جنگ بدر به مدینههجرت کرد و در سال هشتم هجرت در مدینه وفات یافت.
3. رقیه که پیش از اسلام و بعد از زینب، در مکه تولد یافت و پیش از اسلام بهعقد «عتبة بن ابی لهب » درآمد و پس از نزول سوره «تبت یدا ابی لهب » و پیش از عروسی بهدستور ابو لهب و همسرش «ام جمیل » از وی جدا گشت و سپس به عقد «عثمان بن­عفان » درآمد ودر هجرت اول مسلمین به حبشه با وی هجرت کرد و آنگاه به مکه بازگشت و به مدینه هجرت کرد و در سال دوم هجرت سه روز بعد از بدر، همان روزی که مژده فتح بدر به مدینه رسید، وفات یافت.
4- ام کلثوم که او نیز در مکه تولد یافت و پیش از اسلام به عقد «عتیبة بن ابیلهب » درآمد و مانند خواهرش پیش از عروسی از «عتیبه » جدا شد، و در سال سوم هجرت به ازدواج «عثمان بن عفان » درآمد، و در سال نهم هجرت وفات کرد.
5- فاطمه علیها السلام که ظاهرا در حدود پنج سال پیش ازبعثت رسول خدا (ص) در مکه تولد یافت و در مدینه به ازدواج «امیر المؤمنین » علی علیه السلام درآمد، و پس از وفات پیامبر (ص) به فاصله ای در حدود چهل روز تا هشت ماه وفات یافت و نسل رسولخدا(ص) تنها از وی باقی ماند و یازده امام معصوم از دامن مطهر وی پدید آمدند.
6- عبد الله که پس از بعثت پیامبر خدا (ص) در مکه متولد شد و «طیب » و «طاهر» لقب یافت و درهمان مکه وفات کرد و پس از وفات او «عاص بن وائل سهمی » رسول خدا را «ابتر» خواند و سورهکوثر در پاسخ وی نازل گردید[2].
البته آنچه ایشان انتخاب کرده و در اینجا آورده شد بر طبق قول مشهور است، و اقوال دیگری هم در باره تعداد فرزندان آن حضرت(ص) وجود دارد. اما با توجه به اینکه برای جواب سوال شما همین مقدار کافی می باشد از بیان سایر اقوال صرف نظر می شود[3].
باید توجه داشت بیان فوق براساس بررسی داده های تاریخی بنا شده است. اما اگر از زوایه مسائل کلامی به این شبه توجه شود با توجه به عصمت پیامبر اسلام(ص) و اینکه اخلاق و مشی والای آن حضرت چه پیش از بعثت و چه پس از آن تاثیر بسزایی در جذب مردم به دعوت ایشان داشته است، اساسا نمی توان ایشان را متهم نمود که براساس خواسته ها و تمایلات شخصی به چنین رویکردی پرداخته باشند.
—————————————
[1] برای آگاهی بیشتر پیشنهاد می گردد کتاب بنات النبی نوشته جعفر مرتضی الحسینی العاملی، ( انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی) را مطالعه فرمائید
[2] تاریخ پیامبر اسلام صفحه 69-71 ؛ درسهایی از تاریخ تحلیلی اسلام, رسولی محلاتی, جلد 2 صفحه 52
[3] برای اطلاع بیشتر به کتاب الصحیح من سیره النبی، ج 1، ص 123 ـ 126 مراجعه نمایید.