ناهنجاری های شریانی

ناهنجاری های شریانی (AVM) یا بدشکلی های شریانی یک درهم آمیختگی غیرطبیعی عروق خونی است که شریان ها و رگ ها را به هم وصل می کند و منجر به اختلال در جریان طبیعی خون و گردش اکسیژن می شود. شریان ها مسئول دریافت خون غنی از اکسیژن از قلب به مغز هستند. رگ ها خون تخلیه شده اکسیژن را به ریه ها و قلب باز می گردانند. هنگامی که یک AVM این روند حساس را مختل کند، بافت های اطراف ممکن است اکسیژن کافی دریافت نکنند و شریان و رگ های آسیب دیده می توانند ضعیف و پاره شوند.

ناهنجاری های شریانی در مغز ممکن است منجر به خونریزی در مغز، سکته مغزی یا آسیب مغزی شود. ناهنجاری شریانی می تواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود اما بیشتر اوقات در مغز یا ستون فقرات رخ می دهد. علت AVM ها مشخص نیست. آنها به ندرت جنبه ژنتیکی دارند. پس از تشخیص، یک AVM مغز اغلب با موفقیت درمان می شود تا از بروز عوارض جلوگیری شود یا کاهش یابد.1
 

علائم فیزیکی بدشکلی شریانی وریدی چیست؟

از رایج‌ترین علائم AVM می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

درد

تشنج

گیجی

سردرد

خونریزی

درد پشت

وز وز گوش

مشکلات تکلم

مشکلات حرکتی

اختلال در بینایی

ضعیف شدن عضلات

از دست دادن حس بویایی

بی حسی قسمت‌هایی از بدن

افتادگی شدید و ناگهانی پلک

از دست دادن هوشیاری کامل

فلج شدن برخی از عضلات صورت

سردی انگشتان دست یا پا یا تغییر رنگ آن‌ها به آبی.2

علل ناهنجاری های شریانی

AVM در اثر ایجاد ارتباط مستقیم غیر طبیعی بین عروق و رگ ها ایجاد می شود، اما متخصصان علت اصلی این فرایند را تشخیص نداده اند. برخی تغییرات ژنتیکی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند.1
 

عوامل خطر ناهنجاری های شریانی

به ندرت، داشتن سابقه خانوادگی AVM ممکن است خطرناک باشد؛ اما بیشتر انواع AVM ارثی نیست. برخی از شرایط ارثی ممکن است خطر ابتلا به AVM را افزایش دهد. این موارد شامل: telangiectasia هموراژیک ارثی (HHT) است که به آن سندرم اسلر- وبر-رندو نیز گفته می شود.1
 

نحوه تشخیص بدشکلی شریانی وریدی ها

پزشکتان یک معاینه فیزیکی و آزمایشات مختلفی برای تایید یک بدشکلی شریانی وریدی AVM انجام میدهد. رد کردن دیگر مشکلات سلامتی که می توانند علائم و نشانه های بدشکلی شریانی وریدی ها را تقلید کنند اهمیت زیادی دارد.

ابزار تصویربرداری و روشهای مورد استفاده برای تشخیص بدشکلی شریانی وریدی AVM ها عبارتند از:
 

۱- سی تی اسکن

یک ابزار تصویربرداری مورد استفاده برای تولید تصاویر دقیق از داخل بدن میباشد.
 

۲- آنژیوگرافی

چگونگی گردش خون در بدن را تعیین میکند.
 

۳- آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA)

تصاویری از رگهای خونی تولید میکند.3
 

راه‌های درمان ناهنجاری شریانی وریدی چیست؟

AVM به صورت کامل درمان نمی‌شود و پزشک بر اساس شرایط تصمیم می‌گیرد که چه طرح درمانی را پیش بگیرد. گاهی پزشک به منظور کنترل علائم AVM و پایداری شرایط بیمار، دارو‌های مختلفی از جمله دارو ضد تشنج تجویز می‌کند. درمان این بیماری به سه طریق جراحی، آمبولیزاسیون اندووسکولار، رادیوسرجری (Radio Surgery) یا ترکیبی از آن‌ها انجام می‌شود.

