آقای دکتر! چند نوع تمرکز داریم؟

به طور کل 2 نوع توجه وجود دارد: توجه کلی و جزیی. در توجه کلی، فرد تمام وجوه یک مساله را در مدت‌کوتاه می‌بیند و درنتیجه ادراک سرتاسری از محیط به دست می‌آورد. برای مثال وقتی وارد یک میهمانی می‌شوید، یک توجه کلی به میهمانی دارید و درکی از حرکت افراد، صداهای محیط و افراد، بویی که به مشام می‌رسد و مناظری که می‌بینید، پیدا می‌کنید. این توجه سریع و گذراست و دیدی کلی نسبت به اتفاق‌های در حال وقوع، می‌دهد. در نوع جزیی تمرکز، توجه فرد روی یک مساله برای مدت طولانی‌تری متمرکز می‌شود.

فرد با این کار اطلاعات اضافی را فیلتر می‌کند و به یک‌‌یک مسایل نگاه می‌اندازد. ما برای زندگی به هر دو نوع توجه نیاز داریم. توجه کلی، قوه ابتکار ما را فعال می‌کند و تمرکز به ما ثبات می‌بخشد. البته زمانی می‌توانیم موفق باشیم که بین این دو توجه سیال شویم و بتوانیم مدام از توجه کلی به تمرکز، تغییر حالت بدهیم. مساله تمرکز کودکان و افزایش دادن آن یکی از موضوعات مورد توجه والدین است. درباره استفاده از بازی?ها برای افزایش تمرکز در کودکان با دکتر محمدرضا زرکش، متخصص اطفال و کارشناس اداره سلامت نوزادان وزارت بهداشت به گفتگو نشسته ایم.
 

کدام کودکان نمی‌توانند تمرکز کنند؟

کودکانی که مبتلا به اختلال نقص توجه هستند، توجه کلی خوبی دارند اما نمی‌تواند تمرکز کنند، مثلا در یک کلاس صدای وزوز مگس، صدای خش‌خش برگ‌های درختان پشت پنجره، پچ‌پچ بچه‌ها، سوراخ‌های موجود در سقف کلاس، صدای دریچه کولر که باد در آن می‌وزد و… توجه آنها را به خود جلب می‌کند اما قادر به فیلتر کردن هیچ یک از آنها و تمرکز روی حرف‌های معلم یا نوشته‌های روی تخته‌سیاه نیستند.

به عبارتی، توجه جزیی ندارند و نمی‌توانند تمرکز کنند. این کودکان، آدم‌های هوشیاری هستند آنقدر که شاید هیچ‌کس به اندازه آنها هوشیاری نداشته باشد اما توجه دقیق و تمرکز ندارند یا نمی‌توانند بین دو نوع توجه سیال باشند. شواهد نشان می‌دهد این کودکان در وضعیت‌های خاص، قادر به تمرکز هستند مثلا حین تماشای برنامه مورد علاقه تلویزیونی یا مثلا بازی با یک قفل رمزدار. این نشان می‌دهد بازی با وسیله مورد علاقه یا همراهی با یک بزرگ‌تر در انجام یک کار به تمرکز آنها کمک می‌کند. لیواین یکی از استادان علم روان‌شناسی، معتقد است کودکانی که در سن پایین توجه خاص و تمرکز ضعیفی دارند، در بزرگسالی ممکن است افراد قابلی شوند و نقص توجه در آنها از بین برود.
 

 چگونه توجه و تمرکز کودکان را افزایش دهیم؟

برای کار روی توجه و تمرکز کودکان، اولین قدم جلب‌توجه آنهاست. برای این کار باید روش‌هایی را به کار بگیریم که برای کودک جذاب و بازی‌گونه باشد. در این صورت توانمندی‌های کودک در زمینه توجه به نحوی گسترش می‌یابد که در طول زندگی برای وی مفید خواهد بود. سعی ما بر این است که به کودکان مهارت‌هایی را آموزش دهیم تا هر دو نوع توجه را داشته باشند. در شیرخوارگی که مغز در حال رشد است، باید روی توجه کلی کار کرد. افزایش تجربه‌ها و انجام بازی‌هایی که مهارت توجه را افزایش می‌دهند، در این میان بسیار کمک‌کننده است.

در سنین بالاتر یعنی پیش‌دبستانی یا دبستان، می‌توان از بازی‌هایی استفاده کرد که کودک را وارد جزییات زندگی می‌کند و به عبارتی تمرکز وی را افزایش می‌دهد. هر چه توجه در یک کودک افزایش یابد، در آینده میزان تمرکز او بالاتر خواهد رفت. مثلا اگر در سن پایین با کودکی در مورد گل‌وحشی صحبت کنیم، در بزرگسالی وقتی وارد یک باغ‌گل می‌شود، توجهش بیشتر به گل‌های وحشی خواهد بود و روی آنها تمرکز می‌کند. نکته‌ای که لازم است مورد توجه قرار گیرد، تازگی و نوظهوری مطالبی است که به کودک آموزش داده می‌شود.

اگر مطلبی تازگی داشته باشد، باعث برانگیختگی و افزایش دقت هنگام یادگیری می‌شود. وقتی مطلبی تازگی ندارد، کودک حس خستگی و خواب‌آلودگی پیدا می‌کند. در مدرسه برای آنکه توجه دانش‌آموزان را جلب کنیم، باید مطالب نوظهور باشند. بچه‌ها به همین دلیل به کارهای گروهی و متواتر علاقه نشان می‌دهند.
سلامت: بازیها چطور می توانند تمرکز کودکان را بالا ببرند؟

منظور از بازی‌هایی که تمرکز کودکان را بالا می‌برد، بازی‌هایی است که روی توجه کلی و جزیی اثر می‌گذارد و سیالیت بین این دو را تسریع می‌کند. نکته اصلی برای موفقیت در این میان،‌ جذاب بودن بازی است تا توجه و تمرکز کودک را بالا ببرد. اگر کودکان حین بازی احساس شادمانی و رضایت کنند، بازی را یاد می‌گیرند.
 

چه بازیهایی را برای این منظور توصیه میکنید؟

والدین با توجه به سن کودک می?توانند از این بازی?ها استفاده کنند. نمونه?هایی از این بازی?ها به شرح زیر است:
 
• تا یک سالگی: زبانت را از دهانت بیرون بیاور. در این بازی ابتدا کودک را صدا کنید و به او لبخند بزنید تا توجهش جلب شود. بعد زبانتان را بیرون بیاورید و کمی حرکت ‌دهید. برای او توضیح ‌دهید که در حال انجام چه کاری هستید. با صدا درآوردن، توجه کودک را به خود جلب ‌کنید. لمس زبان کودک، می‌تواند به او کمک کند تا بهتر بفهمد در مورد چه چیزی صحبت می‌کنید. این بازی به او کمک می‌کند کنترل بیشتری روی زبانش داشته باشد و در آینده توانایی درآوردن صداهای مختلف و لغات را پیدا کند.
 
تا زمانی که کودک توجه دارد، بازی را ادامه دهید و با خسته‌ شدن او، آن را به روز دیگر موکول کنید. به کمک این بازی، کودک روی توانایی‌ای که دارد، تمرکز می‌کند. در این سن زبان شیرخوار برای مکیدن شیر آماده است. با این بازی، کنترل عضلات زبان را هم به دست می?آورد. کم‌کم این مهارت به بازوها و پاها تعمیم داده می‌شود و آگاهی از خویشتن در او بالا می‌رود. این بازی به کودک می‌فهماند چه جنبه‌هایی برای بازی‌های جذاب و خنده‌دار دارد.

• 1 تا 3ساله‌ها: تعقیب پَر غوطه‌ور در هوا در این بازی پری را از بالا بیندازید و کودک را تشویق ‌کنید تا آن را نگاه کند. در این حالت، تمرکز چشم‌ها روی حرکت پر تقویت می‌شود. پر را در محل‌های مختلف از ارتفاعات مختلف پایین بیندازید تا متوجه گردش هوا و تاثیر آن بر پرواز پر شود. می‌توانید حتی از کودک بخواهید با فوت کردن، آن را بالا نگه دارد. فایده این بازی افزایش تمرکز و قدرت و انعطاف عضلات چشم‌هاست.

• 3 تا 6 سال: ضربه با دست توپی را از شاخه درختی به کمک طناب در حالی که به اندازه قد کودک است، آویزان کنید، به نحوی که بتواند با دست به آن ضربه بزند. این بازی باعث افزایش تمرکز و هماهنگی چشم‌ها و دست می‌شود. کودک میزان جابجایی توپ را مشاهده می‌کند و متوجه می‌شود رابطه مستقیمی بین میزان جابجایی توپ و انرژی وارده به آن وجود دارد.

