خانه » همه » مذهبی » راه شناخت خدا

راه شناخت خدا


راه شناخت خدا

۱۳۹۲/۰۹/۱۰


۱۴۶ بازدید

راه هاى پیش روى بشر براى خداشناسى، سه قسم است:

الف. راه دل یا فطرت؛ یعنى، هر انسانى به مقتضاى آفرینش و ساختمان اصلى روح خود، خدا را مى شناسد؛ بدون اینکه نیاز به اکتساب و تحصیل علوم مقدماتى داشته باشد. منظور از فطرت، عقل نیست؛ بلکه مقصود، «دل» است.

عارفان از آنجا که به نیروى عشق فطرى ایمان و عقیده دارند، در تقویت این نیرو مى کوشند. اگر بخواهیم بدانیم آیا چنین احساسى در آدمى هست یا خیر؟

دو راه در پیش داریم:

۱. خودمان شخصاً و عملًا، دست به آزمایش در وجود خویش و دیگران بزنیم.

راه هاى پیش روى بشر براى خداشناسى، سه قسم است:

الف. راه دل یا فطرت؛ یعنى، هر انسانى به مقتضاى آفرینش و ساختمان اصلى روح خود، خدا را مى شناسد؛ بدون اینکه نیاز به اکتساب و تحصیل علوم مقدماتى داشته باشد. منظور از فطرت، عقل نیست؛ بلکه مقصود، «دل» است.

عارفان از آنجا که به نیروى عشق فطرى ایمان و عقیده دارند، در تقویت این نیرو مى کوشند. اگر بخواهیم بدانیم آیا چنین احساسى در آدمى هست یا خیر؟

دو راه در پیش داریم:

1. خودمان شخصاً و عملًا، دست به آزمایش در وجود خویش و دیگران بزنیم.

2. ببینیم دانشمندانى که سالیان دراز در زمینه روان آدمیان، از جنبه مسائل معنوى مطالعه و تحقیق کرده اند، چه نظرهایى دارند.

ب. راه حس و علم، یا راه طبیعت؛ این راه به نوبه خود به سه راه دیگر تقسیم مى شود:

1. راه تشکیلات و نظاماتى که در ساختمان جهان به کار رفته است.

2. راه هدایت و راهنمایى نادیده اى که موجودات را در مسیر خویش مى اندازد.

3. راه حدوث و پیدایش عالم.

ج. راه عقل یا راه استدلال و فلسفه؛ این راه گرچه سخت و پر پیچ و خم است و طى آن و فهماندن و فهمیدنش نیاز به مقدمات زیادى دارد؛ ولى بهترین و محکم ترین طریق خداشناسى و معرفت به حضرت ربوبى است.

هر یک از این سه راه، از وجهى بر راه هاى دیگر رجحان دارد:

راه دل و فطرت، از نظر شخصى کامل ترین راه ها است؛ یعنى، براى هر انسان بهتر، لذت بخش تر و مؤثرتر این است که از راه دل، به معرفت خداوند راه یابد؛ ولى نمى توان آن را به صورت یک دانش قابل تعلیم و تعلّم براى عموم درآورد.

راه مطالعه حسى و علمى خلقت، از نظر سادگى، روشنى و عمومیت، بهترین راه ها است؛ اما این راه تنها ما را به وجود قوّه شاعر، علیم و حکیم و مدبّرى که طبیعت را مى گرداند، معتقد مى کند؛ اما اینکه آیا آن قدرت خدا است و مصنوع صانع دیگرى نیست یا نه …؛ علوم حسى بشر، از نفى و اثبات آن ناتوان است.

راه عقل، تنها راهى است که خداشناسى را به صورت یک علم مثبت، منسجم و منطقى درمى آورد. «1» بر اساس مطالب پیش گفته، با شناخت نفس یا روح و یا حقیقت خود و توجه به این امر که اصل ما (روح) ما چه بوده، چه گشته و چه مى تواند باشد و آگاهى از چگونگى تهذیب نفس و طریق سلوک و راه حصول کمال، مى توانیم خداوند را با علم حضورى اکتسابى بیشتر، بهتر و عمیق تر بشناسیم.

در واقع، معرفت نفس- که پلى براى معرفت خداوند است- همان سلوک عملى و شرعى است. بنابراین، امرى که انسان را به شهود وجه حق مى رساند، شناخت حقیقت خود و حرکت به سوى مقام اصلى خویش است و این، جز با تحصیل تقوا میسر نخواهد بود. در این زمینه، توصیه مى شود کتاب مقالات استاد محمد شجاعى را با دقت، تکرار و وسواس مطالعه فرمایید. به هر حال باید دانست که:

هر کسى اندازه روشندلى غیب را بیند به قدر صیقلى

هر که صیقل بیش کرد، او بیش دید بیشتر آمد بر او صورت پدید «1»

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد