در میان صفات پروردگار، دو صفت است که از نظر شبهات و ایرادهای وارده بر آنها، متقارب و نزدیک به یکدیگرند: عدالت، حکمت. منظور از عادل بودن خدا این است که استحقاق و شایستگی هیچ موجودی را مهمل نمی گذارد و به هر کس هر چه را استحقاق دارد می دهد، و منظور از حکیم بودن او این است که نظام آفرینش، نظام احسن و اصلح، یعنی نیکوترین نظام ممکن است. خواجه نصیر الدین طوسی می گوید:
جز حکم حقی که حکم را شاید، نیست *** حکمی که زحکم حق فزون آید نیست
هر چیز که هست، آن چنان می باید *** آن چیز که آن چنان نمی باید نیست
لازمه حکمت و عنایت حق این است که جهان و هستی، غایت و معنی داشته باشد. آنچه موجود می شود یا خود خیر است و یا برای وصول به خیر است. حکمت از شئون علیم بودن و مرید بودن است و مبین اصل علت غائی برای جهان می باشد، ولی عدالت ارتباطی به صفتهای علم و اراده ندارد، عدالت به مفهومی که گفته شد از شئون فاعلیت خداوند، یعنی از صفات فعل است نه از صفات ذات.