• 6 تا 12 سال: در مورد هر چیزی می‌توانی فکر کنی. در این سن دیگر به سراغ تقویت مغز می‌رویم. این بازی را می‌توان حتی در ترافیک خیابان هم انجام داد. به نوبت چیزی را انتخاب کنید تا طرف مقابل آن را حدس بزند مثلا می‌گویید فلان چیز در جنگل است، فلان چیز اسم یک هنرپیشه است یا… این باعث می‌شود کودک هر چه مثلا در مورد جنگل می‌داند، به یاد و به زبان بیاورد. این بازی به تمرکز طولانی نیاز دارد.

• نوجوان: 5 اتفاق خوب. وقتی 2 دوست همدیگر را می‌بینند، می‌توانند 5 اتفاق خوبی را که در روز برایشان افتاده بیان کنند یا والدین می‌توانند از نوجوان بخواهند آخر شب 5 اتفاق خوبی را که در طول روز رخ داده، بنویسد. در این صورت تمرکز روی اتفاق‌های روز زیاد می‌شود و نوجوان روی اتفاق‌های خوب زندگی و به احساس‌های ایجاد شده از آنها توجه می‌کند و درنهایت یاد می‌گیرد یک اتفاق را به کل روز تعمیم ندهد.

مثلا به کمک این بازی می‌فهمد بعد از یک انتقاد کوچک که باعث ناامیدی او شده، یک اتفاق خوب هم افتاده. درنهایت می‌تواند بخش‌های خوب زندگی را از میان اتفاق‌های دیگر جدا کند و بنویسد.کتاب‌هایی هم در بازار موجود است که می‌تواند به افزایش تمرکز کودک کمک کند. افزایش تمرکز چیزی جز افزایش توجه نیست. بهترین روش نیز برای افزایش توجه و تمرکز بازی‌ها هستند.
 

چرا افزایش تمرکز در کودکان سخت تر از بزرگسالان است؟

اولین و اصلی ترین دلیل این است که این کار برای آنها خسته کننده به نظر می‌رسد.

به همین دلیل هم کودکان معمولا از تمرکز کردن بر روی کارهایشان گریزان اند و به دنبال بازیگوشی اند.

به علاوه خیلی استراتژی ها مثل استفاده از قرص افزایش تمرکز در این سنین کارساز نیست و حتی می‌تواند خطر آفرین نیز باشد.

۱٫برای آن‌ها هدف‌گذاری کنید

یکی از بهترین راه‌های افزایش تمرکز در کودکان این است که کارهای آن‌ها را هدفمند کرده برای هر بخش از آن هدف‌گذاری کنیم. هدف‌گذاری به کودک کمک می‌کند تا بعد از تمام کردن هر بخش احساس خوبی داشته باشد و از رسیدن به هدف‌های کوچک اما مؤثر، خوشحال باشد. همچنین هدف‌گذاری باعث می‌شود که کودک از همان دوران طفولیت یاد بگیر که چگونه برای درس خواندن یا دیگر کارهایش برنامه‌ریزی کند. اهداف را به‌صورت کوتاه‌مدت و منطقی تنظیم کنید و آن‌ها را در اختیار کودک بگذارید تا علاوه بر اینکه کودک از انجام آن‌ها احساس خسته نشود، پس از رسیدن به هریک از این اهداف هم احساس خوبی به او دست بدهد.

برای این‌که کودک بیشتر به انجام این کار تشویق شود می‌توانید به او جایزه بدهید.
 

۲٫ افزایش تمرکز در کودکان ، سیستم پاداش

یکی دیگر از عواملی که می‌تواند تمرکز کودکان را افزایش دهد، جایزه دادن بهکودک پس از رسیدن به هر هدف یا انجام هر فعالیتی به شکل صحیح است.
برای این‌که کودکتان را به درس خواندن یا انجام کارهای شخصی‌اش علاقه‌مندکنید، می‌توانید برای او جوایز و پاداش‌های کوچکی در نظر بگیرید که پس از رسیدن به هر یک از این اهداف بتواند به آن‌ها برسد. جایزه شما می‌تواند یک خوراکی خوشمزه باشد و یا حتی چیزهای ساده‌ای مثل بازی کردن با تبلت و پلی‌استیشن یا حتی تماشای برنامه موردعلاقه‌اش در تلویزیون. اما باید برای هر یک از این موارد نکاتی را در نظر بگیرید که در ادامه آن‌ها را توضیح خواهیم داد.
 