آمبولیزاسیون عمدتا برای جلوگیری از پارگی آنوریسم انجام می‌شود اما گاهی برای آنوریسم‌های دچار پارگی نیز استفاده می‌شود. در این روش محل آنوریسم یا پارگی رگ توسط یک کویل فلزی یا مایع چسبناک پر می‌شود. این درمان برای مسدود کردن جریان خون در محل پارگی رگ است. ابتدا داروی بیهوشی یا آرامبخش به بیمار تزریق می‌شود. سپس ناحیه‌ای از بدن که عموما کشاله ران است، اصلاح شده و برش کوچکی داده می‌شود.

 یک کاتتر به آرامی از ناحیه برش داده شده وارد شریان می‌شود و رادیولوژیست اینترونشنال به کمک هدایت تصویر، آن را به محل AVM و آنوریسم منتقل می‌کند. در نهایت زمانی‌که کاتتر به محل مورد نظر رسید، فویل یا چسب برای پر کردن عروق AVM مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از اطمینان از مسدود شدن جریان خون، کاتتر از مسیر وارد شده، خارج می‌شود و محل برش به وسیله فشار و پانسمان، بسته می‌شود. زمان آمبولیزاسیون اندووسکولار به محل AVM بستگی دارد و می‌تواند از 2 ساعت تا چندین ساعت ادامه داشته باشد.

درمان کامل AVM با جراحی انجام می‌شود. در عمل جمجمه ابتدا داروی بیهوشی به بیمار تزریق می‌شود و سپس کاسه سر برداشته می‌شود. پزشک محل AVM را پیدا کرده و به روش‌های مختلفی از جمله لیزر آن را از بافت مغزی جدا می‌کند. انجام جراحی به محل ناهنجاری بستگی دارد. بیمار پس از جراحی باید حداقل به مدت یک هفته در بیمارستان بستری شود. این روش در کنار مزایای آن خطرات زیادی مانند خونریزی و سکته مغزی دارد.

رادیوسرجری (Radio Surgery) روش بدون تهاجمی برای درمان بدشکلی شریانی وریدی است. در این روش یک پرتو متمرکز به عروق مدنظر تابیده می‌شود. این پرتو باعث تخریب دیواره رگ‌های خونی بدشکل می‌شود. رادیوسرجری نیازی به بستری ندارد و بیمار چند ساعت بعد از انجام آن می‌تواند در خانه استراحت کند.2

توصیه به بیماران مبتلا به ناهنجاری های شریانی

فهمیدن اینکه AVM دارید می تواند ترسناک باشد. شاید فکر کنید کنترل کمی بر روی سلامتی خود دارید؛ اما می توانید برای کنار آمدن با احساساتی که همراه با تشخیص و بهبودی است قدم بردارید.
 

روابط اجتماعی خود را نگه دارید

حفظ روابط نزدیک با دیگران به در بهبودی کمک می کند. دوستان و خانواده می توانند از شما در موارد زیادی مانند همراهی در جلسات پزشکان به عنوان پشتیبانی عاطفی عمل کنند.
 

احساسات خود را بپذیرید

عوارض AVM مانند خونریزی و سکته مغزی می تواند باعث بروز مشکلات عاطفی و همچنین مشکلات جسمی شود. کنترل احساسات ممکن است دشوار باشد و می تواند منجر به بروز برخی از تغییرات عاطفی و خلقی ناشی از آسیب به خودی خود شود.
 

کسی را پیدا کنید که با او صحبت کنید

فردی را پیدا کنید که مایل به گوش دادن به حرف های باشد و درباره امیدها و ترس های خود صحبت کند. آن فرد یک دوست یا عضو خانواده باشد. مشورت با یک مشاور، مددکار اجتماعی گروه پشتیبانی نیز ممکن است مفید باشد.
 

در مورد AVM به اندازه کافی اطلاعات کسب کنید تا در مورد مراقبت خود تصمیمات آگاهانه بگیرید

در مورد اندازه و محل AVM خود از پزشک خود بپرسید و گزینه های درمانی را بررسی کنید. کسب اطلاعات بیشتر در مورد AVM می تواند به در اعتماد به نفس در تصمیم گیری های درمانی کمک کند. در مورد گروه های پشتیبانی در منطقه خود از پزشک خود سؤال کنید.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.vitrinmed.com
3.www.drhsnajafi.com