رویکرد راهبردی و تمدن ساز امام راحل در مهندسی فرهنگ مهدوی

خبرگزاری شبستان: نگاه ویژه امام خمینی به آموزه مهدویت با تعبیر مهندسی فرهنگ مهدوی مشخص می شود، امام با یک رویکرد جامع، بنیادی، راهبردی و تمدن ساز فرهنگ مهدوی را در جامعه مهندسی و رهبری کرد.

خبرگزاری شبستان: درآستانه سالروز ارتحال جانسوز بنیانگذار جمهور اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره) و یادبود شهدای قیام 15 خرداد ویژه برنامه “عصر روح الله” با موضوع اندیشه‌های مهدوی امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری از رادیو معارف پخش می‌شود.

در این مجموعه ویژه حجت الاسلام امیرمحسن عرفان، کارشناس حوزه مهدویت در 12 برنامه به موضوع مهدی شناسی، تبیین و گفتمان سازی مهدی باوری و اهمیت امام شناسی از دیدگاه امام خمینی(ره) و نقش و تاثیرگذاری امام و مقام معظم رهبری در طرح گفتمان مهدی شناسی می پردازد.

یک از دلایلی که باعث شده بر روی اندیشه شناسی امام خمینی(ره) واکاوی صورت گیرد، به ابعاد جامع شخصیتی ایشان برمی گردد.

انسان ها دو دسته اند یا اسیر زمان هستند یا زمان اسیر آنهاست، آنهایی که اسیر زمان هستند خود به چند دسته تقسیم می شوند عده ای در محدوده لحظه ها زندگی می کنند، دسته ای در گذشته اند و گویی برای آنها فردایی وجود ندارد و عده ای در انتظار فردا هستند در مقابل انسان هایی هستند که مالک زمان هستند و زمان را می سازند. امام خمینی نیز از جمله انسان هایی است که زمان اسیر آنهاست.

بنابراین ابعاد جامع شخصیت امام خمینی(ره) یکی از ضرورت های واکاوی اندیشه مهدویت امام خمینی(ره) است، در گستره تاریخ تشیع کمترین عالم و اندیشمندی مانند امام خمینی(ره) ظهور کرده که در عرصه های مختلف درخشیده باشد، ایشان در اصول و فقه صاحب نظر بودند، در عرفان سرآمد بودند، ادیب و شاعر بودند و سیاستمداری قهار نیز بودند و در نهایت ذو ابعادی ایشان باعث می شود اندیشه مهدویت امام ارزش بیشتری پیدا کند.

لازم است دوباره تاکید کنم، در گستره تاریخ تشیع کمتر اندیشمندی باشد که اندیشه هایش چنین بازتابی در میان جهان غرب و اسلام داشته باشد.

احیای معنویت و بطلان نظریه های غیر دینی یکی از بازتاب های اندیشه کلان امام است، این درحالی است که اندیشمندان غربی نیز بر احیای معنویت در جهان از سوی امام خمینی(ره) صحه گذاشتند، در روزگاری که روزگار شکست مکاتب فکری دنیا بود اندیشه های امام در دنیا جا باز کرد به طوری که در کالج های دنیا به خمینیسم برمی خوریم که به عنوان مکتب دینی با آن برخورد می کنند.

دومین بازتاب اندیشه کلان امام در جهان بیداری اسلامی و هویت بخشی به مسلمانان بود بعد از پیروزی انقلاب مسلمانان یک قدرت انگیزشی پیدا کردند و یک پیچش تاریخی در رویکرد غرب به اسلام به وجود آمد و آنچه که انقلاب اسلامی را با همه جنبش ها متمایر می کند رهبری امام خمینی(ره) است.

باید متذکر شد که بیداری اسلامی و هویت بخشی به مسلمانان با توجه به صحبت های اندیشمندان غربی و اروپایی یکی از بازتاب های اندیشه کلان امام است به طوریکه یکی از رهبران اخوان المسلمین می گوید تفاوت قیام ما و انقلاب شما این است که شما رهبری چون امام خمینی(ره) داشتید و ما رهبری مثل وی نداشتیم.

سومین بازتاب کلان اندیشه امام به چالش کشیدن نظریه های مربوط به انقلاب و تشکیل حکومت بود به این معنی که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، انقلاب ها از حیث هدف تقسیم می شدند به انقلاب هایی که یا پیرامون توسعه های مادی بودند یا انقلاب هایی که عمدتا براساس سکولاریزه شدن فرهنگی صورت می گرفتند.

با پیروزی انقلاب، انقلاب ها و جنبش های اعتراضی را به سه قسمت تقسیم می کنیم، انقلاب هایی در کشورهای مارکسیستی به وقوع می پیوست که هدفشان ایجاد جامعه بی طبقه بود، انقلاب هایی که به دنبال جامعه احساسی و رفاه شخصی بودند که البته همه این قیام ها براساس تفکر لیبرالیسمی بود.

و در آخر نیز انقلاب هایی که آرمان های دینی دارند که برای نخستین بار انقلاب اسلامی با شعار دینی، مبتنی بر آرمان های دینی و با رهبری دینی به وقوع پیوست که ابطالی بود بر نظریه های اندیشمندان دیگر.

نگاه ویژه امام به آموزه مهدویت ایشان را با همه اندیشمندان متمایز می کند که ما اسم این نگاه را مهندسی فرهنگ مهدوی می گذاریم، امام با یک رویکرد جامع و بنیادی و راهبردی و تمدن ساز فرهنگ مهدوی را در جامعه مهندسی و رهبری کردند.

شاخصه های اندیشه امام در آموزه مهدویت عبارت است از اینکه امام با کلی نگری، مجموعه ای و سیستمی به اندیشه مهدویت نگاه می کردند، نگاه جریانی و غیر ساکن به مهدویت داشتند، توجه به شرایط محیطی و عوامل تاثیر گذار بیرونی بر مهدویت می کردند، قدرت آینده نگری و آینده پردازی را در حوزه معارف مهدوی ایجاد کردند و استقبال از تحویل جایگاه ها و تغییر روش ها برای دست یابی به اهداف بهتر در حوزه معارف مهدوی نمودند.

امام از معدود اندیشمندانی بودند که درصدد مهندسی فرهنگ مهدوی بودند و باید بگوییم که امام در این مهندسی پیروز بود.

شرق شناسان در ابتدا متوجه مهدویت نبودند تا اینکه در افریقا مدعی دروغینی به وجود آمد به نام مهدی سودانی، او بر اساس ادعای دروغین خود بر استعمار انگلیس پیروز شد. با پیروزی انقلاب اسلامی مستشرقین به این نتیجه رسیدند که بزرگترین انگیزش بر نیروهای ایرانی در مبازرات خود آموزه مهدویت بود که باعث شد در یک پیچش تاریخی نوع نگاه کلان غرب به مهدویت، نوع نگاه سینمای غرب در مخدوش نشان دادن مهدویت بعد از پیروزی انقلاب هدفمند شود.