۳٫ افزایش تمرکز در کودکان با دور کردن تبلت و گوشی

گسترش فناوری و فنّاوری باعث شده که پای بسیاری از لوازم الکترونیکی به خانه هر یک از ما باز شود و گوشی‌های هوشمند و تبلت ها قطعاً در صدر لیست این‌گونه وسایل الکترونیکی قرار می‌گیرند. بسیاری از کودکان به بازی کردن با گوشی‌ها هوشمند و یا تبلت بسیار علاقه‌مند هستند. این امر با توجه به کیفیت بالای این وسایل و بازی های جذابی که می‌تواند روی آن‌ها نصب شود امری طبیعی و معمول است. اما شما باید تا جایی که می‌توانید کودکانتان را از این‌گونه وسایل دور کنید.

سعی کنید که حتی اگر به آن‌ها اجازه بازی کردن با تبلت یا گوشی تلفن همراه را می‌دهید، بازی کردن آن‌ها محدود به زمان معین و با توجه به کارهایی باشد که
تا قبل از آن انجام داده‌اند. همان‌طور که گفتیم می‌توانید به‌عنوان جایزه تبلت را در اختیار آن‌ها قرار دهید. راه‌حل دوم اما این است که بازی‌ های تمرکزی بر روی گوشی یا تبلت آن‌ها نصب کنید که نیازمند فعالیت‌های فکری یا تمرکزی اند. بازی‌ های تمرکزی مثل شطرنج یا سودوکو می‌توانند گزینه‌های مفید و جذابی برای کودکان شما باشند.

برای آشنایی با سایر بازی ها و فعالیت های مفید برای تمرکز، می توانید مقاله بهترین بازی افزایش تمرکز برای کودکان را مطالعه کنید.
 

۴٫ افزایش تمرکز در کودکان با اصلاح رژیم غذایی

مواد غذایی نقش مهمی در عملکرد مغز ما دارند و دانستن این‌که برای تمرکز حواس چه بخوریم می‌تواند به ما کمک کند که تا حد زیادی با حواس‌پرتی و نداشتن تمرکز در کودکان مقابله کنیم. سعی کنید مقادیر زیادی سبزی‌ها و میوه‌های تازه را در برنامه غذایی کودکتان قرار دهید چراکه سبزی‌ها حاوی مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان و فیبر هستند که برای بهبود عملکرد مغز ما مفید هستند. در مقابل تا جایی که می‌توانید آن‌ها را از شکر و نمک دور کنید. خوردن غذاهای شور و شیرین نه‌ تنها به مغز ما کمک نمی‌کند، بلکه سلامت کلی بدن ما را نیز به خطر می‌اندازد.
 

۵٫ کودکانتان را آزاد بگذارید

تا الآن هرچه که گفتیم در مورد کارهایی بوده است که شما باید انجام دهید تا با نداشتن تمرکز در کودکان مقابله کنید. اما حالا می‌خواهیم نکته مهم دیگری به شما بگوییم که در مورد کارهایی است که نباید آن‌ها را انجام دهید. ساعاتی در روز را به کودک اجازه دهید تا بازی کند و بهتر است این بازی‌ های تمرکزی ازجمله بازی‌هایی باشد که نیازمند تحرک داشتن کل بدن هستند. فوتبال بازی کردن، بالا پایین پریدن و هرگونه بازی  که کودک را به تحرک داشتن وادار کند برای سلامتی او بسیار مفید است.

همچنین اگر کودک کنجکاوی دارید، سعی کنید این کنجکاوی را در مسیر درست تقویت کنید. تحقیقات نشان می‌دهند که کنجکاو بودن یکی از نشانه‌های کودکانی باهوش است و اثرات مثبتی روی عملکرد مغز او بگذارد. به‌علاوه زمانی که کودک بخشی از زمان خود را به کند و کاو در مورد چیزهای مختلف می‌گذراند، دیگر در هنگام انجام تکالیف یا هر کار درگیری به آن‌ها فکر نمی‌کند. همین موضوع به ظاهر ساده علاوه بر اینکه می‌تواند باعث افزایش تمرکز در کودکان شود، همچنین به کودک در غلبه بر تنبلی هم کمک خواهد کرد. 
 

۶٫ افزایش تمرکز در کودکان ، استراحت و خواب کافی

بارها از اهمیت خوابیدن در عملکرد مغز سخن گفته‌ایم و بارها بر این تأکید کرده‌ایم که داشتن استراحت‌های کوتاه‌مدت در حین انجام کارهایمان تا چه حد می‌تواند بر عملکرد مغز و افزایش تمرکز ما و کودکانمان مؤثر باشد. این موضوع برای کودکان حتی مهم‌تر از بزرگ‌سالان است چراکه ذهن آن‌ها ظرفیت دریافت اطلاعات زیادی را ندارد و زودتر خسته می‌شوند. همین خستگی آن‌ها را کلافه کرده و باعث عدم تمرکز در کودکان می‌شود. بهتر است در طول روز و در حین انجام کارها، به کودکتان استراحت دهید تا بتواند به‌خوبی از مغزش بهره ببرد.
 

افزایش تمرکز در کودکان ، سخن پایانی

علاوه بر تمام مواردی که گفته شد شما می‌توانید با آموزش‌ها و تمرین های افزایش تمرکز و آرامش هم به کودکتان کمک کنید که در حین انجام کارهایش تمرکز بیشتری داشته باشد. یادگیری روش‌های مختلف تمرکز کردن در دوره تندخوانی و تقویت حافظه هوش برتر ایرانیان می‌تواند در این راه به شما کمک بسیاری کند.

نگاهی به تکنیک ‌های بهبود تمرکز در کودکان می اندازیم:

بازی ها و تمرین های تمرکز را با کودک انجام دهید

از آنجا که کودکان با بازی کردن بیشتر چیزی یاد می گیرند ، ایده خوبی است که همیشه سعی کنید فعالیت های خود را کمی سرگرم کننده تر کنید. موبایل، تبلت و کامپیوتر را دور نگه دارید و به کودکان اجازه دهید که با اسباب ‌بازی‌ هایش بازی کند و اغلب فعالیت‌ هایی که توجه و تمرکز را بهبود می ‌بخشند، را با او تمرین کنید.

مطالعات نشان داده اند که تلفن های موبایل باعث کاهش توجه و حافظه کودکان می شوند ، بنابراین باید تا حد امکان از بازی کودک با ابزار دیجیتال خودداری کنید.

بازی های فکری: شما می توانید با انجام بازی های فکری که نیاز به تفکر ، برنامه ریزی و استفاده از حافظه دارند ، توانایی تمرکز و توجه را به کودک آموزش داده و این مهارت ها را در وجود او تقویت کنید. بازی با جدول کلمات، جورچین و بازی‌ با کارت می ‌تواند تمرکز کودک روی کلمات، اعداد و تصاویر را افزایش دهد. پازل های تصویری که در آن کودک خردسال شما باید به دنبال چیزهایی بگردد که در تصویر “نادرست” هستند، نیز توجه او را به خود جلب و تمرکز کودک را افزایش می ‌دهند.

ترتیب کردن: ترتیب کردن و بهبود تمرکز رابطه‌ مستقمی دارند. دنبال کردن دستور العمل ها ، تنظیم جدول و قرار دادن چیزها به ترتیب حروف الفبا ، فعالیت های خوبی برای کودکانی است که در تمرکز کردن مشکل دارند.

نشستن بدون حرکت: در این بازی کودک تمرین می‌ کند تا مدتی را در یک ‌جا بنشیند، بدون اینکه کوچکترین تکانی بخورد. یک بازی دیگر که در این دسته بندی قرار می گیرد، «مجسمه ‌بازی» است. با تکرار کردن این تمرین، ذهن کودک عادت می‌ کند، و‌ به تدریج این ارتباط بین ذهن و بدن، تمرکز کودک را افزایش می دهد.
 

یک محیط عاری از حواس پرتی را برای کودک آماده کنید

برخی از کودکان در محیطی که آرامش ‌بخش است واکنش نشان می ‌دهند اما در مقابل ممکن است دیگر کودکان، در محیطی رشد کنند که شور و هیجان زیادی دارد. دانستن اینکه کودک شما چه نوع محیطی را ترجیح می ‌دهد، اولین قدم برای افزایش سطح تمرکز در او است.

محیط – موسیقی بی کلام و نوری نرم به ایجاد روحیه برای مطالعه کمک می کند. کالپانا ، مادر 4 ساله ماناو می گوید: “ماناو قبلاً خیلی پرانرژی و پرترک بود ، اما از زمانی که یک تنگ ماهی را در اتاق او قرار دادم ، می فهمم که او کمی آرام شده است!” “فکر می کنم تماشای شنای ماهی های داخل تنگ، تأثیر شگفت انگیزی بر روی او داشته است!”

ابزار دیجیتال – در حالت ایده آل ، برای جلوگیری از حواس پرتی ، باید تمام وسایل دیجیتال همچون تلویزیون ، آی پد ، تلفن های همراه و… خاموش یا در اتاق دیگری قرار گیرند. اگر برای مطالعه مجبورید از رایانه استفاده کنید ، مطمئن شوید که از آن فقط برای مطالعه استفاده می شود، نه هیچ چیز دیگر!

در‌دسترس‌ بودن لوازم – هر چیزی که ممکن است کودک به آن نیاز داشته باشد را در دسترس او قرار دهید تا برای برداشتن آن مجبور به بلند شدن نشود. تمام کتاب های مشق شب ، مداد رنگی ، کتاب درسی ، و حتی لیوان آب را بر روی میزی در نزدیکی او بگذارید. این کار به کودک یادآوری می‌ کند که چه مقدار از تکالیف او باقی مانده و در مدیریت بهتر زمان نیز به او کمک می کند. همه‌ این کارها تمرکز و توجه کودک را به مراتب افزایش می دهند.
غذاهای سالم را در برنامه غذایی او قرار دهید

خوردن غذاهای سالم ارتباط مستقیمی با میزان تمرکز کودک دارد و غذاهای مختلفی وجود دارند که به افزایش تمرکز و توجه کودک کمک می‌ کنند. خوردن غذاهای کم ‌ارزش یا غذاهای سرشار از شکر باعث کندی کودک می ‌شود در حالی که مواد غذایی غنی از پروتئین مانند بادام، تخم‌ مرغ و گوشت ، قادرند سطح آگاهی و تمرکز او را بالا ببرند.

کافئین – مطالعه ای که اخیرا در ایالات متحده انجام شد، نشان می دهد که کودکان میزان مصرف قهوه و نوشیدنی های انرژی زا کافئین دار را افزایش داده اند. مصرف این مواد غذایی به کودک یک دوز ناسالم قند وارد بدن کودک می کند که می تواند بعداً به افت انرژی او منجر شود.

سبزیجات – یک مطالعه جالب در دانشگاه اولستر ، انگلستان نشان می ‌دهد که خوردن نان تست و لوبیا پخته برای صبحانه، قدرت درک کودک را افزایش می ‌دهد. متخصصان می ‌گویند که خوردن سبزیجات و میوه‌ ها، آنتی ‌اکسیدان هایی را به بدن تزریق می کنند که به نوبه خود قدرت مغز شما را بالا می ‌برد.
 

یک روتین روزمره برای او ایجاد کنید

آنیتا، مادر راهول چهار ساله، همه چیز را برای او برنامه ‌ریزی کرده‌ است. آنیتا می گوید: « راهول ساعت ۳.۳۰ از مدرسه برمی‌ گردد و یک میان وعده مغذی می خورد. ساعت ۴ او را به بیرون می برم تا با بچه‌های همسایه بازی یا دوچرخه ‌سواری کند. »

آنیتا می ‌گوید: در ساعت ۵ بعد از ظهر، او به خانه برمی گردد، حمام می کند و یک میان وعده می خورد. ساعت 5:30 تا 7:30 مشغول انجام تکالیف یا خواندن درس ها می شود، سپس بعد از اینکه شامش را خورد، ساعت 8:30 به رختخواب می رود.

در حالی که لازم نیست که به اندازه آنیتا برنامه کودک را دقیق تنظیم کنیم ، اما مهم است که کودک ما برنامه ای داشته باشد، در صورتی که این برنامه ، انعطاف پذیر تر باشد، به مراتب بهتر است. این نه تنها به مدیریت زمان کمک می کند بلکه به برنامه ریزی مغز فرزندتان کمک می کند تا بداند که چه زمانی باید درس بخواند. و این به نوبه خود به افزایش تمرکز کودک در هنگام درس خواندن نیز کمک می کند! به عنوان مثال، راهول می ‌داند که بعد از بازی، باید تکالیفش را انجام دهد و مغز او به طور خودکار به “حالت مطالعه” سوئیچ می کند.
 

چرت زدن کوتاه و استراحت باعث افزایش تمرکز می شود!

اغلب کودکان پس از یک استراحت خوب قادر به تمرکز بیشتر هستند. یک چرت کوتاه به مدت بیست دقیقه بعد از مدرسه یا بعد از ظهر نیز در بهبود تمرکز بسیار تاثیرگذار است. مواردی همچون استراحت، حمام ، خوردن میان وعده و… همه باید قبل از شروع زمان مطالعه انجام شوند، چرا که تمام این موارد قادرند تمرکز کردن را مختل کنند.
 

کارهای بزرگ تر را به کارهای کوچکتر تقسیم کنید

طبیعی است که مطالعه یک فصل کامل از یک درس به یکباره، برای کودک مشکل باشدتقسیم این فصل به صفحات و یا حتی پاراگراف های کوچک تر به کودک کمک می‌ کند تا احساس کامل بودن برای اتمام کار کوچک را تجربه ‌کند و این به او انگیزه می‌ دهد که ادامه دهد.

این کار را نه‌ تنها برای درس‌ خواندن، بلکه برای کارهای خانه‌ هم می توان به کار برد.

نیتا مادر آنکیت ( کودک ۸ ساله) می ‌گوید: « من هفته‌ ها به آنیک گوشزد می کردم که کمدش را تمیز کند، ولی او به حرف من گوش نمی ‌داد. سپس تصمیم گرفتم با تقسیم‌ کردن این کار را راحت تر کنم؛ به او گفتم برای امروز فقط قفسه پایین را تمیز کن و زمانی که به خانه برگشتم دیدم واقعا قفسه پایین کمدش را تمیز کرده است. !»
 

روش یادگیری فرزندتان را کشف کنید (دیداری ، شنوایی و یا حرکتی)

روش یادگیری هر بچه ای با بچه دیگر متفاوت است. برخی از کودکان وقتی چیزی را می بینند، به راحتی اطلاعات را پردازش می‌کنند، برخی وقتی آن را می ‌شنوند و برخی از حس لامسه آن می توانند بهتر یاد بگیرند.

درک این مسئله که کودک شما در چه گروهی قرار می گیرد، مهم است، بیشتر به این دلیل که این به آن ‌ها کمک می‌ کند تا اطلاعات را بهتر درک کنند و یادگیری او بلندمدت تر خواهد شد.

دیداری _ کودکانی که یادگیری آن ها از روش دیداری است، وقی چیزی را می ‌بینند بهتر می توانند آن را درک کنند. در این حالت، اگر به کودک اجازه داده شود تا اطلاعات را بخواند و آن را نیز بنویسد، می ‌تواند بهتر تمرکز کند.

ساخت فلاش کارت – اگر کودک شما در حال یادگیری مفاهیم است ، نوشتن آنها را روی کارت های کوچک و بارها و بارها نشان دادن آن ها به او کمک خواهد کرد که خیلی سریع تر این مفاهیم را بفهمد و یاد بگیرد.

نقاشی – درخواست از کودک برای کشیدن آنچه که مطالعه می ‌کند نیز می ‌تواند به او کمک کند تا مواد را بهتر تجسم کند. علاوه بر تمرکز بهتر، این کار به بهبود مهارت ‌های حرکتی ظریف او نیز کمک می‌ کند.

خط خطی کردن – اغلب ، ما می بینیم که بچه های ما هنگام خواندن مشغول خط خطی کردن گوشه ای از کاغذ هستند و فکر می کنیم که حواسشان پرت شده است ، اما واقعاً اتفاقی که می افتد این است که این خط خطی کردن به آن ها کمک می کند تا آنچه را که مطالعه کرده اند به خاطر بسپارند و بنابراین به یاد آوردن آن در مرحله بعدی آسان تر می شود.

شنوایی – کودکانی که وقتی اطلاعات را می شنوند بهتر یاد می گیرند ، یادگیری آن ها بیشتر از طریق شنوایی است.

خواندن با صدای بلند – کودکانی که یادگیری آن ها از طریق شنوایی است، با خواندن مطالب با صدای بلند یا گوش دادن به خواندن شخص دیگری بهتر یاد می گیرند. در این زمینه، ممکن است کتاب‌ های صوتی به مراتب مفیدتر از کتاب ‌های کاغذی باشند.

موسیقی- گوش دادن به موسیقی می‌ تواند به کودکان در افزایش تمرکز در انجام تکالیف و درس خواندن، کمک کند.

حرکتی– کودکانی که دارای یادگیری حرکتی هستند، برای درک بهتر مطالب، باید مطالبی که می ‌خوانند را لمس کنند. برای این کودکان ، یادگیری توسط برنامه های عملی ممکن است از خواندن با صدای بلند یا نوشتن بسیار مفیدتر باشد.

نینا، مادر پارکاش (کودک پنج ساله) ، می‌ گوید: « وقتی پارکاش در حال یادگیری در‌مورد سیاره‌ ها بود، او رو به کیهان ‌سرا بردم و وقتی به خانه برگشتیم، باهم مدلی از منظومه شمسی ساختیم و سپس آن را رنگ آمیزی کردیم. از آن به بعد، دیگر هیچ ‌وقت ترتیب سیاره‌ ها و اطلاعات در مورد حلقه های آن را فراموش نکرد. »
 

کودک خود را برای کار بعدی آماده کنید

وقتی فرزند شما مشغول کار است ، به او بگویید که بعد از آن چه کاری باید انجام دهد ، اما چند دقیقه اجازه دهید تا کاری که مشغول آن است را به پایان برساند و سپس فعالیت جدید را شروع کند.

این کار به خصوص زمانی مفید است که کودک در حال انجام کاری است که دوست دارد و از انجام آن لذت می ‌برد. چون دوست ندارد آنچه انجام می ‌دهد را متوقف کند و کار دیگری را شروع کند.

اهداف زمانی کوتاه مدت را برای تمرکز بهتر تنظیم کنید

یک محدودیت زمانی برای رسیدن به یک هدف تعیین کنید. به عنوان مثال اگر در حال مطالعه است، می ‌توانید بگویید که تعداد معینی از صفحات باید ظرف بیست دقیقه خوانده شوند. به خاطر داشته باشید که متوسط زمان تمرکز برای یک بزرگ ‌سال حدود ۴۲ دقیقه است، بنابراین مدت تمرکز یک کودک بسیار کم ‌تر خواهد بود.

بنابراین عاقلانه تر خواهد بود که محدودیت های زمانی کوتاه تری مانند 15 دقیقه تا 20 دقیقه داشته باشید.

نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که در حالی که برخی از کودکان زیر اهداف مرتبط با زمان پیشرفت می کنند ، اما در مقابل ممکن است کودکان دیگر احساس فشار و یا احساس اضطراب کنند و تمرکز خود را از دست دهند.
 

یک سیستم پاداش تنظیم کنید

جوایز نیاید لزوما چیزهایی مانند شکلات یا اسباب بازی باشند. می ‌توانید کودک خود را تشویق کنید یا حتی به او بگویید بیشتر درس بخواند!

آنوشکا مادر مانسی، کودک هفت ساله می ‌گوید: «دختر من خیلی دوست دارد مسأله های ریاضی را حل کند، ولی خواندن زبان را دوست ندارد،‌ بنابراین وقتی زبان می خواند، به‌ عنوان جایزه به او اجازه می ‌دهم کمی جمع و تفریق حساب کند!‌»

این مطمئناً به ساخت و افزایش تمرکز کمک می کند ، درست است؟
 

زمانی را برای حواس پرتی اختصاص دهید

کودکان به طور طبیعی پرانرژی و پر تحرک هستند. به آن ‌ها فرصت دهید زمانی که محدوده زمانی خود را برای یک کار به پایان رساندند، انرژی خود را تخلیه کنند، ممکن است این کار به آن‌ ها کمک کند تا در کار بعدی بهتر تمرکز کنند!

برای مثال، شانتا مادربزرگ شیفرا ، کودک ۸ ساله، می ‌گوید: «وقتی به نوه ‌‌ام املا یاد می دهم، پس از تمرین املای ۱۰ کلمه، به او اجازه می ‌دهم یک یا دو دقیقه اطراف خونه بدود یا اسکیت بازی کند. این به او کمک می ‌کند تا روی ۱۰ کلمه‌ بعدی بهتر تمرکز کند. »

او دریافت که ترکیب یک فعالیت بدنی با یک فعالیت ذهنی بسیار مؤثر است.
 

از انرژی به طور مؤثر استفاده کنید

برخی از کودکان انرژی زیادی دارند در حالی که ممکن است برخی دیگر عصرها انرژی زیادی داشته باشند. مطالعه و انجام فعالیت‌ ها در این زمان به کودک شما کمک خواهد کرد تا بهتر بر روی کاری که در حال حاضر انجام می دهد، تمرکز کند. همیشه انجام فعالیت های سخت را به زمان اوج انرژی کودک موکول کنید. با پایین آمدن سطح انرژی ، همیشه می توانید به انجام یک فعالیت سبک تر تغییر مسیر دهید. این به افزایش قدرت تمرکز کمک خواهد کرد!
 

نفس عمیق کشیدن و ایجاد تصاویر ذهنی

ترکیب تکنیک های ساده آرامش مانند تنفس عمیق با تصاویر بصری مثبت به مغز کمک می کند مهارت های جدید را بهبود بخشد. به عنوان مثال ، می توانید از یک کودک بخواهید که چشمان خود را ببندد و تصور کند که در کلاس به معلم توجه می کند.

در این تخیل یا تصویرسازی ذهنی، او چه چیزی می تواند ببیند؟ چه چیزی می تواند بشنود؟ چه چیزی او را منحرف می کند؟

شما می‌ توانید از او بخواهید تصور کند که چگونه از حواس پرتی ها رهایی خواهد یافت. وقتی او توانست این مسئله را به وضوح تصور کند ، متوجه می شوید که رفتار او در مدرسه نیز تغییر می کند!

منبع: سایت سیمرغ
سایت هوش برتر
سایت الامتو